"Kobieta Ryś". Film dokumentalny o Królowej Orawy, postaci niezwykłej a nieznanej

Film dokumentalny o Królowej Orawy, postaci niezwykłej a nieznanej, powinien obejrzeć każdy, dla kogo ważna jest polska historia, nasi bohaterzy walki o niepodległość.
"Kobieta Ryś" / materiały prasowe

Obraz "Kobieta Ryś" to próba odnalezienia prawdy o Józefinie Machay - Mikowej ps. Ryś, nieznanej niemal bohaterce walki z Niemcami. Film jest dokumentem, a zarazem  rodzajem śledztwa dziennikarskiego, subiektywnego poszukiwania niezwykłej kobiety z przeszłości - przez drugą, współczesną kobietę. 

Mikowa to symbol połączenia kruchości, wrażliwości i delikatności kobiecej z nieprawdopodobną siłą charakteru, walecznością i żelazną odwagą. To przedziwne połączenie sprytu dzikiego kota z łagodnością i oddaniem drugiemu człowiekowi. Aktywistka społeczna wrażliwa na biedę i wykluczenie, niezłomna działaczka niepodległościowa, jednocześnie dowcipna i krytyczna, zadziorna, która w czasie wojny stała się twardą żołnierką, konspiratorką i doskonałym przywódcą obdarzonym autorytetem i szacunkiem podwładnych.

Mikowa w czasie wojny była jednym z dowódców Tajnej Organizacji Wojskowej na terenie Krakowa i okolic. Organizowała szlaki przerzutowe i kurierskie wiodące przez Słowację na Węgry. Aresztowana wraz z mężem Emilem przez gestapo nie poddała się mimo tortur. Została zamordowana 14 października 1942 roku, po wielomiesięcznych, strasznych przesłuchaniach i mękach w Krakowie i Zakopanem. Nikogo nie wydała.

Józefina Machay - Mikowa na Orawie uznawana jest za bohaterkę, nazywana jest wręcz  Męczennicą Orawy. Niestety, poza Orawą nie jest zbyt znana. Oddała życie za Polskę ale i za wiarę, a dokonała tego w sposób dobrowolny i świadomy. Wydaje się, że w obecnych czasach warto poznawać takie postaci, by czerpać z nich inspirację.

Film o Józefinie to z jednej strony dokument, z drugiej subtelna filmowa opowieść, poetycka impresja, a także po prostu próba odnalezienia Mikowej we współczesności. Czy postać taka jak ona, może przemawiać do współczesnych? Czy kobieta Ryś może wejść do popkultury, do świadomości młodych jak bohaterowie z filmów przygodowych i kreskówek? Czy w końcu kobieta Ryś może stać się autorytetem dla współczesnych, młodych kobiet? 

Film "Kobieta Ryś" wyreżyserował Wojciech Kursa, który jest też autorem zdjęć. Scenariusz napisała Agata Puścikowska, która jest również narratorem obrazu i wraz z zaproszonymi gośćmi, przemierza miejsca związane z Mikową. Wspólnie poszukują Józefiny i jej historii. W filmie wystąpił http://m.in abp Grzegorz Ryś, który nie ukrywa swojej fascynacji postacią. Biorą w nim też udział historycy, regionaliści i mieszkańcy Orawy. Wspomnienia o Mikowej czytają Małgorzata Ostrowska - Królikowska i Dariusz Kowalski.

Premiera: 
15 kwietnia, godz. 19.05, TVP Historia

Powtórka: 
26 kwietnia, godz. 11.05, TVP Historia;


 

POLECANE
Pentagon zerwał współpracę na szczeblu roboczym z niemieckim ministerstwem obrony z ostatniej chwili
Pentagon zerwał współpracę na szczeblu roboczym z niemieckim ministerstwem obrony

Obecny dowódca niemieckich wojsk lądowych Christian Freuding przekazał latem miesięcznikowi „Atlantic”, że Pentagon przerwał kanały komunikacji ze stroną niemiecką. O sprawie amerykański magazyn pisze w najnowszym wydaniu; nie wiadomo, czy kanały zostały przywrócone.

Nowy lek na chorobę Alzheimera. Jest opinia niemieckich ekspertów   z ostatniej chwili
Nowy lek na chorobę Alzheimera. Jest opinia niemieckich ekspertów  

Lecanemab (nazwa handlowa Leqembi), Nowy lek na chorobę Alzheimera, który wzbudzał wielkie oczekiwania, według niezależnych ekspertów nie przynosi znaczących korzyści w porównaniu do obecnie stosowanych terapii w Niemczech. Ocena Instytutu Oceny Jakości i Efektywności w Opiece Zdrowotnej w Kolonii wskazuje, że lek nie wykazuje udowodnionej przewagi ani u pacjentów z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi, ani u osób z łagodną demencją.

Prezydent Nawrocki z wizytą w hubie Rzeszów–Jasionka. Polska wykonuje ogromny wysiłek z ostatniej chwili
Prezydent Nawrocki z wizytą w hubie Rzeszów–Jasionka. "Polska wykonuje ogromny wysiłek"

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Zwierzchnik Sił Zbrojnych Karol Nawrocki odwiedził dziś port lotniczy Rzeszów–Jasionka im. Rodziny Ulmów oraz centrum logistyczne POLLOGHUB. Zapoznał się z działalnością hubu i spotkał się z żołnierzami pełniącymi służbę w tym kluczowym dla bezpieczeństwa regionu centrum logistycznym.

Wyłączenia prądu. Ważny komunikat dla mieszkańców Śląska z ostatniej chwili
Wyłączenia prądu. Ważny komunikat dla mieszkańców Śląska

Tauron Dystrybucja opublikował najnowszy harmonogram wyłączeń energii elektrycznej w województwie śląskim. Utrudnienia dotyczą największych miast regionu, m.in Katowic, Sosnowca, Gliwic, Zabrza, Częstochowy, Dąbrowy Górniczej, powiatu częstochowskiego oraz rybnickiego. Przerwy obejmują konkretne ulice – sprawdź, czy dotyczą także Twojej okolicy.

Alarm w teatrze. Ewakuacja po znalezieniu ładunku wybuchowego z ostatniej chwili
Alarm w teatrze. Ewakuacja po znalezieniu ładunku wybuchowego

Podczas prac porządkowych w piwnicy Teatru Dramatycznego w Płocku (woj. mazowieckie) pracownicy odkryli ładunek wybuchowy oraz inne niebezpieczne przedmioty.  Służby zareagowały natychmiast. Policja zabezpieczyła znalezisko i przeprowadziła ewakuację około 30 osób.

Ropa stworzyła reżim Putina, ropa go zatopi? tylko u nas
Ropa stworzyła reżim Putina, ropa go zatopi?

Świat zmierza do rekordowej nadwyżki ropy, a jej gwałtownie spadające ceny mogą stać się dla Rosji ciosem większym niż sankcje. W 2026 r. baryłka może kosztować nawet 40 dolarów, co grozi załamaniem budżetu Kremla i powtórką kryzysu z 1998 roku — momentu, który raz już odmienił rosyjską władzę.

Niemieccy nauczyciele alarmują: Uczniowie nie potrafią nawet utrzymać ołówka Wiadomości
Niemieccy nauczyciele alarmują: Uczniowie nie potrafią nawet utrzymać ołówka

Prawie 1100 nauczycieli szkół podstawowych z Hesji w Niemczech podpisało dramatyczny list, w którym biją na alarm: uczniowie nie potrafią nawet najprostszych czynności, takich jak prawidłowe trzymanie ołówka, wycinanie, klejenie czy samodzielne korzystanie z toalety. Związek zawodowy nauczycieli GEW podkreśla, że takie deficyty stają się normą, a potrzeby dzieci szkolnych rosną z każdym rokiem.

Ocalała z Auschwitz: Nie wyobrażam sobie zgody na wypłacenie przez Polskę jakichkolwiek odszkodowań z ostatniej chwili
Ocalała z Auschwitz: Nie wyobrażam sobie zgody na wypłacenie przez Polskę jakichkolwiek odszkodowań

– Powiem w swoim imieniu: ja nie wyobrażam sobie zgodzić się na wypłacenie przez Polskę jakichkolwiek kwot odszkodowań. Przecież to nie Polacy mnie mordowali i trzymali w Oświęcimiu – mówi w rozmowie z Tysol.pl ocalała z wojny i obozu koncentracyjnego KL Auschwitz Barbara Wojnarowska-Gautier, komentując kontrowersyjne słowa premiera Donalda Tuska.

PE odrzuca sprawę azylu Marcina Romanowskiego. Joński zapowiada ponowne wnioski z ostatniej chwili
PE odrzuca sprawę azylu Marcina Romanowskiego. Joński zapowiada ponowne wnioski
Grudzień 2025 w astronomii: superksiężyc, Geminidy i inne wyjątkowe widowiska Wiadomości
Grudzień 2025 w astronomii: superksiężyc, Geminidy i inne wyjątkowe widowiska

Grudzień 2025 zapowiada się wyjątkowo dla miłośników astronomii. Czekają nas superksiężyc, jeden z najlepszych rojów meteorów w roku, rzadki przelot komety międzygwiezdnej, a także widowiskowe koniunkcje planet. Zjawiska zestawił National Geographic. Aby cieszyć się pełnią wrażeń, najlepiej obserwować nocne niebo z dala od świateł miejskich i przy bezchmurnym niebie.

REKLAMA

"Kobieta Ryś". Film dokumentalny o Królowej Orawy, postaci niezwykłej a nieznanej

Film dokumentalny o Królowej Orawy, postaci niezwykłej a nieznanej, powinien obejrzeć każdy, dla kogo ważna jest polska historia, nasi bohaterzy walki o niepodległość.
"Kobieta Ryś" / materiały prasowe

Obraz "Kobieta Ryś" to próba odnalezienia prawdy o Józefinie Machay - Mikowej ps. Ryś, nieznanej niemal bohaterce walki z Niemcami. Film jest dokumentem, a zarazem  rodzajem śledztwa dziennikarskiego, subiektywnego poszukiwania niezwykłej kobiety z przeszłości - przez drugą, współczesną kobietę. 

Mikowa to symbol połączenia kruchości, wrażliwości i delikatności kobiecej z nieprawdopodobną siłą charakteru, walecznością i żelazną odwagą. To przedziwne połączenie sprytu dzikiego kota z łagodnością i oddaniem drugiemu człowiekowi. Aktywistka społeczna wrażliwa na biedę i wykluczenie, niezłomna działaczka niepodległościowa, jednocześnie dowcipna i krytyczna, zadziorna, która w czasie wojny stała się twardą żołnierką, konspiratorką i doskonałym przywódcą obdarzonym autorytetem i szacunkiem podwładnych.

Mikowa w czasie wojny była jednym z dowódców Tajnej Organizacji Wojskowej na terenie Krakowa i okolic. Organizowała szlaki przerzutowe i kurierskie wiodące przez Słowację na Węgry. Aresztowana wraz z mężem Emilem przez gestapo nie poddała się mimo tortur. Została zamordowana 14 października 1942 roku, po wielomiesięcznych, strasznych przesłuchaniach i mękach w Krakowie i Zakopanem. Nikogo nie wydała.

Józefina Machay - Mikowa na Orawie uznawana jest za bohaterkę, nazywana jest wręcz  Męczennicą Orawy. Niestety, poza Orawą nie jest zbyt znana. Oddała życie za Polskę ale i za wiarę, a dokonała tego w sposób dobrowolny i świadomy. Wydaje się, że w obecnych czasach warto poznawać takie postaci, by czerpać z nich inspirację.

Film o Józefinie to z jednej strony dokument, z drugiej subtelna filmowa opowieść, poetycka impresja, a także po prostu próba odnalezienia Mikowej we współczesności. Czy postać taka jak ona, może przemawiać do współczesnych? Czy kobieta Ryś może wejść do popkultury, do świadomości młodych jak bohaterowie z filmów przygodowych i kreskówek? Czy w końcu kobieta Ryś może stać się autorytetem dla współczesnych, młodych kobiet? 

Film "Kobieta Ryś" wyreżyserował Wojciech Kursa, który jest też autorem zdjęć. Scenariusz napisała Agata Puścikowska, która jest również narratorem obrazu i wraz z zaproszonymi gośćmi, przemierza miejsca związane z Mikową. Wspólnie poszukują Józefiny i jej historii. W filmie wystąpił http://m.in abp Grzegorz Ryś, który nie ukrywa swojej fascynacji postacią. Biorą w nim też udział historycy, regionaliści i mieszkańcy Orawy. Wspomnienia o Mikowej czytają Małgorzata Ostrowska - Królikowska i Dariusz Kowalski.

Premiera: 
15 kwietnia, godz. 19.05, TVP Historia

Powtórka: 
26 kwietnia, godz. 11.05, TVP Historia;



 

Polecane