X Europejskie Spotkanie Regionalne odbędzie się w tym roku 2 – 5 października w Stambule. Jednakże spotkanie to będzie się drastycznie różnić od spotkań poprzednich, które gromadziły przedstawicieli pracowników, pracodawców i rządów z 51 państw regionu. W tym spotkaniu po raz pierwszy nie wezmą udziału przedstawiciele pracowników. Oznacza to, że nie zostaną wypracowane żadne wnioski i zalecenia. Stanie się tak z powodu panującej obecnie w Turcji sytuacji i prowadzonej przez obecny rząd turecki restrykcyjnej polityki wobec opozycji i niezależnych związków zawodowych, łamania praw człowieka, pracowniczych i związkowych.

Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy ustalając termin i miejsce spotkanie X ESR w Stambule nie zdawała sobie sprawy, że w 2016 r. będzie miał miejsce zamach stanu w wyniku którego prezydent Erdogan rozpocznie masowe aresztowania i zwolnienia, łamiąc wszelkie prawa i wolności obywatelskie. Kiedy sytuacja w Turcji zaczęła się gwałtownie pogarszać i prezydent, pod pretekstem walki z opozycją i uznaniem jej działań za działania terrorystyczne, zaczął stosować represje wobec opozycji i związków zawodowych, Grupa Pracownicza w Radzie Administracyjnej zaapelowała o zmianę miejsca X Spotkania, nie chcąc legitymizować poczynań rządu tureckiego. Niestety, apel ten nie zyskał poparcia większości przedstawicieli pracodawców i rządów.

W związku z tym sekretarze generalni Międzynarodowej Konfederacji Związków Zawodowych (MKZZ) i Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych (EKZZ), posiadając mandat organizacji zrzeszonych w tych konfederacjach, wystosowali do Dyrektora Generalnego list, w którym zwrócili się z prośbą o zmianę miejsca X Spotkania, przełożenia jego terminu i/lub spełnienia przez rząd turecki kilku warunków, których spełnienie było warunkiem uczestnictwa przedstawicieli pracowników w Spotkaniu – w przeciwnym razie obie konfederacje zapowiedziały bojkot Spotkania. Okazało się, że i to wezwanie nie zyskało poparcia pracodawców i rządów. W ostateczności MKZZ i EKZZ ogłosiły bojkot X ESR zwracając się, poprzez swoich afiliantów, z takim samym apelem do organizacji krajowych pracodawców i rządów.

Poniżej załączamy tłumaczenie Listu otwartego [MKZZ i EKZZ] do delegatów X ESR.

„Jesteśmy rozczarowani, że MOP, instytucja działająca na rzecz praw opartych na wolności zrzeszania się, zorganizowała konferencję w państwie, w którym poważnie narusza się prawa człowieka i prawa pracownicze i w którym właścicielom i menadżerom firm grozi bezprawna konfiskata majątku lub zamknięcie działalności gospodarczej bez możliwości odwołania się do przepisów prawa.
Jesteśmy zaskoczeni brakiem wsparcia ze strony rządów i przedsiębiorstw w sprawach dotyczących stosowania przemocy i ucisku wobec pracowników, w tym zwolnień w trybie nadzwyczajnym na podstawie dekretu, które objęły ponad 125 000 urzędników państwowych, pracowników akademickich, nauczycieli i dziennikarzy, z których tysiące uwięziono. Ponadto, ucierpieli zarówno właściciele, jak i pracownicy ponad 950 firm, tracąc środki do życia.

W czasie Zgromadzenia Ogólnego ONZ we wrześniu Prezydent Turcji powiedział: "Większość [uwięzionych dziennikarzy] to terroryści, zaangażowani w ataki bombowe, złodzieje lub szpiedzy".

Zjawiskiem bez precedensu we współczesnej historii gospodarczej jest systemowe pozbawianie obywateli przez rząd praw człowieka, czego przykładem są konfiskaty majątków firm o łącznej wartości 11 mld dolarów, jak również zwolnienia lub aresztowania pracowników sektora publicznego i prywatnego.

Wolności zrzeszania się pozbawiono zarówno pracowników, jak i pracodawców. Aresztowania i uwięzienie związkowców biorących udział w protestach, wypowiadających się w mediach społecznościowych lub walczących przeciwko antydemokratycznym środkom zastosowanym w referendum zostały udokumentowane i przesłane do MOP. Jednocześnie związkowcy codziennie stoją w obliczu tysięcy zwolnień, nalotów domowych, a nawet zbrojnych ataków na swoich liderów.

W 2017 r., w czasie Międzynarodowej Konferencji Pracy, przedmiotem dyskusji Komitetu ds. Stosowania Standardów była skarga ws. naruszeń stosowania przez rząd turecki Konwencji 135 dotyczącej ochrony przedstawicieli pracowników. Komitet wyraził obawy związane ze zwalnianiem i aresztowaniami przedstawicieli pracowników po ogłoszeniu stanu wyjątkowego i wyraźnie stwierdził, że przedstawiciele pracowników pozbawieni są wolności słowa, nie mówiąc już o wolności wykonywania funkcji przedstawiciela związków zawodowych (strony 190 - 198 raportu Komitetu).

Na początku bieżącego roku została aresztowana i przez kilka dni przetrzymywana w izolacji wraz z innymi liderami organizacji pozarządowych, prezes Amnesty International Turcja, a ONZ-owski sędzia Aydin Sefa Akay został skazany na siedem lat więzienia z naruszeniem jego immunitetu dyplomatycznego i obowiązującego porządku prawnego.

W sytuacji, w której niektórzy przedstawiciele pracowników w kraju gospodarza są pozbawieni swobody zrzeszania się i wolności słowa, a także stają wobec prowadzonej na dużą skalę wiktimizacji, to spotkanie regionalne MOP nie może skutecznie obradować ignorując szokujące czyny popełniane przez władze, wyświadczając uprzejmość rządowi tureckiemu i zaprzeczając tym samym rzeczywistości.

[W sytuacji panującej w Turcji] przedstawiciele niektórych naszych lokalnych [tureckich] związków zawodowych nie będą mogli wypowiadać się swobodnie ani przed, ani w trakcie, ani po spotkaniu regionalnym. Uważamy, że w takiej samej sytuacji znajdą sie również przedstawiciele pracodawców. Co więcej, liderzy jednego z tureckich związków zawodowych zostali zmuszeni do ubiegania się o azyl w krajach UE.

Mieliśmy nadzieję, że sytuacja w Turcji zmieni się wraz z powrotem do rządów prawa z wszelkimi wolnościami i prawami demokratycznymi, sprawiedliwością dla pracowników arbitralnie zwolnionych lub aresztowanych i że skończą się ciągłe i skoordynowane ataki na związek zawodowy i prawa pracowników. Jednak ze względu na to, że skandaliczne naruszenia praw pracowników i osób prowadzących działalność gospodarczą trwają nadal, przedstawiciele organizacji członkowskich MKZZ i EKZZ nie wezmą udziału w X Europejskim Spotkaniu Regionalnym. Dziękujemy tym rządom i pracodawcom, którzy również postanowili nie uczestniczyć w debacie. W zaistniałej sytuacji prosimy MOP o nie tworzenie Grupy Pracowniczej [Spotkania], gdyż byłaby ona pozbawiona niezbędnej legitymizacji politycznej, a co za tym idzie również ewentualne wnioski i zalecenia Spotkania takiej legitymizacji by nie posiadały.

Głęboko żałujemy utraconej szansy na poważną trójstronną dyskusję na temat najważniejszych problemów, przed jakimi stoi Europa.

Z poważaniem,
Sharan Barrow                           Luca Visentini
Sekretarz Generalna               Sekretarz Generalny
MKZZ                                           EKZZ”

Wszystkie trzy polskie centrale związkowe NSZZ „Solidarność”, OPZZ i FZZ biorą udział w bojkocie i nie będą uczestniczyły w tegorocznym X Europejskim Spotkaniu Regionalnym.