[Tylko u nas] Prof. Marek Jan Chodakiewicz: Gesty poparcia Prymasa Wyszyńskiego dla cierpiących pod komunistyczną dyktaturą

Kontynuujemy opowieść o Prymasie Tysiąclecia z przekazów rodziny i przyjaciół.
Prof. Marek Jan Chodakiewicz [Tylko u nas] Prof. Marek Jan Chodakiewicz: Gesty poparcia Prymasa Wyszyńskiego dla cierpiących pod komunistyczną dyktaturą
Prof. Marek Jan Chodakiewicz / Foto T. Gutry

Andrzej Czuma, współtwórca antykomunistycznej organizacji RUCH w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia oraz (po odsiadce w więzieniu za tę konspirację) Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, dekadę później opowiadał mi o wsparciu nie tylko Kościoła generalnie, ale właśnie Prymasa Wyszyńskiego dla tych, którzy walczyli o wolność. Na przykład część archiwum RUCH-u i ROPCiO ukrywały u siebie siostry zmartwychwstanki na Żoliborzu. Dlaczego? Siostra przełożona była ciotką Andrzeja Czumy. Podobnie sprawa miała się z ks. Stefanem Wyszyńskim. Prymas znał dobrze ojca Andrzeja, profesora Ignacego Czumę. Pamiętał, że profesora aresztowali Niemcy, a potem, po wojnie, komuna. Po latach siedzieli w czerwonym więzieniu jego synowie. Prymas był znany z publicznych i prywatnych gestów poparcia dla cierpiących pod komunistyczną dyktaturą. Na przykład przyjmował żonę i dzieci Andrzeja na prywatnych audiencjach. Pamiętam zdjęcie małego Krzysztofa Czumy z Prymasem.

Ks. Wyszyński wręcz faworyzował ofiary czerwonych i brunatnych. Wymęczonych, storturowanych, prześladowanych przez komunę pocieszał, nie tylko w kazaniach, ale również poprzez okazywanie im sympatii. Na przykład, bodaj w 1966 r., przyjechał do Ciechanowa z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej. Mój dziadek Stasio Milczarczyk zaprowadził mnie na nabożeństwo do kościoła na Farną Górę. Mieliśmy doskonałe miejsca zaraz przy ołtarzu. To nie był przypadek. Prymas chciał widzieć takich ludzi jak mój dziadek Staś. Działał w ruchu ludowym, najpierw w lewicowych „Wiciach”. Był właścicielem sklepu kolonialnego. Służył jako ułan w 18. pułku ułanów bydgoskich (pluton cyklistów w szwadronie rtm. Dymitra Kobiaszwiliego). W 1939 r. dziadek Staś został zmobilizowany i odesłany do ośrodka zapasowego na Kresach. Walczył z Armią Czerwoną, uciekł z niewoli sowieckiej. Przebrany za kobietę dotarł pod Ciechanów, który w międzyczasie został inkorporowany do Rzeszy. Wstąpił wraz z żoną Jadwigą do podziemia: najpierw do ZWZ, a potem do ROCHA i AK.

Po wojnie ujawnił się, działał w PSL jako mąż zaufania Stanisława Mikołajczyka. W listopadzie 1945 r. szwadron śmierci bezskutecznie usiłował go ująć. Zamiast niego porwano jego młodszego brata, Wacka Milczarczyka. Został zamordowany przez ubeków pod dowództwem Jakuba Krajewskiego i Władysława Rypińskiego. Notabene szwadron śmierci został wysłany w teren przez wojewodę płockiego Magdalenę Trembielińską, żonę Juliana Kole, zastępcę Hilarego Minca w Politbiurze, odpowiedzialnego za ekonomię. Powiedziano mi, że po kilku latach Trembielińska przekwalifikowała się na opiekunkę małego Adama Michnika. Rypińskiego walnęło podziemie (a brał w tym udział dziadek mojej żony, wtedy w NSZ, co dopiero wyszło na jaw w XXI w., częściowo dzięki IPN). Jakubowi Krajewskiemu nic się nie stało, aż stracił ubecką emeryturę „kombatancką”, którą osobiście zabrał mu Leszek Żebrowski, jeden z niewielu dekomunizatorów w post-PRL, w najbardziej zasłużonej na tym polu jednostce: Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

W każdym razie mego dziadka Stasia UB aresztowało wraz z żoną i dziećmi pod koniec 1945 r. Moja mama miała 5 lat, gdy zawieziono ich razem do więzienia. Dziadka torturowano strasznie, między innymi wieszano na drzwiach i kopano w krocze. Zmarł przedwcześnie w 1969 r. na raka genitaliów. Już w 1945 r. dziadkowie stracili wszystko, zamieszkali na strychu u kochanych państwa Karaszkiewiczów, którzy ich przygarnęli w swoim domku na Nowozagumiennej (zaraz z tyłu UB), mimo że mieszkała tam też rodzina Organowskich z córkami. Mama Organowska była córką pp. Karaszkiewiczów, jej ojciec był legionistą i POW-iakiem (o ile dobrze zapamiętałem strzępki wiadomości podrzucanych mi jako maluchowi). A mąż, Stach Organowski, był łącznikiem NSZ od okupacji niemieckiej, młodszym bratem słynnego sierż. „Toporka”, który nie tylko w Prusach Wschodnich buszował od 1942 r., ale również nieźle stukał komunę po 1945 r. O tych ostatnich sprawach naturalnie się nie mówiło, dopiero odkrył to dla mnie Leszek. W takich klimatach (no i wileńskiej AK po stronie ojca) wyrastałem. Na tych klimatach znał się dokładnie Prymas Wyszyński. Stąd serdeczność Prymasa Wyszyńskiego, który po mszy podszedł do nas i łagodnie pociągnął mnie za ucho. Dlaczego?

Wyrywałem się jak wariat na zewnątrz, bo komuna za Prymasem posłała „czterech pancernych i psa”. Taka dywersja, aby ludzie nie spieszyli do kościoła, aby się z Prymasem modlić, a szli na „pancernych”. Chciałem ich zobaczyć, ich i czołg „Rudy”. Dziadek pobiegł do muru kościoła, abym zobaczył, jak pancerni odjeżdżają – bojowym wozem piechoty, a nie czołgiem. To był jedyny raz, kiedy znalazłem się tak blisko Prymasa Tysiąclecia. Potem obserwowałem go z daleka, pamiętam doskonale jego śmierć, pogrzeb. Ostatnie słowo o nim zostawiam komuniście, kominternowcowi o pseudonimie „Aleksander Szurek”. Chodzi o refleksje dotyczące postawy ks. Wyszyńskiego w 1968 r. Zażarty komunista i profanator kościołów w Hiszpanii Szurek tak opisał swoje uczucia w tym okresie: „Dzięki temu, że kardynał Wyszyński przewodził opozycji politycznej, Kościół polski był jedyną zorganizowaną siłą polityczną, zdolną do zapobieżenia krwawemu pogromowi w Polsce w latach 1968-1969 podczas akcji antysemickiej zorganizowanej przez Partię i Bezpieczeństwo. Muszę powiedzieć całą prawdę. W okresie międzywojennym, od czasu mego pierwszego uwięzienia [przez władze RP za działalność komunistyczną] aż do czasu, gdy wstąpiłem do armii Sikorskiego [we Francji] w 1939 roku, nigdy nie ucierpiałem jako «Żyd» ze strony aparatu śledczego [polskiego]: policjantów, prokuratorów, sędziów, strażników czy innych urzędników. Żaden z nich nie pokazał tego, nawet jeśli był zaprzysięgłym i zwierzęcym antysemitą. Tyko w Polsce Ludowej «towarzysze» jasno postawili sprawę i przypomnieli mi, że jestem niegodny, bo mam żydowski garb. Pod tym reżimem poczułem się sfrustrowany, zraniony i w końcu opluto mnie i wygnano z kraju” (Aleksander Szurek, The Shattered Dream, Boulder, CO, and New York: Columbia University Press and East European Monographs, 1989, s. 146).

Taki był ks. kardynał Wyszyński. Szurek mylił się tylko w jednym. Kościół katolicki nie był „jedyną zorganizowaną siłą polityczną”. Kościół był jedyną siłą duchową i moralną. Dlatego mógł przeciwstawić się złu komunizmu. Nawet w obronie tych, którzy najpierw prześladowali Kościół, potem wykorzystali go do swoich celów, a następnie się od niego odwrócili, a nawet – po 1989 r. – z nim walczyli. Władze Kościoła w Polsce wiedziały, że tak było i będzie, a mimo to i tak chroniły wszystkich, bo takie jest chrystusowe przykazanie. Chroniły ich w 1968 r. i później, bo Kościół katolicki nie jest partią komunistyczną ani żadną inną. Rozumiał to świetnie Prymas Wyszyński.
Interrex, RIP.

Marek Jan Chodakiewicz
Waszyngton, DC, 24 kwietnia 2023 r.
Intel z DC

 

 

 

 


 

POLECANE
Rozłam w Polsce 2050. Znana poseł odchodzi z partii z ostatniej chwili
Rozłam w Polsce 2050. Znana poseł odchodzi z partii

Poseł Polski 2050 Izabela Bodnar przekazała we wtorek, że zrezygnowała z członkostwa w partii Polska 2050. "Zamierzam pracować jako posłanka niezrzeszona, w ścisłej współpracy z koalicją" – przekazała.

Nie będzie śledztwa ws. słynnej kawalerki pana Jerzego. Prokuratura: Brak podstaw z ostatniej chwili
Nie będzie śledztwa ws. słynnej "kawalerki pana Jerzego". Prokuratura: Brak podstaw

Prokuratura odmówiła wszczęcia śledztwa w zakresie siedmiu wątków przejęcia kawalerki Jerzego Ż. przez prezydenta elekta Karola Nawrockiego i jego małżonkę. Śledczy nie zbadają m.in. doprowadzenia gminy do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i oświadczeń przed notariuszem.

Interia w żałobie. Nagła śmierć wydawcy z ostatniej chwili
Interia w żałobie. Nagła śmierć wydawcy

Nie żyje Rafał Cieniek, 37-letni wydawca strony głównej Interii i doktor nauk o mediach, ceniony profesjonalista i serdeczny kolega – poinformowała we wtorek Interia.

Mec. Wąsowski został oskarżony przez prokuraturę. Dostałem zarzuty za to, że byłem obrońcą swojego klienta z ostatniej chwili
Mec. Wąsowski został oskarżony przez prokuraturę. "Dostałem zarzuty za to, że byłem obrońcą swojego klienta"

Mec. Krzysztof A Wąsowski broniący w sprawie nieprawidłowości dot. Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych we wtorek sam usłyszał zarzuty. - Nie mogę jeszcze dokładnie powiedzieć, w jaki sposób zarzuty są sformułowane. Powiem tylko, że dostałem zarzuty za to, że byłem obrońcą swojego klienta. To złamanie Konstytucji i praw człowieka. Nie spotkałem się z czymś takim w swojej karierze - powiedział w rozmowie z portalem tysol.pl mec. Wąsowski.

Bundeswehra musi być gotowa do wojny”. Plan niemieckich zbrojeń pilne
"Bundeswehra musi być gotowa do wojny”. Plan niemieckich zbrojeń

Niemieckie ministerstwo obrony planuje zakup tysiąca czołgów Leopard 2 oraz 2,5 tys. kołowych transporterów opancerzonych Boxer. Za ich produkcję będą odpowiadać europejskie konsorcjum KDNS oraz niemiecki gigant zbrojeniowy Rheinmetall.

Sztuczna inteligencja Grok pozamiatała Romana Giertycha i Platformę Obywatelską gorące
Sztuczna inteligencja "Grok" pozamiatała Romana Giertycha i Platformę Obywatelską

"Grok" to sztuczna inteligencja zintegrowana z platformą "X" Elona Muska. Tym razem "Grok" wdał się w dyskusję z internautami nt. Romana Giertycha. Efekty były dla "mecenasa Platformy" opłakane.

PiS z pomysłem dla firm na granicy. Tarcza na zachodzie i wschodzie z ostatniej chwili
PiS z pomysłem dla firm na granicy. Tarcza na zachodzie i wschodzie

Posłowie PiS ocenili we wtorek, że wprowadzone przez rząd tymczasowe kontrole na granicy z Niemcami i Litwą są niewystarczające. Ich zdaniem trzeba wydać czasowy zakaz wjazdu do Polski obywateli określonych krajów, a także wprowadzić "tarcze osłonowe" dla przygranicznych firm, które ponoszą straty.

Dr Duniec: Najbardziej intensywnych opadów spodziewamy się najbliższej nocy z ostatniej chwili
Dr Duniec: Najbardziej intensywnych opadów spodziewamy się najbliższej nocy

Kluczowa będzie najbliższa noc – powiedział podczas konferencji dyrektor Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju (CMOK) dr Grzegorz Duniec. W ciągu 12 godzin na połowie Polski opady wyniosą do 100 milimetrów – dodał.

Droższe wakacje w Grecji. Weszły nowe opłaty klimatyczne gorące
Droższe wakacje w Grecji. Weszły nowe opłaty klimatyczne

Grecja od 1 lipca wprowadziła nowe obciążenie dla turystów – opłatę klimatyczną, która wyniesie nawet 20 euro za dzień.

Chorwacja w szoku: Potężna burza spustoszyła znany kurort, zatonął wycieczkowy statek   z ostatniej chwili
Chorwacja w szoku: Potężna burza spustoszyła znany kurort, zatonął wycieczkowy statek

Chorwackie miasto Split, odwiedzane chętnie przez tłumy między innymi polskich turystów, przeżyło najgroźniejszą burzę od lat. We wtorek w mieście szalał wiatr, który według świadków porywał motocykle i łamał drzewa jak zapałki. W porcie prom, rzucany podmuchami wiatru, zatopił statek wycieczkowy. 

REKLAMA

[Tylko u nas] Prof. Marek Jan Chodakiewicz: Gesty poparcia Prymasa Wyszyńskiego dla cierpiących pod komunistyczną dyktaturą

Kontynuujemy opowieść o Prymasie Tysiąclecia z przekazów rodziny i przyjaciół.
Prof. Marek Jan Chodakiewicz [Tylko u nas] Prof. Marek Jan Chodakiewicz: Gesty poparcia Prymasa Wyszyńskiego dla cierpiących pod komunistyczną dyktaturą
Prof. Marek Jan Chodakiewicz / Foto T. Gutry

Andrzej Czuma, współtwórca antykomunistycznej organizacji RUCH w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia oraz (po odsiadce w więzieniu za tę konspirację) Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, dekadę później opowiadał mi o wsparciu nie tylko Kościoła generalnie, ale właśnie Prymasa Wyszyńskiego dla tych, którzy walczyli o wolność. Na przykład część archiwum RUCH-u i ROPCiO ukrywały u siebie siostry zmartwychwstanki na Żoliborzu. Dlaczego? Siostra przełożona była ciotką Andrzeja Czumy. Podobnie sprawa miała się z ks. Stefanem Wyszyńskim. Prymas znał dobrze ojca Andrzeja, profesora Ignacego Czumę. Pamiętał, że profesora aresztowali Niemcy, a potem, po wojnie, komuna. Po latach siedzieli w czerwonym więzieniu jego synowie. Prymas był znany z publicznych i prywatnych gestów poparcia dla cierpiących pod komunistyczną dyktaturą. Na przykład przyjmował żonę i dzieci Andrzeja na prywatnych audiencjach. Pamiętam zdjęcie małego Krzysztofa Czumy z Prymasem.

Ks. Wyszyński wręcz faworyzował ofiary czerwonych i brunatnych. Wymęczonych, storturowanych, prześladowanych przez komunę pocieszał, nie tylko w kazaniach, ale również poprzez okazywanie im sympatii. Na przykład, bodaj w 1966 r., przyjechał do Ciechanowa z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej. Mój dziadek Stasio Milczarczyk zaprowadził mnie na nabożeństwo do kościoła na Farną Górę. Mieliśmy doskonałe miejsca zaraz przy ołtarzu. To nie był przypadek. Prymas chciał widzieć takich ludzi jak mój dziadek Staś. Działał w ruchu ludowym, najpierw w lewicowych „Wiciach”. Był właścicielem sklepu kolonialnego. Służył jako ułan w 18. pułku ułanów bydgoskich (pluton cyklistów w szwadronie rtm. Dymitra Kobiaszwiliego). W 1939 r. dziadek Staś został zmobilizowany i odesłany do ośrodka zapasowego na Kresach. Walczył z Armią Czerwoną, uciekł z niewoli sowieckiej. Przebrany za kobietę dotarł pod Ciechanów, który w międzyczasie został inkorporowany do Rzeszy. Wstąpił wraz z żoną Jadwigą do podziemia: najpierw do ZWZ, a potem do ROCHA i AK.

Po wojnie ujawnił się, działał w PSL jako mąż zaufania Stanisława Mikołajczyka. W listopadzie 1945 r. szwadron śmierci bezskutecznie usiłował go ująć. Zamiast niego porwano jego młodszego brata, Wacka Milczarczyka. Został zamordowany przez ubeków pod dowództwem Jakuba Krajewskiego i Władysława Rypińskiego. Notabene szwadron śmierci został wysłany w teren przez wojewodę płockiego Magdalenę Trembielińską, żonę Juliana Kole, zastępcę Hilarego Minca w Politbiurze, odpowiedzialnego za ekonomię. Powiedziano mi, że po kilku latach Trembielińska przekwalifikowała się na opiekunkę małego Adama Michnika. Rypińskiego walnęło podziemie (a brał w tym udział dziadek mojej żony, wtedy w NSZ, co dopiero wyszło na jaw w XXI w., częściowo dzięki IPN). Jakubowi Krajewskiemu nic się nie stało, aż stracił ubecką emeryturę „kombatancką”, którą osobiście zabrał mu Leszek Żebrowski, jeden z niewielu dekomunizatorów w post-PRL, w najbardziej zasłużonej na tym polu jednostce: Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

W każdym razie mego dziadka Stasia UB aresztowało wraz z żoną i dziećmi pod koniec 1945 r. Moja mama miała 5 lat, gdy zawieziono ich razem do więzienia. Dziadka torturowano strasznie, między innymi wieszano na drzwiach i kopano w krocze. Zmarł przedwcześnie w 1969 r. na raka genitaliów. Już w 1945 r. dziadkowie stracili wszystko, zamieszkali na strychu u kochanych państwa Karaszkiewiczów, którzy ich przygarnęli w swoim domku na Nowozagumiennej (zaraz z tyłu UB), mimo że mieszkała tam też rodzina Organowskich z córkami. Mama Organowska była córką pp. Karaszkiewiczów, jej ojciec był legionistą i POW-iakiem (o ile dobrze zapamiętałem strzępki wiadomości podrzucanych mi jako maluchowi). A mąż, Stach Organowski, był łącznikiem NSZ od okupacji niemieckiej, młodszym bratem słynnego sierż. „Toporka”, który nie tylko w Prusach Wschodnich buszował od 1942 r., ale również nieźle stukał komunę po 1945 r. O tych ostatnich sprawach naturalnie się nie mówiło, dopiero odkrył to dla mnie Leszek. W takich klimatach (no i wileńskiej AK po stronie ojca) wyrastałem. Na tych klimatach znał się dokładnie Prymas Wyszyński. Stąd serdeczność Prymasa Wyszyńskiego, który po mszy podszedł do nas i łagodnie pociągnął mnie za ucho. Dlaczego?

Wyrywałem się jak wariat na zewnątrz, bo komuna za Prymasem posłała „czterech pancernych i psa”. Taka dywersja, aby ludzie nie spieszyli do kościoła, aby się z Prymasem modlić, a szli na „pancernych”. Chciałem ich zobaczyć, ich i czołg „Rudy”. Dziadek pobiegł do muru kościoła, abym zobaczył, jak pancerni odjeżdżają – bojowym wozem piechoty, a nie czołgiem. To był jedyny raz, kiedy znalazłem się tak blisko Prymasa Tysiąclecia. Potem obserwowałem go z daleka, pamiętam doskonale jego śmierć, pogrzeb. Ostatnie słowo o nim zostawiam komuniście, kominternowcowi o pseudonimie „Aleksander Szurek”. Chodzi o refleksje dotyczące postawy ks. Wyszyńskiego w 1968 r. Zażarty komunista i profanator kościołów w Hiszpanii Szurek tak opisał swoje uczucia w tym okresie: „Dzięki temu, że kardynał Wyszyński przewodził opozycji politycznej, Kościół polski był jedyną zorganizowaną siłą polityczną, zdolną do zapobieżenia krwawemu pogromowi w Polsce w latach 1968-1969 podczas akcji antysemickiej zorganizowanej przez Partię i Bezpieczeństwo. Muszę powiedzieć całą prawdę. W okresie międzywojennym, od czasu mego pierwszego uwięzienia [przez władze RP za działalność komunistyczną] aż do czasu, gdy wstąpiłem do armii Sikorskiego [we Francji] w 1939 roku, nigdy nie ucierpiałem jako «Żyd» ze strony aparatu śledczego [polskiego]: policjantów, prokuratorów, sędziów, strażników czy innych urzędników. Żaden z nich nie pokazał tego, nawet jeśli był zaprzysięgłym i zwierzęcym antysemitą. Tyko w Polsce Ludowej «towarzysze» jasno postawili sprawę i przypomnieli mi, że jestem niegodny, bo mam żydowski garb. Pod tym reżimem poczułem się sfrustrowany, zraniony i w końcu opluto mnie i wygnano z kraju” (Aleksander Szurek, The Shattered Dream, Boulder, CO, and New York: Columbia University Press and East European Monographs, 1989, s. 146).

Taki był ks. kardynał Wyszyński. Szurek mylił się tylko w jednym. Kościół katolicki nie był „jedyną zorganizowaną siłą polityczną”. Kościół był jedyną siłą duchową i moralną. Dlatego mógł przeciwstawić się złu komunizmu. Nawet w obronie tych, którzy najpierw prześladowali Kościół, potem wykorzystali go do swoich celów, a następnie się od niego odwrócili, a nawet – po 1989 r. – z nim walczyli. Władze Kościoła w Polsce wiedziały, że tak było i będzie, a mimo to i tak chroniły wszystkich, bo takie jest chrystusowe przykazanie. Chroniły ich w 1968 r. i później, bo Kościół katolicki nie jest partią komunistyczną ani żadną inną. Rozumiał to świetnie Prymas Wyszyński.
Interrex, RIP.

Marek Jan Chodakiewicz
Waszyngton, DC, 24 kwietnia 2023 r.
Intel z DC

 

 

 

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe