Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy

Przepisy dotyczące pracy, w potocznym znaczeniu tego słowa, czyli zespołu czynności realizowanych dla osiągnięcia określonego celu, mogą znajdować się w różnych gałęziach prawa. W praktyce największe znaczenie mają w tym zakresie dwie z nich, a mianowicie prawo pracy i prawo cywilne.
/ Fotolia
Powyższe oznacza, że w zbliżonych okolicznościach strony mogą zawrzeć umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną (np. zlecenia lub o świadczenie usług, czy też o dzieło). Nie jest to jednak tożsame z dopuszczalnością całkowitej swobody wyboru rodzaju umowy, bo każda z nich ma określone cechy charakterystyczne, które pozwalają je między sobą rozróżnić.
W aktualnej sytuacji rynkowej największe znaczenie ma rozróżnienie umowy o pracę (i nawiązanego na jej podstawie stosunku pracy) od umów cywilnoprawnych (a w szczególności od umowy-zlecenia). Wskazanie cech charakterystycznych dla umowy o pracę, odróżniających ją od umów cywilnych, jest istotne z tego względu, że zgodnie z art. 22 § 2 Kodeksu pracy zatrudnienie spełniające cechy stosunku pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Innymi słowy – nawet podpisanie umowy nazwanej umową-zleceniem, jeżeli faktyczny sposób wykonywania pracy będzie odpowiadał cechom zatrudnienia pracowniczego, z punktu widzenia prawa zatrudniony będzie pracownikiem ze wszystkimi tego skutkami (np. prawem do urlopu, wynagrodzenia za nadgodziny czy ograniczonej odpowiedzialności materialnej za wyrządzone w związku z pracą szkody).
Zdecydowanie spośród cech stosunku pracy, zwłaszcza w zestawieniu z zatrudnieniem cywilnym, na pierwszy plan wysuwa się podporządkowanie pracownika pracodawcy. Tradycyjnie przez podporządkowanie rozumie się prawo pracodawcy do wydawania pracownikom wiążących poleceń dotyczących sposobu wykonywania pracy.

Jakub szmit, starszy specjalista w Zespole Prawnym KK NSZZ Solidarność

Cały artykuł
w najnowszym numerze "TS" (18/2017) dostępnym w wersji cyfrowej tutaj


#REKLAMA_POZIOMA#

 

 

POLECANE
Nowa prognoza pogody. IMGW wydał komunikat Wiadomości
Nowa prognoza pogody. IMGW wydał komunikat

W najbliższych dniach zachmurzenie spowoduje „zgniły wyż" ze wschodniej Europy. W poniedziałek i wtorek prognozowane są silne mgły. Najchłodniej będzie nocą na Podhalu, do minus 8 st. C - powiedział synoptyk IMGW Michał Kowalczuk. Instytut wydał ostrzeżenia I stopnia przed mgłami dla 12 województw.

Aż nie chce się wierzyć!. Jarosław Kaczyński ostro odpowiada Tuskowi z ostatniej chwili
"Aż nie chce się wierzyć!". Jarosław Kaczyński ostro odpowiada Tuskowi

"Tusk chce pieniędzmi polskich obywateli spłacać niemieckie zbrodnie?" – nie dowierza na platformie X prezes PiS Jarosław Kaczyński, odnosząc się do zapowiedzi premiera Donalda Tuska, która padła w Berlinie po rozmowie z kanclerzem Friedrichem Merzem.

Barcelona rusza po nowe talenty. Co dalej z Lewandowskim? Wiadomości
Barcelona rusza po nowe talenty. Co dalej z Lewandowskim?

FC Barcelona coraz uważniej rozgląda się za wzmocnieniami w ataku, choć wciąż nie zaproponowała Robertowi Lewandowskiemu nowej umowy. Tymczasem hiszpańskie media podają, że klub obserwuje kolejną młodą gwiazdę z Bundesligi. To kierunek, którego polski napastnik raczej się nie spodziewał.

PiS szykuje mocny cios w koalicję 13 grudnia na rocznicę rządu z ostatniej chwili
PiS szykuje mocny cios w koalicję 13 grudnia na rocznicę rządu

13 grudnia minie rok od powołania gabinetu Donalda Tuska. Jak ustaliła Wirtualna Polska, Prawo i Sprawiedliwość planuje wykorzystać tę datę do ofensywy politycznej, koncentrując się na jednym z najbardziej newralgicznych dla rządu tematów – dramatycznej sytuacji w ochronie zdrowia.

Nie żyje polski aktor. Miał tylko 11 lat Wiadomości
Nie żyje polski aktor. Miał tylko 11 lat

Media obiegła smutna wiadomość. Nie żyje Nikodem Marecki, młody aktor znany z filmów „Biała odwaga” i „Zołza” oraz serialu „Szpital św. Anny”. Informację potwierdziła Szkoła Podstawowa im. T. Kościuszki w Niedźwiedziu, do której chłopiec uczęszczał.

