Czy można odstąpić od umowy kupna zawartej przez telefon? Jeżeli tak, to na jakich zasadach?

Na powyższe pytania odpowiedzi należy szukać przede wszystkim w ustawie z 30 maja 2014 roku o Prawach konsumenta ( Dz. U. 2014 r. poz. 827, z późn. zm.). W niniejszym akcie ustawodawca przewidział możliwość dokonania zakupów na odległość. Umowa zawarta na odległość oznacza umowę zawartą z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.
 Czy można odstąpić od umowy kupna zawartej przez telefon? Jeżeli tak, to na jakich zasadach?
/ Pixabay.com/CC0
Tak było w niżej opisanym, autentycznym przypadku.

W kwietniu 2016 roku Marek Z. odebrał telefon z bliżej nieokreślonej firmy. W czasie rozmowy dzwoniący świadomie lub nie tak skupił się na przedmiocie sprzedaży, iż nie udzielił żadnych informacji na swój temat, w tym niezbędnych i podstawowych danych identyfikacyjnych przedsiębiorcy: jego siedziby, numeru identyfikacji podatkowej czy nawet numeru do kontaktu telefonicznego. Na początku rozmowy Pan Marek Z. przeszedł „wstępną weryfikację” dotyczącą jego danych osobowych, padały pytania m.in. o wiek i adres zamieszkania. W czasie tej rozmowy został zachęcony, żeby nie nazwać tego wprost - zmanipulowany, do zakupu „złotej” monety, upamiętniającej ważną rocznicę. Koszt – 200 zł wraz z kosztami przesyłki. Moneta miała trafić na adres wskazany przez konsumenta.
Po dość krótkim czasie Marek Z. zdał sobie sprawę, że tak naprawdę to wcale nie chciał nic kupić, a na domiar wszystkiego okazało się, że taką samą monetę można zamówić u innego przedsiębiorcy za 1/4 ceny.
 

Prawo do odstąpienia od zawartej umowy

Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, ma prawo odstąpić od niej bez podawania jakiejkolwiek przyczyny i bez ponoszenia kosztów w ciągu 14 dni. Powyższe określane jest mianem prawa do namysłu, które umożliwia kupującemu zapoznanie się z towarem i rozważenie racjonalności zakupu.
Jeżeli konsument nie został poinformowany o prawie do odstąpienia od umowy, może skorzystać z tego uprawnienia w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Jeśli jednak w tym okresie sprzedawca przekaże mu taką informację, to termin ten upływa po 14 dniach od momentu jej otrzymania.
Oświadczenie o odstąpieniu od umowy konsumenckiej, nawet gdyby została zawarta w formie pisemnej lub innej formie szczególnej, może zostać złożone w sposób wskazany w art. 30 ustawy o ochronie konsumenta, w tym w postaci elektronicznej, ewentualnie na formularzu, stanowiącym załącznik nr 2 powyższej ustawy.
Dopuszczalne są również inne formy, w tym forma ustna, polegająca np. na telefonicznym powiadomieniu o odstąpieniu albo dorozumiane oświadczenie woli w postaci odesłania sprzedawcy rzeczy, jednak w takim przypadku ciężar dowodu spoczywać będzie na konsumencie.
Zatem odstąpienie od umowy może nastąpić poprzez złożenie oświadczenia w dowolnej formie, jednak ze względów dowodowych lepiej uczynić to pisemnie.

Obowiązki przedsiębiorcy

W przypadku umów zawieranych na odległość najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się taką umową przedsiębiorca ma obowiązek poinformować go w sposób jasny i zrozumiały o:
  • głównych cechach świadczenia z uwzględnieniem przedmiotu świadczenia oraz sposobu porozumiewania się z konsumentem;
  • swoich danych identyfikujących, w szczególności o firmie, organie, który zarejestrował działalność gospodarczą, a także numerze, pod którym został zarejestrowany;
  • adresie przedsiębiorstwa, adresie poczty elektronicznej oraz numerach telefonu lub faksu, jeżeli są dostępne, pod którymi konsument może szybko i efektywnie kontaktować się z przedsiębiorcą;
  • adresie, pod którym konsument może składać reklamacje;
  • łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami;
  • kosztach korzystania ze środka porozumiewania się na odległość w celu zawarcia umowy, w przypadku gdy są wyższe niż stosowane zwykle za korzystanie z tego środka porozumiewania się;
  • sposobie i terminie zapłaty;
  • sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę oraz stosowanej przez przedsiębiorcę procedurze rozpatrywania reklamacji;
  • sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy.

Powyższe musi nastąpić w sposób odpowiadający rodzajowi użytego środka porozumiewania się na odległość, w sposób czytelny i wyrażony prostym językiem.
Przedsiębiorca powinien przy tym uwzględnić, iż część konsumentów jest mniej zaradna życiowo (np. z powodu wieku, choroby, a może po prostu z braku wykształcenia lub doświadczenia). Podsumowując - w trakcie zawierania umowy na odległość istotne jest przekazanie niezbędnych informacji przez przedsiębiorcę. Należyte spełnienie obowiązku informowania wymaga podania podstawowych informacji w sposób jasny i zrozumiały.
Niespełnienie tego obowiązku może być uznane za nieuczciwą praktykę rynkową, naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. Innymi konsekwencjami niepełnego lub nierzetelnego udzielania informacji może zostać potraktowanie powyższego jako delikt przedsiębiorcy (odpowiedzialności ex delicto). Gdy dojdzie do zawarcia umowy z konsumentem, do oceny niespełnienia obowiązków informacyjnych zastosowanie znajdą zasady ogólne dotyczące odpowiedzialności za nienależyte wykonanie zobowiązania (art. 471 i następne kodeksu cywilnego).

Jeżeli działalność przedsiębiorcy w zawieraniu umów na odległość budzi nasze obawy lub wątpliwości, nie decydujmy się na tego typu zakupy. Kiedy jednak już dojdzie do takiej sprzedaży, pamiętajmy, że w określonych ustawą warunkach przysługuje nam prawo odstąpienia od niej – wtedy uważa się ją za niezawartą.

Tomasz Oleksiewicz

Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Nie żyje polska mistrzyni świata. Miała zaledwie 20 lat z ostatniej chwili
Nie żyje polska mistrzyni świata. Miała zaledwie 20 lat

Nie żyje polska mistrzyni świata i Europy Wiktoria Sieczka. Utalentowana trójboistka siłowa miała zaledwie 20 lat.

KAS odmraża środki rosyjskich firm w Polsce. Ogromne kwoty z ostatniej chwili
KAS odmraża środki rosyjskich firm w Polsce. Ogromne kwoty

1,3 mld zł uwolnionych spod sankcji – Krajowa Administracja Skarbowa odmraża środki rosyjskich firm w Polsce, które zablokowano im w 2022 r. – podaje w piątkowym wydaniu "Rzeczpospolita".

Katarzyna Cichopek: Jestem po kolejnych badaniach z ostatniej chwili
Katarzyna Cichopek: "Jestem po kolejnych badaniach"

Katarzyna Cichopek podzieliła się w mediach społecznościowych ze swoimi obserwatorami ważną wiadomością.

Inflacja w marcu ostro w dół. Najniższy poziom od pięciu lat z ostatniej chwili
Inflacja w marcu ostro w dół. Najniższy poziom od pięciu lat

Inflacja w marcu wyniosła w Polsce 1,9 proc. rok do roku – podał Główny Urząd Statystyczny. To najniższy poziom inflacji od pięciu lat.

Ekspert TVN grozi: od czasu do czasu dziennikarz powinien oberwać 'po łbie' Wiadomości
Ekspert TVN grozi: "od czasu do czasu dziennikarz powinien oberwać 'po łbie'"

Redaktor naczelny Onetu Bartosz Węglarczyk opublikował na platformie "X" (dawniej "Twitter") post z linkiem do artykułu Onetu pt. "Jacek Dubois sam siedział na ławie oskarżonych. Stworzył duet z Romanem Giertychem". Natychmiast odezwali się obrońcy "mecenasa Koalicji 13 grudnia".

Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat z ostatniej chwili
Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat

Straż Graniczna regularnie publikuje raporty dotyczące wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej.

Tajemniczy wpis Tuska: Wiecie, o czym mówię z ostatniej chwili
Tajemniczy wpis Tuska: "Wiecie, o czym mówię"

Donald Tusk opublikował na platformie enigmatyczny wpis. Wielu internautów zastanawia się do czego odnosi się premier.

Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Król Karol III zrezygnował z ostatniej chwili
Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Król Karol III zrezygnował

W ostatnim czasie brytyjskie media obiegły niepokojące doniesienia w sprawie stanu zdrowia króla Karola III. Tabloid „In Touch” donosił, że jest coraz gorzej. Monarcha musiał zrezygnować.

Tusk: Nie chcę nikogo straszyć, ale wojna nie jest już pojęciem z przeszłości z ostatniej chwili
Tusk: "Nie chcę nikogo straszyć, ale wojna nie jest już pojęciem z przeszłości"

Nie chcę nikogo straszyć, ale wojna nie jest już pojęciem z przeszłości. Jest realna, w gruncie rzeczy zaczęła się ponad dwa lata temu. To, co obecnie najbardziej niepokoi, to fakt, że możliwy jest dosłownie każdy scenariusz. Takiej sytuacji nie mieliśmy od 1945 roku – uważa szef polskiego rządu Donald Tusk.

Wojsko poderwało samoloty. Dowództwo Operacyjne wydało komunikat z ostatniej chwili
Wojsko poderwało samoloty. Dowództwo Operacyjne wydało komunikat

Dzisiejszej nocy obserwowana jest intensywna aktywność lotnictwa dalekiego zasięgu Federacji Rosyjskiej, związana z uderzeniami rakietowymi wykonywanymi na obiekty znajdujące się na terytorium Ukrainy – przekazało na platformie X Dowództwo Operacyjne.

REKLAMA

Czy można odstąpić od umowy kupna zawartej przez telefon? Jeżeli tak, to na jakich zasadach?

Na powyższe pytania odpowiedzi należy szukać przede wszystkim w ustawie z 30 maja 2014 roku o Prawach konsumenta ( Dz. U. 2014 r. poz. 827, z późn. zm.). W niniejszym akcie ustawodawca przewidział możliwość dokonania zakupów na odległość. Umowa zawarta na odległość oznacza umowę zawartą z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.
 Czy można odstąpić od umowy kupna zawartej przez telefon? Jeżeli tak, to na jakich zasadach?
/ Pixabay.com/CC0
Tak było w niżej opisanym, autentycznym przypadku.

W kwietniu 2016 roku Marek Z. odebrał telefon z bliżej nieokreślonej firmy. W czasie rozmowy dzwoniący świadomie lub nie tak skupił się na przedmiocie sprzedaży, iż nie udzielił żadnych informacji na swój temat, w tym niezbędnych i podstawowych danych identyfikacyjnych przedsiębiorcy: jego siedziby, numeru identyfikacji podatkowej czy nawet numeru do kontaktu telefonicznego. Na początku rozmowy Pan Marek Z. przeszedł „wstępną weryfikację” dotyczącą jego danych osobowych, padały pytania m.in. o wiek i adres zamieszkania. W czasie tej rozmowy został zachęcony, żeby nie nazwać tego wprost - zmanipulowany, do zakupu „złotej” monety, upamiętniającej ważną rocznicę. Koszt – 200 zł wraz z kosztami przesyłki. Moneta miała trafić na adres wskazany przez konsumenta.
Po dość krótkim czasie Marek Z. zdał sobie sprawę, że tak naprawdę to wcale nie chciał nic kupić, a na domiar wszystkiego okazało się, że taką samą monetę można zamówić u innego przedsiębiorcy za 1/4 ceny.
 

Prawo do odstąpienia od zawartej umowy

Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, ma prawo odstąpić od niej bez podawania jakiejkolwiek przyczyny i bez ponoszenia kosztów w ciągu 14 dni. Powyższe określane jest mianem prawa do namysłu, które umożliwia kupującemu zapoznanie się z towarem i rozważenie racjonalności zakupu.
Jeżeli konsument nie został poinformowany o prawie do odstąpienia od umowy, może skorzystać z tego uprawnienia w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Jeśli jednak w tym okresie sprzedawca przekaże mu taką informację, to termin ten upływa po 14 dniach od momentu jej otrzymania.
Oświadczenie o odstąpieniu od umowy konsumenckiej, nawet gdyby została zawarta w formie pisemnej lub innej formie szczególnej, może zostać złożone w sposób wskazany w art. 30 ustawy o ochronie konsumenta, w tym w postaci elektronicznej, ewentualnie na formularzu, stanowiącym załącznik nr 2 powyższej ustawy.
Dopuszczalne są również inne formy, w tym forma ustna, polegająca np. na telefonicznym powiadomieniu o odstąpieniu albo dorozumiane oświadczenie woli w postaci odesłania sprzedawcy rzeczy, jednak w takim przypadku ciężar dowodu spoczywać będzie na konsumencie.
Zatem odstąpienie od umowy może nastąpić poprzez złożenie oświadczenia w dowolnej formie, jednak ze względów dowodowych lepiej uczynić to pisemnie.

Obowiązki przedsiębiorcy

W przypadku umów zawieranych na odległość najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się taką umową przedsiębiorca ma obowiązek poinformować go w sposób jasny i zrozumiały o:
  • głównych cechach świadczenia z uwzględnieniem przedmiotu świadczenia oraz sposobu porozumiewania się z konsumentem;
  • swoich danych identyfikujących, w szczególności o firmie, organie, który zarejestrował działalność gospodarczą, a także numerze, pod którym został zarejestrowany;
  • adresie przedsiębiorstwa, adresie poczty elektronicznej oraz numerach telefonu lub faksu, jeżeli są dostępne, pod którymi konsument może szybko i efektywnie kontaktować się z przedsiębiorcą;
  • adresie, pod którym konsument może składać reklamacje;
  • łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami;
  • kosztach korzystania ze środka porozumiewania się na odległość w celu zawarcia umowy, w przypadku gdy są wyższe niż stosowane zwykle za korzystanie z tego środka porozumiewania się;
  • sposobie i terminie zapłaty;
  • sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę oraz stosowanej przez przedsiębiorcę procedurze rozpatrywania reklamacji;
  • sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy.

Powyższe musi nastąpić w sposób odpowiadający rodzajowi użytego środka porozumiewania się na odległość, w sposób czytelny i wyrażony prostym językiem.
Przedsiębiorca powinien przy tym uwzględnić, iż część konsumentów jest mniej zaradna życiowo (np. z powodu wieku, choroby, a może po prostu z braku wykształcenia lub doświadczenia). Podsumowując - w trakcie zawierania umowy na odległość istotne jest przekazanie niezbędnych informacji przez przedsiębiorcę. Należyte spełnienie obowiązku informowania wymaga podania podstawowych informacji w sposób jasny i zrozumiały.
Niespełnienie tego obowiązku może być uznane za nieuczciwą praktykę rynkową, naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. Innymi konsekwencjami niepełnego lub nierzetelnego udzielania informacji może zostać potraktowanie powyższego jako delikt przedsiębiorcy (odpowiedzialności ex delicto). Gdy dojdzie do zawarcia umowy z konsumentem, do oceny niespełnienia obowiązków informacyjnych zastosowanie znajdą zasady ogólne dotyczące odpowiedzialności za nienależyte wykonanie zobowiązania (art. 471 i następne kodeksu cywilnego).

Jeżeli działalność przedsiębiorcy w zawieraniu umów na odległość budzi nasze obawy lub wątpliwości, nie decydujmy się na tego typu zakupy. Kiedy jednak już dojdzie do takiej sprzedaży, pamiętajmy, że w określonych ustawą warunkach przysługuje nam prawo odstąpienia od niej – wtedy uważa się ją za niezawartą.

Tomasz Oleksiewicz


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe