Polskie Państwo Podziemne - fenomen na skalę światową

77 lat temu, dokładnie 27 września 1939 roku, powstała Służba Zwycięstwu Polski (SZP) będąca podwaliną do Polskiego Państwa Podziemnego - organizacji, która w swojej strukturze i działalności była fenomenem na skalę światową, a szczególnie w okupowanej Europie. Uroczystości rocznicowe odbyły się przed pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej w Warszawie.
Pomnik Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej w Warszawie / Adrian Grycuk Polskie Państwo Podziemne - fenomen na skalę światową
Pomnik Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej w Warszawie / Adrian Grycuk / Wikipedia [licencja: CC BY-SA 3.0 ]
Specjalny list skierował do ich uczestników Prezydent RP Andrzej Duda. Zwrócił uwagę na fenomen państwa podziemnego.

„Funkcjonowanie tajnych struktur państwowych, podlegających legalnym władzom na uchodźstwie, wreszcie powołanie podziemnej Armii Krajowej, było sposobem na zachowanie ciągłości polskiej państwowości i ocalenie tożsamości narodu” – napisał.


Prezydent wskazał, że w organizację i pracę Polskiego Państwa Podziemnego zaangażowane były setki tysięcy osób, reprezentujących niejednokrotnie odmienne poglądy polityczne czy społeczne. 

„Było to możliwe dzięki mądrości i odpowiedzialności ówczesnych Polaków wychowanych w głębokim szacunku i wierności wobec Polski. W godzinie próby nasz naród zjednoczył się w walce o wolność i odzyskanie własnego państwa” – podkreślił.


Andrzej Duda dodał, że dzisiaj oddajemy hołd bohaterom Polskiego Państwa Podziemnego. 

„Niech pamięć o zasługach żołnierzy i obywateli Polski Podziemnej skłania nas, współczesnych, do refleksji nad dziejami walk o Polskę wolną, sprawiedliwą i bezpieczną i umacnia ducha patriotycznego” – zaznaczył.


Podziemne państwo

Służba Zwycięstwu Polski (SZP) przekształcona została w Związek Walki Zbrojnej (1940 rok), a następnie Armię Krajową (luty 1942 rok). Do AK należało ok. 200 organizacji wojskowych zarówno z terenów okupowanych przez Niemców, jak i Sowietów. W powiązaniu z Armią Krajową działała podziemna organizacja Związku Harcerstwa Polskiego – Szare Szeregi, której starsi członkowie, przeszkoleni wojskowo, zasilali oddziały dywersyjne Kedywu.  AK realizowała swe cele poprzez prowadzenie walki bieżącej i przygotowywanie powstania powszechnego. Walka bieżąca prowadzona była głównie przez akcje małego sabotażu, akcje sabotażowo-dywersyjne, bojowe, a także bitwy partyzanckie z siłami policyjnymi oraz regularnym wojskiem niemieckim.

Fenomenem, który wyróżnia Polskie Państwo Podziemne spośród innych światowych organizacji był fakt, że terror okupantów nie przeszkodził w funkcjonowaniu wszystkich organów państwowych cywilnych i wojskowych.
Polskim Państwem Podziemnym kierowały władze Polski na uchodźctwie, czyli prezydent, rząd i Naczelny Wódz. Byli oni wspomagani przez krajowych przedstawicieli. Największe stronnictwa polityczne (Stronnictwo Ludowe, Polską Partię Socjalistyczną, Stronnictwo Narodowe oraz Stronnictwo Pracy) w latach 1940-1943 były reprezentowane w podziemnym parlamencie zwanym Politycznym Komitetem Porozumiewawczym. W latach 1943-1944 parlament ten nazywał się Krajową Radą Polityczną, która od 1944 roku do końca wojny nazywała się Radą Jedności Narodowej. Delegat Rządu na Kraj (od 1944 roku w randze wicepremiera) kierował zakonspirowanym aparatem administracji cywilnej zwanej Delegaturą Rządu na szczeblu centralnym, w województwach i powiatach. W jej skład wchodziło osiemnaście departamentów w tym, m.in. Pracy i Opieki Społecznej, czy Informacji i Prasy.

W Polskim Państwie Podziemnym w powiązaniu z Armią Krajową funkcjonowała podziemna organizacja Związek Harcerstwa Polskiego zwany Szarymi Szeregami. Jej członkowie byli szkoleni wojskowo, a najstarsi z nich zasilali oddziały dywersyjne Kedywu.

Armia Krajowa prowadziła walkę bieżącą (głownie polegała na akcjach małego sabotażu, akcje sabotażowo-dywersyjne, bojowe oraz bitwy z siłami policyjnymi i regularnym wojskiem niemieckim), a także przygotowywała powstanie powszechne. W działalności bojowej Armii Krajowej specjalne miejsce zajmowały akcje odwetowe i represyjne w stosunku do SS i policji oraz zdrajców i prowokatorów.

Polskie Państwo Podziemne istniało do 1 lipca 1945 roku. Tego dnia nastąpiło samorozwiązanie Rady Jedności Narodowej oraz Delegatury Rządu na Kraj. Taką decyzję podjęto w związku z wycofaniem uznania międzynarodowego dla Rządu RP na uchodźstwie.

Izabela Kozłowska

 

POLECANE
Stopnie BRAVO i BRAVO-CRP przedłużone. Pilny komunikat rządu z ostatniej chwili
Stopnie BRAVO i BRAVO-CRP przedłużone. Pilny komunikat rządu

Premier przedłużył drugi stopień alarmowy BRAVO i BRAVO-CRP na terenie całej Polski do 31 sierpnia 2025. Wyjaśniamy, co to oznacza i dlaczego władze proszą obywateli o czujność.

Ukraińskie drony znowu w akcji. Ważna fabryka w Rosji trafiona z ostatniej chwili
Ukraińskie drony znowu w akcji. Ważna fabryka w Rosji trafiona

Drony Sił Systemów Bezzałogowych ukraińskich wojsk zaatakowały w Rosji fabrykę radarów, wykorzystywanych w dronach i rakietach, które ostrzeliwują Ukrainę – powiadomił w sobotę Sztab Generalny w Kijowie.

Cztery podgatunki elit gardzących polską hołotą tylko u nas
Cztery podgatunki elit gardzących polską hołotą

Ciągle się zastanawiam skąd bierze się głębokie przekonanie niektórych środowisk o ich wyższości, lepszym wykształceniu, europejskości nad „prostakami” z prawicy, którzy nic nie kumają z otaczającej ich rzeczywistości tkwiąc mentalnie w Średniowieczu (nie będę, jaśnie oświeconym, wyjaśniał co wniosły w legacie do naszego dzisiejszego życia wykpiwane wieki średnie bo zajęłoby to zbyt wiele czasu a oni i tak by tego nie pojęli – przy okazji tylko i na końcu przypomnijmy, że między innymi ich guru Bronisław Geremek był mediewistą, zajmującym się, o zgrozo, prostytucją…) i nie wychodząc od miejscowego proboszcza (alternatywnie ”z kruchty”).

Wimbledon: Pewne zwycięstwo Igi Świątek z Danielle Collins z ostatniej chwili
Wimbledon: Pewne zwycięstwo Igi Świątek z Danielle Collins

Iga Świątek awansowała do czwartej rundy wielkoszlemowego turnieju na trawiastych kortach Wimbledonu. Rozstawiona z numerem ósmym tenisistka pewnie pokonała Amerykankę Danielle Collins 6:2, 6:3. Jej kolejną rywalką w Londynie będzie Dunka Clara Tauson.

Komu służycie?. Ostra reakcja Roberta Bąkiewicza na zaskakujący ruch policji z ostatniej chwili
"Komu służycie?". Ostra reakcja Roberta Bąkiewicza na zaskakujący ruch policji

Robert Bąkiewicz ostro skrytykował decyzję policji o wprowadzeniu zakazu lotów dronów przy granicy z Niemcami. Jak twierdzi, ograniczenia uderzają w działania obywatelskie mające na celu kontrolę migracji; zakaz ogłoszono dwa dni po tym, jak Ruch Obrony Granic zakupił własne drony do patrolowania pasa przygranicznego.

