Wystawa mody w Krypcie u Pijarów. Rektor kolegium przeprasza za zgorszenie

W Galerii Krypta u Pijarów zaprezentowano wystawę mody damskiej jednego z krakowskich projektantów. Sprzeciw wyraziła Monika Bogdanowska, była małopolska konserwator zabytków. Pijarzy przepraszają, ale zwracają uwagę, że warunkiem otrzymania dotacji na renowację zabytku było „udostępnienie obiektu na wydarzenia nie tylko o charakterze religijnym”.
Wnętrze Krypty u Pijarów przed wystawą mody Wystawa mody w Krypcie u Pijarów. Rektor kolegium przeprasza za zgorszenie
Wnętrze Krypty u Pijarów przed wystawą mody / YT print screen/qentet

W komentarzu umieszczonym na FB Monika Bogdanowska zaprotestowała przeciwko wykorzystaniu przestrzeni sakralnej do takich celów, jak wystawa prac projektanta mody. „Cywilizacja, którą znamy, obyczaj, etyka przekroczyły krawędź, za którą jest już tylko ciemna czeluść, przepaść, z której nie ma powrotu” - napisała.

Szczątki, relikwie i... kolekcja mody

Była małopolska konserwator zabytków zwróciła uwagę, że krypta kościoła pw. Przemienienia Pańskiego w Krakowie jest unikalnym zabytkiem. Kilka lat temu odbyły się tam prace renowacyjne, które odsłoniły „tajemnicę zapomnianej ikonografii i przeznaczenia miejsca, jego pierwotną aranżację”.

W trakcie prac, które zakończyły się w 2019 roku, odkryto katakumby, w których zachowało się kilkadziesiąt pochówków, a w stopniach schodów 59 niewielkich nisz, w których złożone zostały relikwie męczenników i Krzyża Świętego. Konserwatorzy odsłonili i zrekonstruowali barokowe dekoracje ścienne. Przedstawiają one tajemnice bolesne Różańca. Poza tym jest jeszcze szóste malowidło, przedstawiające „Opłakiwanie” z Matką Bożą, przeszytą mieczem boleści. Ich autorem był znany w XVIII wieku autor polichromii Andrzej Radwański. Wiele jego dzieł uległo zniszczeniu w czasie wielkiego pożaru Krakowa, a inne zostały zasłonięte lub zastąpione nowymi.

„Ale to nie tylko ukryte pod warstwami białej farby arcycenne, znakomite polichromie wybitnego malarza doby późnego baroku – Andrzeja Radwańskiego, ale przede wszystkim przeznaczenie głównej nawy krypt – Święte Schody! Odczytana ikonografia scen Pasji malowanych iluzjonistycznie na ścianach, odtworzone zgodnie z rzymskim wzorcem schody pałacu Poncjusza Piłata, po których szedł Jezus, znacząc je kroplami krwi, stopnie pod którymi ukryto relikwie świętych i po których wierni w Wielki Piątek wędrowali na kolanach, by wejść do Ciemnicy - Więzienia z ołtarzem Pasji. Potem, schodząc w dół mijali scenę Piety i klękali przed wyłożoną kamieniem grotą Grobu, która w Niedzielę Wielkanocną jaśniała światłem i pustką. Triduum Paschalne. Męka Chrystusa i jego Zmartwychwstanie - najważniejszy, kluczowy dogmat chrześcijaństwa. Dwa tysiące lat tradycji, kształtującej społeczeństwa Europy, tradycji podtrzymywanej przez wiernych wędrówką przez Drogę Krzyżową, celebrze Triduum. Nie ma miejsca w Krakowie, które byłoby porównywalne pod względem Świętości Tajemnicy i Misterium” - podkreśla w swoim wpisie M. Bogdanowska.

Jak dodała, „ktokolwiek jest właścicielem zabytku, nie ma prawa zafałszowywać jego przekazu, szczególnie, gdy jest to przekaz święty”.

 

Reakcja pijarów

Do sprawy odniósł się o. Józef Tarnawski SP, rektor kolegium pijarskiego. 

„Autorka wpisu jako Wojewódzki Konserwator Zabytków była odpowiedzialna za przebieg remontu konserwatorskiego Krypty, dlatego czuję się w obowiązku wyjaśnić, że w Krypcie nie odbył się pokaz mody, a jedynie wystawa kreacji” - pisze o. Tarnawski. Jak podkreśla, zgoda na przeprowadzenie tego wydarzenia „opierała się z jednej strony na przekonaniu, że projektowanie mody należy do szeroko rozumianej kultury, a Krypta jest przestrzenią, w której przeżycie sacrum łączy się z działalnością artystyczną i edukacyjną, z drugiej na dopełnieniu zobowiązań względem instytucji dotującej renowację, gdzie warunkiem otrzymania dotacji było udostępnienie obiektu na wydarzenia nie tylko o charakterze religijnym”.

„Przyjmuję słowa krytyki, a ponieważ wspomniana wystawa wywołała zgorszenie, dlatego przepraszam” – zaznacza o. Tarnawski.

Krypta

Krypta kościoła pijarów pw. Przemienienia Pańskiego w Krakowie była konsekrowana w 1733 r. jako kaplica z ołtarzem Uwięzienie Pana Jezusa. Centralną część krypty zajmują Święte Schody, które są kopią schodów, po których Chrystus w Jerozolimie szedł przed sąd Piłata. U szczytu znajdował się ołtarz, a pod schodami - grób Pański. 

Co roku grób Pański u pijarów nawiązuje do aktualnych wydarzeń lub problemów społecznych. Krakowianie oglądali tam m.in. przedstawienie dna Morza Śródziemnego, w którym pływały ciała uchodźców, groby nawiązujące do rocznicy zbrodni katyńskiej, wojen na Bliskim Wschodzie, przedstawiające problemy eutanazji i aborcji, a także - w 2016 roku - nawiązania do 1050. rocznicy chrztu Polski oraz Światowych Dni Młodzieży w Krakowie.

W przestrzeni krypty działa galeria Krypta u Pijarów, której celem jest prezentacja wybitnych osobowości i istotnych zjawisk współczesnej sztuki, podejmujących w swym doświadczeniu i praktyce artystyczne myśli i pytania obecne w chrześcijańskiej przestrzeni duchowej. Galeria jest także miejscem, w którym odbywają się koncerty, wykłady i spotkania dyskusyjne.

Prace konserwatorskie były finansowane ze środków UE, SKOZK i z pieniędzy własnych zakonu. Kosztowały ok. 16 mln zł, z czego 13,5 mln to dotacja z UE, a ponad 2 mln zł pochodziły z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, którym dysponuje SKOZK.

md / Kraków


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Zarzuty wobec ustawy o komisji ds. zbadania rosyjskich wpływów. Szef Rządowego Centrum Legislacji zabiera głos z ostatniej chwili
Zarzuty wobec ustawy o komisji ds. zbadania rosyjskich wpływów. Szef Rządowego Centrum Legislacji zabiera głos

Zdaniem polityków opozycji ustawa o powołaniu komisji ds. badania wpływów rosyjskich wymierzona jest przede wszystkim w szefa PO Donalda Tuska. Prezes Rządowego Centrum Legislacji zabrał głos.

Sabalenka została zapytana o wojnę na Ukrainie: Wspominałam o tym wiele razy z ostatniej chwili
Sabalenka została zapytana o wojnę na Ukrainie: "Wspominałam o tym wiele razy"

Jedna z największych rywalek Igi Świątek – Aryna Sabalenka ponownie została zapytana o konflikt na Ukrainie.

Nie doczeka pan końca kadencji. Czarzasty grozi Prezydentowi RP z ostatniej chwili
"Nie doczeka pan końca kadencji". Czarzasty grozi Prezydentowi RP

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o powołaniu komisji ds. badania rosyjskich wpływów. Sprawę skomentował między innymi jeden z liderów Lewicy Włodzimierz Czarzasty.

To koniec High League? Stanowcza decyzja rządu z ostatniej chwili
To koniec High League? Stanowcza decyzja rządu

Federacji High League zostały zamrożone środki finansowe i zasoby gospodarcze. W sieci pojawiło się pismo wydane w tej sprawie przez MSWiA.

Twitter zostanie wyrzucony z UE? Francuski minister mówi wprost z ostatniej chwili
Twitter zostanie wyrzucony z UE? Francuski minister mówi wprost

– Twitter zostanie wyrzucony z EU w przypadku naruszenia jej zasad – oświadczył w poniedziałek francuski minister Jean-Noel Barrot odpowiedzialny za transformację cyfrową i telekomunikację w wywiadzie dla telewizji France Info.

„To jest niemoralne!”. Alicja Majewska ostro o młodych celebrytach z ostatniej chwili
„To jest niemoralne!”. Alicja Majewska ostro o młodych celebrytach

Alicja Majewska została zapytana, co przed występem musi znaleźć się w jej garderobie. Pozwoliła sobie na krótką dygresję i wspomniała o młodych artystach.

Rzecznik rządu odpowiada na zarzuty ws. komisji ds. badania wpływów rosyjskich w Polsce z ostatniej chwili
Rzecznik rządu odpowiada na zarzuty ws. komisji ds. badania wpływów rosyjskich w Polsce

Komisja ds. badania wpływów rosyjskich nie narusza trójpodziału władzy; na koniec jej decyzja może być zaskarżona do sądu i to sąd rozstrzyga w tej sytuacji - powiedział rzecznik rządu Piotr Müller.

Hołownia zmienia zdanie po decyzji prezydenta. „Jeszcze dziś rano o tym rozmawialiśmy” z ostatniej chwili
Hołownia zmienia zdanie po decyzji prezydenta. „Jeszcze dziś rano o tym rozmawialiśmy”

– Słuchajcie, odpuśćcie sobie, odpuśćmy sobie naprawdę z tym marszem 4 czerwca – mówił niedawno lider Polski 2050 Szymon Hołownia. W poniedziałek, po decyzji prezydenta ws. specjalnej komisji mającej wyjaśnić rosyjskie wpływy w Polsce, Hołownia zmienił zdanie.

Burza w Pałacu Buckingham. Wulgarna reakcja Williama na wieść o Meghan Markle z ostatniej chwili
Burza w Pałacu Buckingham. Wulgarna reakcja Williama na wieść o Meghan Markle

Książę Harry w swojej autobiografii "Spare" opisał szokującą reakcję księcia Williama sprzed lat na wieść, że jego młodszy brat spotyka się z amerykańską aktorką Meghan Markle.

Wyrok w sprawie Andrzeja Poczobuta. Nowy ruch MSWiA z ostatniej chwili
Wyrok w sprawie Andrzeja Poczobuta. Nowy ruch MSWiA

Zdecydowałem o wpisaniu na listę sankcyjną 365 przedstawicieli białoruskiego reżimu. Osoby te dostaną m.in. zakaz wjazdu do strefy Schengen. Sankcje obejmą też 20 podmiotów i 16 przedsiębiorców powiązanych głównie z rosyjskim kapitałem - poinformował szef MSWiA Mariusz Kamiński.

Emerytury
Stażowe