Wielki Piątek Męki Pańskiej

Dziś w liturgii Kościół przeżywa kolejne wydarzenia Misterium Paschalnego Jezusa Chrystusa - Jego mękę i śmierć.
Zdjęcie z krzyża
Zdjęcie z krzyża / wikimedia commons/public_domain/Rogier van der Weyden - This file was derived from: El Descendimiento, by Rogier van der Weyden, from Prado in Google

Wielki Piątek to jedyna pełna doba w roku liturgicznym, w której w Kościele nie sprawuje się Mszy św. Tabernakula są otwarte i puste. Przed wieczorną liturgią Najświętszy Sakrament umieszczony jest w przygotowanej wcześniej ciemnicy, po Liturgii Męki Pańskiej nakryty welonem - niczym śmiertelnym całunem - zajmuje miejsce centralne w scenografii Jezusowego grobu.

Tego dnia w kościołach przyklękamy przed krzyżem. W wielu miejscach ok. godziny 15.00, ewangelicznej godziny śmierci Jezusa Chrystusa, odprawiana jest Droga Krzyżowa.

Liturgia Męki Pańskiej

W godzinach popołudniowo-wieczornych wierni zbierają się na Liturgię Męki Pańskiej. Jako że jest to trwająca nieprzerwanie przez kilkadziesiąt godzin liturgia - rozpoczynająca się Mszą Wieczerzy Pańskiej a kończąca ogłoszeniem zmartwychwstania - początek wielkopiątkowych celebracji rozpoczyna się w całkowitej ciszy. Celebrans leży krzyżem przed ołtarzem i zaraz po tym zaczyna się Liturgia Słowa składająca się z dwóch czytań, psalmu i opisu męki Chrystusa z Ewangelii według św. Jana. Po odczytaniu Ewangelii następuje kazanie, a po nim specjalna, rozbudowana modlitwa wiernych z dziesięcioma prośbami - za wiernych Kościoła, wierzących w Chrystusa, za Żydów, za wierzących w Boga, za niewierzących etc.

Kolejny etapem celebracji Wielkiego Piątku jest stojąca w centrum tego dnia Adoracja Krzyża rozpoczynana odsłonięciem krzyża, który zakryty był przez ostatnie tygodnie Wielkiego Postu - tu kapłani, służba liturgiczna i wierni po kolei podchodzą do krzyża, klękają i całują go. Jest to zwykle najdłuższa część dzisiejszej liturgii, podyktowane jest to indywidualnym charakterem obrzędu - każdy pod krzyż podchodzi osobno - i mamy wskazanie by adorowany był tylko jeden krzyż w kościele.

Ostatnim punktem wielkopiątkowej liturgii jest Komunia św., po której następuje przeniesienie Najświętszego Sakramentu do kaplicy lub specjalnie przygotowanego miejsca zwanego Grobem Pańskim, w którym wierni mogą adorować Chrystusa przez całą Wielką Sobotę aż do Wigilii Paschalnej.

Wielkopiątkowe zwyczaje

Co ciekawe, w krajach anglosaskich, Wielki Piątek nosi nazwę Good Friday, czyli Dobry Piątek. Tu akcent położony jest nie na doniosłość dzieła zbawczego, ale na Bożą dobroć.

W Kościele katolickim Wielki Piątek jest także jednym z dwóch dni w kalendarzu liturgicznym, w które obowiązuje post ścisły, a więc zarówno ilościowy, jak i jakościowy. Tego dnia spożywamy maksymalnie trzy posiłki, z czego jeden do syta, a dwa małe. Wierni powstrzymują się także od spożywania produktów mięsnych.

Tego dnia w świątyniach śpiewane są pieśni pasyjne. W wybranych kościołach polskich diecezji trwać dziś będzie tzw. noc konfesjonałów. Do spowiedzi przystąpić można tam przynajmniej do północy.

Kolorem szat liturgicznych jest czerwony.


 

POLECANE
Sukces Barcelony w meczu z Osasuną. Drużyna z Katalonii kontynuuje dobrą passę Wiadomości
Sukces Barcelony w meczu z Osasuną. Drużyna z Katalonii kontynuuje dobrą passę

Piłkarze Barcelony, bez Polaków na boisku, w meczu 16. kolejki ekstraklasy Hiszpanii po bramkach Brazylijczyka Raphinhi wygrali z Osasuną Pampeluna 2:0. Katalończycy umocnili się na prowadzeniu w tabeli i do siedmiu punktów powiększyli przewagę nad drugim Realem Madryt.

Legendarny aktor walczy z chorobą. Są nowe doniesienia z ostatniej chwili
Legendarny aktor walczy z chorobą. Są nowe doniesienia

Bruce Willis od kilku lat walczy z poważnymi problemami zdrowotnymi. W 2022 roku zdiagnozowano u niego afazję, a rok później demencję czołowo-skroniową. Choroba postępuje, dlatego aktor przebywa obecnie w specjalistycznym ośrodku pod stałą opieką.

Pośród więźniów politycznych uwolnionych przez białoruski reżim brak Andrzeja Poczobuta. Jest komentarz Andżeliki Borys Wiadomości
Pośród więźniów politycznych uwolnionych przez białoruski reżim brak Andrzeja Poczobuta. Jest komentarz Andżeliki Borys

W sobotę 13 grudnia 2025 r. reżim Alaksandra Łukaszenki uwolnił 123 więźniów politycznych. Decyzja jest efektem negocjacji z administracją prezydenta USA Donalda Trumpa - w zamian Stany Zjednoczone zniosły sankcje na kluczowy dla Białorusi koncern nawozowy Bielaruskali.

Komunikat dla mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego

W nowym rozkładzie jazdy, który zacznie obowiązywać 14 grudnia, będzie więcej regionalnych połączeń kolejowych, m.in. z Olsztyna do Działdowa i Elbląga - przekazał w sobotę Urząd Marszałkowski w Olsztynie. Na finansowanie transportu kolejowego samorząd województwa przeznacza ponad 100 mln zł rocznie.

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zamierza umieścić najpoważniejsze ostrzeżenie na szczepionkach przeciwko COVID-19 Wiadomości
Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zamierza umieścić najpoważniejsze ostrzeżenie na szczepionkach przeciwko COVID-19

Amerykańska FDA planuje dodać ostrzeżenie w czarnej ramce (black box warning) do szczepionek przeciwko COVID-19. To najpoważniejsze ostrzeżenie agencji, stosowane przy ryzyku śmierci, poważnych reakcji czy niepełnosprawności.

„Prowadzi nas z uśmiechem w przepaść”. Ostre podsumowanie dwóch lat rządów Tuska Wiadomości
„Prowadzi nas z uśmiechem w przepaść”. Ostre podsumowanie dwóch lat rządów Tuska

W sobotę, 13 grudnia 2025 roku, mijają dokładnie dwa lata od zaprzysiężenia koalicyjnego rządu Donalda Tuska - złożonego z KO, PSL, Polski 2050 i Nowej Lewicy. Z tej okazji Sławomir Mentzen, lider Konfederacji, opublikował na X ostrą krytykę premiera i jego ekipy. „Ten rząd jest dokładnie taki, jakiego można było się spodziewać po Tusku - leniwy i pozbawiony ambicji” - napisał.

Działaczka białoruskiej opozycji: Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia z ostatniej chwili
Działaczka białoruskiej opozycji: Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia

Mieszkająca we Włoszech białoruska działaczka opozycyjna Julia Juchno poinformowała w sobotę PAP, że dziennikarz przebywający w białoruskim więzieniu Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia i dlatego nie znalazł się na liście osób uwolnionych przez reżim Łukaszenki.

IMGW wydał nowy komunikat. Oto co nas czeka z ostatniej chwili
IMGW wydał nowy komunikat. Oto co nas czeka

Jak informuje IMGW, północna Europa oraz Wyspy Brytyjskie pozostaną pod wpływem głębokiego niżu islandzkiego. Również północno-zachodnia Rosja będzie w obszarze niżu. Natomiast południowa, centralna części kontynentu oraz większość zachodniej Europy będą pod wpływem rozległego wyżu z centrami nad Alpami oraz Bałkanami. Polska pozostanie w obszarze przejściowym pomiędzy wyżej wspomnianym wyżem a niżem islandzkim. Będziemy w dość ciepłym powietrzu polarnym morskim.

Bundeswehra na wschodniej granicy Polski. Niemieckie media ujawniają plany z ostatniej chwili
Bundeswehra na wschodniej granicy Polski. Niemieckie media ujawniają plany

Niemieckie media informują o planowanym zaangażowaniu Bundeswehry we wzmocnienie wschodniej granicy Polski. Żołnierze mają uczestniczyć w działaniach inżynieryjnych w ramach polskiej operacji ochronnej, której celem jest zabezpieczenie granicy z Białorusią i Rosją. Misja ma rozpocząć się w kwietniu 2026 roku i potrwać kilkanaście miesięcy.

Szczęsny poza kadrą na mecz z Osasuną. Klub zdradził przyczynę Wiadomości
Szczęsny poza kadrą na mecz z Osasuną. Klub zdradził przyczynę

FC Barcelona opublikowała kadrę na sobotnie ligowe starcie z Osasuną, a w gronie powołanych nie znalazł się Wojciech Szczęsny. Absencja polskiego bramkarza od razu wzbudziła emocje wśród kibiców, ale klub szybko wyjaśnił sytuację.

REKLAMA

Wielki Piątek Męki Pańskiej

Dziś w liturgii Kościół przeżywa kolejne wydarzenia Misterium Paschalnego Jezusa Chrystusa - Jego mękę i śmierć.
Zdjęcie z krzyża
Zdjęcie z krzyża / wikimedia commons/public_domain/Rogier van der Weyden - This file was derived from: El Descendimiento, by Rogier van der Weyden, from Prado in Google

Wielki Piątek to jedyna pełna doba w roku liturgicznym, w której w Kościele nie sprawuje się Mszy św. Tabernakula są otwarte i puste. Przed wieczorną liturgią Najświętszy Sakrament umieszczony jest w przygotowanej wcześniej ciemnicy, po Liturgii Męki Pańskiej nakryty welonem - niczym śmiertelnym całunem - zajmuje miejsce centralne w scenografii Jezusowego grobu.

Tego dnia w kościołach przyklękamy przed krzyżem. W wielu miejscach ok. godziny 15.00, ewangelicznej godziny śmierci Jezusa Chrystusa, odprawiana jest Droga Krzyżowa.

Liturgia Męki Pańskiej

W godzinach popołudniowo-wieczornych wierni zbierają się na Liturgię Męki Pańskiej. Jako że jest to trwająca nieprzerwanie przez kilkadziesiąt godzin liturgia - rozpoczynająca się Mszą Wieczerzy Pańskiej a kończąca ogłoszeniem zmartwychwstania - początek wielkopiątkowych celebracji rozpoczyna się w całkowitej ciszy. Celebrans leży krzyżem przed ołtarzem i zaraz po tym zaczyna się Liturgia Słowa składająca się z dwóch czytań, psalmu i opisu męki Chrystusa z Ewangelii według św. Jana. Po odczytaniu Ewangelii następuje kazanie, a po nim specjalna, rozbudowana modlitwa wiernych z dziesięcioma prośbami - za wiernych Kościoła, wierzących w Chrystusa, za Żydów, za wierzących w Boga, za niewierzących etc.

Kolejny etapem celebracji Wielkiego Piątku jest stojąca w centrum tego dnia Adoracja Krzyża rozpoczynana odsłonięciem krzyża, który zakryty był przez ostatnie tygodnie Wielkiego Postu - tu kapłani, służba liturgiczna i wierni po kolei podchodzą do krzyża, klękają i całują go. Jest to zwykle najdłuższa część dzisiejszej liturgii, podyktowane jest to indywidualnym charakterem obrzędu - każdy pod krzyż podchodzi osobno - i mamy wskazanie by adorowany był tylko jeden krzyż w kościele.

Ostatnim punktem wielkopiątkowej liturgii jest Komunia św., po której następuje przeniesienie Najświętszego Sakramentu do kaplicy lub specjalnie przygotowanego miejsca zwanego Grobem Pańskim, w którym wierni mogą adorować Chrystusa przez całą Wielką Sobotę aż do Wigilii Paschalnej.

Wielkopiątkowe zwyczaje

Co ciekawe, w krajach anglosaskich, Wielki Piątek nosi nazwę Good Friday, czyli Dobry Piątek. Tu akcent położony jest nie na doniosłość dzieła zbawczego, ale na Bożą dobroć.

W Kościele katolickim Wielki Piątek jest także jednym z dwóch dni w kalendarzu liturgicznym, w które obowiązuje post ścisły, a więc zarówno ilościowy, jak i jakościowy. Tego dnia spożywamy maksymalnie trzy posiłki, z czego jeden do syta, a dwa małe. Wierni powstrzymują się także od spożywania produktów mięsnych.

Tego dnia w świątyniach śpiewane są pieśni pasyjne. W wybranych kościołach polskich diecezji trwać dziś będzie tzw. noc konfesjonałów. Do spowiedzi przystąpić można tam przynajmniej do północy.

Kolorem szat liturgicznych jest czerwony.



 

Polecane