Przewlekłe zapalenie powiek - to może być nużyca

Ciężka nużyca objawia się przewlekłym zapaleniem powiek lub spojówek, jęczmieniami lub uczuciem piasku po oczyma. Wywołują ją nużeńce czyli roztocza, które pasożytują na skórze zwierząt oraz ludzi. Nawet 60 proc. Polaków, którzy ukończyli 60 lat może być nosicielami nużeńców, ale tylko niektórzy z nich zapadną na ciężką nużycę.
oko Przewlekłe zapalenie powiek - to może być nużyca
oko / pixabay.com

Do tej pory poznano ponad 100 gatunków nużeńców. - U ludzi mamy do czynienia z dwoma rodzajami: ludzkim i krótkim. Oba pasożytują w torebkach włosowych i gruczołach łojowych, przede wszystkim na skórze twarzy, szczególnie w okolicach oczu, skrzydełek nosa, na policzkach i brodzie – mówi „TS” lek. wet. Dawid Jańczak z Państwowego Zakładu Higieny. Nużeńce mogą występować też w przewodzie słuchowym zewnętrznym, na skórze klatki piersiowej lub w okolicach genitaliów. Mają kształt cygara, silnie zredukowane kikutowate odnóża, których ostatni człon zakończony jest parą pazurków. Ich głównym pożywieniem są komórki naskórka oraz składniki łoju. - Nużeńce są kosmopolitami, pasożytują u ludzi na całym świecie. Nawet 100 proc. osób starszych może być nosicielami – mówi „TS” Magdalena Dzikowiec z Zakładu Diagnostyki i Leczenia Chorób Pasożytniczych i Grzybic Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Ciężka nużyca objawia się przewlekłym zapaleniem powiek lub spojówek, jęczmieniami  lub uczuciem piasku po oczyma.
Nie każda osoba nosząca nużeńce zapada na poważną nużycę. - Dopiero występowanie większej liczby nużeńców decyduje o patogenności. Jako granicę normy przyjmuje się 5 nużeńców na centymetr kwadratowy. Poniżej tej liczby mamy do czynienia z nużycą bezobjawową – mówi  Magdalena Dzikowiec. - Im jesteśmy starsi tym częściej możemy mieć dolegliwości z powodu nużeńca. Nużyca może się też pojawić u osób z osłabionym układem odpornościowym np. po chemioterapii, radioterapii, lub po długotrwałym stosowania antybiotyków, leków przeciwbólowych lub przeciwzapalnych. Częściej też na nużyce cierpią osoby noszące soczewki i siedzące długi czas przed komputerem – dodaje Dawid Jańczak.

Ciężka nużyca objawia się najczęściej przewlekłym zapaleniem powiek lub spojówek, jęczmieniami lub uczuciem piasku po oczyma. Te dość typowe objawy dla wielu chorób oczu powodują, że lekarzom trudno jest ustalić ich faktyczną przyczynę. - Nużyca oczna zwykle jest mylona z nawracającym zapaleniem spojówek lub alergią i leczy się ją bez rozpoznania  - mówi „TS” Magdalena Dzikowiec.  -  Często pacjenci biorą jedne, drugie, trzecie krople do oczu, często z antybiotykami, sterydami, lekami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi, ale nie odczuwają poprawy stanu zdrowia. Można wówczas podejrzewać, że przyczyną doloegliwości są nużeńce - dodaje  Dawid Jańczak.

Problem nużeńców bagatelizuje prof. Anna Bajer z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. - U ludzi są praktycznie nieszkodliwe, choć mogą powodować stan zapalny (zaczerwienienie), obrzęk wokół oczu a nawet ich zropienie – mówi „TS”. Ciężka nużyca u ludzi jest bardzo rzadka – podkreśla.

Nużeńce są zbyt małe, aby je zobaczyć gołym okiem. Największe z nich osiągają długość do 0,4 mm. Ich obecność mogą wykryć specjaliści z laboratoriów parazytologicznych. Badania polegają na  pobraniu np. rzęs wraz z cebulkami z powiek obydwu oczu i obserwowaniu pod mikroskopem mieszka włosowego, w którym nużeńce zwykle zamieszkują. Na badania najczęsciej kierują lekarze – specjaliści od chorób oczu. - Wielu pacjentów, których badamy w Instytucie przez wiele miesięcy, a nawet lata stosowało różne krople czy maści do oczu, a  ich problemem była niezdiagnozowana nużyca -  podkreśla Dawid Jańczak.

Leczenie choroby polega na higienie, czyli stosowaniu odpowiednich płynów do mycia okolicy oczu oraz kropli łagodzących podrażnienia.

Jak można się nabawić nużeńców?
Nabawić się nużeńców można przez kontakt bezpośredni z osobą - nosicielem, rzadziej na drodze pośredniej przez korzystanie z tej samych pościeli, ręczników, ubrań czy kosmetyków. - Zarażenie może nastąpić także za pośrednictwem kurzu zawierającego jaja – twierdzi  Magdalena Dzikowiec.

Naukowiec podkreśla, że występuje wiele czynników sprzyjających inwazji nużeńca: niedobory immunologiczne wrodzone i nabyte np. stosowanie leków steroidowych, terapia immunosupresyjna; obecność współistniejących chorób skóry, a także wiek i dieta.

Aby zmniejszyć ryzyko złapania nużeńców należy dbać o czystości skóry, regularne oczyszczać ją z z zaskórników za pomocą peelingu i płynów odkażających. Można też brać ciepłe kąpiele. Zalecane jest także korzystanie z sauny.
- Inwazji nużeńca sprzyja stosowanie tuszu do rzęs – być może nie tyle sprzyja zarażeniu, co kombinacja tuszu i nużeńca częściej daje objawy zapalenia brzegów powiek i nużyca jest wtedy częściej wykrywana - nieco żartobliwie dopowiada Anna Bajer.

Nużeniec, który pasożytuje na psie „nie przeskoczy” na właściciela
Nużeńce pasożytują na zwierzętach domowych, zwłaszcza psach. Rzadko występują u kotów. Pasożyty mogą się przenieść z matki na szczenięta w okresie karmienia. Inwazja następuje w sposób niewidoczny i niezauważalny, a właściciele pupili nie mogą jej zapobiec. - Wiele psów jest nosicielami tych pasożytów i nic z tego nie wynika. Tylko u jednego na 10 000 zwierzaków, z powodu zaburzenia układu odpornościowego, działanie pasożytów może wywołać chorobę – mówi „TS” dr Maciej Klockiewicz, adiunkt w Zakładzie Parazytologii i Inwazjologii SGGW.

Choroba ujawnia się po wielu tygodniach od zarażenia. Zaczyna się zwykle od miejscowych wyłysień na głowie, zwłaszcza wokół oczu. Wyłysieniu nie towarzyszy swędzenie, to powoduje, że pies nie drapie się. Zdaniem Klockiewicza choroba nie zagraża życiu psa, ale nie należy jej lekceważyć. Innego zdania jest Magdalena Dzikowiec. - Intensywna inwazja nużeńców na psa, który ma osłabiony układ odpornościowy może prowadzić do jego śmierci – mówi „TS”.

Choroba może zniknąć samoistnie lub pogłębić się. Nie ma jednego schematu jej przebiegu i leczenia. U niektórych psów wystarczy zastosowanie środków przeciwpasożytniczych, u innych stosuje się terapię dodatkową leczącą powikłania, zakażenia bakteryjne i grzybicze skóry.

- Nużeńce z psa nie przenoszą się na człowieka, a zatem nie ma potrzeby izolowania zwierzęcia w trakcie leczenia. Dzieci i dorośli obcujący z chorym psem są bezpieczni. Zwierzę należy leczyć, ale jego obecność nie powoduje zagrożenia dla domowników, co odróżnia tą chorobę od np. świerzbu drążącego, który jest wysoce zaraźliwy i stwarza ryzyko zarażenia człowieka –  podkreśla Maciej Klockiewicz.


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
KAS odmraża środki rosyjskich firm w Polsce. Ogromne kwoty z ostatniej chwili
KAS odmraża środki rosyjskich firm w Polsce. Ogromne kwoty

1,3 mld zł uwolnionych spod sankcji – Krajowa Administracja Skarbowa odmraża środki rosyjskich firm w Polsce, które zablokowano im w 2022 r. – podaje w piątkowym wydaniu "Rzeczpospolita".

Katarzyna Cichopek: Jestem po kolejnych badaniach z ostatniej chwili
Katarzyna Cichopek: "Jestem po kolejnych badaniach"

Katarzyna Cichopek podzieliła się w mediach społecznościowych ze swoimi obserwatorami ważną wiadomością.

Inflacja w marcu ostro w dół. Najniższy poziom od pięciu lat z ostatniej chwili
Inflacja w marcu ostro w dół. Najniższy poziom od pięciu lat

Inflacja w marcu wyniosła w Polsce 1,9 proc. rok do roku – podał Główny Urząd Statystyczny. To najniższy poziom inflacji od pięciu lat.

Ekspert TVN grozi: od czasu do czasu dziennikarz powinien oberwać 'po łbie' Wiadomości
Ekspert TVN grozi: "od czasu do czasu dziennikarz powinien oberwać 'po łbie'"

Redaktor naczelny Onetu Bartosz Węglarczyk opublikował na platformie "X" (dawniej "Twitter") post z linkiem do artykułu Onetu pt. "Jacek Dubois sam siedział na ławie oskarżonych. Stworzył duet z Romanem Giertychem". Natychmiast odezwali się obrońcy "mecenasa Koalicji 13 grudnia".

Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat z ostatniej chwili
Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat

Straż Graniczna regularnie publikuje raporty dotyczące wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej.

Tajemniczy wpis Tuska: Wiecie, o czym mówię z ostatniej chwili
Tajemniczy wpis Tuska: "Wiecie, o czym mówię"

Donald Tusk opublikował na platformie enigmatyczny wpis. Wielu internautów zastanawia się do czego odnosi się premier.

Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Król Karol III zrezygnował z ostatniej chwili
Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Król Karol III zrezygnował

W ostatnim czasie brytyjskie media obiegły niepokojące doniesienia w sprawie stanu zdrowia króla Karola III. Tabloid „In Touch” donosił, że jest coraz gorzej. Monarcha musiał zrezygnować.

Tusk: Nie chcę nikogo straszyć, ale wojna nie jest już pojęciem z przeszłości z ostatniej chwili
Tusk: "Nie chcę nikogo straszyć, ale wojna nie jest już pojęciem z przeszłości"

Nie chcę nikogo straszyć, ale wojna nie jest już pojęciem z przeszłości. Jest realna, w gruncie rzeczy zaczęła się ponad dwa lata temu. To, co obecnie najbardziej niepokoi, to fakt, że możliwy jest dosłownie każdy scenariusz. Takiej sytuacji nie mieliśmy od 1945 roku – uważa szef polskiego rządu Donald Tusk.

Wojsko poderwało samoloty. Dowództwo Operacyjne wydało komunikat z ostatniej chwili
Wojsko poderwało samoloty. Dowództwo Operacyjne wydało komunikat

Dzisiejszej nocy obserwowana jest intensywna aktywność lotnictwa dalekiego zasięgu Federacji Rosyjskiej, związana z uderzeniami rakietowymi wykonywanymi na obiekty znajdujące się na terytorium Ukrainy – przekazało na platformie X Dowództwo Operacyjne.

Odmrożenie cen energii. To uderzy w portfele Polaków z ostatniej chwili
Odmrożenie cen energii. To uderzy w portfele Polaków

Spółdzielnie mieszkaniowe planują od końca czerwca podwyżki opłat, przeważnie wynikające ze wzrostu cen energii elektrycznej i ciepła – informuje w piątkowym wydaniu „Rzeczpospolita”. Drogą ucieczki przed nimi może być fotowoltaika – dodaje.

REKLAMA

Przewlekłe zapalenie powiek - to może być nużyca

Ciężka nużyca objawia się przewlekłym zapaleniem powiek lub spojówek, jęczmieniami lub uczuciem piasku po oczyma. Wywołują ją nużeńce czyli roztocza, które pasożytują na skórze zwierząt oraz ludzi. Nawet 60 proc. Polaków, którzy ukończyli 60 lat może być nosicielami nużeńców, ale tylko niektórzy z nich zapadną na ciężką nużycę.
oko Przewlekłe zapalenie powiek - to może być nużyca
oko / pixabay.com

Do tej pory poznano ponad 100 gatunków nużeńców. - U ludzi mamy do czynienia z dwoma rodzajami: ludzkim i krótkim. Oba pasożytują w torebkach włosowych i gruczołach łojowych, przede wszystkim na skórze twarzy, szczególnie w okolicach oczu, skrzydełek nosa, na policzkach i brodzie – mówi „TS” lek. wet. Dawid Jańczak z Państwowego Zakładu Higieny. Nużeńce mogą występować też w przewodzie słuchowym zewnętrznym, na skórze klatki piersiowej lub w okolicach genitaliów. Mają kształt cygara, silnie zredukowane kikutowate odnóża, których ostatni człon zakończony jest parą pazurków. Ich głównym pożywieniem są komórki naskórka oraz składniki łoju. - Nużeńce są kosmopolitami, pasożytują u ludzi na całym świecie. Nawet 100 proc. osób starszych może być nosicielami – mówi „TS” Magdalena Dzikowiec z Zakładu Diagnostyki i Leczenia Chorób Pasożytniczych i Grzybic Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Ciężka nużyca objawia się przewlekłym zapaleniem powiek lub spojówek, jęczmieniami  lub uczuciem piasku po oczyma.
Nie każda osoba nosząca nużeńce zapada na poważną nużycę. - Dopiero występowanie większej liczby nużeńców decyduje o patogenności. Jako granicę normy przyjmuje się 5 nużeńców na centymetr kwadratowy. Poniżej tej liczby mamy do czynienia z nużycą bezobjawową – mówi  Magdalena Dzikowiec. - Im jesteśmy starsi tym częściej możemy mieć dolegliwości z powodu nużeńca. Nużyca może się też pojawić u osób z osłabionym układem odpornościowym np. po chemioterapii, radioterapii, lub po długotrwałym stosowania antybiotyków, leków przeciwbólowych lub przeciwzapalnych. Częściej też na nużyce cierpią osoby noszące soczewki i siedzące długi czas przed komputerem – dodaje Dawid Jańczak.

Ciężka nużyca objawia się najczęściej przewlekłym zapaleniem powiek lub spojówek, jęczmieniami lub uczuciem piasku po oczyma. Te dość typowe objawy dla wielu chorób oczu powodują, że lekarzom trudno jest ustalić ich faktyczną przyczynę. - Nużyca oczna zwykle jest mylona z nawracającym zapaleniem spojówek lub alergią i leczy się ją bez rozpoznania  - mówi „TS” Magdalena Dzikowiec.  -  Często pacjenci biorą jedne, drugie, trzecie krople do oczu, często z antybiotykami, sterydami, lekami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi, ale nie odczuwają poprawy stanu zdrowia. Można wówczas podejrzewać, że przyczyną doloegliwości są nużeńce - dodaje  Dawid Jańczak.

Problem nużeńców bagatelizuje prof. Anna Bajer z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. - U ludzi są praktycznie nieszkodliwe, choć mogą powodować stan zapalny (zaczerwienienie), obrzęk wokół oczu a nawet ich zropienie – mówi „TS”. Ciężka nużyca u ludzi jest bardzo rzadka – podkreśla.

Nużeńce są zbyt małe, aby je zobaczyć gołym okiem. Największe z nich osiągają długość do 0,4 mm. Ich obecność mogą wykryć specjaliści z laboratoriów parazytologicznych. Badania polegają na  pobraniu np. rzęs wraz z cebulkami z powiek obydwu oczu i obserwowaniu pod mikroskopem mieszka włosowego, w którym nużeńce zwykle zamieszkują. Na badania najczęsciej kierują lekarze – specjaliści od chorób oczu. - Wielu pacjentów, których badamy w Instytucie przez wiele miesięcy, a nawet lata stosowało różne krople czy maści do oczu, a  ich problemem była niezdiagnozowana nużyca -  podkreśla Dawid Jańczak.

Leczenie choroby polega na higienie, czyli stosowaniu odpowiednich płynów do mycia okolicy oczu oraz kropli łagodzących podrażnienia.

Jak można się nabawić nużeńców?
Nabawić się nużeńców można przez kontakt bezpośredni z osobą - nosicielem, rzadziej na drodze pośredniej przez korzystanie z tej samych pościeli, ręczników, ubrań czy kosmetyków. - Zarażenie może nastąpić także za pośrednictwem kurzu zawierającego jaja – twierdzi  Magdalena Dzikowiec.

Naukowiec podkreśla, że występuje wiele czynników sprzyjających inwazji nużeńca: niedobory immunologiczne wrodzone i nabyte np. stosowanie leków steroidowych, terapia immunosupresyjna; obecność współistniejących chorób skóry, a także wiek i dieta.

Aby zmniejszyć ryzyko złapania nużeńców należy dbać o czystości skóry, regularne oczyszczać ją z z zaskórników za pomocą peelingu i płynów odkażających. Można też brać ciepłe kąpiele. Zalecane jest także korzystanie z sauny.
- Inwazji nużeńca sprzyja stosowanie tuszu do rzęs – być może nie tyle sprzyja zarażeniu, co kombinacja tuszu i nużeńca częściej daje objawy zapalenia brzegów powiek i nużyca jest wtedy częściej wykrywana - nieco żartobliwie dopowiada Anna Bajer.

Nużeniec, który pasożytuje na psie „nie przeskoczy” na właściciela
Nużeńce pasożytują na zwierzętach domowych, zwłaszcza psach. Rzadko występują u kotów. Pasożyty mogą się przenieść z matki na szczenięta w okresie karmienia. Inwazja następuje w sposób niewidoczny i niezauważalny, a właściciele pupili nie mogą jej zapobiec. - Wiele psów jest nosicielami tych pasożytów i nic z tego nie wynika. Tylko u jednego na 10 000 zwierzaków, z powodu zaburzenia układu odpornościowego, działanie pasożytów może wywołać chorobę – mówi „TS” dr Maciej Klockiewicz, adiunkt w Zakładzie Parazytologii i Inwazjologii SGGW.

Choroba ujawnia się po wielu tygodniach od zarażenia. Zaczyna się zwykle od miejscowych wyłysień na głowie, zwłaszcza wokół oczu. Wyłysieniu nie towarzyszy swędzenie, to powoduje, że pies nie drapie się. Zdaniem Klockiewicza choroba nie zagraża życiu psa, ale nie należy jej lekceważyć. Innego zdania jest Magdalena Dzikowiec. - Intensywna inwazja nużeńców na psa, który ma osłabiony układ odpornościowy może prowadzić do jego śmierci – mówi „TS”.

Choroba może zniknąć samoistnie lub pogłębić się. Nie ma jednego schematu jej przebiegu i leczenia. U niektórych psów wystarczy zastosowanie środków przeciwpasożytniczych, u innych stosuje się terapię dodatkową leczącą powikłania, zakażenia bakteryjne i grzybicze skóry.

- Nużeńce z psa nie przenoszą się na człowieka, a zatem nie ma potrzeby izolowania zwierzęcia w trakcie leczenia. Dzieci i dorośli obcujący z chorym psem są bezpieczni. Zwierzę należy leczyć, ale jego obecność nie powoduje zagrożenia dla domowników, co odróżnia tą chorobę od np. świerzbu drążącego, który jest wysoce zaraźliwy i stwarza ryzyko zarażenia człowieka –  podkreśla Maciej Klockiewicz.



Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe