[Tylko u nas] Dr Adam Cyra: Niedokończone wspomnienia Więźnia Nr 3720

Tadeusz Joachimowski, ur. w 1908 r., nie zdążył przed śmiercią ukończyć swych wspomnień z obozowych przeżyć. Oznaczono go w KL Auschwitz numerem 3720. Najpierw był pisarzem (Schreiberem) w obozie macierzystym w Oświęcimiu, a następnie od wiosny 1943 r. pisarzem w obozie cygańskim w Brzezince, którego całkowita zagłada nastąpiła siedemdziesiąt osiem lat temu, w dniu 2 sierpnia 1944 r. Łącznie w KL Auschwitz II-Birkenau zginęło około dwadzieścia tysięcy Romów.
Księgi Ewidencyjne Romów w KL Auschwitz [Tylko u nas] Dr Adam Cyra: Niedokończone wspomnienia Więźnia Nr 3720
Księgi Ewidencyjne Romów w KL Auschwitz / Muzeum Auschwitz

Tadeusz Joachimowski aktywnie działał w konspiracji wojskowej więźniów, której twórcą był rotmistrz Witold Pilecki. W lipcu 1944 r. wraz z dwoma współwięźniami Polakami – Ireneuszem Pietrzykiem i Henrykiem Porębskim – ukrył w ziemi wyniesione z kancelarii obozowej księgi ewidencyjne Romów. Zakopano je w obozie cygańskim obok baraku nr 31. Zawinięte były w ubranie i włożone do wiadra. Odkopane zostały w jego obecności w styczniu 1949 r. i są przechowywane w zbiorach archiwalnych Muzeum Auschwitz-Birkenau. W 1993 r. opublikowano je drukiem jako „Księga Pamięci. Cyganie w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau”.

Przytaczam fragment wspomnień Tadeusza Joachimowskiego, w którym napisał:

„Pierwszych Cyganów przywieziono do obozu w Brzezince w końcu lutego 1943 r. Do osiedlenia przeznaczono im bagnisty teren oznaczony na planach jako odcinek BIIe. (…) W tym czasie związany byłem z grupą Rawicza – Dziamy – Gilewicza – Lisowskiego i Bilińskiego (oficerowie z konspiracji wojskowej rtm. Witolda Pileckiego – dop. A.C.). Poprzednio często kontaktowałem się również z socjalistą Stanisławem Dębskim-Dubois. Kontakty te wskazywały, że moja obecność na tym terenie jest konieczna, ponieważ przy każdym wyjściu z obozu macierzystego mogłem zebrać masę cennych informacji i wiadomości. (…) Postarałem się o zgodę Rapportschreibera Diestla na przeniesienie mnie do Brzezinki, do czego już przekonywali mnie wcześniej Dziama, Gilewicz i Biliński”.

Niedokończone wspomnienia Tadeusza Joachimowskiego, których kopię posiadam, liczące około dwieście stron rękopisu nie zostały dotychczas opublikowane, chociaż zawierają wiele nowych danych odnośnie tragicznej historii obozu romskiego w KL Auschwitz II-Birkenau.

Adam Cyra
 


 

POLECANE
Media: Trump wycofuje się z rozmów między Ukrainą i Rosją z ostatniej chwili
Media: Trump wycofuje się z rozmów między Ukrainą i Rosją

Prezydent USA Donald Trump wycofuje się z negocjacji pokojowych między Ukrainą i Rosją – napisał w czwartek brytyjski dziennik „Guardian” powołując się na urzędników z amerykańskiej administracji.

Jest prezydencki projekt ustawy zamrażającej ceny prądu. Chudszy od rządowego o 90 stron z ostatniej chwili
Jest prezydencki projekt ustawy zamrażającej ceny prądu. "Chudszy" od rządowego o 90 stron

W czwartek po południu do Sejmu trafił prezydencki projekt ustawy zamrażającej ceny energii. Jak przekazał szef Kancelarii Prezydenta Zbigniew Bogucki, kwestie cen prądu mieszczą się na 8 stronach. Dla porównania, rządowy projekt liczył niemal 100 stron.

ZUS wydał pilny komunikat z ostatniej chwili
ZUS wydał pilny komunikat

W pierwszym półroczu 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych odzyskał łącznie 150,5 mln zł. To efekt intensywnych kontroli zwolnień lekarskich oraz obniżenia świadczeń wypłacanych po zakończeniu zatrudnienia. ZUS coraz częściej ujawnia przypadki, w których zwolnienia L4 wykorzystywane są do dorabiania, podróży czy prowadzenia działalności gospodarczej.

Ustawa wiatrakowa wróciła do Sejmu. Hennig-Kloska: Rząd się nie podda z ostatniej chwili
Ustawa wiatrakowa wróciła do Sejmu. Hennig-Kloska: "Rząd się nie podda"

– Rząd się nie podda. Ministerstwo Klimatu i Środowiska dalej będzie pracować nad ustawą o rozwoju turbin wiatrowych na lądzie – skomentowała czwartkowe weto prezydenta minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.

Cimoszewicz jednak winien wypadku? Jest decyzja sądu z ostatniej chwili
Cimoszewicz jednak winien wypadku? Jest decyzja sądu

Konieczna jest uzupełniająca opinia biegłych badających wypadki drogowe – uznał w czwartek Sąd Okręgowy w Białymstoku, w procesie apelacyjnym Włodzimierza Cimoszewicza. Były premier w pierwszej instancji został nieprawomocnie uniewinniony od zarzutu potrącenia rowerzystki na przejściu dla pieszych.

Policja zatrzymała znanych gangsterów. Wśród nich słynnego Słowika z ostatniej chwili
Policja zatrzymała znanych gangsterów. Wśród nich słynnego "Słowika"

Policjanci zatrzymali trzech byłych gangsterów, którzy próbowali wymusić 100 tys. zł od warszawskiego przedsiębiorcy. Do zatrzymania doszło w hotelu podczas przekazania gotówki. Wśród zatrzymanych jest Andrzej Z. ps. "Słowik", jeden z najbardziej znanych przywódców w Polsce.

PZPN wydał pilny komunikat. Poważne zarzuty z ostatniej chwili
PZPN wydał pilny komunikat. Poważne zarzuty

PZPN zawiesił piłkarza Sokoła Kleczew za podejrzenie match-fixingu. Sprawa trafiła do organów ścigania – informuje w czwartek PZPN.

UEFA surowo ukarała… Raków. Co z Maccabi Hajfa? z ostatniej chwili
UEFA surowo ukarała… Raków. Co z Maccabi Hajfa?

Raków Częstochowa został ukarany przez UEFA grzywną w wysokości 40 tys. euro za incydenty z udziałem kibiców podczas meczu eliminacji Ligi Konferencji Europy z Maccabi Hajfa, rozegranego 14 sierpnia w węgierskim Debreczynie. Na razie federacja nie mówi o wymiarze kary dla izraelskiego klubu, którego kibice wywiesili podczas meczu z Rakowem skandaliczny transparent i prowokowali polskich kibiców.  

Wiadomości
Mateusz Morawiecki na Forum w Karpaczu odpowie na pytanie, czy Polska może być liderem regionu

XXXIV Forum Ekonomiczne w Karpaczu będzie areną jednej z najważniejszych debat o przyszłości Polski. Już we wtorek, 2 września, byli premierzy i ministrowie gospodarki, w tym Mateusz Morawiecki i Grzegorz W. Kołodko, zmierzą się z kluczowym pytaniem: Czy Polska, po dekadach dynamicznego wzrostu, wciąż ma potencjał, by zostać gospodarczą potęgą regionu? Dyskusja zapowiada się niezwykle interesująco, bo wnioski po niej mogą natchnąć do obrania kierunku rozwoju naszego kraju na najbliższe lata.

Holandia przekaże Polsce zestawy systemu Patriot z ostatniej chwili
Holandia przekaże Polsce zestawy systemu Patriot

Wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz poinformował w czwartek, że Holandia zadeklarowała wsparcie systemów zabezpieczających polską przestrzeń powietrzną. – Od grudnia dwa zestawy systemu Patriot będą rozmieszczone w Polsce, a wraz z nimi przybędzie 300 holenderskich żołnierzy – dodał.

REKLAMA

[Tylko u nas] Dr Adam Cyra: Niedokończone wspomnienia Więźnia Nr 3720

Tadeusz Joachimowski, ur. w 1908 r., nie zdążył przed śmiercią ukończyć swych wspomnień z obozowych przeżyć. Oznaczono go w KL Auschwitz numerem 3720. Najpierw był pisarzem (Schreiberem) w obozie macierzystym w Oświęcimiu, a następnie od wiosny 1943 r. pisarzem w obozie cygańskim w Brzezince, którego całkowita zagłada nastąpiła siedemdziesiąt osiem lat temu, w dniu 2 sierpnia 1944 r. Łącznie w KL Auschwitz II-Birkenau zginęło około dwadzieścia tysięcy Romów.
Księgi Ewidencyjne Romów w KL Auschwitz [Tylko u nas] Dr Adam Cyra: Niedokończone wspomnienia Więźnia Nr 3720
Księgi Ewidencyjne Romów w KL Auschwitz / Muzeum Auschwitz

Tadeusz Joachimowski aktywnie działał w konspiracji wojskowej więźniów, której twórcą był rotmistrz Witold Pilecki. W lipcu 1944 r. wraz z dwoma współwięźniami Polakami – Ireneuszem Pietrzykiem i Henrykiem Porębskim – ukrył w ziemi wyniesione z kancelarii obozowej księgi ewidencyjne Romów. Zakopano je w obozie cygańskim obok baraku nr 31. Zawinięte były w ubranie i włożone do wiadra. Odkopane zostały w jego obecności w styczniu 1949 r. i są przechowywane w zbiorach archiwalnych Muzeum Auschwitz-Birkenau. W 1993 r. opublikowano je drukiem jako „Księga Pamięci. Cyganie w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau”.

Przytaczam fragment wspomnień Tadeusza Joachimowskiego, w którym napisał:

„Pierwszych Cyganów przywieziono do obozu w Brzezince w końcu lutego 1943 r. Do osiedlenia przeznaczono im bagnisty teren oznaczony na planach jako odcinek BIIe. (…) W tym czasie związany byłem z grupą Rawicza – Dziamy – Gilewicza – Lisowskiego i Bilińskiego (oficerowie z konspiracji wojskowej rtm. Witolda Pileckiego – dop. A.C.). Poprzednio często kontaktowałem się również z socjalistą Stanisławem Dębskim-Dubois. Kontakty te wskazywały, że moja obecność na tym terenie jest konieczna, ponieważ przy każdym wyjściu z obozu macierzystego mogłem zebrać masę cennych informacji i wiadomości. (…) Postarałem się o zgodę Rapportschreibera Diestla na przeniesienie mnie do Brzezinki, do czego już przekonywali mnie wcześniej Dziama, Gilewicz i Biliński”.

Niedokończone wspomnienia Tadeusza Joachimowskiego, których kopię posiadam, liczące około dwieście stron rękopisu nie zostały dotychczas opublikowane, chociaż zawierają wiele nowych danych odnośnie tragicznej historii obozu romskiego w KL Auschwitz II-Birkenau.

Adam Cyra
 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe