prof. Elżbieta Mączyńska: Związki są na pogodę, ale przede wszystkim na niepogodę
Opublikowano dnia 06.04.2018 17:14
Pytanie, jaka jest rola związków zawodowych, stawia sobie wielu ekonomistów i socjologów, także w bogatych krajach. Istnieją międzynarodowe porównawcze badania, w tym zlecane przez OECD, które wskazują, że kraje, w których działa system partycypacyjny, mają lepsze wyniki ekonomiczne. Elementem takiego systemu są związki zawodowe – mówi prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego i wybitny ekonomista prof. Elżbieta Mączyńska w rozmowie z Andrzejem Berezowskim.
TS, fot T. Gutry- Co to jest system partycypacyjny?
Inaczej jest zwany systemem inkluzywnym, włączającym Polega m.in. na tym, że pracownicy, biorą czynny udział w podejmowaniu decyzji w organizacji, np. poprzez udział w radach nadzorczych czy pracowniczych. .Partycypacja ma szerszy wymiar i wiąże się m.in. z rozwojem społeczeństwa obywatelskiego
- Po co?
Chociażby dlatego, że istnieją międzynarodowe porównawcze badania, w tym prowadzone przez OECD, które wskazują, że kraje, w których rozwija się system partycypacyjny mają lepsze wyniki ekonomiczne, niż kraje, w których uczestnictwo pracowników w systemie decyzyjnym organizacji jest marginalizowane. System partycypacyjny pomaga przedsiębiorstwom i innym instytucjom w osiąganiu zakładanych celów biznesowych. Partycypacja stwarza szanse na integracji rozproszonych kompetencji i pełniejsze wykorzystanie mądrości ludzi. To podłoże , warunek i przejaw rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i zwiększania odpowiedzialności za podejmowane decyzje. .
- System partycypacyjny kojarzy mi się z Finlandią, czy Szwecją. A jak jest w Polsce?
W Polsce po 1989 roku nastąpił odwrót od systemu partycypacyjnego. Istnieje w bardziej doświadczonych rynkowo krajach: Finlandia, Szwecja, Dania, Norwegia, czy Niemcy, które dbają o to, aby system partycypacyjny się rozwijał. Jedną z form takiego systemu p są „turkusowe przedsiębiorstwa”.
- Co to takiego?
W naukach o zarządzaniu istnieje hierarchia kolorów. Przedsiębiorstwo turkusowe jest przeciwieństwo tzw. czerwonego (dyktatorskiego, wodzowskiego ) przedsiębiorstwa, w którym pracownik nie ma nic do powiedzenia i jest zobowiązany do bezwzględnego wykonywania poleceń przełożonych na zasadzie rozkazu. W skrajnych przypadkach niewykonanie poleceń groziło nawet utratą życia.
Popularyzator koncepcji turkusowej organizacjach i autor książki na ten temat, Andrzej Blikle dowodzi , jak nieefektywne są systemy, w których pracownika sprowadza się do narzędzia wykonującego polecenia. Turkusowe organizacje umożliwią pełne wykorzystywanie potencjału wiedzy, który tkwi w każdym pracowniku, co w dobie gospodarki opartej na wiedzy, a więc takiej, w której umiejętność gromadzenia, selekcjonowania i wykorzystywania informacji ma fundamentalne znaczenie. W koncepcji turkusowej organizacji chodzi o maksymalne wykorzystanie doświadczenia i umiejętności wszystkich pracowników bez względu na ich pozycje zawodową. Sztuką jest spowodować, a pracownicy zechcieli dzielić się wiedzą w pełni z innymi pracownikami. Jak podkreśla Andrzej Blikle w firmie turkusowej nikogo nie trzeba pilnować, by pracował, nikogo nie zaganiać do pracy kijem i marchewka.
1
0