Niemiecko-polskie konsultacje międzyrządowe: Linia Angermünde-Szczecin i tajemnicza deklaracja w zakresie obronności z ostatniej chwili
Niemiecko-polskie konsultacje międzyrządowe: Linia Angermünde-Szczecin i tajemnicza deklaracja w zakresie obronności

Polska i Niemcy ogłosiły nowe porozumienia w sprawach obronności, infrastruktury i wsparcia Ukrainy, ale uwagę przyciąga jeden zapis — powołanie tajemniczej grupy roboczej w MON, której celów nie ujawniono. Konsultacje w Berlinie przyniosły też decyzje o modernizacji linii łączących polskie miasta z niemieckimi, rozbudowie korytarzy NATO i zwrocie polskich dóbr kultury.

Niepokojące sceny w Tatrach. Turystów nic nie powstrzymało Wiadomości
Niepokojące sceny w Tatrach. Turystów nic nie powstrzymało

Nagrania z Morskiego Oka wywołały wiele emocji. W sieci pojawiły się filmy pokazujące turystów biegających po cienkim, dopiero tworzącym się lodzie, mimo jasnych apeli Tatrzańskiego Parku Narodowego o unikanie takich zachowań. Wśród osób widocznych na nagraniach są nie tylko dorośli, ale również dzieci. Internauci nie kryją oburzenia.

Tusk w Berlinie zapowiedział, że… Polska może sama wypłacić zadośćuczynienia ofiarom wojny z ostatniej chwili
Tusk w Berlinie zapowiedział, że… Polska może sama wypłacić zadośćuczynienia ofiarom wojny

– Jeżeli nie uzyskamy szybkiej i jednoznacznej deklaracji Niemiec ws. wypłat zadośćuczynień dla żyjących polskich ofiar II wojny światowej, to rozważę decyzję o wypełnieniu tej potrzeby przez Polskę. Pospieszcie się, jeśli chcecie naprawdę wykonać ten gest – powiedział premier Donald Tusk w Berlinie.

BBC: Gruzińska policja mogła użyć broni chemicznej z I wojny światowej do tłumienia protestów Wiadomości
BBC: Gruzińska policja mogła użyć broni chemicznej z I wojny światowej do tłumienia protestów

Śledztwo BBC wskazuje, że podczas masowych antyrządowych demonstracji w Tbilisi w 2024 r. gruzińskie służby mogły stosować nielegalną substancję chemiczną – camite, środek używany przez wojska francuskie w czasie I wojny światowej i uznawany za wyjątkowo toksyczny oraz długotrwale drażniący. Gruziński rząd odrzuca te podejrzenia.

Ważny wiceminister odchodzi z rządu z ostatniej chwili
Ważny wiceminister odchodzi z rządu

Wiceszef MSWiA Maciej Duszczyk podjął decyzję o odejściu z rządu – poinformowała w poniedziałek na platformie X Polska 2050, z którą związany jest Duszczyk. Jak ustaliła PAP w źródłach zbliżonych do resortu, Duszczyk zakończył pracę w MSWiA z końcem listopada.

REKLAMA

Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy

Przepisy dotyczące pracy, w potocznym znaczeniu tego słowa, czyli zespołu czynności realizowanych dla osiągnięcia określonego celu, mogą znajdować się w różnych gałęziach prawa. W praktyce największe znaczenie mają w tym zakresie dwie z nich, a mianowicie prawo pracy i prawo cywilne.
/ Fotolia
Powyższe oznacza, że w zbliżonych okolicznościach strony mogą zawrzeć umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną (np. zlecenia lub o świadczenie usług, czy też o dzieło). Nie jest to jednak tożsame z dopuszczalnością całkowitej swobody wyboru rodzaju umowy, bo każda z nich ma określone cechy charakterystyczne, które pozwalają je między sobą rozróżnić.
W aktualnej sytuacji rynkowej największe znaczenie ma rozróżnienie umowy o pracę (i nawiązanego na jej podstawie stosunku pracy) od umów cywilnoprawnych (a w szczególności od umowy-zlecenia). Wskazanie cech charakterystycznych dla umowy o pracę, odróżniających ją od umów cywilnych, jest istotne z tego względu, że zgodnie z art. 22 § 2 Kodeksu pracy zatrudnienie spełniające cechy stosunku pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Innymi słowy – nawet podpisanie umowy nazwanej umową-zleceniem, jeżeli faktyczny sposób wykonywania pracy będzie odpowiadał cechom zatrudnienia pracowniczego, z punktu widzenia prawa zatrudniony będzie pracownikiem ze wszystkimi tego skutkami (np. prawem do urlopu, wynagrodzenia za nadgodziny czy ograniczonej odpowiedzialności materialnej za wyrządzone w związku z pracą szkody).
Zdecydowanie spośród cech stosunku pracy, zwłaszcza w zestawieniu z zatrudnieniem cywilnym, na pierwszy plan wysuwa się podporządkowanie pracownika pracodawcy. Tradycyjnie przez podporządkowanie rozumie się prawo pracodawcy do wydawania pracownikom wiążących poleceń dotyczących sposobu wykonywania pracy.

Jakub szmit, starszy specjalista w Zespole Prawnym KK NSZZ Solidarność

Cały artykuł
w najnowszym numerze "TS" (18/2017) dostępnym w wersji cyfrowej tutaj


#REKLAMA_POZIOMA#

 


 

Polecane