Komunikat dla mieszkańców woj. świętokrzyskiego Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców woj. świętokrzyskiego

W sobotę uruchomiono wakacyjną, bezpłatną linię autobusową z Kielc na Święty Krzyż. Kursy realizowane będą w każdą sobotę i niedzielę do 28 września. Pasażerom towarzyszyć będzie przewodnik, który opowie o atrakcjach turystycznych regionu i zaprezentuje najciekawsze miejsca na Łysej Górze.

Awaria gazociągu w Gdańsku. Nowe informacje z ostatniej chwili
Awaria gazociągu w Gdańsku. Nowe informacje

Służby zakończyły działania na terenie terminala promowego na półwyspie Westerplatte w Gdańsku, gdzie w południe doszło do uszkodzenia gazociągu z gazem ziemnym. Nikomu nic się nie stało.

Nie czuję lewej nogi. Polska wokalistka bardzo chora Wiadomości
"Nie czuję lewej nogi". Polska wokalistka bardzo chora

Maja Hyży ponownie trafiła do szpitala. Wokalistka przeszła już dziewiątą operację związaną z rzadką chorobą biodra, na którą cierpi od dzieciństwa. Niestety, zabieg nie przebiegł bez komplikacji. W mediach społecznościowych artystka podzieliła się z niepokojącymi informacjami.

Zamknięte popularne kąpieliska. Nowy komunikat GIS z ostatniej chwili
Zamknięte popularne kąpieliska. Nowy komunikat GIS

Upały, brak wiatru i opadów to idealne warunki do pojawienia się sinic w jeziorach i zalewach. Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) poinformował 4 lipca o czasowym zamknięciu trzech kąpielisk śródlądowych z powodu zakwitu tych bakterii. Czerwona flaga oznacza całkowity zakaz kąpieli – nawet chwilowy kontakt z wodą może być niebezpieczny dla zdrowia.

Kryzys w koalicji rządowej. Kosiniak-Kamysz zabiera głos z ostatniej chwili
Kryzys w koalicji rządowej. Kosiniak-Kamysz zabiera głos

Nie boję się o stabilność koalicji; nie boję się o porozumienie naszych czterech formacji - uspokajał w sobotę szef PSL, wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz, odnosząc się do informacji o spotkaniu lidera Polski 2050 Szymona Hołowni z politykami PiS.

REKLAMA

Polskie Państwo Podziemne - fenomen na skalę światową

77 lat temu, dokładnie 27 września 1939 roku, powstała Służba Zwycięstwu Polski (SZP) będąca podwaliną do Polskiego Państwa Podziemnego - organizacji, która w swojej strukturze i działalności była fenomenem na skalę światową, a szczególnie w okupowanej Europie. Uroczystości rocznicowe odbyły się przed pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej w Warszawie.
Pomnik Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej w Warszawie / Adrian Grycuk Polskie Państwo Podziemne - fenomen na skalę światową
Pomnik Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej w Warszawie / Adrian Grycuk / Wikipedia [licencja: CC BY-SA 3.0 ]
Specjalny list skierował do ich uczestników Prezydent RP Andrzej Duda. Zwrócił uwagę na fenomen państwa podziemnego.

„Funkcjonowanie tajnych struktur państwowych, podlegających legalnym władzom na uchodźstwie, wreszcie powołanie podziemnej Armii Krajowej, było sposobem na zachowanie ciągłości polskiej państwowości i ocalenie tożsamości narodu” – napisał.


Prezydent wskazał, że w organizację i pracę Polskiego Państwa Podziemnego zaangażowane były setki tysięcy osób, reprezentujących niejednokrotnie odmienne poglądy polityczne czy społeczne. 

„Było to możliwe dzięki mądrości i odpowiedzialności ówczesnych Polaków wychowanych w głębokim szacunku i wierności wobec Polski. W godzinie próby nasz naród zjednoczył się w walce o wolność i odzyskanie własnego państwa” – podkreślił.


Andrzej Duda dodał, że dzisiaj oddajemy hołd bohaterom Polskiego Państwa Podziemnego. 

„Niech pamięć o zasługach żołnierzy i obywateli Polski Podziemnej skłania nas, współczesnych, do refleksji nad dziejami walk o Polskę wolną, sprawiedliwą i bezpieczną i umacnia ducha patriotycznego” – zaznaczył.


Podziemne państwo

Służba Zwycięstwu Polski (SZP) przekształcona została w Związek Walki Zbrojnej (1940 rok), a następnie Armię Krajową (luty 1942 rok). Do AK należało ok. 200 organizacji wojskowych zarówno z terenów okupowanych przez Niemców, jak i Sowietów. W powiązaniu z Armią Krajową działała podziemna organizacja Związku Harcerstwa Polskiego – Szare Szeregi, której starsi członkowie, przeszkoleni wojskowo, zasilali oddziały dywersyjne Kedywu.  AK realizowała swe cele poprzez prowadzenie walki bieżącej i przygotowywanie powstania powszechnego. Walka bieżąca prowadzona była głównie przez akcje małego sabotażu, akcje sabotażowo-dywersyjne, bojowe, a także bitwy partyzanckie z siłami policyjnymi oraz regularnym wojskiem niemieckim.

Fenomenem, który wyróżnia Polskie Państwo Podziemne spośród innych światowych organizacji był fakt, że terror okupantów nie przeszkodził w funkcjonowaniu wszystkich organów państwowych cywilnych i wojskowych.
Polskim Państwem Podziemnym kierowały władze Polski na uchodźctwie, czyli prezydent, rząd i Naczelny Wódz. Byli oni wspomagani przez krajowych przedstawicieli. Największe stronnictwa polityczne (Stronnictwo Ludowe, Polską Partię Socjalistyczną, Stronnictwo Narodowe oraz Stronnictwo Pracy) w latach 1940-1943 były reprezentowane w podziemnym parlamencie zwanym Politycznym Komitetem Porozumiewawczym. W latach 1943-1944 parlament ten nazywał się Krajową Radą Polityczną, która od 1944 roku do końca wojny nazywała się Radą Jedności Narodowej. Delegat Rządu na Kraj (od 1944 roku w randze wicepremiera) kierował zakonspirowanym aparatem administracji cywilnej zwanej Delegaturą Rządu na szczeblu centralnym, w województwach i powiatach. W jej skład wchodziło osiemnaście departamentów w tym, m.in. Pracy i Opieki Społecznej, czy Informacji i Prasy.

W Polskim Państwie Podziemnym w powiązaniu z Armią Krajową funkcjonowała podziemna organizacja Związek Harcerstwa Polskiego zwany Szarymi Szeregami. Jej członkowie byli szkoleni wojskowo, a najstarsi z nich zasilali oddziały dywersyjne Kedywu.

Armia Krajowa prowadziła walkę bieżącą (głownie polegała na akcjach małego sabotażu, akcje sabotażowo-dywersyjne, bojowe oraz bitwy z siłami policyjnymi i regularnym wojskiem niemieckim), a także przygotowywała powstanie powszechne. W działalności bojowej Armii Krajowej specjalne miejsce zajmowały akcje odwetowe i represyjne w stosunku do SS i policji oraz zdrajców i prowokatorów.

Polskie Państwo Podziemne istniało do 1 lipca 1945 roku. Tego dnia nastąpiło samorozwiązanie Rady Jedności Narodowej oraz Delegatury Rządu na Kraj. Taką decyzję podjęto w związku z wycofaniem uznania międzynarodowego dla Rządu RP na uchodźstwie.

Izabela Kozłowska


 

Polecane
Emerytury
Stażowe