[Tylko u nas] Barbara Wojnarowska-Gautier: Kobiety obozowego ruchu oporu KL Auschwitz

Z okazji Dnia Kobiet, chciałabym wspomnieć o jednej z wielu polskich kobiet, które pięknie się zapisały w obozowym ruchu oporu w KL Auschwitz-Birkenau.
Stanisława Rachwałowa [Tylko u nas] Barbara Wojnarowska-Gautier: Kobiety obozowego ruchu oporu KL Auschwitz
Stanisława Rachwałowa / zdjęcie archiwalne/ Zeszyty Historyczne WiN

Pani Antonina Piątkowska, dla przyjaciół „Tośka”  Numer obozowy 6805. Trafiła do obozu 27 kwietnia 1942roku. Przez okres trzech miesięcy przebywała w obozie karnym, który znajdował się w Budach. 1 sierpnia 1942 roku trafiła do głównego obozu dla kobiet, który zbudowano w pobliskiej Brzezińce. W 1943 roku w obozie przeprowadzano na niej eksperymenty medyczne. Pełniła funkcję sztubowej 12 oraz 4 bloku. W KL Auschwitz również kontynuowała swoją pracę konspiracyjną. Wstąpiła do pierwszej tzw. piątki w tamtejszym ruchu oporu tworzonym przez więźniów, która była złożona z samych kobiet. Oprócz „Tośki” należały do niej: Wiktoria Klimaszewska, Zofia Bratro, Helena Hoffman oraz Stanisława Rachwałowa. M.in. ukrywała listy zmarłych więźniów, odpisy wyników badań antropologicznych oraz fotografie tych, na których dr Mengele przeprowadzał swoje badania. Zdołała przechować również plany krematoriów oraz komór gazowych. Dokumenty te po wojnie służyły przy oskarżaniu hitlerowskich zbrodniarzy wojennych. W następstwie ewakuacji obozu w styczniu 1945 roku trafiła do obozów koncentracyjnych w Ravensbrück oraz Neustadt Glewe. Po wyzwoleniu wróciła do Krakowa. Działała w organizacjach kombatanckich. Udzielała się w Polskim Związku Więźniów Politycznych oraz Komisji Weryfikacyjnej. Pomagała potrzebującym pomocy byłym więźniom. Starała się utrwalać pamięć o pomordowanych. Fundowała liczne dary dla kościołów, np. chorągwie ku czci o. Maksymiliana Kolbe, z numerami obozowymi zamordowanych więźniów. Z inicjatywy Antoniny Piątkowskiej powstały dwie kopie obrazu Chrystusa w pasiaku, namalowanego w obozie przez nieznanego z nazwiska więźnia, Włocha.
 
Antonina Piątkowska została odznaczona http://m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych oraz Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarła 2 lutego 1985 roku w Warszawie i została pochowana na cmentarzu Powązkowskim.

Więcej o Pani Tosi tutaj: http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,piatkowska,2650.chtm

Przyjaźniła się z moją Mama, która nazywała  panią Tosię  swoim  Oświęcimskim Aniołem  Stróżem, który czuwał nad nią w najtrudniejszych momentach pobytu w KL Auschwitz-Birkenau. To dzięki niej moja Mama przetrwała i doczekała wyzwolenia obozu w dniu 27 stycznia 1945 roku.

Do dnia dzisiejszego pozostały mi w pamięci ich powojenne rozmowy. Z tego co pamiętam, Pani Tosia była osobą niezwykle skromną, nie mówiła o swoich cierpieniach, stracie męża i szesnastoletniego syna.

W rozmowach z Mama, nie przypominam sobie, aby oceniała zachowania innych więźniarek. Za to mówiła  o ludziach dobrych, zdolnych do poświęcenia, takich jak np. polskie lekarki na bloku dziecięcym , więźniarkach, które z narażeniem życia  zdobywały  dla innych więźniarek dodatkowe racje chleba.  

Do dnia dzisiejszego pozostały mi w pamięci ich rozmowy, a szczególnie jedna z drugiej połowy lat 70-tych o dzieciach w obozie.  Opisała je w maleńkiego formatu broszurce, „Wspomnienia oświęcimskie” w, której napisała piękna dedykację dla Mamy.

Ile razy zaglądam do tej książeczki, nie mogę się oprzeć, aby nie wrócić do najbardziej wzruszającego rozdziału noszącego tytuł „Dzieci w obozie”. Pani Tosia pisze w nim o matkach, które – licząc na ocalenie życia – nie chciały przyznawać się do swoich dzieci. Pisze o  dzieciach z Czechosłowacji w wieku od dziesięciu do szesnastu lat, przywiezionych wraz z rodzicami , których wszystkich od razu wymordowano. Dziewczynkach, ubranych w zielone mundury pozostałych po jeńcach radzieckich, na których z tylu  namalowano im czerwone krzyze, tak, że  . wyglądały bardziej na  duchy  z zaświatów niż na żywe istoty. O dzieciach z przerażeniem  w oczach , dzieciach tak wygłodzonych, ze wyglądały jak  obciągnięte skórą szkielety.

Pisze również, o apelach w blokach w Brzezince, w czasie których esesmani spisywali numery ciężarnych więźniarek obiecując, ze dostaną lżejszą pracę i lepsze wyżywienie. A po kilku dniach wywoływano zapisane numery, więźniarki prowadzono do rewiru i tam mordowano zastrzykiem fenolu do serca. Pisze  również o tragicznych  momentach kiedy czasami pozwalano matce urodzić dziecko i dopiero kiedy matka zobaczyła, jak kona niemowlę, sama otrzymywała śmiertelny zastrzyk.

Pisze o setkach  dzieci przywiezionych wraz z rodzinami z Zamojszczyzny i Lubelskiego, opisuje jak chłopcy w wieku od ośmiu do szesnastu lat odprowadzani byli na męski obóz i tam mordowani przez sanitariuszy SS Klehra i Scherpego..

Pisze o dzieciach, które  umierały w obozie masowo z głodu i różnych chorób. O  małych trupkach leżących  wśród stosów umarłych przy blokach. Pisze o dzieciach, które były przedmiotem szczególniejszego zainteresowania zbrodniczego lekarza SS dr. Mengele. Pisze o tysiącach dzieci przywożonych z Łodzi, Sosnowca, Będzina, Białegostoku i wielu innych miast Polski. O 300 dzieci przywiezionych  z Płaszowa, które wszystkie zostały wymordowane. Pisze o dzieciach   żydowskich wysyłanych z Polski do Czech w nadziei, ze tam się uratują, a zostały niestety również przywiezione do obozu i razem z opiekującymi nimi lekarzami , pielęgniarzami i wychowawcami i zagazowanymi, a następnie spalonymi w krematorium. Pisze o dzieci żydowskich przywożonych także z Grecji, Francji, Holandii, Jugosławii, Węgier, które  wszystkie zamordowano w komorach gazowych.

Nie zapomnę nigdy jak opowiadała jak od dzieci w obozie codziennie pobierano w ambulatorium krew. Jak po kilkakrotnym pobraniu krwi umierały. Płacz i krzyk dzieci, którym codziennie pobierano krew, były tak rozdzierające, ze jednego dnia uciekła z ambulatorium dorosła osoba, której zadaniem było porządkowanie i przypilnowanie dokładnego pobrania krwi., W tym czasie jedna z polskich lekarek (więźniarek) pobierała krew od pielęgniarek, aby choć w części umęczonym dzieciom ulżyć. Niewiele jednak można było dla nich zrobić. Pielęgniarki ukradkiem oddawały swoją krew, inne więźniarki starały się wykraść dla dzieci trochę zupy. Dzieci były straszliwie głodne. Nazywało się wprawdzie, ze dostają lepsze wyżywienie, tzn mleczną zupę, ale dostawały ją w minimalnych ilościach , a dzień w dzień odciągano im krew...    

 Zatrzymam się tutaj i dodam od siebie, dziecka, które ocalało z tego koszmaru.

Los jaki zgotowali niewinnym dzieciom Niemcy nadal wymyka się narracji historycznej.. Niewielu ludzi na świecie zdaje sobie sprawę z tego, że w Auschwitz – Birkenau  gineły dzieci, tysiące dzieci, które nikomu nic złego nie zrobily. Nadszedl czas aby o tym mówić donośnym głosem, ponieważ upamiętnianie popełnionych zbrodni przez Niemców w czasie II wojny światowej staje się coraz trudniejsze, liczba ocalałych, którzy byli świadkami niezrównanego zła, spada z każdym rokiem.
 

Na szczęście podejmuje się coraz większe  wysiłki, aby  zbrodnie popełnione w Auschwitz – Birkenau,oraz innych obozach koncentracyjnych i śmierci, znalazły się w szkolnych i uniwersyteckich podręcznikach historii. Ciągle jeszcze niewystarczająco. Wszyscy na całym świecie mówmy  „nigdy więcej” i miejmy to  na myśli.

Jeśli jednak naprawdę chcemy zachować żywą pamięć o tragedii i zbrodniach popełnionych przez Niemców w czasie II wojny światowej,  musimy najpierw poznać dokładną  historię jak do tego doszło i zrobić wszystko możliwe aby nie było powtórki. . 


 

POLECANE
Elon Musk ogłosił powstanie nowej partii z ostatniej chwili
Elon Musk ogłosił powstanie nowej partii

- Dziś powstaje Partia Amerykańska, aby zwrócić wam wolność - pisze Elon Musk na platformie "X".

Potężna rozróba w serbskim parlamencie. Granaty dymne, jedna z posłów w stanie krytycznym z ostatniej chwili
Potężna rozróba w serbskim parlamencie. Granaty dymne, jedna z posłów w stanie krytycznym

W serbskim parlamencie doszło do dramatycznych scen. Posłowie opozycji rzucili granaty hukowe i gaz łzawiący w proteście przeciwko rządom Aleksandara Vučića. W wyniku zamieszek posłanka Jasmina Obradović doznała udaru i walczy o życie.

Niemieckie media: Ruch Obrony Granic torpeduje niemiecką politykę migracyjną z ostatniej chwili
Niemieckie media: Ruch Obrony Granic torpeduje niemiecką politykę migracyjną

Niemiecki tygodnik „Der Spiegel” opisał serię incydentów na granicy z Polską, które wg redakcji „komplikują niemiecką politykę migracyjną”. Główna krytyka kierowana jest w stronę polskiego Ruchu Obrony Granic (ROG), który utrudnia niemieckim służbom odsyłanie nielegalnych migrantów do Polski.

Wes Anderson – nostalgiczne fantazmaty czasów, których nigdy nie było tylko u nas
Wes Anderson – nostalgiczne fantazmaty czasów, których nigdy nie było

Wes Anderson powraca na ekrany z filmem, który równie łatwo rozpoznać, co sobie odpuścić albo się zakochać. "Układ fenicki", pokazany premierowo podczas 78. Festiwalu Filmowego w Cannes, na polskie ekrany trafił 6 czerwca.

Stopnie BRAVO i BRAVO-CRP przedłużone. Pilny komunikat rządu z ostatniej chwili
Stopnie BRAVO i BRAVO-CRP przedłużone. Pilny komunikat rządu

Premier przedłużył drugi stopień alarmowy BRAVO i BRAVO-CRP na terenie całej Polski do 31 sierpnia 2025. Wyjaśniamy, co to oznacza i dlaczego władze proszą obywateli o czujność.

Ukraińskie drony znowu w akcji. Ważna fabryka w Rosji trafiona z ostatniej chwili
Ukraińskie drony znowu w akcji. Ważna fabryka w Rosji trafiona

Drony Sił Systemów Bezzałogowych ukraińskich wojsk zaatakowały w Rosji fabrykę radarów, wykorzystywanych w dronach i rakietach, które ostrzeliwują Ukrainę – powiadomił w sobotę Sztab Generalny w Kijowie.

Cztery podgatunki elit gardzących polską hołotą tylko u nas
Cztery podgatunki elit gardzących polską hołotą

Ciągle się zastanawiam skąd bierze się głębokie przekonanie niektórych środowisk o ich wyższości, lepszym wykształceniu, europejskości nad „prostakami” z prawicy, którzy nic nie kumają z otaczającej ich rzeczywistości tkwiąc mentalnie w Średniowieczu (nie będę, jaśnie oświeconym, wyjaśniał co wniosły w legacie do naszego dzisiejszego życia wykpiwane wieki średnie bo zajęłoby to zbyt wiele czasu a oni i tak by tego nie pojęli – przy okazji tylko i na końcu przypomnijmy, że między innymi ich guru Bronisław Geremek był mediewistą, zajmującym się, o zgrozo, prostytucją…) i nie wychodząc od miejscowego proboszcza (alternatywnie ”z kruchty”).

Wimbledon: Pewne zwycięstwo Igi Świątek z Danielle Collins z ostatniej chwili
Wimbledon: Pewne zwycięstwo Igi Świątek z Danielle Collins

Iga Świątek awansowała do czwartej rundy wielkoszlemowego turnieju na trawiastych kortach Wimbledonu. Rozstawiona z numerem ósmym tenisistka pewnie pokonała Amerykankę Danielle Collins 6:2, 6:3. Jej kolejną rywalką w Londynie będzie Dunka Clara Tauson.

Komu służycie?. Ostra reakcja Roberta Bąkiewicza na zaskakujący ruch policji z ostatniej chwili
"Komu służycie?". Ostra reakcja Roberta Bąkiewicza na zaskakujący ruch policji

Robert Bąkiewicz ostro skrytykował decyzję policji o wprowadzeniu zakazu lotów dronów przy granicy z Niemcami. Jak twierdzi, ograniczenia uderzają w działania obywatelskie mające na celu kontrolę migracji; zakaz ogłoszono dwa dni po tym, jak Ruch Obrony Granic zakupił własne drony do patrolowania pasa przygranicznego.

Komunikat dla mieszkańców woj. świętokrzyskiego Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców woj. świętokrzyskiego

W sobotę uruchomiono wakacyjną, bezpłatną linię autobusową z Kielc na Święty Krzyż. Kursy realizowane będą w każdą sobotę i niedzielę do 28 września. Pasażerom towarzyszyć będzie przewodnik, który opowie o atrakcjach turystycznych regionu i zaprezentuje najciekawsze miejsca na Łysej Górze.

REKLAMA

[Tylko u nas] Barbara Wojnarowska-Gautier: Kobiety obozowego ruchu oporu KL Auschwitz

Z okazji Dnia Kobiet, chciałabym wspomnieć o jednej z wielu polskich kobiet, które pięknie się zapisały w obozowym ruchu oporu w KL Auschwitz-Birkenau.
Stanisława Rachwałowa [Tylko u nas] Barbara Wojnarowska-Gautier: Kobiety obozowego ruchu oporu KL Auschwitz
Stanisława Rachwałowa / zdjęcie archiwalne/ Zeszyty Historyczne WiN

Pani Antonina Piątkowska, dla przyjaciół „Tośka”  Numer obozowy 6805. Trafiła do obozu 27 kwietnia 1942roku. Przez okres trzech miesięcy przebywała w obozie karnym, który znajdował się w Budach. 1 sierpnia 1942 roku trafiła do głównego obozu dla kobiet, który zbudowano w pobliskiej Brzezińce. W 1943 roku w obozie przeprowadzano na niej eksperymenty medyczne. Pełniła funkcję sztubowej 12 oraz 4 bloku. W KL Auschwitz również kontynuowała swoją pracę konspiracyjną. Wstąpiła do pierwszej tzw. piątki w tamtejszym ruchu oporu tworzonym przez więźniów, która była złożona z samych kobiet. Oprócz „Tośki” należały do niej: Wiktoria Klimaszewska, Zofia Bratro, Helena Hoffman oraz Stanisława Rachwałowa. M.in. ukrywała listy zmarłych więźniów, odpisy wyników badań antropologicznych oraz fotografie tych, na których dr Mengele przeprowadzał swoje badania. Zdołała przechować również plany krematoriów oraz komór gazowych. Dokumenty te po wojnie służyły przy oskarżaniu hitlerowskich zbrodniarzy wojennych. W następstwie ewakuacji obozu w styczniu 1945 roku trafiła do obozów koncentracyjnych w Ravensbrück oraz Neustadt Glewe. Po wyzwoleniu wróciła do Krakowa. Działała w organizacjach kombatanckich. Udzielała się w Polskim Związku Więźniów Politycznych oraz Komisji Weryfikacyjnej. Pomagała potrzebującym pomocy byłym więźniom. Starała się utrwalać pamięć o pomordowanych. Fundowała liczne dary dla kościołów, np. chorągwie ku czci o. Maksymiliana Kolbe, z numerami obozowymi zamordowanych więźniów. Z inicjatywy Antoniny Piątkowskiej powstały dwie kopie obrazu Chrystusa w pasiaku, namalowanego w obozie przez nieznanego z nazwiska więźnia, Włocha.
 
Antonina Piątkowska została odznaczona http://m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych oraz Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarła 2 lutego 1985 roku w Warszawie i została pochowana na cmentarzu Powązkowskim.

Więcej o Pani Tosi tutaj: http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,piatkowska,2650.chtm

Przyjaźniła się z moją Mama, która nazywała  panią Tosię  swoim  Oświęcimskim Aniołem  Stróżem, który czuwał nad nią w najtrudniejszych momentach pobytu w KL Auschwitz-Birkenau. To dzięki niej moja Mama przetrwała i doczekała wyzwolenia obozu w dniu 27 stycznia 1945 roku.

Do dnia dzisiejszego pozostały mi w pamięci ich powojenne rozmowy. Z tego co pamiętam, Pani Tosia była osobą niezwykle skromną, nie mówiła o swoich cierpieniach, stracie męża i szesnastoletniego syna.

W rozmowach z Mama, nie przypominam sobie, aby oceniała zachowania innych więźniarek. Za to mówiła  o ludziach dobrych, zdolnych do poświęcenia, takich jak np. polskie lekarki na bloku dziecięcym , więźniarkach, które z narażeniem życia  zdobywały  dla innych więźniarek dodatkowe racje chleba.  

Do dnia dzisiejszego pozostały mi w pamięci ich rozmowy, a szczególnie jedna z drugiej połowy lat 70-tych o dzieciach w obozie.  Opisała je w maleńkiego formatu broszurce, „Wspomnienia oświęcimskie” w, której napisała piękna dedykację dla Mamy.

Ile razy zaglądam do tej książeczki, nie mogę się oprzeć, aby nie wrócić do najbardziej wzruszającego rozdziału noszącego tytuł „Dzieci w obozie”. Pani Tosia pisze w nim o matkach, które – licząc na ocalenie życia – nie chciały przyznawać się do swoich dzieci. Pisze o  dzieciach z Czechosłowacji w wieku od dziesięciu do szesnastu lat, przywiezionych wraz z rodzicami , których wszystkich od razu wymordowano. Dziewczynkach, ubranych w zielone mundury pozostałych po jeńcach radzieckich, na których z tylu  namalowano im czerwone krzyze, tak, że  . wyglądały bardziej na  duchy  z zaświatów niż na żywe istoty. O dzieciach z przerażeniem  w oczach , dzieciach tak wygłodzonych, ze wyglądały jak  obciągnięte skórą szkielety.

Pisze również, o apelach w blokach w Brzezince, w czasie których esesmani spisywali numery ciężarnych więźniarek obiecując, ze dostaną lżejszą pracę i lepsze wyżywienie. A po kilku dniach wywoływano zapisane numery, więźniarki prowadzono do rewiru i tam mordowano zastrzykiem fenolu do serca. Pisze  również o tragicznych  momentach kiedy czasami pozwalano matce urodzić dziecko i dopiero kiedy matka zobaczyła, jak kona niemowlę, sama otrzymywała śmiertelny zastrzyk.

Pisze o setkach  dzieci przywiezionych wraz z rodzinami z Zamojszczyzny i Lubelskiego, opisuje jak chłopcy w wieku od ośmiu do szesnastu lat odprowadzani byli na męski obóz i tam mordowani przez sanitariuszy SS Klehra i Scherpego..

Pisze o dzieciach, które  umierały w obozie masowo z głodu i różnych chorób. O  małych trupkach leżących  wśród stosów umarłych przy blokach. Pisze o dzieciach, które były przedmiotem szczególniejszego zainteresowania zbrodniczego lekarza SS dr. Mengele. Pisze o tysiącach dzieci przywożonych z Łodzi, Sosnowca, Będzina, Białegostoku i wielu innych miast Polski. O 300 dzieci przywiezionych  z Płaszowa, które wszystkie zostały wymordowane. Pisze o dzieciach   żydowskich wysyłanych z Polski do Czech w nadziei, ze tam się uratują, a zostały niestety również przywiezione do obozu i razem z opiekującymi nimi lekarzami , pielęgniarzami i wychowawcami i zagazowanymi, a następnie spalonymi w krematorium. Pisze o dzieci żydowskich przywożonych także z Grecji, Francji, Holandii, Jugosławii, Węgier, które  wszystkie zamordowano w komorach gazowych.

Nie zapomnę nigdy jak opowiadała jak od dzieci w obozie codziennie pobierano w ambulatorium krew. Jak po kilkakrotnym pobraniu krwi umierały. Płacz i krzyk dzieci, którym codziennie pobierano krew, były tak rozdzierające, ze jednego dnia uciekła z ambulatorium dorosła osoba, której zadaniem było porządkowanie i przypilnowanie dokładnego pobrania krwi., W tym czasie jedna z polskich lekarek (więźniarek) pobierała krew od pielęgniarek, aby choć w części umęczonym dzieciom ulżyć. Niewiele jednak można było dla nich zrobić. Pielęgniarki ukradkiem oddawały swoją krew, inne więźniarki starały się wykraść dla dzieci trochę zupy. Dzieci były straszliwie głodne. Nazywało się wprawdzie, ze dostają lepsze wyżywienie, tzn mleczną zupę, ale dostawały ją w minimalnych ilościach , a dzień w dzień odciągano im krew...    

 Zatrzymam się tutaj i dodam od siebie, dziecka, które ocalało z tego koszmaru.

Los jaki zgotowali niewinnym dzieciom Niemcy nadal wymyka się narracji historycznej.. Niewielu ludzi na świecie zdaje sobie sprawę z tego, że w Auschwitz – Birkenau  gineły dzieci, tysiące dzieci, które nikomu nic złego nie zrobily. Nadszedl czas aby o tym mówić donośnym głosem, ponieważ upamiętnianie popełnionych zbrodni przez Niemców w czasie II wojny światowej staje się coraz trudniejsze, liczba ocalałych, którzy byli świadkami niezrównanego zła, spada z każdym rokiem.
 

Na szczęście podejmuje się coraz większe  wysiłki, aby  zbrodnie popełnione w Auschwitz – Birkenau,oraz innych obozach koncentracyjnych i śmierci, znalazły się w szkolnych i uniwersyteckich podręcznikach historii. Ciągle jeszcze niewystarczająco. Wszyscy na całym świecie mówmy  „nigdy więcej” i miejmy to  na myśli.

Jeśli jednak naprawdę chcemy zachować żywą pamięć o tragedii i zbrodniach popełnionych przez Niemców w czasie II wojny światowej,  musimy najpierw poznać dokładną  historię jak do tego doszło i zrobić wszystko możliwe aby nie było powtórki. . 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe