[Tylko u nas] Ks. Janusz Chyła: Wakacje ku Bożej chwale

Praca i odpoczynek nie są celami samymi w sobie. Obie formy aktywności ostatecznie mają służyć człowiekowi. Benedyktyńska maksyma mówi: „módl się i pracuj” (ora et labora). Uzasadnione jest poszerzenie jej przez dodanie do modlitwy i pracy także odpoczynku. W porządkowaniu życia przydatne jest stosowanie hierarchii obowiązków według tego, co konieczne, pożyteczne i przyjemne. Oczywiście zakresy te mogą się nakładać i przenikać. To, co konieczne i pożyteczne, może być zarazem przyjemne. Nie należy jednak budować swojego życia, wybierając przyjemności, a zaniedbując obowiązki. Zarówno pracoholizm jak i lenistwo są realnymi zagrożeniami.

Drugi biblijny motyw przemawiający za odpoczynkiem, wiąże się z wolnością. W przymierzu starotestamentalnym odpoczynek szabatowy jest znakiem wyzwolenia Izraela z niewolniczej pracy w Egipcie. Korzystają z niego również niewolnicy i robotnicy nienależący do Narodu Wybranego, a nawet zwierzęta (por. Wj 23,12). Widać tu, jak wiele z zasad sprzed tysięcy lat nie straciło swojej aktualności. Choć niestety wyścig za tym, by więcej mieć niż bardziej być, powoduje niejednokrotnie odbieranie prawa do wypoczynku innym osobom, a także sobie samemu

Nowy Testament zawiera pewną ambiwalencję wobec świętowania szabatu. Pan Jezus zaświadcza o wolności człowieka wobec faryzejsko rozumianego prawa. Dla Niego służba potrzebującym jest ważniejsza niż przepis i nie powstrzymuje się od uzdrawiania także w szabat. Widząc natomiast zmęczonych Apostołów, mówi do nich: „Pójdźcie wy sami osobno na miejsce pustynne i wypocznijcie nieco” (Mk 6,31). Ale innym razem, gdy mieli wraz z Nim czuwać na modlitwie, a zmęczeni posnęli, usłyszą wyrzut: „«Śpicie jeszcze i odpoczywacie?» A oto nadeszła godzina i Syn Człowieczy będzie wydany w ręce grzeszników” (Mt 26,45). I sprawa najistotniejsza – chrześcijańskie przeżywanie czasu wolnego w cyklu tygodniowym, skoncentrowane jest wokół Zmartwychwstania Chrystusa. Dzięki temu wydarzeniu praca i odpoczynek znajdą dopełnienie w wieczności. Pisał o tym św. Jan Paweł II w encyklice o pracy ludzkiej: „Ludzka praca nie tylko domaga się odpoczynku «co siódmy dzień», ale co więcej: nie może polegać ma samej tylko eksploatacji ludzkich sił w zewnętrznym działaniu – musi pozostawiać przestrzeń wewnętrzną, w której człowiek, stając się coraz bardziej tym, kim z woli Boga stawać się powinien, przygotowuje się do owego «odpoczynku», jaki Pan gotuje swoim sługom i przyjaciołom” (Laborem exercens, 25).

Szukając sposobów zastosowania biblijnego nauczania w praktyce cotygodniowego i wakacyjnego wypoczynku, warto zaznaczyć, że Jezus Chrystus chce być blisko człowieka w każdym jego doświadczeniu. Liturgiczne świętowanie niedzieli poprzez udział we Mszy świętej, a także przeżywanie wakacji, może być okazją do pogłębienia więzi z Nim. Służą temu różne rekolekcje, wczasy z Panem Bogiem, pielgrzymki autokarowe, piesze, rowerowe. Coraz bardziej popularny staje się pobyt w klasztorach umożliwiający oderwanie się od wiru pędzącego życia.

Wakacyjny odpoczynek, to okazja do dłuższego wspólnego spędzenia czasu z rodziną. Różnorodność pasji i temperamentów sprawia, że formy odpoczynku są sprawą indywidualnego doboru, ale i koniecznością kompromisów. Zwłaszcza, gdy trzeba pogodzić zamiłowanie do aktywnego spędzania czasu z zamiłowaniem bardziej domatorskim. Dlatego też wytęskniony urlop nie zawsze jest wolny od różnych napięć. Skumulowane zmęczenie całego roku pracy, zaległe sprawy i bycie z sobą przez większą liczbę godzin niż w codzienności, stanowią wyzwanie, ale też są szansą na pogłębienie wzajemnych relacji.

Jest w naszej aktywności czas na pracę i czas na odpoczynek, czas na troskę o ducha i o ciało. Pomniejszanie któregokolwiek z elementów tworzących człowieka, może mieć zgubne skutki dla całej osoby. Warto zatroszczyć się o harmonię między pracą i odpoczynkiem, między duszą i ciałem, między wiarą i naturą. Niech dar wolnego czasu będzie przez nas dobrze zagospodarowany w myśl słów: „Czy jecie, czy pijecie, czy cokolwiek innego czynicie, wszystko na chwałę Bożą czyńcie” (1 Kor 10,31). Nam i naszym bliskim najlepiej przysłużą się wakacje przeżyte w zgodzie z duchem Ewangelii, pięknem przyrody i dziedzictwem kultury. Wszystko ku większej chwale Bożej.