Dziś Wielki Piątek. W Kościele katolickim upamiętniamy mękę Pańską

W Wielki Piątek Kościół katolicki nie sprawuje mszy św. W świątyniach celebrowana jest jedynie liturgia męki Pańskiej. Odczytuje się opis męki Pańskiej według św. Jana, trwa adoracja krzyża, któremu oddaje się cześć przez uklęknięcie – jak Chrystusowi Eucharystycznemu.
 Dziś Wielki Piątek. W Kościele katolickim upamiętniamy mękę Pańską
/ fot. Mateusz Szymkiewicz - Wikipedia CC BY-SA 4.0

Zgodnie z tradycją ołtarz w świątyniach jest obnażony: bez krzyża, świeczników i obrusów.

W związku z pandemią i obowiązującymi obostrzeniami w stolicy nie będzie nabożeństwa drogi krzyżowej ulicami Warszawy.

W wielu diecezjach biskupi apelują również, by z racji duszpasterskich w kościołach celebrowane były w Wielki Piątek nabożeństwa pasyjne: droga krzyżowa i gorzkie żale.

"Na zakończenie nabożeństwa wierni mogą oddać cześć krzyżowi, można też sprawować obrzędy komunii świętej, jak podczas liturgii tego dnia" – wskazał biskup warszawsko-praski Romuald Kamiński.

Liturgię męki Pańskiej sprawuje się według schematu podanego w mszale rzymskim. Nabożeństwo rozpoczyna się Liturgią Słowa, w której naczelne miejsce zajmuje opis męki Pańskiej według św. Jana. Akcentuje się bardziej chwałę odkupienia przez krzyż niż poniżenia przez mękę.

Z uwagi na pandemię podczas adoracji krzyża wskazano, by tylko przewodniczący liturgii męki Pańskiej oddał cześć krzyżowi przez pocałunek. Pozostali mają adorować krzyż przez podejście i przyklęknięcie lub skłon, z zachowaniem odpowiedniej odległości między uczestnikami. W minionych latach wierni oddali krzyżowi cześć pocałunkami.

"Jeśli celebracja jest transmitowana, to z myślą o osobach łączących się z domów celebrans na zakończenie adoracji powinien podnieść krzyż i tak go trzymać przez pewien czas w milczeniu, aby wierni mogli oddać duchowo cześć krzyżowi" – napisał bp Kamiński.

Jedną z ważnych części liturgii męki Pańskiej jest rozbudowana modlitwa powszechna. Jej forma i tekst są znane od V wieku i w zasadzie niezmieniane. Mszał rzymski podaje dziesięć intencji. Pierwsza jest za cały Kościół, o pokój, jedność i trwanie w wierze. W drugiej wspólnota modli się za papieża, w trzeciej – za wszystkie stany Kościoła. Następnie za katechumenów. Piąta intencja jest za wszystkich wierzących w Chrystusa i o jedność chrześcijan, o jej przywrócenie i zachowanie. W kolejnych Kościół modli się za żydów, niewierzących w Chrystusa, niewierzących w Boga, rządzących państwami, chorych i cierpiących.

W związku z pandemią zostało dodane jeszcze jedno wezwanie. "Módlmy się za całą ludzkość, która cierpi w wyniku szerzącej się epidemii, za wszystkich bezradnych i zagubionych, za chorych i za tych, którzy ofiarnie niosą im pomoc oraz za zmarłych" – wskazała Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów.

Po zakończeniu liturgii męki Pańskiej Najświętszy Sakrament przenoszony jest w procesji do grobu pańskiego, gdzie przez całą Wielką Sobotę adorowany jest przez wiernych.

Zgodnie z Kodeksem prawa kanonicznego w Wielki Piątek obowiązuje nie tylko wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, ale post ścisły, czyli trzy posiłki, przy czym tylko jeden do syta, a dwa – lekkie.

"Prawem o wstrzemięźliwości są związane osoby, które ukończyły 14. rok życia, prawem zaś o poście są związane wszystkie osoby pełnoletnie, aż do rozpoczęcia 60. roku życia. Duszpasterze oraz rodzice winni zatroszczyć się o to, ażeby również ci, którzy z racji młodszego wieku nie związani jeszcze prawem postu i wstrzemięźliwości, byli wprowadzeni w autentyczny duch pokuty" – czytamy w Kodeksie prawa kanonicznego.

Z obowiązku tego są zwolnieni chorzy. Kościół jednocześnie zachęca do przedłużenia postu i wstrzemięźliwości aż do rozpoczęcia liturgii Wigilii Paschalnej.

Pierwsze liturgiczne obchody Wielkiego Piątku odbyły się w starożytnej Jerozolimie. Wierni gromadzili się przed wschodem słońca przed kolumną biczowania, a później przy grobie, aby adorować drzewo krzyża.

Pierwsze opisy celebracji Wielkiego Piątku pochodzą z VII w. Pierwszy typ liturgii sprawowany był przez papieża w kościele św. Jana Jerozolimskiego i obejmował odczytanie opisu męki Pańskiej wg św. Jana, modlitwę powszechną i procesję z relikwiami krzyża.

Drugi typ liturgii był sprawowany w licznych kościołach lokalnych. Obejmował lekturę Pisma Świętego adorację krzyża i komunię św., konsekrowaną wcześniej. Ten typ liturgii upowszechnił się w średniowieczu w całej Europie. W późniejszych wiekach upowszechniło się przenoszenie Najświętszego Sakramentu do grobu pańskiego.

W XIX w. na terenach dawnej Rzeczypospolitej groby pańskie w kościołach zaczęły nabierać także patriotycznego wymiaru. W Wielki Piątek na świecie odbywa doroczna zbiórka ofiar na Boży Grób w Jerozolimie.

W Wielki Piątek rozpoczyna się także nowenna do miłosierdzia Bożego, którą przekazała św. s. Faustyna Kowalska.

Wielkopiątkowej liturgii w archikatedrze warszawskiej o godz. 17.00 będzie przewodniczył i wygłosi homilię biskup pomocniczy Michał Janocha.

W diecezji warszawsko-praskiej bp Romuald Kamiński liturgii męki Pańskiej będzie przewodniczył o godz. 18.00 w konkatedrze Matki Bożej Zwycięskiej na stołecznym Kamionku. Bp Jacek Grzybowski o godz. 19.00 będzie przewodniczył tej liturgii w kaplicy Matki Bożej Różańcowej Sióstr Dominikanek Misjonarek w Zielonce pod Warszawą. (PAP)


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Dramat w Niemczech. Polka wśród ofiar śmiertelnych z ostatniej chwili
Dramat w Niemczech. Polka wśród ofiar śmiertelnych

47-letnia Polka jest jedną z ofiar śmiertelnych wypadku autobusowego, do którego doszło w środę na autostradzie A9 w pobliżu Lipska na wschodzie Niemiec. Policja przekazała w czwartek informacje na temat tożsamości trzech spośród czterech osób zabitych w wypadku.

Dziwne zachowanie Kołodziejczaka na spotkaniu z Ukraińcami. Jest reakcja wiceministra z ostatniej chwili
Dziwne zachowanie Kołodziejczaka na spotkaniu z Ukraińcami. Jest reakcja wiceministra

W środę i w czwartek przedstawiciele resortów infrastruktury, funduszy, rozwoju, finansów, aktywów państwowych oraz rolnictwa uczestniczyli w spotkaniach ze stroną ukraińską. W sieci Ukraińcy opublikowali zdjęcie z nietypową pozą Michała Kołodziejczaka. Jest reakcja wiceministra.

Zełenski: Nie mamy już prawie artylerii z ostatniej chwili
Zełenski: Nie mamy już prawie artylerii

Rosja na 100 proc. wykorzystuje przerwę we wsparciu USA dla Ukrainy; nie mamy już prawie w ogóle artylerii - powiedział w wyemitowanym w czwartek wywiadzie dla amerykańskiej telewizji CBS prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Ostrzegł, że bez amerykańskiego wsparcia Ukraina przegra, a wojna bardzo szybko może "przyjść do Europy".

Dramatyczne wyznanie Zbigniewa Ziobry z ostatniej chwili
Dramatyczne wyznanie Zbigniewa Ziobry

"Choroba bardzo przyspieszyła. W ciągu miesiąca schudłem 10 kilogramów, pojawiły się bardzo mocne bóle i towarzyszył mi coraz większy problem z głosem" - powiedział w programie "Debata Dnia" o stanie swojego zdrowia Zbigniew Ziobro.

Naukowy wieczór z dr Kaweckim: Przez 10 lat Polak nominował do Nobla z fizyki Wiadomości
Naukowy wieczór z dr Kaweckim: Przez 10 lat Polak nominował do Nobla z fizyki

Przez ponad 10 lat Polak formalnie nominował do Nagród Nobla z fizyki! To pierwszy przypadek, gdy opinia publiczna się o tym dowiaduje.

Były minister Tuska zaatakował Dominika Tarczyńskiego: Bedzie miał proces z ostatniej chwili
Były minister Tuska zaatakował Dominika Tarczyńskiego: "Bedzie miał proces"

Były minister finansów, Jan Vincent Rostowski zaatakował na Twitterze [X] Dominika Tarczyńskiego. "Będzie miał proces za publikowanie obrzydliwych fake newsów" - odpowiada europoseł Prawa i Sprawiedliwości

Adam Bodnar powinien podać się do dymisji z ostatniej chwili
"Adam Bodnar powinien podać się do dymisji"

Radosław Fogiel, poseł PiS uważa, że służby złamały prawo, wchodząc do domu b. ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry. Jak mówił w czwartek w Studiu PAP, w jego ocenie prokurator Marzena Kowalska i szef MS Adam Bodnar powinni za to ponieść odpowiedzialność i podać się do dymisji.

Ukraińcy opublikowali specyficzne zdjęcie Kołodziejczaka. Zachowywał się dziwnie. Wybiegał z pokoju, pociągał nosem z ostatniej chwili
Ukraińcy opublikowali specyficzne zdjęcie Kołodziejczaka. "Zachowywał się dziwnie. Wybiegał z pokoju, pociągał nosem"

W środę i w czwartek przedstawiciele resortów infrastruktury, funduszy, rozwoju, finansów, aktywów państwowych oraz rolnictwa uczestniczyli w spotkaniach ze stroną ukraińską. W sieci Ukraińcy opublikowali zdjęcie z nietypową pozą Michała Kołodziejczaka.

Zastępca Bodnara: Co Pan zamierza zrobić Panie Ministrze? Wiadomości
Zastępca Bodnara: Co Pan zamierza zrobić Panie Ministrze?

Dziś opinią publiczną wstrząsnęły fakty przedstawione w artykule Patryka Słowika "Sienkiewicz, Wrzosek, Wolne Sądy i wniosek. Jak prokurator walczyła o wolne media". Neoprokuratura opublikowała komunikat o tym, że zajmuje się opisanym w artykule wątkami. Do sprawy odniósł się również prokurator Michał Ostrowski, powołany za czasów Zbigniewa Ziobry, ale pełniący nadal obowiązki, zastępca Prokuratora Generalnego. Prokuratorem Generalnym, wbrew zapowiedziom rozdzielenia tych funkcji, jest obecnie minister sprawiedliwości Adam Bodnar.

Rosyjski myślwiec zestrzelony z ostatniej chwili
Rosyjski myślwiec zestrzelony

Rosyjski myśliwiec Su-35 runął w czwartek do morza w pobliżu Sewastopola na okupowanym przez Rosję Krymie; według wstępnych doniesień pilot przeżył, a maszyna mogła zostać zestrzelona omyłkowo przez rosyjską obronę przeciwlotniczą - podało Radio Swoboda.

REKLAMA

Dziś Wielki Piątek. W Kościele katolickim upamiętniamy mękę Pańską

W Wielki Piątek Kościół katolicki nie sprawuje mszy św. W świątyniach celebrowana jest jedynie liturgia męki Pańskiej. Odczytuje się opis męki Pańskiej według św. Jana, trwa adoracja krzyża, któremu oddaje się cześć przez uklęknięcie – jak Chrystusowi Eucharystycznemu.
 Dziś Wielki Piątek. W Kościele katolickim upamiętniamy mękę Pańską
/ fot. Mateusz Szymkiewicz - Wikipedia CC BY-SA 4.0

Zgodnie z tradycją ołtarz w świątyniach jest obnażony: bez krzyża, świeczników i obrusów.

W związku z pandemią i obowiązującymi obostrzeniami w stolicy nie będzie nabożeństwa drogi krzyżowej ulicami Warszawy.

W wielu diecezjach biskupi apelują również, by z racji duszpasterskich w kościołach celebrowane były w Wielki Piątek nabożeństwa pasyjne: droga krzyżowa i gorzkie żale.

"Na zakończenie nabożeństwa wierni mogą oddać cześć krzyżowi, można też sprawować obrzędy komunii świętej, jak podczas liturgii tego dnia" – wskazał biskup warszawsko-praski Romuald Kamiński.

Liturgię męki Pańskiej sprawuje się według schematu podanego w mszale rzymskim. Nabożeństwo rozpoczyna się Liturgią Słowa, w której naczelne miejsce zajmuje opis męki Pańskiej według św. Jana. Akcentuje się bardziej chwałę odkupienia przez krzyż niż poniżenia przez mękę.

Z uwagi na pandemię podczas adoracji krzyża wskazano, by tylko przewodniczący liturgii męki Pańskiej oddał cześć krzyżowi przez pocałunek. Pozostali mają adorować krzyż przez podejście i przyklęknięcie lub skłon, z zachowaniem odpowiedniej odległości między uczestnikami. W minionych latach wierni oddali krzyżowi cześć pocałunkami.

"Jeśli celebracja jest transmitowana, to z myślą o osobach łączących się z domów celebrans na zakończenie adoracji powinien podnieść krzyż i tak go trzymać przez pewien czas w milczeniu, aby wierni mogli oddać duchowo cześć krzyżowi" – napisał bp Kamiński.

Jedną z ważnych części liturgii męki Pańskiej jest rozbudowana modlitwa powszechna. Jej forma i tekst są znane od V wieku i w zasadzie niezmieniane. Mszał rzymski podaje dziesięć intencji. Pierwsza jest za cały Kościół, o pokój, jedność i trwanie w wierze. W drugiej wspólnota modli się za papieża, w trzeciej – za wszystkie stany Kościoła. Następnie za katechumenów. Piąta intencja jest za wszystkich wierzących w Chrystusa i o jedność chrześcijan, o jej przywrócenie i zachowanie. W kolejnych Kościół modli się za żydów, niewierzących w Chrystusa, niewierzących w Boga, rządzących państwami, chorych i cierpiących.

W związku z pandemią zostało dodane jeszcze jedno wezwanie. "Módlmy się za całą ludzkość, która cierpi w wyniku szerzącej się epidemii, za wszystkich bezradnych i zagubionych, za chorych i za tych, którzy ofiarnie niosą im pomoc oraz za zmarłych" – wskazała Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów.

Po zakończeniu liturgii męki Pańskiej Najświętszy Sakrament przenoszony jest w procesji do grobu pańskiego, gdzie przez całą Wielką Sobotę adorowany jest przez wiernych.

Zgodnie z Kodeksem prawa kanonicznego w Wielki Piątek obowiązuje nie tylko wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, ale post ścisły, czyli trzy posiłki, przy czym tylko jeden do syta, a dwa – lekkie.

"Prawem o wstrzemięźliwości są związane osoby, które ukończyły 14. rok życia, prawem zaś o poście są związane wszystkie osoby pełnoletnie, aż do rozpoczęcia 60. roku życia. Duszpasterze oraz rodzice winni zatroszczyć się o to, ażeby również ci, którzy z racji młodszego wieku nie związani jeszcze prawem postu i wstrzemięźliwości, byli wprowadzeni w autentyczny duch pokuty" – czytamy w Kodeksie prawa kanonicznego.

Z obowiązku tego są zwolnieni chorzy. Kościół jednocześnie zachęca do przedłużenia postu i wstrzemięźliwości aż do rozpoczęcia liturgii Wigilii Paschalnej.

Pierwsze liturgiczne obchody Wielkiego Piątku odbyły się w starożytnej Jerozolimie. Wierni gromadzili się przed wschodem słońca przed kolumną biczowania, a później przy grobie, aby adorować drzewo krzyża.

Pierwsze opisy celebracji Wielkiego Piątku pochodzą z VII w. Pierwszy typ liturgii sprawowany był przez papieża w kościele św. Jana Jerozolimskiego i obejmował odczytanie opisu męki Pańskiej wg św. Jana, modlitwę powszechną i procesję z relikwiami krzyża.

Drugi typ liturgii był sprawowany w licznych kościołach lokalnych. Obejmował lekturę Pisma Świętego adorację krzyża i komunię św., konsekrowaną wcześniej. Ten typ liturgii upowszechnił się w średniowieczu w całej Europie. W późniejszych wiekach upowszechniło się przenoszenie Najświętszego Sakramentu do grobu pańskiego.

W XIX w. na terenach dawnej Rzeczypospolitej groby pańskie w kościołach zaczęły nabierać także patriotycznego wymiaru. W Wielki Piątek na świecie odbywa doroczna zbiórka ofiar na Boży Grób w Jerozolimie.

W Wielki Piątek rozpoczyna się także nowenna do miłosierdzia Bożego, którą przekazała św. s. Faustyna Kowalska.

Wielkopiątkowej liturgii w archikatedrze warszawskiej o godz. 17.00 będzie przewodniczył i wygłosi homilię biskup pomocniczy Michał Janocha.

W diecezji warszawsko-praskiej bp Romuald Kamiński liturgii męki Pańskiej będzie przewodniczył o godz. 18.00 w konkatedrze Matki Bożej Zwycięskiej na stołecznym Kamionku. Bp Jacek Grzybowski o godz. 19.00 będzie przewodniczył tej liturgii w kaplicy Matki Bożej Różańcowej Sióstr Dominikanek Misjonarek w Zielonce pod Warszawą. (PAP)



Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe