111. rocznica urodzin Jadwigi Apostoł-Staniszewskiej - współzałożycielki Konfederacji Tatrzańskiej i więźniarki obozów koncentracyjnych

Poznajcie Jadwigę Apostoł-Staniszewską. Urodziła się 22 grudnia 1913 roku w Nowym Targu. Była nauczycielką. Działaczką podziemia niepodległościowego. Zaraz po wybuchu wojny zaczęła prowadzić z matką punkt przerzutowy. Przez granicę przeprowadzono nielegalnie ponad 60 osób.
Jadwiga Apostoł. Zdjęcie obozowe 111. rocznica urodzin Jadwigi Apostoł-Staniszewskiej - współzałożycielki Konfederacji Tatrzańskiej i więźniarki obozów koncentracyjnych
Jadwiga Apostoł. Zdjęcie obozowe / Wikipedia domena publiczna

"...znowu jak co roku razem z przyrodą wszystko po trochu zasypiało. Praca nasza nie ustawała ani na moment. Pisaliśmy wówczas w jednej z kolejnych gazetek:

"Pamiętajcie, że w tej chwili toczą się śmiertelne zapasy o wolność świata i o naszą wolność i przyszłość. Potężne jeszcze są Niemcy, lecz mają przeciw sobie trzy najgroźniejsze potęgi, jakie znał świat. Siła ich kruszy się stopniowo w tych zapasach. Każdy metr zboża, każdy kilogram tłuszczu oddany w ręce wroga jest zasileniem, dorzuconym na szalę jego zwycięstw. Każdy metr, każdy kilogram, wyrwane z pruskich rąk i zachowane dla narodu polskiego, zbliżają klęskę wroga i zasłużoną jego karę."

 

Konfederacja Tatrzańska

Była współzałożycielką Konfederacji Tatrzańskiej, która przeciwstawiała się germanizacji polskich górali. Gdy początkiem 1942 roku Gestapo wykryło organizację, Jadwiga ukryła się w gospodarstwie Franciszka i Anieli Słoninów w przysiółku Polana.  W sierpniu została złapana z Tadeuszem Popkiem współzałożycielem KT i przetransportowana do katowni Podhala "Palace" w Zakopanem.

„Jeśli są na świecie święte miejsca, miejsca odwiecznych pielgrzymek, miejsca zroszone krwią niewinnie pomordowanych, to takie ciemne nory, w których dogasało życie, a brzęk łańcucha był jedynym pogrzebowym werblem – są najświętsze”.

Po trzech miesiącach brutalnych tortur trafia do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Od tamtego czasu staje się numerem obozowym 26273. 18 stycznia 1945 roku uczestniczy w marszu śmierci z Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego. Przewieziona do KL Ravensbrück, przeżyła ponownie piekło niemieckiego obozu koncentracyjnego.

 

Po wojnie

Do Nowego Targu powraca w maju 1945 roku. Organizatorka Uniwersytetu Ludowego w Szaflarach. W 1949 roku zostaje aresztowana na polecenie Ministerstwa bezpieczeństwa Publicznego, pod zarzutem konspiracji przeciwko PRL. Skazana na kilka lat więzienia, wkrótce zostaje zwolniona po ogłoszeniu amnestii.

Z powodu nacisków władz zostaje zmuszona do opuszczenia Nowego Targu i przeprowadzki do Szczecina. W 1964 roku wychodzi za mąż za Ludwika Staniszewskiego. W Szczecinie, pracując jako sekretarka, napisała kilka książek autobiograficznych. Po śmierci męża w 1985 roku powraca ponownie do Nowego Targu, gdzie zmarła 2 lutego 1990 roku.

"Odkryłyśmy pewnego razu, że jeden z odległych baraków był zapełniony paczkami żywnościowymi z nalepkami: "Czerwony Krzyż". Były to niewątpliwie paczki przeznaczone dla jeńców francuskich, których im albo nie dano, albo nie zdążono rozdać. Do tego magazynu dostali się esesmani i esesmanki i nie krępując się specjalnie, zażerali się na naszych oczach frykasami, grożąc nam, że wszelka kradzież, a nawet tylko usiłowanie jej dokonania będzie karane śmiercią. Oni natomiast kradli i jedli.

- A im wolno kraść? - komentowałyśmy.
- Wolno, bo oni są oni.
- Dlaczego robią to na naszych oczach?
- Bo my jesteśmy my.
- A jak karta się odwróci, umiałybyśmy tak samo robić?
- Nie, bo my jesteśmy my.
- Ale do tego magazynu, tobym się chętnie zakradła.
- I jadłabyś na oczach głodnych?
- Właśnie, tego nie umiałabym zrobić.
- Właśnie. A dlaczego?
- Bo ja nie wiem, co to znaczy czuć się "ubermenschen".
- Oni wiedzą.
- Wiedzą, bo ich nauczyli, wychowali, nakazali im..."

" Nim zbudził się dzień. "
Jadwiga Apostoł-Staniszewska
 
Cześć i chwała Bohaterom!

Przypisy
1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Jadwiga_Aposto%C5%82
2. Księgi Pamięci, Transporty Polaków do KL Auschwitz z Krakowa i innych miejscowości Polski południowej 1940-1944
3. Jadwiga Apostoł-Staniszewska "Echa okupacyjnych lat" Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza; Warszawa 1973
4. Jadwiga Apostoł-Staniszewska „Nim zbudził się dzień” Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza; Warszawa 1979


 

POLECANE
Dzieje się tak bardzo dużo. Natalia Kukulska ogłosiła radosną nowinę Wiadomości
"Dzieje się tak bardzo dużo". Natalia Kukulska ogłosiła radosną nowinę

Natalia Kukulska od wielu lat działa na polskiej scenie muzycznej. W ostatnich tygodniach artystka przeżywa szczególnie intensywny czas, o czym poinformowała w swoich mediach społecznościowych.

Nie żyje trzeci górnik poszkodowany w wypadku w kopalni Knurów-Szczygłowice z ostatniej chwili
Nie żyje trzeci górnik poszkodowany w wypadku w kopalni Knurów-Szczygłowice

Media obiegła smutna wiadomość. Zmarł trzeci górnik poszkodowany w wypadku w kopalni Knurów-Szczygłowice.

Burza w temacie AI. Apel legendy The Beatles Wiadomości
Burza w temacie AI. Apel legendy The Beatles

Paul McCartney powiedział w sobotę BBC, że proponowane przez brytyjski rząd zmiany w prawie autorskim mogą umożliwić, przy pomocy sztucznej inteligencji, „oszustwa” pozbawiające artystów środków do życia.

Koszmarny wypadek w Warszawie. Są ranni z ostatniej chwili
Koszmarny wypadek w Warszawie. Są ranni

Na Młocinach, na ulicy Wójcickiego zderzyły się trzy samochody osobowe. Pięć osób zostało poszkodowanych, z czego trzy pojechały do szpitala; jedna jest w stanie ciężkim.

Jest nowy uczestnik Tańca z gwiazdami. Burza w komentarzach Wiadomości
Jest nowy uczestnik "Tańca z gwiazdami". Burza w komentarzach

Polsat zdradził kolejnego uczestnika nadchodzącej edycji „Tańca z gwiazdami”. Tym razem to Michał Barczak - aktor, którego widzowie mogą znać z produkcji takich jak „Szadź” czy „Niebezpieczni dżentelmeni”. Mimo że Barczak ma na swoim koncie ponad 40 ról, reakcje fanów były mieszane. Na oficjalnym profilu "Tańca z gwiazdami" rozpętała się burza.

Sobotni konkurs PŚ w Oberstdorfie. Świetny skok Piotra Żyły z ostatniej chwili
Sobotni konkurs PŚ w Oberstdorfie. Świetny skok Piotra Żyły

Sobotni konkurs PŚ w Obserstdorfie przyniósł wiele emocji i zaskoczył fanów. Okazuje się, że to Piotr Żyła osiągnął najlepszy spośród Polaków wynik.

To jest coś, co naprawdę lubię. Lewandowski podzielił się osobistym wyznaniem Wiadomości
"To jest coś, co naprawdę lubię". Lewandowski podzielił się osobistym wyznaniem

Robert Lewandowski nie przestaje zaskakiwać. Kapitan reprezentacji Polski, oprócz piłki nożnej, ma jeszcze inne, ciekawe pasje. 

Nie żyje drugi górnik poszkodowany w wypadku w kopalni Knurów-Szczygłowice pilne
Nie żyje drugi górnik poszkodowany w wypadku w kopalni Knurów-Szczygłowice

– Zmarł drugi z górników leczonych w Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich po środowym zapaleniu metanu w kopalni Knurów-Szczygłowice – poinformował PAP w sobotę rzecznik placówki Wojciech Smętek.

Alert RCB. Ostrzeżenie dla kilku powiatów Wiadomości
Alert RCB. Ostrzeżenie dla kilku powiatów

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa (RCB) ostrzega mieszkańców południowych regionów Polski przed silnym wiatrem, szczególnie w rejonach wschodnich Karpat. Alerty dotyczące niebezpiecznych warunków pogodowych będą obowiązywać od godz. 9:00 w sobotę 25 stycznia do godz. 18:00 w niedzielę 26 stycznia.

Były dziennikarz Gazety Wyborczej: PiS trzeba za**bać Wiadomości
Były dziennikarz "Gazety Wyborczej": "PiS trzeba za**bać"

"Przed Państwem Jerzy Sawka, współpracownik Jacka Sutryka, dyrektor miejskiej instytucji z Wrocławia" – pisze dziennikarz Marcin Torz i załącza wulgarny wpis Jerzego Sawki, byłego wieloletniego dziennikarza "Gazety Wyborczej".

REKLAMA

111. rocznica urodzin Jadwigi Apostoł-Staniszewskiej - współzałożycielki Konfederacji Tatrzańskiej i więźniarki obozów koncentracyjnych

Poznajcie Jadwigę Apostoł-Staniszewską. Urodziła się 22 grudnia 1913 roku w Nowym Targu. Była nauczycielką. Działaczką podziemia niepodległościowego. Zaraz po wybuchu wojny zaczęła prowadzić z matką punkt przerzutowy. Przez granicę przeprowadzono nielegalnie ponad 60 osób.
Jadwiga Apostoł. Zdjęcie obozowe 111. rocznica urodzin Jadwigi Apostoł-Staniszewskiej - współzałożycielki Konfederacji Tatrzańskiej i więźniarki obozów koncentracyjnych
Jadwiga Apostoł. Zdjęcie obozowe / Wikipedia domena publiczna

"...znowu jak co roku razem z przyrodą wszystko po trochu zasypiało. Praca nasza nie ustawała ani na moment. Pisaliśmy wówczas w jednej z kolejnych gazetek:

"Pamiętajcie, że w tej chwili toczą się śmiertelne zapasy o wolność świata i o naszą wolność i przyszłość. Potężne jeszcze są Niemcy, lecz mają przeciw sobie trzy najgroźniejsze potęgi, jakie znał świat. Siła ich kruszy się stopniowo w tych zapasach. Każdy metr zboża, każdy kilogram tłuszczu oddany w ręce wroga jest zasileniem, dorzuconym na szalę jego zwycięstw. Każdy metr, każdy kilogram, wyrwane z pruskich rąk i zachowane dla narodu polskiego, zbliżają klęskę wroga i zasłużoną jego karę."

 

Konfederacja Tatrzańska

Była współzałożycielką Konfederacji Tatrzańskiej, która przeciwstawiała się germanizacji polskich górali. Gdy początkiem 1942 roku Gestapo wykryło organizację, Jadwiga ukryła się w gospodarstwie Franciszka i Anieli Słoninów w przysiółku Polana.  W sierpniu została złapana z Tadeuszem Popkiem współzałożycielem KT i przetransportowana do katowni Podhala "Palace" w Zakopanem.

„Jeśli są na świecie święte miejsca, miejsca odwiecznych pielgrzymek, miejsca zroszone krwią niewinnie pomordowanych, to takie ciemne nory, w których dogasało życie, a brzęk łańcucha był jedynym pogrzebowym werblem – są najświętsze”.

Po trzech miesiącach brutalnych tortur trafia do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Od tamtego czasu staje się numerem obozowym 26273. 18 stycznia 1945 roku uczestniczy w marszu śmierci z Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego. Przewieziona do KL Ravensbrück, przeżyła ponownie piekło niemieckiego obozu koncentracyjnego.

 

Po wojnie

Do Nowego Targu powraca w maju 1945 roku. Organizatorka Uniwersytetu Ludowego w Szaflarach. W 1949 roku zostaje aresztowana na polecenie Ministerstwa bezpieczeństwa Publicznego, pod zarzutem konspiracji przeciwko PRL. Skazana na kilka lat więzienia, wkrótce zostaje zwolniona po ogłoszeniu amnestii.

Z powodu nacisków władz zostaje zmuszona do opuszczenia Nowego Targu i przeprowadzki do Szczecina. W 1964 roku wychodzi za mąż za Ludwika Staniszewskiego. W Szczecinie, pracując jako sekretarka, napisała kilka książek autobiograficznych. Po śmierci męża w 1985 roku powraca ponownie do Nowego Targu, gdzie zmarła 2 lutego 1990 roku.

"Odkryłyśmy pewnego razu, że jeden z odległych baraków był zapełniony paczkami żywnościowymi z nalepkami: "Czerwony Krzyż". Były to niewątpliwie paczki przeznaczone dla jeńców francuskich, których im albo nie dano, albo nie zdążono rozdać. Do tego magazynu dostali się esesmani i esesmanki i nie krępując się specjalnie, zażerali się na naszych oczach frykasami, grożąc nam, że wszelka kradzież, a nawet tylko usiłowanie jej dokonania będzie karane śmiercią. Oni natomiast kradli i jedli.

- A im wolno kraść? - komentowałyśmy.
- Wolno, bo oni są oni.
- Dlaczego robią to na naszych oczach?
- Bo my jesteśmy my.
- A jak karta się odwróci, umiałybyśmy tak samo robić?
- Nie, bo my jesteśmy my.
- Ale do tego magazynu, tobym się chętnie zakradła.
- I jadłabyś na oczach głodnych?
- Właśnie, tego nie umiałabym zrobić.
- Właśnie. A dlaczego?
- Bo ja nie wiem, co to znaczy czuć się "ubermenschen".
- Oni wiedzą.
- Wiedzą, bo ich nauczyli, wychowali, nakazali im..."

" Nim zbudził się dzień. "
Jadwiga Apostoł-Staniszewska
 
Cześć i chwała Bohaterom!

Przypisy
1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Jadwiga_Aposto%C5%82
2. Księgi Pamięci, Transporty Polaków do KL Auschwitz z Krakowa i innych miejscowości Polski południowej 1940-1944
3. Jadwiga Apostoł-Staniszewska "Echa okupacyjnych lat" Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza; Warszawa 1973
4. Jadwiga Apostoł-Staniszewska „Nim zbudził się dzień” Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza; Warszawa 1979



 

Polecane
Emerytury
Stażowe