188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe

29 listopada 1830 roku wybuchło powstanie listopadowe, które swym zasięgiem objęło Królestwo Polskie oraz Litwę, Żmudź i Wołyń. Było jedynym powstaniem przeciwko zaborcom, które miało jakiekolwiek szanse powodzenia.
By Marcin Zaleski; domena publiczna 188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe
By Marcin Zaleski; domena publiczna / Wikimedia Commons

Główną przyczyną wybuchu powstania było nieprzestrzeganie przez cara Imperium Rosyjskiego, (na rzecz carycy Katarzyny Wielkiej abdykował Stanisław August Poniatowski) postanowień konstytucji Królestwa z 1815 roku. Aleksander I w 1819 roku zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę, natomiast w 1821 roku zawieszono wolność zgromadzeń.

W 1828 roku w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty zawiązało się sprzysiężenie pod dowództwem podporucznika Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego i dowódcy sił rosyjskich stacjonujących w zachodnich guberniach Rosji.

Powstańcy zdobyli Belweder,  rezydencję Wielkiego Księcia Konstantego (ten uciekł w przebraniu), a następnie Arsenał

3 grudnia 1830 roku powstał Rząd Tymczasowy, na czele którego stanął książę Adam Jerzy Czartoryski. Pod broń zwerbowano blisko 150 tysięcy żołnierzy z Kongresówki a nawet ochotników z zaboru pruskiego i  austriackiego. Kilka wielkich bitew, jak np. pod Grochowem i bitwa o Ostrołękę miały szanse powodzenia. Polacy znali teren, mieli dobrą logistykę, zdolnych oficerów, działali z zaskoczenia. Zabrakło zdecydowania.

Wodzem Naczelnym rząd mianował gen. Józefa Chłopickiego, który tyle koncentrował się na wygrywaniu bitew co i usiłował doprowadzić do rokowań z carem. Bez powodzenia.

Tydzień po wybuchu powstania, 5 grudnia 1830 roku, oddziały armii rosyjskiej wkroczyła na teren Królestwa Polskiego.  8 września 1831 roku mimo, że mieliśmy jeszcze 60 tys. żołnierzy skapitulowała stolica. Ostatecznie powstanie zakończyło się klęska 21 października 1831 roku.

W 1832 roku nastąpiło znaczne ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego: zastąpienie konstytucji Statutem Ograniczonym, wcieleniem armii polskiej do rosyjskiej, zniesienie polskiego Sejmu i samorządów, a także likwidacja polskiego szkolnictwa wyższego oraz wprowadzenie języka rosyjskiego do szkół średnich.

Resztki autonomii, wraz z umnijszeniem polskiego potencjału w gospodarce i własności, zostały pod władzą carów zlikwidowane po powstaniu styczniowym. Na ziemiach polskich Polacy mogli jeszcze liczyć na względne swobody w CK Austro-Węgrach.

ASG

/ Źródło: www.solidarnosc.gda.pl

#REKLAMA_POZIOMA#

 

POLECANE
1 maja Solidarność obchodzi święto św. Józefa Robotnika gorące
1 maja Solidarność obchodzi święto św. Józefa Robotnika

1 maja ludzie pracy z całej Polski przybywają do Kalisza, aby wspólnie uczestniczyć Ogólnopolskiej Pielgrzymce Robotników do św. Józefa. Podczas tej wyjątkowej uroczystości pracownicy i pracodawcy jednoczą się, by razem modlić się o wstawiennictwo patrona ludzi pracy.

Jerzy Kwaśniewski: Barbarzyńskie praktyki aborcyjne w Polsce muszą się skończyć! gorące
Jerzy Kwaśniewski: Barbarzyńskie praktyki aborcyjne w Polsce muszą się skończyć!

W Wielkim Tygodniu – gdy wspominaliśmy męczeńską śmierć Jezusa – wielu Polaków usłyszało o niewinnej śmierci… 9-miesięcznego Felka (takie zmienione imię nadali mu dziennikarze „Gazety Wyborczej”).

Nie żyje Tomasz Jakubiak. Znany kucharz i juror miał 41 lat z ostatniej chwili
Nie żyje Tomasz Jakubiak. Znany kucharz i juror miał 41 lat

Znany kucharz Tomasz Jakubiak zmarł 30 kwietnia 2025 roku w wieku 41 lat. Informację przekazała jego rodzina.

Stanowski opuścił studio podczas rozmowy z Maciakiem z ostatniej chwili
Stanowski opuścił studio podczas rozmowy z Maciakiem

Krótko trwała środowa rozmowa na Kanale Zero z kandydatem na prezydenta Maciejem Maciakiem. Krzysztof Stanowski wyszedł ze studia, po tym, jak Maciak chwalił Putina.

Niemcy cichym wspólnikiem Rosji w destabilizacji Polski gorące
Niemcy cichym wspólnikiem Rosji w destabilizacji Polski

Inżynieria przymusowej migracji stała się bezprecedensową formą nacisku, za pomocą której Federacja Rosyjska realizuje swoje interesy geopolityczne. Wszystko wskazuje na to, że cichymi wspólnikami Rosji w planach zdestabilizowania państwa polskiego są Niemcy. Działania rządu w Berlinie idealnie wpisują się w rosyjską strategię. Czy to oznacza, że aktualna mimo wojny na Ukrainie budowa przestrzeni od Władywostoku do Lizbony ma się dokonać na gruzach państwa i Narodu Polskiego?

Dziwne zachowanie Trzaskowskiego w Olsztynie. Jest nagranie z ostatniej chwili
Dziwne zachowanie Trzaskowskiego w Olsztynie. Jest nagranie

Rafał Trzaskowski spotkał się z mieszkańcami Olsztyna na miejskiej plaży. Fragment przemówienia kandydata KO wzbudził spore zainteresowanie internautów.

Europoseł z Francji przywiozła do Warszawy setki pigułek aborcyjnych z ostatniej chwili
Europoseł z Francji przywiozła do Warszawy setki pigułek aborcyjnych

29 kwietnia 2025 r. poseł Mathilde Panot i europoseł Manon Aubry dostarczyły do Warszawy 300 pigułek aborcyjnych. Francuzki zapowiedziały, że wyślą ich więcej.

Gazowa hipokryzja Niemiec. Tak do Europy trafiają miliardy metrów sześciennych rosyjskiego gazu Wiadomości
Gazowa hipokryzja Niemiec. Tak do Europy trafiają miliardy metrów sześciennych rosyjskiego gazu

Chociaż Niemcy publicznie deklarują odejście od rosyjskich surowców, rzeczywistość wygląda zupełnie inaczej. Jak ujawnia niemiecki tygodnik „Der Spiegel”, niemiecka państwowa spółka SEFE (następczyni niemieckiego oddziału Gazpromu) sprowadza do kraju ogromne ilości rosyjskiego skroplonego gazu ziemnego (LNG) – często omijając własne zakazy i ukrywając faktyczny kierunek dostaw.

Debata prezydencka TVP. Ostra reakcja KRRiT z ostatniej chwili
Debata prezydencka TVP. Ostra reakcja KRRiT

KRRiT krytykuje wykluczenie Telewizji Republika z debaty prezydenckiej TVP z udziałem TVN i Polsatu, która odbędzie się 12 maja.

Słowa Grzegorza Brauna podczas debaty. Jest reakcja prokuratury gorące
Słowa Grzegorza Brauna podczas debaty. Jest reakcja prokuratury

Prokuratura Okręgowa Warszawa-Praga wszczęła w środę dochodzenie w sprawie znieważenia Żydów oraz nawoływania do nienawiści w trakcie poniedziałkowej debaty kandydatów na prezydenta. Chodzi o zachowanie Grzegorza Brauna w trakcie debaty prezydenckiej "Super Expressu".

REKLAMA

188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe

29 listopada 1830 roku wybuchło powstanie listopadowe, które swym zasięgiem objęło Królestwo Polskie oraz Litwę, Żmudź i Wołyń. Było jedynym powstaniem przeciwko zaborcom, które miało jakiekolwiek szanse powodzenia.
By Marcin Zaleski; domena publiczna 188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe
By Marcin Zaleski; domena publiczna / Wikimedia Commons

Główną przyczyną wybuchu powstania było nieprzestrzeganie przez cara Imperium Rosyjskiego, (na rzecz carycy Katarzyny Wielkiej abdykował Stanisław August Poniatowski) postanowień konstytucji Królestwa z 1815 roku. Aleksander I w 1819 roku zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę, natomiast w 1821 roku zawieszono wolność zgromadzeń.

W 1828 roku w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty zawiązało się sprzysiężenie pod dowództwem podporucznika Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego i dowódcy sił rosyjskich stacjonujących w zachodnich guberniach Rosji.

Powstańcy zdobyli Belweder,  rezydencję Wielkiego Księcia Konstantego (ten uciekł w przebraniu), a następnie Arsenał

3 grudnia 1830 roku powstał Rząd Tymczasowy, na czele którego stanął książę Adam Jerzy Czartoryski. Pod broń zwerbowano blisko 150 tysięcy żołnierzy z Kongresówki a nawet ochotników z zaboru pruskiego i  austriackiego. Kilka wielkich bitew, jak np. pod Grochowem i bitwa o Ostrołękę miały szanse powodzenia. Polacy znali teren, mieli dobrą logistykę, zdolnych oficerów, działali z zaskoczenia. Zabrakło zdecydowania.

Wodzem Naczelnym rząd mianował gen. Józefa Chłopickiego, który tyle koncentrował się na wygrywaniu bitew co i usiłował doprowadzić do rokowań z carem. Bez powodzenia.

Tydzień po wybuchu powstania, 5 grudnia 1830 roku, oddziały armii rosyjskiej wkroczyła na teren Królestwa Polskiego.  8 września 1831 roku mimo, że mieliśmy jeszcze 60 tys. żołnierzy skapitulowała stolica. Ostatecznie powstanie zakończyło się klęska 21 października 1831 roku.

W 1832 roku nastąpiło znaczne ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego: zastąpienie konstytucji Statutem Ograniczonym, wcieleniem armii polskiej do rosyjskiej, zniesienie polskiego Sejmu i samorządów, a także likwidacja polskiego szkolnictwa wyższego oraz wprowadzenie języka rosyjskiego do szkół średnich.

Resztki autonomii, wraz z umnijszeniem polskiego potencjału w gospodarce i własności, zostały pod władzą carów zlikwidowane po powstaniu styczniowym. Na ziemiach polskich Polacy mogli jeszcze liczyć na względne swobody w CK Austro-Węgrach.

ASG

/ Źródło: www.solidarnosc.gda.pl

#REKLAMA_POZIOMA#


 

Polecane
Emerytury
Stażowe