Kto jest odpowiedzialny za zabicie Jezusa?

Na podstawie niedokształconej lektury Dziejów Apostolskich 3, można by w Kościele dojść do wniosku, że wszyscy Żydzi zabili Jezusa i że w konsekwencji utracili przymierze z Bogiem. Wniosek ten jest błędny z historycznego, etycznego i teologicznego punktu widzenia - pisze dr Amy-Jill Levine, profesor Nowego Testamentu i Nauk Żydowskich, pierwsza Żydówka wykładająca Nowy Testament w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, w komentarzu dla Centrum Heschela KUL na Trzecią Niedzielę Wielkanocną 14 kwietnia.
 Kto jest odpowiedzialny za zabicie Jezusa?
/ pixabay.com/CharlVera


Publikujemy pełny tekst komentarza:

Moim początkowym planem dla naszego komentarza było omówienie tego, jak jeden z dwóch uczniów na drodze do Emaus w Ewangelii Łukasza 24, zarówno na poziomie historycznym, jak i gramatycznym, mógł być kobietą. Ale pierwsze czytanie z Dziejów Apostolskich (Dz 3,13-15, 17-19), wymaga komentarza. Pozostawienie tego czytania bez komentarza grozi wprowadzeniem lub wzmocnieniem antysemityzmu, który zaraził i nadal zaraża chrześcijańskie nauczanie.

Piotr przemawia do ludu

W trzecim rozdziale Dziejów Apostolskich Piotr zwraca się do „ludu”. Greckie tłumaczenie „ludu” to laos, które jest technicznym określeniem ludu Izraela. Wzmacniając żydowską tożsamość odbiorców, do których się zwraca, apostoł zaczyna: „bracia [i siostry], Izraelici”. Jeszcze bardziej wzmacniając ich żydowską tożsamość, Piotr mówi „Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba, Bóg naszych ojców”. Piotr jest Żydem przemawiającym do innych Żydów. Ale później Piotr odróżnia się od swoich żydowskich współbraci, mówiąc im: „wydaliście” Jezusa, „zaparliście się” Go przed Piłatem, który „postanowił Go uwolnić”, „zaparliście się Świętego i Sprawiedliwego, a wyprosiliście ułaskawienie dla zabójcy”. Podsumowuje: „Zabiliście Dawcę życia”. Według Piotra to naród żydowski zabił Jezusa.

Następnie Piotr zapewnia tych Żydów, że oni i ich przywódcy działali w niewiedzy. Ale potępienie tych Żydów wciąż trwa, ponieważ jedynym sposobem na uwolnienie ich od tego zabójstwa, od zabicia Dawcy życia, jest „pokuta i nawrócenie, aby grzechy zostały zgładzone”. Tłumaczenie w tym miejscu nie jest dokładne, ponieważ w wersji greckiej nie pojawia się pojęcie „nawrócenia”. Termin ten sugerowałby przejście z jednej religii (judaizmu) na inną (na chrześcijaństwo). Grecki termin, który jest tu użyty to epitrepho, odpowiednik hebrajskiego tshuvah, powrotu lub zawrócenia na właściwą ścieżkę.

Odpowiedzialność za śmierć Jezusa

Jednak nawet przy poprawnym tłumaczeniu tego czytania problemy z Dziejami Apostolskimi 3 pozostają nierozwiązane. Według Piotra wszyscy Żydzi są odpowiedzialni za to co się stało, nie tylko przywódcy, nawet jeśli działali w niewiedzy. Jedynym sposobem na ich odkupienie jest, jak stwierdza Piotr w Dziejach Apostolskich 3,23: podążanie za Jezusem, ponieważ „każdy, kto nie słucha tego Proroka, zostanie usunięty z ludu”. Według przemówienia w trzecim rozdziale Dziejów Apostolskich Żydzi, którzy nie uznają Jezusa za Pana, tracą łączność z Abrahamem, Izaakiem i Jakubem. Zostają wydziedziczeni i zastąpieni przez chrześcijaństwo.

Kiedy napotykamy tak trudne teksty jak Dzieje Apostolskie 3, które mogą wprowadzać lub wzmacniać antysemityzm mamy dwa sposoby, aby temu przeciwdziałać.

Sposoby interpretacji

Po pierwsze, możemy użyć jednego fragmentu tekstu, aby zrozumieć inny tekst. Jezus robi to, gdy cytuje Księgę Rodzaju w odniesieniu do Księgi Powtórzonego Prawa w rozmowie dotyczącej rozwodów. Mamy też inny przykład, zarówno Jezus, jak i rabin Akiwa, żydowski nauczyciel stracony przez Rzymian, zgadzali się, że Księga Kapłańska 19,18 (przykazanie miłości bliźniego), jest najwyższą wartością w Torze. Każdy tekst, który wydaje się naruszać przykazanie miłości, wymaga nowej interpretacji.

Dzieje Apostolskie 3, przemówienie Piotra, powinny być czytane w świetle listu Pawła do Rzymian. Paweł podkreśla w Liście do Rzymian 11,29, że „dary i powołanie Boże są nieodwołalne”, a zatem Żydzi nadal są w Przymierzu z Bogiem. Według Pawła my, Żydzi, nie utraciliśmy naszej łączności z patriarchami, nie utraciliśmy naszej roli jako Lud Przymierza, nawet jeśli obecnie nie akceptujemy chrześcijańskich stwierdzeń dotyczących Jezusa.

Po drugie, możemy czytać Pismo Święte w świetle tradycji. Żydzi w podobny sposób rozumieją to, co Ewangelie nazywają  „Tradycją Starszych” i to jak doktryna katolicka rozwinęła się wraz z Nowym Testamentem. Soborowy dokument Nostra Aetate, nr 4, podkreśla zarówno, że „Żydzi nadal ze względu na swych przodków są bardzo drodzy Bogu, który nigdy nie żałuje darów i powołania”, oraz że „to, co popełniono podczas męki [Jezusa], nie może być przypisane ani wszystkim bez różnicy Żydom wówczas żyjącym, ani Żydom dzisiejszym”.

Na podstawie niedokształconej lektury Dziejów Apostolskich 3, można by w Kościele dojść do wniosku, że wszyscy Żydzi zabili Jezusa i że w konsekwencji utracili przymierze z Bogiem. Wniosek ten jest błędny z historycznego, etycznego i teologicznego punktu widzenia. Wraz ze wzrostem antysemityzmu w obecnych czasach, krytyczna lektura Dziejów Apostolskich 3 jest jeszcze tym bardziej istotna.

Komentarz w formie wideo

O Autorce

Dr Amy-Jill Levine jest profesorem Nowego Testamentu i Nauk Żydowskich Mary Jane Werthan University w Vanderbilt Divinity School, Graduate Department of Religion oraz Department of Jewish Studies; jak również Woolf Institute, Centre for the Study of Jewish-Christian Relations, Cambridge UK. Wygłosiła ponad 500 wykładów na temat Biblii, relacji chrześcijańsko-żydowskich oraz religii na całym świecie. Wiosną 2019 roku jako pierwsza Żydówka wykładała Nowy Testament w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie; w 2021 roku została wybrana na członka Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk.

Centrum Heschela KUL
 


 

POLECANE
Stoję murem za moimi współpracownikami. Mariusz Błaszczak odpowiada na działania prokuratury Wiadomości
"Stoję murem za moimi współpracownikami". Mariusz Błaszczak odpowiada na działania prokuratury

Były minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak przekazał o działaniach prokuratury w kwestii tzw. linii Wisły. - Stoję murem za moimi współpracownikami - podkreślił polityk.

Komunikat dla mieszkańców Wrocławia Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców Wrocławia

Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu zapowiada remont na ulicach Wolskiej i Marszowickiej na Leśnicy. Sprzęt drogowy zwożony jest na miejsce prac we wtorek, 22 kwietnia.

Tragiczny bilans świąt. Policja podała dane z ostatniej chwili
Tragiczny bilans świąt. Policja podała dane

Policja opublikowała dane z akcji "Bezpieczna Wielkanoc", z których wynika m.in., że na polskich drogach doszło w tym czasie do 241 wypadków drogowych.

Pogrzeb papieża Franciszka. Jest data z ostatniej chwili
Pogrzeb papieża Franciszka. Jest data

Uroczystości pogrzebowe papieża Franciszka rozpoczną się w sobotę 26 kwietnia na placu Świętego Piotra o godz.10.

Komunikat dla mieszkańców Krakowa Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców Krakowa

W najbliższy weekend w Krakowie na skrzyżowaniu ulic Grota-Roweckiego i Kapelanka zostanie wymieniona zwrotnica. Z tego powodu nastąpią zmiany w funkcjonowaniu linii Komunikacji Miejskiej.

Nie dajmy się oszukać. Pilny komunikat MSWiA pilne
"Nie dajmy się oszukać". Pilny komunikat MSWiA

Płonie Biebrzański Park Narodowy i wiele osób przejętych sytuacją stara się pomóc, jak może. Należy jednak być ostrożnym – przestrzega MSWIA – bo taką sytuację wykorzystują oszuści. Resort spraw wewnętrznych poinformował, że są już pierwsze sygnały o takich działaniach.

Ukraina podtrzymuje swoją propozycję. Wołodymyr Zełenski oczekuje odpowiedzi ze strony Moskwy Wiadomości
"Ukraina podtrzymuje swoją propozycję". Wołodymyr Zełenski oczekuje odpowiedzi ze strony Moskwy

– Ukraina podtrzymuje swoją propozycję nieatakowania przynajmniej infrastruktury cywilnej – przekazał prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, dodając, że "oczekują jasnej odpowiedzi ze strony Moskwy" ws. ewentualnego trwałego zawieszenia broni.

Niepokojące informacje z granicy. Komunikat Straży Granicznej pilne
Niepokojące informacje z granicy. Komunikat Straży Granicznej

Straż Graniczna regularnie publikuje raporty dotyczące wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej. Jak donosi, nie ustają ataki agresywnych migrantów.

Dariusz Matecki dłużej w areszcie? Do sądu trafił wniosek prokuratury Wiadomości
Dariusz Matecki dłużej w areszcie? Do sądu trafił wniosek prokuratury

Według rozgłośni RMF FM do sądu rejonowego na Mokotowie wpłynął wniosek od prokuratury ws. przedłużenia aresztu dla posła Dariusza Mateckiego. Polityk miałby przebywać w areszcie do 5 czerwca.

Jej uśmiech zostanie z nami na zawsze. Wrocławskie zoo wydało komunikat Wiadomości
"Jej uśmiech zostanie z nami na zawsze". Wrocławskie zoo wydało komunikat

Ten jeden z najpopularniejszych ogrodów zoologicznych w Polsce podzielił się w mediach społecznościowych smutną nowiną.

REKLAMA

Kto jest odpowiedzialny za zabicie Jezusa?

Na podstawie niedokształconej lektury Dziejów Apostolskich 3, można by w Kościele dojść do wniosku, że wszyscy Żydzi zabili Jezusa i że w konsekwencji utracili przymierze z Bogiem. Wniosek ten jest błędny z historycznego, etycznego i teologicznego punktu widzenia - pisze dr Amy-Jill Levine, profesor Nowego Testamentu i Nauk Żydowskich, pierwsza Żydówka wykładająca Nowy Testament w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, w komentarzu dla Centrum Heschela KUL na Trzecią Niedzielę Wielkanocną 14 kwietnia.
 Kto jest odpowiedzialny za zabicie Jezusa?
/ pixabay.com/CharlVera


Publikujemy pełny tekst komentarza:

Moim początkowym planem dla naszego komentarza było omówienie tego, jak jeden z dwóch uczniów na drodze do Emaus w Ewangelii Łukasza 24, zarówno na poziomie historycznym, jak i gramatycznym, mógł być kobietą. Ale pierwsze czytanie z Dziejów Apostolskich (Dz 3,13-15, 17-19), wymaga komentarza. Pozostawienie tego czytania bez komentarza grozi wprowadzeniem lub wzmocnieniem antysemityzmu, który zaraził i nadal zaraża chrześcijańskie nauczanie.

Piotr przemawia do ludu

W trzecim rozdziale Dziejów Apostolskich Piotr zwraca się do „ludu”. Greckie tłumaczenie „ludu” to laos, które jest technicznym określeniem ludu Izraela. Wzmacniając żydowską tożsamość odbiorców, do których się zwraca, apostoł zaczyna: „bracia [i siostry], Izraelici”. Jeszcze bardziej wzmacniając ich żydowską tożsamość, Piotr mówi „Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba, Bóg naszych ojców”. Piotr jest Żydem przemawiającym do innych Żydów. Ale później Piotr odróżnia się od swoich żydowskich współbraci, mówiąc im: „wydaliście” Jezusa, „zaparliście się” Go przed Piłatem, który „postanowił Go uwolnić”, „zaparliście się Świętego i Sprawiedliwego, a wyprosiliście ułaskawienie dla zabójcy”. Podsumowuje: „Zabiliście Dawcę życia”. Według Piotra to naród żydowski zabił Jezusa.

Następnie Piotr zapewnia tych Żydów, że oni i ich przywódcy działali w niewiedzy. Ale potępienie tych Żydów wciąż trwa, ponieważ jedynym sposobem na uwolnienie ich od tego zabójstwa, od zabicia Dawcy życia, jest „pokuta i nawrócenie, aby grzechy zostały zgładzone”. Tłumaczenie w tym miejscu nie jest dokładne, ponieważ w wersji greckiej nie pojawia się pojęcie „nawrócenia”. Termin ten sugerowałby przejście z jednej religii (judaizmu) na inną (na chrześcijaństwo). Grecki termin, który jest tu użyty to epitrepho, odpowiednik hebrajskiego tshuvah, powrotu lub zawrócenia na właściwą ścieżkę.

Odpowiedzialność za śmierć Jezusa

Jednak nawet przy poprawnym tłumaczeniu tego czytania problemy z Dziejami Apostolskimi 3 pozostają nierozwiązane. Według Piotra wszyscy Żydzi są odpowiedzialni za to co się stało, nie tylko przywódcy, nawet jeśli działali w niewiedzy. Jedynym sposobem na ich odkupienie jest, jak stwierdza Piotr w Dziejach Apostolskich 3,23: podążanie za Jezusem, ponieważ „każdy, kto nie słucha tego Proroka, zostanie usunięty z ludu”. Według przemówienia w trzecim rozdziale Dziejów Apostolskich Żydzi, którzy nie uznają Jezusa za Pana, tracą łączność z Abrahamem, Izaakiem i Jakubem. Zostają wydziedziczeni i zastąpieni przez chrześcijaństwo.

Kiedy napotykamy tak trudne teksty jak Dzieje Apostolskie 3, które mogą wprowadzać lub wzmacniać antysemityzm mamy dwa sposoby, aby temu przeciwdziałać.

Sposoby interpretacji

Po pierwsze, możemy użyć jednego fragmentu tekstu, aby zrozumieć inny tekst. Jezus robi to, gdy cytuje Księgę Rodzaju w odniesieniu do Księgi Powtórzonego Prawa w rozmowie dotyczącej rozwodów. Mamy też inny przykład, zarówno Jezus, jak i rabin Akiwa, żydowski nauczyciel stracony przez Rzymian, zgadzali się, że Księga Kapłańska 19,18 (przykazanie miłości bliźniego), jest najwyższą wartością w Torze. Każdy tekst, który wydaje się naruszać przykazanie miłości, wymaga nowej interpretacji.

Dzieje Apostolskie 3, przemówienie Piotra, powinny być czytane w świetle listu Pawła do Rzymian. Paweł podkreśla w Liście do Rzymian 11,29, że „dary i powołanie Boże są nieodwołalne”, a zatem Żydzi nadal są w Przymierzu z Bogiem. Według Pawła my, Żydzi, nie utraciliśmy naszej łączności z patriarchami, nie utraciliśmy naszej roli jako Lud Przymierza, nawet jeśli obecnie nie akceptujemy chrześcijańskich stwierdzeń dotyczących Jezusa.

Po drugie, możemy czytać Pismo Święte w świetle tradycji. Żydzi w podobny sposób rozumieją to, co Ewangelie nazywają  „Tradycją Starszych” i to jak doktryna katolicka rozwinęła się wraz z Nowym Testamentem. Soborowy dokument Nostra Aetate, nr 4, podkreśla zarówno, że „Żydzi nadal ze względu na swych przodków są bardzo drodzy Bogu, który nigdy nie żałuje darów i powołania”, oraz że „to, co popełniono podczas męki [Jezusa], nie może być przypisane ani wszystkim bez różnicy Żydom wówczas żyjącym, ani Żydom dzisiejszym”.

Na podstawie niedokształconej lektury Dziejów Apostolskich 3, można by w Kościele dojść do wniosku, że wszyscy Żydzi zabili Jezusa i że w konsekwencji utracili przymierze z Bogiem. Wniosek ten jest błędny z historycznego, etycznego i teologicznego punktu widzenia. Wraz ze wzrostem antysemityzmu w obecnych czasach, krytyczna lektura Dziejów Apostolskich 3 jest jeszcze tym bardziej istotna.

Komentarz w formie wideo

O Autorce

Dr Amy-Jill Levine jest profesorem Nowego Testamentu i Nauk Żydowskich Mary Jane Werthan University w Vanderbilt Divinity School, Graduate Department of Religion oraz Department of Jewish Studies; jak również Woolf Institute, Centre for the Study of Jewish-Christian Relations, Cambridge UK. Wygłosiła ponad 500 wykładów na temat Biblii, relacji chrześcijańsko-żydowskich oraz religii na całym świecie. Wiosną 2019 roku jako pierwsza Żydówka wykładała Nowy Testament w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie; w 2021 roku została wybrana na członka Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk.

Centrum Heschela KUL
 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe