Urlop wypoczynkowy – niezbywalne prawo, ale i obowiązek

Prawo i obowiązek – tak pracownika, jak i pracodawcy, czyli – urlop wypoczynkowy. Jego celem jest regeneracja sił pracownika, z której nie tylko nie powinien, ale wręcz nie może rezygnować. Nie bez powodu też, ów wypoczynek przynajmniej raz w roku powinien trwać co najmniej 2 tygodnie. Wtedy bowiem, według badań, organizm może się skutecznie zregenerować. Z praktyki wiemy, że z tymi urlopami jednak różnie bywa.
/ www.pexels.com
Zasady regulujące udzielanie i pobieranie urlopów wypoczynkowych są określone w art. 152 § 1 Kodeksu pracy. Urlop ten ma charakter świadczenia majątkowego, a oznaczy to tyle, że pracownik jest zwolniony z obowiązku wykonywania pracy ale otrzymuje za ten czas wynagrodzenie tak, jakby pracował.

Nieprawidłowości przy udzielaniu urlopów wypoczynkowych odnotowała także Państwowa Inspekcja Pracy, np. w placówkach ochrony zdrowia, ale też w sądownictwie, w tym w TK.

Urlopu wypoczynkowego nie można się zrzec. Jedynie w wyjątkowych okolicznościach może być ona zamieniony na ekwiwalent pieniężny.

Dzieje się tak wtedy, gdy pracownik kończy współpracę z danym pracodawcą. Jednak wtedy, tzw. zwykły pracownik, zwykle jest zmuszony do wykorzystania urlopu w okresie wypowiedzenia, chyba że jest bardzo pracodawcy potrzebny i nie sposób zastąpić go nikim innym.

W tym jednak wypadku decyzja należy do pracodawcy. I tu może powstać kłopot. Kiedy? A no wówczas, gdy o urlopie pracowniczym decyduje w praktyce ów pracownik, jak miało to chociażby miejsce w wypadku Przewodniczącego TK.

Podobnie zdarza się w innych urzędach administracji, nawet jeśli formalnie odpowiedzialnym za „porządkowanie” spraw urlopowych jest inny pracownik, ale temu szefowi podległy. Dlatego właśnie wtedy zdarza się, że odchodzący szef ma setki dni urlop. Mimo to pracuje do końca, a odchodząc musi otrzymać – zgodnie z prawem – wysoki ekwiwalent pieniężny.

Warto też przy okazji przypomnieć, że urlop wypoczynkowy przysługuje za rok, w którym pracownik nabył do niego prawo i powinien być wykorzystany najpóźniej do końca trzeciego kwartału roku następnego. W wypadku roku 2017 będzie to więc 30 września 2018 r.

Jeśli to się nie stanie, urlop staje się urlopem zaległym. Prawo dochodzenia praw do urlopu przedawnia się po 3 latach. Dotyczy to również ekwiwalentu.

Anna Grabowska

 

 

POLECANE
Rząd podnosi stawkę VAT. Wiadomo, co podrożeje z ostatniej chwili
Rząd podnosi stawkę VAT. Wiadomo, co podrożeje

Ministerstwo Finansów planuje podniesienie stawek VAT na bezalkoholowe odpowiedniki napojów alkoholowych oraz napoje z kofeiną i tauryną – wynika z projektu nowelizacji ustawy o VAT. Ma to przynieść budżetowi ponad 11,5 mld zł w ciągu najbliższej dekady.

PKP Intercity wydał  ważny komunikat z ostatniej chwili
PKP Intercity wydał ważny komunikat

Od 14 grudnia podróżni zyskają dostęp do 17 nowych połączeń międzynarodowych w ofercie PKP Intercity. Rozkład jazdy obejmuje m.in. nowe trasy do Niemiec, Austrii, Litwy i Ukrainy, a w kolejnych miesiącach także do Czech.

Poseł PiS: Redaktor naczelny Telewizji Republika jest inwigilowany przez służby z ostatniej chwili
Poseł PiS: Redaktor naczelny Telewizji Republika jest inwigilowany przez służby

– Nie mam wątpliwości, że redaktor naczelny pana stacji jest inwigilowany przez służby i wykorzystywane jest to do brutalnej i prymitywnej gry politycznej – powiedział do dziennikarza Telewizji Republika poseł PiS Bartosz Kownacki.

Klub „Gazety Polskiej”: Spotkanie z dr. Adamem Chmieleckim Wiadomości
Klub „Gazety Polskiej”: Spotkanie z dr. Adamem Chmieleckim

Klub „Gazety Polskiej” w Gdyni zaprasza 5 grudnia 2025 r. na spotkanie z dr. Adamem Chmieleckim – politologiem, publicystą i autorem książek o historii Polski oraz biografiach Jarosława i Lecha Kaczyńskich.

Zmiany u właściciela TVN. Sensacyjne wieści ws. Warner Bros. Discovery z ostatniej chwili
Zmiany u właściciela TVN. Sensacyjne wieści ws. Warner Bros. Discovery

Netflix prowadzi wyłączne rozmowy w sprawie zakupu studiów filmowych i telewizyjnych Warner Bros Discovery wraz z HBO Max.

Krystyna Pawłowicz rezygnuje. Trybunał Konstytucyjny w poważnym kryzysie Wiadomości
Krystyna Pawłowicz rezygnuje. Trybunał Konstytucyjny w poważnym kryzysie

Sędzia Trybunału Konstytucyjnego Krystyna Pawłowicz oficjalnie odchodzi w stan spoczynku. Jej decyzja nakłada się na trwający od miesięcy kryzys kadrowy w Trybunale, który wkrótce ponownie się pogłębi.

Duża awaria. Nie działa wiele aplikacji i stron internetowych z ostatniej chwili
Duża awaria. Nie działa wiele aplikacji i stron internetowych

Od rana trwa poważna awaria usług Cloudflare, która powoduje błędy i problemy z działaniem wielu popularnych stron oraz aplikacji – m.in. InPost, Zoom i Vinted.

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. Do NFZ trafi 3,6 mld zł z ostatniej chwili
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. Do NFZ trafi 3,6 mld zł

Prezydent Karol Nawrocki w piątek podczas szczytu zdrowotnego w Pałacu Prezydenckim podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. Regulacja pozwoli na przekazanie NFZ około 3,6 mld zł. - Ochrona zdrowia to nie jest przestrzeń do politycznych trików i chwytów - powiedział prezydent Karol Nawrocki podczas szczytu zdrowotnego „Na ratunek ochronie zdrowia”. Dodał, że piątkowy szczyt zdrowotny jest odpowiedzią na „głęboki kryzys w ochronie zdrowia, z jakim mamy do czynienia”.

PGNiG wydało pilny komunikat dla swoich klientów Wiadomości
PGNiG wydało pilny komunikat dla swoich klientów

PGNiG, Grupa ORLEN ostrzega przed osobami podszywającymi się pod ich pracowników, które kontaktują się osobiście lub telefonicznie.

Śmierć Barbary Skrzypek. Prokuratura wydała komunikat z ostatniej chwili
Śmierć Barbary Skrzypek. Prokuratura wydała komunikat

4 grudnia 2025 r. Prokuratura Okręgowa Warszawa-Praga umorzyła śledztwo dotyczące nieumyślnego spowodowania śmierci Barbary Skrzypek. Jak poinformowała rzecznik prokuratury, prokurator Karolina Staros, zgromadzony materiał dowodowy nie potwierdził, aby w sprawie wyczerpane zostały znamiona czynu z art. 155 Kodeksu karnego.

REKLAMA

Urlop wypoczynkowy – niezbywalne prawo, ale i obowiązek

Prawo i obowiązek – tak pracownika, jak i pracodawcy, czyli – urlop wypoczynkowy. Jego celem jest regeneracja sił pracownika, z której nie tylko nie powinien, ale wręcz nie może rezygnować. Nie bez powodu też, ów wypoczynek przynajmniej raz w roku powinien trwać co najmniej 2 tygodnie. Wtedy bowiem, według badań, organizm może się skutecznie zregenerować. Z praktyki wiemy, że z tymi urlopami jednak różnie bywa.
/ www.pexels.com
Zasady regulujące udzielanie i pobieranie urlopów wypoczynkowych są określone w art. 152 § 1 Kodeksu pracy. Urlop ten ma charakter świadczenia majątkowego, a oznaczy to tyle, że pracownik jest zwolniony z obowiązku wykonywania pracy ale otrzymuje za ten czas wynagrodzenie tak, jakby pracował.

Nieprawidłowości przy udzielaniu urlopów wypoczynkowych odnotowała także Państwowa Inspekcja Pracy, np. w placówkach ochrony zdrowia, ale też w sądownictwie, w tym w TK.

Urlopu wypoczynkowego nie można się zrzec. Jedynie w wyjątkowych okolicznościach może być ona zamieniony na ekwiwalent pieniężny.

Dzieje się tak wtedy, gdy pracownik kończy współpracę z danym pracodawcą. Jednak wtedy, tzw. zwykły pracownik, zwykle jest zmuszony do wykorzystania urlopu w okresie wypowiedzenia, chyba że jest bardzo pracodawcy potrzebny i nie sposób zastąpić go nikim innym.

W tym jednak wypadku decyzja należy do pracodawcy. I tu może powstać kłopot. Kiedy? A no wówczas, gdy o urlopie pracowniczym decyduje w praktyce ów pracownik, jak miało to chociażby miejsce w wypadku Przewodniczącego TK.

Podobnie zdarza się w innych urzędach administracji, nawet jeśli formalnie odpowiedzialnym za „porządkowanie” spraw urlopowych jest inny pracownik, ale temu szefowi podległy. Dlatego właśnie wtedy zdarza się, że odchodzący szef ma setki dni urlop. Mimo to pracuje do końca, a odchodząc musi otrzymać – zgodnie z prawem – wysoki ekwiwalent pieniężny.

Warto też przy okazji przypomnieć, że urlop wypoczynkowy przysługuje za rok, w którym pracownik nabył do niego prawo i powinien być wykorzystany najpóźniej do końca trzeciego kwartału roku następnego. W wypadku roku 2017 będzie to więc 30 września 2018 r.

Jeśli to się nie stanie, urlop staje się urlopem zaległym. Prawo dochodzenia praw do urlopu przedawnia się po 3 latach. Dotyczy to również ekwiwalentu.

Anna Grabowska

 


 

Polecane