Tomasz Terlikowski: Adwent to dobry czas, by wracać do św. Augustyna

Końcówka Adwentu to dobry czas, by rozpocząć rekolekcje. A jeśli ktoś nie ma czasu, by na nie uczęszczać, to pewnym zamiennikiem może być lektura. Dla mnie taką adwentową książką stały się „Kazania do Ewangelii według św. Mateusza” Augustyna z Hippony.
Św. Augustyn z Hippony. Philippe de Champiegne Tomasz Terlikowski: Adwent to dobry czas, by wracać do św. Augustyna
Św. Augustyn z Hippony. Philippe de Champiegne / Wikipedia domena publiczna

To nowe tłumaczenie tekstów, które wcześniej nie były w polskim myśleniu obecne. Nie jest to przykład głębokiej augustyńskiej teologii, ale raczej duszpasterskie rozważania skierowane do tzw. zwykłych ludzi. Tyle że Augustyn swoich słuchaczy szanuje, więc mówi o rzeczach ważnych i niekiedy trudnych, nie boi się wprowadzać teologii, i choć przytacza także nauczanie moralne, to skupia się także na doktrynie czy filozofii. Takich kazań potrzebujemy także dziś. 

Nie będę cytował wszystkiego. Mnie urzekło kilka mocnych stwierdzeń. Pierwsze z nich dotyczy poznania Boga. „Cóż zatem powiemy o Bogu? Jeśli bowiem chcesz coś powiedzieć, co pojąłeś, to nie jest to Bóg. Jeśli zdołałeś pojąć [umysłem], to pojąłeś coś innego niż Boga. Jeśli zdawało ci się, że zdołałeś pojąć, to zostałeś oszukany przez swoją wyobraźnię. Jeśli pojąłeś to [Bóg] nie jest tym. Czym zaś jest, tego nie pojąłeś” – wskazuje Augustyn i trudno o bardziej apofatyczne, ale też bardziej adekwatne uchwycenie tego, kim jest Bóg i jak ma się do Niego nasze myślenie. 

 

Rozważania dotyczące modlitwy

Niesamowite są także augustyńskie rozważania dotyczące modlitwy, tego, jak i o co prosić, a także wyjaśnienie, dlaczego dalece nie wszystkie nasze prośby zostają wypełnione. Augustyn opiera się w tych rozważaniach na Ewangelii, swoiście oczywiście pojętej, ale wiele z jego odpowiedzi nadaje się wprost do udzielenia ich obecnie zadającym pytania o modlitwę. Mocno wybrzmiewają także słowa o tym, że w istocie nie pomyślność jest celem modlitwy ani ludzkiego życia. „Jest oznaką wielkiego męstwa walczyć z pomyślnością. Jest oznaką wielkiej pomyślności nie dać się zwyciężyć przez pomyślność” – wskazuje Augustyn.

A dla tych, którzy zadają sobie często pytanie o poziom biskupów, o ich zaniedbania czy o to, dlaczego w Kościele jest zło, Augustyn odpowiada tak: „Źli są wszędzie. (…) Dlaczego dziwisz się, że znalazłeś złych w miejscu świętym?”. A wcześniej zauważa, „również w absydach jest ziarno i są chwasty”. Oddzielenie ich od siebie jest kwestią przyszłości, ale istotne jest, by zrozumieć, że ani kapłaństwo, ani biskupstwo nie chronią przed upadkiem i nie są – w żadnym razie – gwarantem świętości.

Takich myśli, wskazówek, głębokich porad jest w tej książce więcej. Warto, naprawdę warto ją przeczytać. 


 

POLECANE
Komunikat dla mieszkańców woj. świętokrzyskiego z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców woj. świętokrzyskiego

W Świętokrzyskiem trwają skoordynowane działania policji, Wojsk Obrony Terytorialnej i Służby Ochrony Kolei na liniach kolejowych i dworcach, by chronić infrastrukturę kolejową po aktach dywersji – informuje Świętokrzyski Urząd Wojewódzki w Kielcach.

Przedstawiciel Ukrainy: Osiągnęliśmy porozumienie z USA ws. planu pokojowego z ostatniej chwili
Przedstawiciel Ukrainy: Osiągnęliśmy porozumienie z USA ws. planu pokojowego

"Nasze delegacje osiągnęły porozumienie w sprawie głównych warunków porozumienia omawianego w Genewie" – napisał na platformie X Rustem Umerow, były minister obrony Ukrainy.

TSUE: Państwo ma obowiązek uznać małżeństwo jednopłciowe zawarte w innym kraju UE z ostatniej chwili
TSUE: Państwo ma obowiązek uznać małżeństwo jednopłciowe zawarte w innym kraju UE

Państwo członkowskie ma obowiązek uznać małżeństwo pary tej samej płci zawarte legalnie w innym kraju Unii Europejskiej, nawet jeśli prawo tego państwa nie uznaje tego typu związków – orzekł we wtorek Trybunał Sprawiedliwości UE. Sprawa dotyczy pary Polaków.

Lempart, Szczurek, Babcia Kasia i inni aktywiści w prokuraturze. O czym rozmawiali z Żurkiem? z ostatniej chwili
Lempart, Szczurek, "Babcia Kasia" i inni "aktywiści" w prokuraturze. O czym rozmawiali z Żurkiem?

Spotkanie ministra sprawiedliwości Waldemara Żurka z anty-PiS-owskimi aktywistami w Prokuraturze Regionalnej w Warszawie wywołało burzę.

Groźny wypadek na zakopiance. DK7 zablokowana z ostatniej chwili
Groźny wypadek na zakopiance. DK7 zablokowana

Groźny wypadek na zakopiance. W Gaju między Krakowem a Myślenicami doszło do zderzenia ciężarówki i autobusu krakowskiego MPK. Są ranni – informuje we wtorek rano RMF FM.

KRUS wydał komunikat dla rolników z ostatniej chwili
KRUS wydał komunikat dla rolników

Do 1 grudnia 2025 r. rolnicy ubezpieczeni w KRUS oraz emeryci i renciści rolniczy mogą zgłaszać kandydatury do Rady Ubezpieczenia Społecznego Rolników – informuje KRUS.

Krzysztof Śmiszek walczy z ciężką chorobą. Mamy problem z ostatniej chwili
Krzysztof Śmiszek walczy z ciężką chorobą. "Mamy problem"

Robert Biedroń ujawnił, że jego partner Krzysztof Śmiszek zmaga się z ciężką chorobą kości, ma problemy z poruszaniem się i czeka na kolejne badania. – Jest to choroba, która nadal nie jest zdiagnozowana. Z trudem się porusza. Mamy problem. Zobaczymy, jak to się skończy – powiedział.

Sukces Karola Nawrockiego. Rekordowy wynik w sondażu z ostatniej chwili
Sukces Karola Nawrockiego. Rekordowy wynik w sondażu

Karol Nawrocki został liderem listopadowego sondażu zaufania IBRiS dla portalu Onet. Prezydent uzyskał 51,8 proc. pozytywnych wskazań, co oznacza wzrost o 4,9 punktu proc. w porównaniu z pomiarem październikowym i nowy rekord jego społecznego poparcia w tym badaniu.

 Nocny pożar hotelu w Olsztynie. Goście ewakuowani z ostatniej chwili
Nocny pożar hotelu w Olsztynie. Goście ewakuowani

W Olsztynie w nocy z poniedziałku na wtorek doszło do pożaru hotelu nad jeziorem Ukiel. Kilkanaście osób ewakuowało się z obiektu samodzielnie, innym pomogli strażacy. Nikt nie ucierpiał.

Duże roszady w TVP. Na horyzoncie gwiazda TVN gorące
Duże roszady w TVP. Na horyzoncie gwiazda TVN

W porannym programie TVP znów wrze. Za kulisami zapadają decyzje, które mogą całkowicie odmienić układ sił w śniadaniówce, a widzowie już spekulują, kto pojawi się na ekranie, a kto z niego zniknie. Jedno jest pewne – zmiany będą naprawdę głośne.

REKLAMA

Tomasz Terlikowski: Adwent to dobry czas, by wracać do św. Augustyna

Końcówka Adwentu to dobry czas, by rozpocząć rekolekcje. A jeśli ktoś nie ma czasu, by na nie uczęszczać, to pewnym zamiennikiem może być lektura. Dla mnie taką adwentową książką stały się „Kazania do Ewangelii według św. Mateusza” Augustyna z Hippony.
Św. Augustyn z Hippony. Philippe de Champiegne Tomasz Terlikowski: Adwent to dobry czas, by wracać do św. Augustyna
Św. Augustyn z Hippony. Philippe de Champiegne / Wikipedia domena publiczna

To nowe tłumaczenie tekstów, które wcześniej nie były w polskim myśleniu obecne. Nie jest to przykład głębokiej augustyńskiej teologii, ale raczej duszpasterskie rozważania skierowane do tzw. zwykłych ludzi. Tyle że Augustyn swoich słuchaczy szanuje, więc mówi o rzeczach ważnych i niekiedy trudnych, nie boi się wprowadzać teologii, i choć przytacza także nauczanie moralne, to skupia się także na doktrynie czy filozofii. Takich kazań potrzebujemy także dziś. 

Nie będę cytował wszystkiego. Mnie urzekło kilka mocnych stwierdzeń. Pierwsze z nich dotyczy poznania Boga. „Cóż zatem powiemy o Bogu? Jeśli bowiem chcesz coś powiedzieć, co pojąłeś, to nie jest to Bóg. Jeśli zdołałeś pojąć [umysłem], to pojąłeś coś innego niż Boga. Jeśli zdawało ci się, że zdołałeś pojąć, to zostałeś oszukany przez swoją wyobraźnię. Jeśli pojąłeś to [Bóg] nie jest tym. Czym zaś jest, tego nie pojąłeś” – wskazuje Augustyn i trudno o bardziej apofatyczne, ale też bardziej adekwatne uchwycenie tego, kim jest Bóg i jak ma się do Niego nasze myślenie. 

 

Rozważania dotyczące modlitwy

Niesamowite są także augustyńskie rozważania dotyczące modlitwy, tego, jak i o co prosić, a także wyjaśnienie, dlaczego dalece nie wszystkie nasze prośby zostają wypełnione. Augustyn opiera się w tych rozważaniach na Ewangelii, swoiście oczywiście pojętej, ale wiele z jego odpowiedzi nadaje się wprost do udzielenia ich obecnie zadającym pytania o modlitwę. Mocno wybrzmiewają także słowa o tym, że w istocie nie pomyślność jest celem modlitwy ani ludzkiego życia. „Jest oznaką wielkiego męstwa walczyć z pomyślnością. Jest oznaką wielkiej pomyślności nie dać się zwyciężyć przez pomyślność” – wskazuje Augustyn.

A dla tych, którzy zadają sobie często pytanie o poziom biskupów, o ich zaniedbania czy o to, dlaczego w Kościele jest zło, Augustyn odpowiada tak: „Źli są wszędzie. (…) Dlaczego dziwisz się, że znalazłeś złych w miejscu świętym?”. A wcześniej zauważa, „również w absydach jest ziarno i są chwasty”. Oddzielenie ich od siebie jest kwestią przyszłości, ale istotne jest, by zrozumieć, że ani kapłaństwo, ani biskupstwo nie chronią przed upadkiem i nie są – w żadnym razie – gwarantem świętości.

Takich myśli, wskazówek, głębokich porad jest w tej książce więcej. Warto, naprawdę warto ją przeczytać. 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe