Kończący się rok? To stracony bezpowrotnie czas

2016 rok to tak naprawdę stracony bezpowrotnie czas. Nikt nie ma wątpliwości, że natychmiastowe zmiany w ochronie zdrowia są konieczne. W wielu różnych obszarach zarówno życia politycznego i gospodarczego widzimy, że jeżeli ma się zamiar wprowadzić poważne zmiany to trzeba to zrobić zaraz po wyborach. Potem są kolejne wybory i jeszcze następne, a zapał do wprowadzenia zmian słabnie z powodów czysto politycznych. Dlatego cały czas czekamy na dobrą zmianę w służbie zdrowia. 

Mogę śmiało powiedzieć, że w służbie zdrowia pogłębił się chaos. Nie ma nic gorszego niż taka tymczasowość, czy też „mędrkowanie” co będzie w najbliższym czasie. Minister Zdrowia, pod wpływem krytycznych uwag, które zebrał na Kongresie Prawa i Sprawiedliwości w lipcu br., przedstawił bardzo chaotyczną wersję swoich pomysłów. Pod koniec września, po fiasku negocjacji doszło do spontanicznego i rozpaczliwego protestu – akcji okupacyjnej w budynku Ministerstwa Zdrowia, która trwała 2 dni. Z jednej strony mam pełną świadomość, że PiS wprowadziło szereg korzystnych prospołecznych zmian, nie mniej jednak mam ogromny żal do kierownictwa partii, że odpuściło, oddało zdrowie w obce ręce. Ten skład, który jest na Miodowej nie gwarantuje realizacji programu PiS. Myślę, że to widać gołym okiem. Minęło ponad rok, a wszystkie zapowiedzi zmian trzeba wymuszać na ministrze siłą polityczną czy medialną presją.

Sprawa służby zdrowia jest nie tylko przedmiotem zainteresowania organów właścicielskich i związków zawodowych. W ostatnim czasie odbyło się spotkanie Sekcji Zdrowia Narodowej Rady Rozwoju, której jestem członkiem. Obecność prezydenta w czasie dwóch spotkań z udziałem ministra zdrowia i przedstawiania w czasie spotkań projektów, pokazuje również, że Pałac Prezydencki przywiązuje wagę do tego jakie te projekty będą i rzeczywiście będą szły w kierunku oczekiwanych zmian.

Na razie jest chaos, czy z tego chaosu urodzi się coś pozytywnego, mam szereg wątpliwości.

Co nas czeka? Wielka niewiadoma

Rok, który jest przed nami, to kolejna niewiadoma. Projekty, które zostały przedstawione na skutek m. in. naszej akcji protestacyjnej, jak również pewnego zobowiązania Pani premier pokazują, że ministerstwo tych zmian nie ma przygotowanych. Budzą one nie tylko kontrowersje, ale wręcz protesty. Poszczególne zapisy konkretnych ustaw są tak niespójne, tak niekompatybilne ze sobą, że mam duże wątpliwości, co do tego czy te zmiany w ogóle będą przeprowadzane.

Ogromne kontrowersje w całym środowisku medycznym budzi projekt Ustawy o podstawowej opiece zdrowotnej. Ustawy, która miałaby przesunąć środek ciężkości z opieki ambulatoryjnej, szpitalnej na opiekę lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Dlaczego budzi ona wątpliwości skoro wydaje się, że tak powinno być. Dlatego, że to już „było grane”. Na początku reformy systemu ochrony zdrowia, w czasach kas chorych, lekarze POZ w znakomity sposób się z tego zobowiązania „wymiksowali”, „zrzekając się” zadań wynikających z nocnej bądź świątecznej pomocy lekarskiej. Praktycznie rzecz biorąc praktyka lekarza POZ powinna być praktyką 24 godzinną, co nie oznacza, że ten sam lekarz ma być pod telefonem całą dobę. Generalnie rzecz biorąc pacjent w jednym miejscu powinien mieć zapewnioną opiekę i pomoc, a za tym powinny pójść środki finansowe. Tymczasem nasze uzasadnione wątpliwości budzą rozmowy ministra wywodzącego się ze środowiska lekarskiego, który wraca do tematu na przełomie roku i pod presją zamkniętych drzwi gabinetów. Problem polega na tym, że lekarze pierwszego kontaktu funkcjonują jak biura, a nie jak przychodnie, które powinny być cały czas dostępne. Nasza pełna zgoda dotyczy jednak obszaru specjalistyki. Tutaj trzeba znaleźć złoty środek, bo pomimo przyzwyczajeń pacjentów, nie każdą chorobę trzeba leczyć u specjalisty.

Druga rzecz, która budzi nasz sprzeciw, to eliminacja lekarza pediatry z POZ. Jako mamy doskonale wiemy, że lekarz medycyny rodzinnej to nie to samo co lekarz pediatra. Wyeliminowanie lekarza pediatry i zastąpienie go lekarzem medycyny rodzinnej jest posunięciem błędnym, które może się odbić negatywnie na zdrowiu małych pacjentów. To zupełnie inna medycyna niż medycyna dorosłych, a także zupełnie inne przygotowanie lekarzy. To zapis bardzo silnie oprotestowywany i źle odbierany w środowisku pediatrów i rodziców małych pacjentów.

Sieć szpitali to projekt, dla którego „Solidarność” dała ogromne wsparcie, już w czasach profesora Religii, kiedy dopiero zaczęto o tym mówić. Mamy pełną świadomość, że szpitale, które dzisiaj w większości są własnością samorządów terytorialnych, często są łupami politycznymi i będzie ogromie trudno zastosować zasady, które stworzyłyby taką sieć. Sieć, czyli model docelowy, gdzie mielibyśmy zespół placówek w całym kraju, które charakteryzowałyby się tym, że mają długoterminowy kontrakt z płatnikiem. W ramach tej umowy pacjenci otrzymywaliby w sposób ciągły pewne świadczenia medyczne z poszczególnych dziedzin. Szpitale najbliżej pacjenta powinny być otwarte 24 godziny i świadczyć najpilniejsze usługi o profilach podstawowych takich jak interna, położnictwo, pediatria, chirurgia. Następny stopień to szpitale powiększone o bardziej specjalistyczny zakres i na końcu szpitale, które byłyby szpitalami ekstra- i hiperspecjalistycznymi. Dodatkowo funkcjonowałyby placówki, które świadczą unikalne procedury takie jak np. Instytut Chorób Płuc i Gruźlicy w Warszawie, czy Siemianowicka Oparzeniówka, czy Szpital Zakaźny.

Jest szereg zapisów w tych ustawach, które nam się podobają np. bardzo dobrym zapisem w ustawie o ratownictwie jest powrót do ratownictwa publicznego tzn. aby karetki pogotowia były karetkami publicznymi, aby wyeliminować prywatne, często zagraniczne podmioty. Oczywiście mamy ogromny opór tych podmiotów, które weszły na rynek m.in. duńskiego Falcka, który jest potężnym graczem na rynku. „Solidarność” będzie wspierać te zmiany.

Dziwimy się, dlaczego ministerstwo „fragmentaryzuje” służbę zdrowia, wyłączając właściwie podstawową opiekę zdrowotną z całej ustawy o działalności leczniczej. Zmiany mają charakter fundamentalny, nie da się zmienić tylko pewnej części. Wszystko powinno być kompatybilne i spójne.

Jeżeli nie wiadomo o co chodzi, to wiadomo że chodzi o ….

Zasygnalizowałam zaledwie zmiany w trzech projektach, a jest ich znacznie więcej. Gdybym jednak chciała powiedzieć jednym słowem czego mi we wszystkich projektach brakuje, to przede wszystkim gwarancji finansowania. Celowo powiedziałam o projektach, które nam jako pacjentom są bardziej potrzebne, ale nie możemy zlekceważyć również problemów wynagrodzeń pracowników. Brak jest pieniędzy na podwyżki. Dzisiaj lekarz po studiach zarabia niewiele ponad płacę minimalną. Kwestia podniesienia minimalnego wynagrodzenia pracowników służby zdrowia, która dyskutowana jest od ponad roku, utknęła w martwym punkcie ze względu na opory ministerstwa finansów. Widać wyraźnie, że toczy się jakaś gra. My w tej sytuacji jesteśmy jej zakładnikami, ale nie będziemy się jej przyglądać w nieskończoność.