Ordo Iuris: Trybunał w Strasburgu stwierdza, że państwo nie ma obowiązku uznawać „trzeciej płci”

Europejski Trybunał Praw Człowieka oddalił skargę cierpiącego na hermafrodytyzm mężczyzny z Francji, który domagał się wpisania do jego aktu urodzenia adnotacji o „neutralnej” lub „interseksualnej” płci. Sądy odmówiły wskazując, że jego prośba stanowi w istocie żądanie ustanowienia „trzeciej płci”, podczas gdy prawo francuskie uznaje tylko płeć męską i żeńską. Ponadto, mężczyzna żył w związku małżeńskim z kobietą, z którą wychowywał adoptowane dziecko. Mężczyzna złożył skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, zarzucając sądom naruszenie jego prawa do prywatności. Trybunał oddalił skargę wskazując, że podział na płeć męską i żeńską w prawie jest uzasadniony specyfiką akt stanów cywilnego, do których zalicza się akt urodzenia, a dodanie „trzeciej płci” wymagałoby całkowitego przemodelowania systemu prawnego.

Sprawa dotyczy obywatela Francji, u którego po urodzeniu zdiagnozowano hermafrodytyzm, zwany również obojnactwem (posiadanie jednocześnie męskich i żeńskich cech biologicznych). W akcie urodzenia zakwalifikowano go jako mężczyznę.

W 2015 r. wystąpił on do prokuratora z prośbą o skierowanie do prezesa trybunału wielkiej instancji (francuski organ sądowy pierwszej instancji) w Tours wniosku o rewizję jego aktu urodzenia przez zastąpienie adnotacji o płci męskiej adnotacją o płci „neutralnej” lub „interseksualnej”. Trybunał uwzględnił wniosek i nakazał zmianę aktu urodzenia. W 2016 r. Sąd Apelacyjny w Orleanie uchylił jednak to orzeczenie, wskazując, że choć fakt występowania u wnioskodawcy hermafrodytyzmu jest bezdyskusyjny, to od lat wygląda i zachowuje się jak mężczyzna, o czym świadczy fakt poślubienia kobiety, z którą wychowuje adoptowane dziecko, jak również okoliczność zażywania przez niego testosteronu. Niezależnie od tego, uznanie „trzeciej płci” przez sąd stanowiłoby niedozwoloną ingerencję w kompetencję ustawodawcy, który jak dotąd przewidział tylko dwie płcie. Sąd Kasacyjny utrzymał ten werdykt w mocy, podzielając argumenty sądu II instancji i dodając, że realizacja prośby skarżącego wymagałaby całkowitego przemodelowania prawa francuskiego, opartego na podziale społeczeństwa na dwie płcie.

W 2017 r. mężczyzna wniósł skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, zarzucając sądom francuskim naruszenie jego prawa do poszanowania życia prywatnego (art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka). Skarżący wskazał, że nie tylko biologicznie, ale i psychologicznie identyfikuje się jako osoba interseksualna, a państwo powinno uznać jego tożsamość poprzez stosowną korektę aktu urodzenia.

W 2023 r. ETPC większością 6 głosów do 1 oddalił skargę, uznając, że brak możliwości zarejestrowania hermafrodytyzmu jako „trzeciej płci” jest usprawiedliwione zasadą niezbywalności stanu cywilnego oraz potrzebą ochrony spójności i wiarygodności akt stanu cywilnego. Trybunał podkreślił, że „w sprawach ogólnej polityki, w której opinie w ramach demokratycznego społeczeństwa mogą się znacznie różnić, należy przywiązać szczególną wagę do roli krajowego prawodawcy”.

- Wyrok Trybunału stanowi głos rozsądku, wyrażając szacunek dla jednej z najstarszych zasad prawnych, jaką jest podział społeczeństwa na dwie płcie determinowane cechami biologicznymi. Niepokój budzi jednak zawarte w uzasadnieniu wyroku ETPC zastrzeżenie o Konwencji jako „żywym instrumencie”, którego rozumienie może się zmieniać w zależności od „bieżących okoliczności”. Ta mglista wzmianka sugeruje, jakoby Trybunał zastrzegł sobie prawo do zmiany stanowiska w przyszłości - zaznaczyła Weronika Przebierała, dyrektor Centrum Prawa Międzynarodowego Instytutu Ordo Iuris.

 


 

POLECANE
Krystyna Janda narzeka na hejt. „Przez to nie chodzę na premiery, do kawiarni Wiadomości
Krystyna Janda narzeka na hejt. „Przez to nie chodzę na premiery, do kawiarni"

Aktorka tłumaczy, że zrezygnowała z życia towarzyskiego przez falę hejtu, jaka od lat ją spotyka. „Nie chodzę na premiery, właściwie nie chodzę do restauracji i kawiarni” – wyznała Krystyna Janda w radiu RDC.

KE pozytywnie o możliwości włączenia Ukrainy do Europejskiego Funduszu Obronnego z ostatniej chwili
KE pozytywnie o możliwości włączenia Ukrainy do Europejskiego Funduszu Obronnego

„Komisja Europejska z zadowoleniem przyjmuje porozumienie polityczne osiągnięte wczoraj między Parlamentem Europejskim a Radą, które otwiera możliwość włączenia Ukrainy do Europejskiego Funduszu Obronnego (EFR) o wartości €7,3 miliarda” - poinformował zespół prasowy KE w specjalnie wydanym komunikacie.

Już jutro prezydent Nawrocki przedstawi nową ustawę. Będzie dotyczyć cen energii z ostatniej chwili
Już jutro prezydent Nawrocki przedstawi nową ustawę. Będzie dotyczyć cen energii

Prezydent Karol Nawrocki zaprezentuje w piątek projekt ustawy obniżającej ceny energii o 33 proc. – zapowiedział jego szef gabinetu Paweł Szefernaker. To realizacja jednej z kluczowych obietnic wyborczych nowego prezydenta.

SPD: Niemiecki rząd może się rozpaść z ostatniej chwili
SPD: Niemiecki rząd może się rozpaść

Przedstawiciele Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD) ostrzegli, że rząd niemiecki może się rozpaść. Argumentują oni, że sondaże pokazują, iż Alternatywa dla Niemiec (AfD) osiąga rekordowe wyniki, a przywódcy CDU dystansują się od koalicji.

Glapiński: Trzecia część złota NBP będzie w Polsce z ostatniej chwili
Glapiński: Trzecia część złota NBP będzie w Polsce

Prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński zapowiedział, że złoto należące do Polski ma być przechowywane w trzech równych częściach – w Polsce, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. NBP regularnie kontroluje kruszec zdeponowany za granicą.

Konflikt Parlamentu Europejskiego z Komisją Europejską o budżet UE z ostatniej chwili
Konflikt Parlamentu Europejskiego z Komisją Europejską o budżet UE

Lewicowo-liberalna koalicja Parlamentu Europejskiego (EPP, RENEW, socjaliści i Zieloni) zaprezentowali głośno swój sprzeciw wobec tego, co proponuje zrobić Komisja Europejska na czele z Ursulą von der Leyen w sprawie nowych Wieloletnich Ram Finansowych na lata 2028-2034.

Nastoletni Syryjczyk planował zamach w Sztokholmie. Ofiarami mieli być uczestnicy festiwalu Wiadomości
Nastoletni Syryjczyk planował zamach w Sztokholmie. Ofiarami mieli być uczestnicy festiwalu

Prokuratura w Szwecji postawiła zarzuty 18-letniemu obywatelowi Syrii, który – według śledczych – przygotowywał atak terrorystyczny na festiwalu w Sztokholmie. Miał działać na zlecenie Państwa Islamskiego.

Ukraina może zostać włączona do Europejskiego Funduszu Obronnego. Jest porozumienie Rady UE i PE z ostatniej chwili
Ukraina może zostać włączona do Europejskiego Funduszu Obronnego. Jest porozumienie Rady UE i PE

Negocjatorzy Rady i Parlamentu Europejskiego osiągnęli tymczasowe porozumienie w sprawie środków mających na celu zachęcenie do inwestycji związanych z obronnością w bieżącym budżecie UE w celu wdrożenia tzw. planu ReArm Europe, inicjatywy UE mającej na celu zwiększenie wydatków na obronność i wzmocnienie potencjału wojskowego UE. Umowa zawiera przełomową decyzję o włączeniu Ukrainy do Europejskiego Funduszu Obronnego.

Raper Pono nie żyje z ostatniej chwili
Raper Pono nie żyje

Nie żyje raper Rafał Poniedzielski, znany jako "Pono". Raper był legendą polskiej sceny hip-hopowej. Fakt jego śmierci potwierdzają w mediach społecznościowych zespół ZIP Skład i raper Sokół.

Wielka reforma w policji. Powstaje Narodowe Biuro Śledcze pilne
Wielka reforma w policji. Powstaje Narodowe Biuro Śledcze

W Policji nadchodzą zmiany. Centralne Biuro Śledcze Policji oraz Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości zostaną połączone w nową jednostkę – Narodowe Biuro Śledcze, które ma zajmować się najpoważniejszymi przestępstwami w kraju.

REKLAMA

Ordo Iuris: Trybunał w Strasburgu stwierdza, że państwo nie ma obowiązku uznawać „trzeciej płci”

Europejski Trybunał Praw Człowieka oddalił skargę cierpiącego na hermafrodytyzm mężczyzny z Francji, który domagał się wpisania do jego aktu urodzenia adnotacji o „neutralnej” lub „interseksualnej” płci. Sądy odmówiły wskazując, że jego prośba stanowi w istocie żądanie ustanowienia „trzeciej płci”, podczas gdy prawo francuskie uznaje tylko płeć męską i żeńską. Ponadto, mężczyzna żył w związku małżeńskim z kobietą, z którą wychowywał adoptowane dziecko. Mężczyzna złożył skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, zarzucając sądom naruszenie jego prawa do prywatności. Trybunał oddalił skargę wskazując, że podział na płeć męską i żeńską w prawie jest uzasadniony specyfiką akt stanów cywilnego, do których zalicza się akt urodzenia, a dodanie „trzeciej płci” wymagałoby całkowitego przemodelowania systemu prawnego.

Sprawa dotyczy obywatela Francji, u którego po urodzeniu zdiagnozowano hermafrodytyzm, zwany również obojnactwem (posiadanie jednocześnie męskich i żeńskich cech biologicznych). W akcie urodzenia zakwalifikowano go jako mężczyznę.

W 2015 r. wystąpił on do prokuratora z prośbą o skierowanie do prezesa trybunału wielkiej instancji (francuski organ sądowy pierwszej instancji) w Tours wniosku o rewizję jego aktu urodzenia przez zastąpienie adnotacji o płci męskiej adnotacją o płci „neutralnej” lub „interseksualnej”. Trybunał uwzględnił wniosek i nakazał zmianę aktu urodzenia. W 2016 r. Sąd Apelacyjny w Orleanie uchylił jednak to orzeczenie, wskazując, że choć fakt występowania u wnioskodawcy hermafrodytyzmu jest bezdyskusyjny, to od lat wygląda i zachowuje się jak mężczyzna, o czym świadczy fakt poślubienia kobiety, z którą wychowuje adoptowane dziecko, jak również okoliczność zażywania przez niego testosteronu. Niezależnie od tego, uznanie „trzeciej płci” przez sąd stanowiłoby niedozwoloną ingerencję w kompetencję ustawodawcy, który jak dotąd przewidział tylko dwie płcie. Sąd Kasacyjny utrzymał ten werdykt w mocy, podzielając argumenty sądu II instancji i dodając, że realizacja prośby skarżącego wymagałaby całkowitego przemodelowania prawa francuskiego, opartego na podziale społeczeństwa na dwie płcie.

W 2017 r. mężczyzna wniósł skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, zarzucając sądom francuskim naruszenie jego prawa do poszanowania życia prywatnego (art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka). Skarżący wskazał, że nie tylko biologicznie, ale i psychologicznie identyfikuje się jako osoba interseksualna, a państwo powinno uznać jego tożsamość poprzez stosowną korektę aktu urodzenia.

W 2023 r. ETPC większością 6 głosów do 1 oddalił skargę, uznając, że brak możliwości zarejestrowania hermafrodytyzmu jako „trzeciej płci” jest usprawiedliwione zasadą niezbywalności stanu cywilnego oraz potrzebą ochrony spójności i wiarygodności akt stanu cywilnego. Trybunał podkreślił, że „w sprawach ogólnej polityki, w której opinie w ramach demokratycznego społeczeństwa mogą się znacznie różnić, należy przywiązać szczególną wagę do roli krajowego prawodawcy”.

- Wyrok Trybunału stanowi głos rozsądku, wyrażając szacunek dla jednej z najstarszych zasad prawnych, jaką jest podział społeczeństwa na dwie płcie determinowane cechami biologicznymi. Niepokój budzi jednak zawarte w uzasadnieniu wyroku ETPC zastrzeżenie o Konwencji jako „żywym instrumencie”, którego rozumienie może się zmieniać w zależności od „bieżących okoliczności”. Ta mglista wzmianka sugeruje, jakoby Trybunał zastrzegł sobie prawo do zmiany stanowiska w przyszłości - zaznaczyła Weronika Przebierała, dyrektor Centrum Prawa Międzynarodowego Instytutu Ordo Iuris.

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe