[Felieton „TS”] Tadeusz Płużański: Prezydent Raczyński

30 lipca 1993 r. w Londynie zmarł Edward Raczyński, polityk, dyplomata, prezydent RP na uchodźstwie w latach 1979–1986. Nie został jednak pochowany na obcej ziemi, dlatego w III RP nie sprowadzono jego szczątków do Świątyni Opatrzności Bożej. Hrabia Raczyński spoczywa w rodzinnym Rogalinie.
Tadeusz Płużański  [Felieton „TS”] Tadeusz Płużański: Prezydent Raczyński
Tadeusz Płużański / Tygodnik Solidarność

Urodzony 19 grudnia 1891 r. w Zakopanem Edward Raczyński pełnił w życiu szereg ważnych funkcji publicznych. Był m.in. delegatem Rzeczpospolitej przy Lidze Narodów (1932–1934), ambasadorem w Wielkiej Brytanii (1935–1945) czy ministrem spraw zagranicznych rządu RP w Londynie (1941–1943).

Czytaj także: Kolejny skandal na IO: zawodniczka zalała się łzami po walce z zawodniczką, która niedawno "oblała test płci"

Kim był? 

Edward to przedstawiciel znanego wielkopolskiego rodu Raczyńskich herbu Nałęcz. Jego ojciec Edward Aleksander Raczyński był mecenasem sztuki, twórcą wielkiej galerii obrazów w rodzinnym majątku w Rogalinie.

Po latach licealnych, które młody Edward spędził w Krakowie, studiował prawo w Lipsku, nauki polityczne w Londynie, by powrócić do Krakowa i uzyskać doktorat z prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Jego praca w Ministerstwie Spraw Zagranicznych zbiegła się z odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Prócz Warszawy sprawował funkcje dyplomatyczne w Kopenhadze, Genewie i Londynie. W stolicy Zjednoczonego Królestwa był ambasadorem aż do cofnięcia uznania dyplomatycznego dla rządu RP na uchodźstwie przez rząd brytyjski 5 lipca 1945 r.

Szczególna rola przypadła Raczyńskiemu po sowieckiej agresji na Polskę 17 września 1939 r., kiedy wydał komunikat wyliczający złamane przez ZSRS układy. Z kolei 10 grudnia 1942 r. przedstawił aliantom pierwszy na świecie oficjalny raport o Holokauście, który oparł na materiałach przywiezionych przez kuriera Jana Karskiego. Po odkryciu w kwietniu 1943 r. grobów w Katyniu wysłał prośbę do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża o wyjaśnienie zbrodni.

Czytaj także: Polscy olimpijczycy mają zakaz komentowania sprawy Przemysława Babiarza

Dalsze losy 

Zanim Raczyński został prezydentem RP na uchodźstwie, przez niemal dwie dekady, początkowo razem z Władysławem Andersem i Tomaszem Arciszewskim, pełnił funkcję „zbiorowego prezydenta” w ramach Rady Trzech. Powstała ona w 1954 r. jako wyraz niezgody na dalsze pełnienie roli głowy państwa przez Augusta Zaleskiego, który nie chciał ustąpić.

Na przełomie 1975 i 1976 r. Raczyński podpisał list pisarzy polskich na obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (komuniści do ustawy zasadniczej wprowadzili m.in. punkty o „przewodniej roli PZPR w państwie i socjalistycznym charakterze państwa”, „trwałym i nienaruszalnym sojuszu Polski z ZSRR”). Następca Raczyńskiego na stanowisku prezydenta Rzeczpospolitej, Kazimierz Sabbat (od 1986 r.), zmarł 19 lipca 1989 r. na londyńskiej ulicy na zawał serca po informacji, że głową państwa nad Wisłą został tow. Wojciech Jaruzelski.

W 1990 r. Edward założył Fundację im. Raczyńskich, przekazując park i pałac w Rogalinie, razem z galerią ponad 300 obrazów i rzeźb Muzeum Narodowemu w Poznaniu. 


 


 

POLECANE
Komunikat dla mieszkańców Katowic z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Katowic

We wtorek – 4 listopada 2025 r. – rozpocznie się remont ul. Hadyny – poinformował Miejski Zarząd Ulic i Mostów w Katowicach.

Niemcy zawracają migrantów. Podano liczbę z ostatniej chwili
Niemcy zawracają migrantów. Podano liczbę

Bundespolizei od 8 maja do 31 października 2025 r. odmówiła wjazdu lub zawróciła ponad 18 tys. osób. Łącznie odnotowano 25,3 tys. nielegalnych przekroczeń.

Nowa twarz w M jak miłość Wiadomości
Nowa twarz w "M jak miłość"

W „M jak miłość” już wkrótce pojawi się nowa postać, która może sporo namieszać. W 1887. odcinku widzowie poznają Klaudię, graną przez Magdalenę Dwurzyńską - młodą aktorkę, która w serialu zadebiutuje w wyjątkowo zaskakujących okolicznościach.

Dożynki. Dziś przypada rocznica drugiej, po Rzezi Woli, największej masakry ludności cywilnej przez Niemców podczas II WŚ tylko u nas
"Dożynki". Dziś przypada rocznica drugiej, po Rzezi Woli, największej masakry ludności cywilnej przez Niemców podczas II WŚ

Dziś, z 3 na 4 listopada przypada rocznica największej jednorazowej egzekucji dokonanej przez Niemców podczas II wojny światowej w ramach Holokaustu. Była to zarazem druga - po Rzezi Woli w sierpniu 1944 - jednostkowa masakra ludności cywilnej przez III Rzeszę.

Na Maderze zaginął 31-letni Polak. Trwają intensywne poszukiwania Wiadomości
Na Maderze zaginął 31-letni Polak. Trwają intensywne poszukiwania

Na portugalskiej Maderze trwają intensywne poszukiwania 31-letniego Igora Holewińskiego. Mężczyzna z Polski zaginął w niedzielę, 2 listopada. Według relacji jego rodziny, wybrał się samotnie w góry i od tego czasu nie nawiązał kontaktu z bliskimi.

Kolumbijscy żołnierze walczą na Ukrainie. Ujawniono, ile zarabiają z ostatniej chwili
Kolumbijscy żołnierze walczą na Ukrainie. Ujawniono, ile zarabiają

Od lutego 2022 roku około 2 tys. najemników z Kolumbii podpisało kontrakty z ukraińskim wojskiem – informuje w poniedziałek "Die Welt". W większości przypadków pełnią oni służbę jako piechota, co ma stanowić istotne wzmocnienie dla armii zmagającej się z niedoborem kadr.

GIS ostrzega: w popularnych chrupkach wykryto gluten Wiadomości
GIS ostrzega: w popularnych chrupkach wykryto gluten

Główny Inspektorat Sanitarny ostrzega przed obecnością glutenu w partii chrupek kukurydzianych oznakowanych jako bezglutenowe. Spożycie produktu przez osoby z alergią bądź nietolerancją na gluten może wywołać wystąpienie reakcji alergicznej.

Pilny komunikat NFZ z ostatniej chwili
Pilny komunikat NFZ

Oszuści znów podszywają się pod Narodowy Fundusz Zdrowia. Tym razem chodzi o zwrot kosztu zakupu leków – informuje w komunikacie NFZ.

Poseł KO zmaga się z chorobą. Opublikował poruszający wpis z ostatniej chwili
Poseł KO zmaga się z chorobą. Opublikował poruszający wpis

Paweł Bliźniuk, poseł Koalicji Obywatelskiej, podzielił się w mediach społecznościowych szczerym i emocjonalnym wpisem. W poruszających słowach ujawnił, że zmaga się z nowotworem. Jego wiadomość to nie tylko osobiste wyznanie, ale też ważny apel do wszystkich o regularne badania i troskę o zdrowie.

Sąd uchylił wyrok pedofilowi, bo orzekał neosędzia. Mocne słowa prezesa PiS z ostatniej chwili
Sąd uchylił wyrok pedofilowi, bo orzekał "neosędzia". Mocne słowa prezesa PiS

Sąd Apelacyjny w Poznaniu uchylił wyrok pedofilowi, bo orzekał "neosędzia". "To, co dzieje się w sądach, wygląda na spłacanie politycznych długów za poparcie Platformy w wyborach parlamentarnych" – oświadczył prezes PiS Jarosław Kaczyński.

REKLAMA

[Felieton „TS”] Tadeusz Płużański: Prezydent Raczyński

30 lipca 1993 r. w Londynie zmarł Edward Raczyński, polityk, dyplomata, prezydent RP na uchodźstwie w latach 1979–1986. Nie został jednak pochowany na obcej ziemi, dlatego w III RP nie sprowadzono jego szczątków do Świątyni Opatrzności Bożej. Hrabia Raczyński spoczywa w rodzinnym Rogalinie.
Tadeusz Płużański  [Felieton „TS”] Tadeusz Płużański: Prezydent Raczyński
Tadeusz Płużański / Tygodnik Solidarność

Urodzony 19 grudnia 1891 r. w Zakopanem Edward Raczyński pełnił w życiu szereg ważnych funkcji publicznych. Był m.in. delegatem Rzeczpospolitej przy Lidze Narodów (1932–1934), ambasadorem w Wielkiej Brytanii (1935–1945) czy ministrem spraw zagranicznych rządu RP w Londynie (1941–1943).

Czytaj także: Kolejny skandal na IO: zawodniczka zalała się łzami po walce z zawodniczką, która niedawno "oblała test płci"

Kim był? 

Edward to przedstawiciel znanego wielkopolskiego rodu Raczyńskich herbu Nałęcz. Jego ojciec Edward Aleksander Raczyński był mecenasem sztuki, twórcą wielkiej galerii obrazów w rodzinnym majątku w Rogalinie.

Po latach licealnych, które młody Edward spędził w Krakowie, studiował prawo w Lipsku, nauki polityczne w Londynie, by powrócić do Krakowa i uzyskać doktorat z prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Jego praca w Ministerstwie Spraw Zagranicznych zbiegła się z odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Prócz Warszawy sprawował funkcje dyplomatyczne w Kopenhadze, Genewie i Londynie. W stolicy Zjednoczonego Królestwa był ambasadorem aż do cofnięcia uznania dyplomatycznego dla rządu RP na uchodźstwie przez rząd brytyjski 5 lipca 1945 r.

Szczególna rola przypadła Raczyńskiemu po sowieckiej agresji na Polskę 17 września 1939 r., kiedy wydał komunikat wyliczający złamane przez ZSRS układy. Z kolei 10 grudnia 1942 r. przedstawił aliantom pierwszy na świecie oficjalny raport o Holokauście, który oparł na materiałach przywiezionych przez kuriera Jana Karskiego. Po odkryciu w kwietniu 1943 r. grobów w Katyniu wysłał prośbę do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża o wyjaśnienie zbrodni.

Czytaj także: Polscy olimpijczycy mają zakaz komentowania sprawy Przemysława Babiarza

Dalsze losy 

Zanim Raczyński został prezydentem RP na uchodźstwie, przez niemal dwie dekady, początkowo razem z Władysławem Andersem i Tomaszem Arciszewskim, pełnił funkcję „zbiorowego prezydenta” w ramach Rady Trzech. Powstała ona w 1954 r. jako wyraz niezgody na dalsze pełnienie roli głowy państwa przez Augusta Zaleskiego, który nie chciał ustąpić.

Na przełomie 1975 i 1976 r. Raczyński podpisał list pisarzy polskich na obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (komuniści do ustawy zasadniczej wprowadzili m.in. punkty o „przewodniej roli PZPR w państwie i socjalistycznym charakterze państwa”, „trwałym i nienaruszalnym sojuszu Polski z ZSRR”). Następca Raczyńskiego na stanowisku prezydenta Rzeczpospolitej, Kazimierz Sabbat (od 1986 r.), zmarł 19 lipca 1989 r. na londyńskiej ulicy na zawał serca po informacji, że głową państwa nad Wisłą został tow. Wojciech Jaruzelski.

W 1990 r. Edward założył Fundację im. Raczyńskich, przekazując park i pałac w Rogalinie, razem z galerią ponad 300 obrazów i rzeźb Muzeum Narodowemu w Poznaniu. 


 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe