Służba cywilna czy wojskowa? Jan Wróbel: Wszyscy jesteśmy obywatelami

Mogą Szwedzi, mogą Szwedki, dają radę Duńczycy, a od 1 lipca także Dunki. Czemu nie mogą Polacy i Polki? Chodzi, oczywiście, o obowiązkową służbę wojskową. Nawet najodważniejsi polscy politycy, z gatunku tych, którzy zapowiadają redukcję liczby łóżek szpitalnych albo liberalizację Kodeksu karnego, nabierają wody w usta, kiedy pojawia się w ich otoczeniu granat – hasło odwieszenia poboru.
 Służba cywilna czy wojskowa? Jan Wróbel: Wszyscy jesteśmy obywatelami
/ Jan Wróbel / Tygodnik Solidarność

Co musisz wiedzieć:

  • Szwecja zawiesiła powszechną obowiązkową służbę wojskową w 2010 roku i przywróciła ją w 2017 roku
  • W tym roku od 1 lipca system obowiązkowej służby wojskowej dla niektórych kobiet wprowadziła Dania
  • W Polsce obowiązkowa służba wojskowa została zniesiona w 2009 roku

"A więc wojna"

Jasno sobie od razu powiedzmy, że armia niespecjalnie w tej sprawie naciska. Jednak w sprawie poboru liczy się fundamentalne pytanie: Czym jest dla nas własne państwo?

Ewentualni czytelnicy mojej publicystycznej twórczości wiedzą, że mam zwyczaj unikania w publicznych wypowiedziach bogoojczyźnianej tonacji; to coś jak wytatuować sobie „Bóg, honor, Ojczyzna” – na czole. Co gorsza, służbę wojskową miałem jeszcze okazję zaliczyć w PRL. I nie pozostał mi żaden sentyment po tych nudnych i jałowych miesiącach. Krótko mówiąc, jeżeli ktoś oczekuje teraz rzewnych opowieści o sercu gorejącym umiłowaniem ojczyzny, która wzywa, byśmy gotowi byli do najświętszej ofiary – to trafił pod zły adres. Po prostu kraj to kraj, jest coś wart, nie tylko płacenia podatków. Nawiasem mówiąc, „Komunikat specjalny” nadany 1 września 1939 roku (!) przez Polskie Radio był ujmująco rzeczowy, chciałoby się rzec, brytyjski: „A więc wojna! Z dniem dzisiejszym wszelkie sprawy i zagadnienia schodzą na plan dalszy. Całe nasze życie publiczne i prywatne przestawiamy na specjalne tory – weszliśmy w okres wojny. Cały wysiłek narodu musi iść w jednym kierunku. Wszyscy jesteśmy żołnierzami”. Tak jest!

 

Powszechna służba cywilna

Nie dlatego należy w Polsce przywrócić pobór, by grzać się w słońcu górnolotnych frazesów, ani dlatego, że wskutek zagrożenia działaniami Rosji „wszyscy jesteśmy żołnierzami”. Nie, nie jesteśmy. Natomiast wszyscy jesteśmy obywatelami. Stanisław Burdziej upowszechnia pomysł powszechnej (w jego koncepcji – dobrowolnej) służby cywilnej. Koncept podobny do służby wojskowej – młody człowiek opuszcza na ileś miesięcy rodzinny dom, aby służyć krajowi. Z tym, że akurat nie podczas szkolenia wojskowego, lecz np. jako asystent nauczyciela w przeładowanej szkole albo pomocnik konserwatora zapomnianych cmentarzy, bądź członek zespołu monitorującego stan wód Odry etc., etc. We Włoszech format ten działa z powodzeniem, zwykle jest kilku chętnych na miejsce; we Francji prezydent jest wielkim orędownikiem obowiązkowej służby cywilnej dla młodzieży.

Wiadomo, że każde przedsięwzięcie można zorganizować nieporadnie. Każde (a przykładem mogą być np. letnie wojskowe obozy szkoleniowe dla ochotników) można jednak zorganizować z pomysłem. Polskę roku 2025 stać na dobre zaplanowanie i dobre wykonanie projektów równoległego szkolenia wojskowego i cywilnego. W słowach „służba”, „Polska” i „obowiązek” jest potencjał energii, a nie tylko potencjał dowcipnych memów.

 


 

POLECANE
Lustro na chodniku za 86 tys. zł wywołało burzę. Autor Nieba Kielc odpowiada z ostatniej chwili
Lustro na chodniku za 86 tys. zł wywołało burzę. Autor "Nieba Kielc" odpowiada

Instalacja artystyczna "Niebo Kielc" wywołała burzę. To wbudowane w chodnik lustro kosztowało ponad 86 tys. zł. "Mają rozmach. Ale kto bogatemu zabroni?" – pyta poseł PiS Anna Krupka.

Koniec obławy za 63-latkiem. Policja odnalazła jego zwłoki z ostatniej chwili
Koniec obławy za 63-latkiem. Policja odnalazła jego zwłoki

Policja zakończyła trwające od dwóch tygodni poszukiwania 63-letniego mieszkańca gminy Osiek, podejrzewanego o atak na żonę. Mężczyzna został odnaleziony martwy. Ciało zabezpieczono do sekcji zwłok.

Wraca Klaus Bachmann. Tym razem namawia do ataku na NBP Wiadomości
Wraca Klaus Bachmann. Tym razem namawia do ataku na NBP

Klaus Bachmann w artykule opublikowanym w „Berliner Zeitung” przedstawia niebezpieczny plan wobec Narodowego Banku Polskiego: sugeruje, by rząd Donalda Tuska usunął prezesa Adama Glapińskiego i w praktyce przejął kontrolę nad rezerwami NBP („tam leży 260 miliardów dolarów”), aby sfinansować programy socjalne i załatać dziurę budżetową. Bachmann postuluje działania opisane w tekście jako celowe obejście prawa i niezależności instytucji — scenariusz, który autor traktuje jako polityczną konieczność, mimo ryzyka kryzysu finansowego.

Wiceminister chwali kaucję: Niektórzy pamiętają lata 70. Nikt z tego nie robił problemu z ostatniej chwili
Wiceminister chwali kaucję: Niektórzy pamiętają lata 70. Nikt z tego nie robił problemu

– W tym roku musimy dobrze skupić się na wdrożeniu obecnego systemu kaucyjnego, przyzwyczaić się do niego, powrócić do tych tradycji, które niektórzy z nas pamiętają z lat 70. 80., kiedy nosiliśmy do sklepu butelki po mleku i nikt z tego wtedy nie robił problemu – stwierdziła wiceminister klimatu i środowiska Urszula Zielińska.

Komunikat warszawskiego zoo. „Trupie główki” w ogrodzie z ostatniej chwili
Komunikat warszawskiego zoo. „Trupie główki” w ogrodzie

W stołecznym ogrodzie zoologicznym na świat przyszły trzy małpki – sajmiri wiewiórcze. To jeden z najbardziej towarzyskich i inteligentnych gatunków małp Nowego Świata. Zwierzątka te mają wyjątkowo duże mózgi w stosunku do masy ciała, co sprawia, że są bardzo spostrzegawcze i sprytne.

To wstrząśnie Niemcami. Chodzi o emerytury z ostatniej chwili
To wstrząśnie Niemcami. Chodzi o emerytury

Grupa doradców niemieckiego rządu proponuje stopniowe podniesienie wieku emerytalnego do 73 lat – donosi "Bild".

Prezes PiS ostro odpowiedział Merkel i zapytał o Tuska z ostatniej chwili
Prezes PiS ostro odpowiedział Merkel i zapytał o Tuska

Jarosław Kaczyński odniósł się na platformie X do wywiadu byłej kanclerz Angeli Merkel, przytaczanego przez gazetę ''Bild''. "Polityczna Mutti i promotorka kariery Tuska oskarża Polskę i kraje bałtyckie, że przyczyniły się do wojny na Ukrainie, bo nie dążyły do ocieplenia relacji z Rosją…" – napisał m.in. prezes PiS. 

Komunikat dla mieszkańców Trójmiasta pilne
Komunikat dla mieszkańców Trójmiasta

Od wtorku na drodze ekspresowej S7 między węzłami Gdańsk Lipce i Gdańsk Południe wprowadzona zostaje nowa organizacja ruchu. Zmiana jest związana z kolejnym etapem budowy Obwodnicy Metropolii Trójmiejskiej.

Fiasko edukacji zdrowotnej. Warszawa podała liczby z ostatniej chwili
Fiasko edukacji zdrowotnej. Warszawa podała liczby

W warszawskich szkołach ponadpodstawowych ponad 86 proc. uczniów zostało wypisanych z edukacji zdrowotnej. W szkołach podstawowych jest to 57 proc. uczniów – tak wynika z danych przekazanych przez stołeczny ratusz.

Ludzie nie wiedzą o bardzo wielu rzeczach. Siemoniak o kulisach rosyjskich prowokacji pilne
"Ludzie nie wiedzą o bardzo wielu rzeczach". Siemoniak o kulisach rosyjskich prowokacji

Do sprawy rosyjskich prowokacji na Morzu Bałtyckim odniósł się koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak, który ujawnił, że wiedza o realnej skali zagrożenia jest ukrywana przed opinią publiczną.

REKLAMA

Służba cywilna czy wojskowa? Jan Wróbel: Wszyscy jesteśmy obywatelami

Mogą Szwedzi, mogą Szwedki, dają radę Duńczycy, a od 1 lipca także Dunki. Czemu nie mogą Polacy i Polki? Chodzi, oczywiście, o obowiązkową służbę wojskową. Nawet najodważniejsi polscy politycy, z gatunku tych, którzy zapowiadają redukcję liczby łóżek szpitalnych albo liberalizację Kodeksu karnego, nabierają wody w usta, kiedy pojawia się w ich otoczeniu granat – hasło odwieszenia poboru.
 Służba cywilna czy wojskowa? Jan Wróbel: Wszyscy jesteśmy obywatelami
/ Jan Wróbel / Tygodnik Solidarność

Co musisz wiedzieć:

  • Szwecja zawiesiła powszechną obowiązkową służbę wojskową w 2010 roku i przywróciła ją w 2017 roku
  • W tym roku od 1 lipca system obowiązkowej służby wojskowej dla niektórych kobiet wprowadziła Dania
  • W Polsce obowiązkowa służba wojskowa została zniesiona w 2009 roku

"A więc wojna"

Jasno sobie od razu powiedzmy, że armia niespecjalnie w tej sprawie naciska. Jednak w sprawie poboru liczy się fundamentalne pytanie: Czym jest dla nas własne państwo?

Ewentualni czytelnicy mojej publicystycznej twórczości wiedzą, że mam zwyczaj unikania w publicznych wypowiedziach bogoojczyźnianej tonacji; to coś jak wytatuować sobie „Bóg, honor, Ojczyzna” – na czole. Co gorsza, służbę wojskową miałem jeszcze okazję zaliczyć w PRL. I nie pozostał mi żaden sentyment po tych nudnych i jałowych miesiącach. Krótko mówiąc, jeżeli ktoś oczekuje teraz rzewnych opowieści o sercu gorejącym umiłowaniem ojczyzny, która wzywa, byśmy gotowi byli do najświętszej ofiary – to trafił pod zły adres. Po prostu kraj to kraj, jest coś wart, nie tylko płacenia podatków. Nawiasem mówiąc, „Komunikat specjalny” nadany 1 września 1939 roku (!) przez Polskie Radio był ujmująco rzeczowy, chciałoby się rzec, brytyjski: „A więc wojna! Z dniem dzisiejszym wszelkie sprawy i zagadnienia schodzą na plan dalszy. Całe nasze życie publiczne i prywatne przestawiamy na specjalne tory – weszliśmy w okres wojny. Cały wysiłek narodu musi iść w jednym kierunku. Wszyscy jesteśmy żołnierzami”. Tak jest!

 

Powszechna służba cywilna

Nie dlatego należy w Polsce przywrócić pobór, by grzać się w słońcu górnolotnych frazesów, ani dlatego, że wskutek zagrożenia działaniami Rosji „wszyscy jesteśmy żołnierzami”. Nie, nie jesteśmy. Natomiast wszyscy jesteśmy obywatelami. Stanisław Burdziej upowszechnia pomysł powszechnej (w jego koncepcji – dobrowolnej) służby cywilnej. Koncept podobny do służby wojskowej – młody człowiek opuszcza na ileś miesięcy rodzinny dom, aby służyć krajowi. Z tym, że akurat nie podczas szkolenia wojskowego, lecz np. jako asystent nauczyciela w przeładowanej szkole albo pomocnik konserwatora zapomnianych cmentarzy, bądź członek zespołu monitorującego stan wód Odry etc., etc. We Włoszech format ten działa z powodzeniem, zwykle jest kilku chętnych na miejsce; we Francji prezydent jest wielkim orędownikiem obowiązkowej służby cywilnej dla młodzieży.

Wiadomo, że każde przedsięwzięcie można zorganizować nieporadnie. Każde (a przykładem mogą być np. letnie wojskowe obozy szkoleniowe dla ochotników) można jednak zorganizować z pomysłem. Polskę roku 2025 stać na dobre zaplanowanie i dobre wykonanie projektów równoległego szkolenia wojskowego i cywilnego. W słowach „służba”, „Polska” i „obowiązek” jest potencjał energii, a nie tylko potencjał dowcipnych memów.

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe