Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy

Przepisy dotyczące pracy, w potocznym znaczeniu tego słowa, czyli zespołu czynności realizowanych dla osiągnięcia określonego celu, mogą znajdować się w różnych gałęziach prawa. W praktyce największe znaczenie mają w tym zakresie dwie z nich, a mianowicie prawo pracy i prawo cywilne.
 Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy
/ Fotolia
Powyższe oznacza, że w zbliżonych okolicznościach strony mogą zawrzeć umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną (np. zlecenia lub o świadczenie usług, czy też o dzieło). Nie jest to jednak tożsame z dopuszczalnością całkowitej swobody wyboru rodzaju umowy, bo każda z nich ma określone cechy charakterystyczne, które pozwalają je między sobą rozróżnić.
W aktualnej sytuacji rynkowej największe znaczenie ma rozróżnienie umowy o pracę (i nawiązanego na jej podstawie stosunku pracy) od umów cywilnoprawnych (a w szczególności od umowy-zlecenia). Wskazanie cech charakterystycznych dla umowy o pracę, odróżniających ją od umów cywilnych, jest istotne z tego względu, że zgodnie z art. 22 § 2 Kodeksu pracy zatrudnienie spełniające cechy stosunku pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Innymi słowy – nawet podpisanie umowy nazwanej umową-zleceniem, jeżeli faktyczny sposób wykonywania pracy będzie odpowiadał cechom zatrudnienia pracowniczego, z punktu widzenia prawa zatrudniony będzie pracownikiem ze wszystkimi tego skutkami (np. prawem do urlopu, wynagrodzenia za nadgodziny czy ograniczonej odpowiedzialności materialnej za wyrządzone w związku z pracą szkody).
Zdecydowanie spośród cech stosunku pracy, zwłaszcza w zestawieniu z zatrudnieniem cywilnym, na pierwszy plan wysuwa się podporządkowanie pracownika pracodawcy. Tradycyjnie przez podporządkowanie rozumie się prawo pracodawcy do wydawania pracownikom wiążących poleceń dotyczących sposobu wykonywania pracy.

Jakub szmit, starszy specjalista w Zespole Prawnym KK NSZZ Solidarność

Cały artykuł
w najnowszym numerze "TS" (18/2017) dostępnym w wersji cyfrowej tutaj


#REKLAMA_POZIOMA#

 

 

POLECANE
Pilny komunikat Trumpa: Wielki progres w sprawie Rosji z ostatniej chwili
Pilny komunikat Trumpa: Wielki progres w sprawie Rosji

"Wielki postęp w sprawie Rosji. Więcej wkrótce" – oświadczył w niedzielę na platformie Truth Social prezydent USA Donald Trump

Znana prezenterka wraca do Pytania na śniadanie z ostatniej chwili
Znana prezenterka wraca do "Pytania na śniadanie"

Po czterech latach przerwy Marzena Rogalska ponownie pojawi się na antenie programu „Pytanie na śniadanie”. Towarzyszyć jej będzie Łukasz Nowicki - duet, który widzowie śniadaniówki TVP znają już z wcześniejszych lat.

Rozmowy pokojowe ws. Ukrainy. Tusk jest izolowany, widzimy to nie od dziś z ostatniej chwili
Rozmowy pokojowe ws. Ukrainy. "Tusk jest izolowany, widzimy to nie od dziś"

Wokół działań dyplomatycznych dotyczących wojny w Ukrainie znów rzuca się w oczy indolencja premiera Donalda Tuska. Szef Kancelarii Prezydenta RP Zbigniew Bogucki wprost stwierdził, że premier Donald Tusk jest coraz bardziej izolowany na arenie międzynarodowej i nie bierze udziału w kluczowych rozmowach.

Czerwone flagi na kąpieliskach. GIS wydał ostrzeżenie Wiadomości
Czerwone flagi na kąpieliskach. GIS wydał ostrzeżenie

W niedzielę zamknięte są trzy kąpieliska w północnej Polsce z powodu zakwitu sinic. Czerwone flagi zawisły na morskich kąpieliskach także z powodu wysokich fal i prądów wstecznych.

10 dni prezydentury Karola Nawrockiego. Będę dla was ciężko pracował z ostatniej chwili
10 dni prezydentury Karola Nawrockiego. "Będę dla was ciężko pracował"

– Myślę, że to 10 dni [prezydentury] jest dowodem na to, że będę realizować swoje obietnice i ciężko dla was pracować, bo od tego jest prezydent – mówił w niedzielę w Godziszowie (woj. lubelskie) prezydent Karol Nawrocki.

Reuters: W zamian za Donbas Rosja gotowa wycofać się z obwodu charkowskiego i sumskiego z ostatniej chwili
Reuters: W zamian za Donbas Rosja gotowa wycofać się z obwodu charkowskiego i sumskiego

Rosja może być gotowa, by wycofać się z zajętych przez jej wojska niewielkich terenów w obwodach sumskim i charkowskim w Ukrainie w zamian za Donbas, czyli obwody doniecki i ługański - podała w niedzielę agencja Reutera, powołując się na źródła. Moskwa ma domagać się także formalnego uznania rosyjskiej suwerenności nad Krymem.

Pożar na komisariacie policji. 33-latka z zarzutami Wiadomości
Pożar na komisariacie policji. 33-latka z zarzutami

W nocy z 14 na 15 sierpnia w Lipianach (woj. zachodniopomorskie) doszło do pożaru na terenie miejscowego komisariatu policji. Ogień objął radiowóz oraz część budynku jednostki. 

Sikorski ma wziąć udział w niedzielnym spotkaniu koalicji chętnych z ostatniej chwili
Sikorski ma wziąć udział w niedzielnym spotkaniu "koalicji chętnych"

Minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski będzie uczestniczył w niedzielnym spotkaniu "koalicji chętnych" zaplanowanym na godz. 15. Będzie reprezentował Polskę – poinformował rzecznik resortu Paweł Wroński.

Nie żyje legenda włoskiej telewizji Wiadomości
Nie żyje legenda włoskiej telewizji

Nie żyje Pippo Baudo - jeden z najbardziej rozpoznawalnych prezenterów włoskiej telewizji publicznej. Miał 89 lat.

Komunikat dla mieszkańców Olsztyna z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Olsztyna

Olsztyński ratusz poinformował, że od poniedziałku rozpocznie się remont sieci kanalizacji deszczowej na ul. Wyzwolenia. Remont potrwa rok i spowoduje zmiany w organizacji ruchu na małych uliczkach w centrum Olsztyna.

REKLAMA

Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy

Przepisy dotyczące pracy, w potocznym znaczeniu tego słowa, czyli zespołu czynności realizowanych dla osiągnięcia określonego celu, mogą znajdować się w różnych gałęziach prawa. W praktyce największe znaczenie mają w tym zakresie dwie z nich, a mianowicie prawo pracy i prawo cywilne.
 Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy
/ Fotolia
Powyższe oznacza, że w zbliżonych okolicznościach strony mogą zawrzeć umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną (np. zlecenia lub o świadczenie usług, czy też o dzieło). Nie jest to jednak tożsame z dopuszczalnością całkowitej swobody wyboru rodzaju umowy, bo każda z nich ma określone cechy charakterystyczne, które pozwalają je między sobą rozróżnić.
W aktualnej sytuacji rynkowej największe znaczenie ma rozróżnienie umowy o pracę (i nawiązanego na jej podstawie stosunku pracy) od umów cywilnoprawnych (a w szczególności od umowy-zlecenia). Wskazanie cech charakterystycznych dla umowy o pracę, odróżniających ją od umów cywilnych, jest istotne z tego względu, że zgodnie z art. 22 § 2 Kodeksu pracy zatrudnienie spełniające cechy stosunku pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Innymi słowy – nawet podpisanie umowy nazwanej umową-zleceniem, jeżeli faktyczny sposób wykonywania pracy będzie odpowiadał cechom zatrudnienia pracowniczego, z punktu widzenia prawa zatrudniony będzie pracownikiem ze wszystkimi tego skutkami (np. prawem do urlopu, wynagrodzenia za nadgodziny czy ograniczonej odpowiedzialności materialnej za wyrządzone w związku z pracą szkody).
Zdecydowanie spośród cech stosunku pracy, zwłaszcza w zestawieniu z zatrudnieniem cywilnym, na pierwszy plan wysuwa się podporządkowanie pracownika pracodawcy. Tradycyjnie przez podporządkowanie rozumie się prawo pracodawcy do wydawania pracownikom wiążących poleceń dotyczących sposobu wykonywania pracy.

Jakub szmit, starszy specjalista w Zespole Prawnym KK NSZZ Solidarność

Cały artykuł
w najnowszym numerze "TS" (18/2017) dostępnym w wersji cyfrowej tutaj


#REKLAMA_POZIOMA#

 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe