Czy Wielki Post zawsze był wielki? Skąd się wziął i jakie były dawne zwyczaje z nim związane?

Skąd wzięły się Środa Popielcowa i Wielki Post? Czy zawsze i wszędzie trwał 40 dni? Jak kiedyś wyglądał obrzęd posypania popiołem? O genezie Środy Popielcowej i Wielkiego Postu oraz zwyczajach z nimi związanych w rozmowie z Family News Service opowiedział o. prof. Bazyli Degórski, patrolog, z Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza z Akwinu w Rzymie.
 Czy Wielki Post zawsze był wielki? Skąd się wziął i jakie były dawne zwyczaje z nim związane?
/ Family News Service

Początek Wielkiego Postu

- W pierwszych wiekach chrześcijaństwa poszczono tylko przez 40 godzin w Wielki Piątek i w Wielką Sobotę – mówi o. prof. Bazyli Degórski. - Post trwający 40 dni poprzedzających Wielkanoc rozpowszechnił się w pierwszej połowie IV wieku – dodaje.

Pod koniec pontyfikatu Grzegorza Wielkiego (zmarł w 604 r.), ustalono rozpoczęcie Wielkiego Postu w środę poprzedzającą pierwszą niedzielę postu. W niedziele post oczywiście nie obowiązywał, a więc dodane dni dawały ważną liczbę 40 dni, która odnosi się do wydarzeń biblijnych, między innymi postu Jezusa na pustyni.


Obecnie początek Wielkiego Postu zbiega się ze Środą Popielcową w kościołach rzymskokatolickich i w wielu protestanckich. Jednak nie wszędzie w kościele katolickim i nie we wszystkich wyznaniach chrześcijańskich tak jest. - Na przykład w Mediolanie i w całej jego metropolii obowiązuje obrządek ambrozjański, w którym Wielki Post rozpoczyna się o cztery dni później. Tak więc karnawał kończy się tam dopiero w sobotę. W Lombardii dniem postu i wstrzemięźliwości, który rozpoczyna Wielki Post, jest pierwszy piątek tego okresu – mówi o. prof. Degórski.


Środa Popielcowa

- Chcąc ustalić pojawienie się i dzieje Środy Popielcowej, trzeba dodać, że wywodzi się ona ze starochrześcijańskich rytów pokutnych ­– mówi paulin. Od połowy V wieku na początku Wielkiego Postu odbywał się obrzęd wypraszania z kościoła publicznych grzeszników. Mogli wrócić do wspólnoty dopiero po odprawieniu pokuty. - Spowiadali się przed biskupem (albo jego delegatem), po czym o ustalonej porze przychodzili przed wejście do kościoła, byli wprowadzani do środka, a biskup i prezbiterzy posypywali im głowy popiołem, wypowiadając formułę biblijną: +Pamiętaj, człowiecze, że jesteś prochem i w proch się obrócisz; czyń pokutę, byś miał życie wieczne+. Biskup kropił ich następnie wodą święconą; święcił także ich szaty pokutne – wyjaśnia
o. prof. Degórski.

- W X wieku, oprócz owych publicznych grzeszników, w tego rodzaju pokutnym obrzędzie uczestniczyli także inni wierni – dodaje. Popiołem posypywano także głowę papieża podczas specjalnej celebracji. - Nałożenie w Środę Popielcową popiołu na głowę papieża miało tradycyjnie miejsce w rzymskiej bazylice św. Anastazji na Palatynie ­– mówi o. prof. Bazyli Degórski – Z bazyliki tej ruszała następnie procesja pokutna, która boso (przynajmniej do XII w.) kierowała się do pierwszego kościoła stacyjnego u św. Sabiny na Awentynie, gdzie papież odprawiał nabożeństwo i wygłaszał homilię.


Ojciec profesor zaznacza, że świadectwa potwierdzające praktykowanie posypywania głów popiołem można znaleźć także na innych terenach. Między innymi na początku XI w. wspomina o nim anglosaski mnich benedyktyński znany jako Aelfric Grammaticus.


- Ryt posypania głowy popiołem, który powstał jako praktyka związana ze zwyczajem rozpoczynania publicznej pokuty od Wielkiego Postu (od IV w.), wiązał się z używaniem włosiennicy i popiołu – mówi o. prof. Bazyli Degórski. – Symbol popiołu przetrwał do naszych czasów.


Family News Service


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Awantura w Finlandii. Robert Biedroń kłamał? Wiadomości
Awantura w Finlandii. Robert Biedroń kłamał?

Nieoczekiwany finał wyprawy Roberta Biedronia do Finlandii. Wiele wskazuje na to, że w sprawie "darmowej aborcji dla Polek w Findlandii" znany aktywista LGBT mijał się z prawdą.

Niepokojące doniesienia z granicy z Białorusią. Komunikat policji i prokuratury Wiadomości
Niepokojące doniesienia z granicy z Białorusią. Komunikat policji i prokuratury

Policja pod nadzorem prokuratury wyjaśnia okoliczności śmierci mężczyzny, którego zwłoki znaleziono we wtorek na podmokłym terenie niedaleko miejscowości Zamosze w podlaskiej gminie Narewka. Na miejscu trwają jeszcze czynności procesowe i identyfikacyjne.

Niemcy. Osoby z powikłaniami poszczepiennymi skarżą się, że nie są traktowane serio Wiadomości
Niemcy. Osoby z powikłaniami poszczepiennymi skarżą się, że nie są traktowane serio

Niemiecki minister zdrowia, Karl Lauterbach uważa, że powikłania poszczepienne powinny być szybciej stwierdzane niż ma to miejsce obecnie. Pojawia się bowiem wiele relacji osób, które cierpią po przyjęciu szczepionek na COVID-19.

Burza w Pałacu Buckingham. „Kto jest prawdziwym ojcem Harry'ego?” Wiadomości
Burza w Pałacu Buckingham. „Kto jest prawdziwym ojcem Harry'ego?”

„Głęboko w arsenale Harry'ego jest kwestia, która od dawna jest bolesną kością niezgody zarówno dla niego, jak i jego ojca. To plotki kwestionujące, czy Karol naprawdę jest jego ojcem” – czytamy w publikacji australijskiego serwisu „The New Idea”, specjalizującego się w informacjach dot. życia brytyjskiej rodziny królewskiej.

Lekarza!. Propagandowy program Sołowjowa w rosyjskiej telewizji przyjął nieoczekiwany obrót Wiadomości
"Lekarza!". Propagandowy program Sołowjowa w rosyjskiej telewizji przyjął nieoczekiwany obrót

Znany rosyjski propagandysta i przyjaciel Władimira Putina prowadzi program publicystyczny w rosyjskiej telewizji Rasija 1. Tym razem program przyjął nieoczekiwany obrót.

Tragiczny wypadek pod Słupskiem. Nie żyje zakonnica Wiadomości
Tragiczny wypadek pod Słupskiem. Nie żyje zakonnica

We wsi Sąborze pod Słupskiem doszło do tragicznego w skutkach wypadku. W wyniku zderzenia auta osobowego i ciężarówki zginęła przełożona domu zakonnego w Koszalinie Inga Grula.

Co Putin ugrał z Xi Jinpingiem? Financial Times: To był kluczowy temat tych rozmów Wiadomości
Co Putin ugrał z Xi Jinpingiem? "Financial Times": To był kluczowy temat tych rozmów

Wizyta chińskiego przywódcy Xi Jinpinga w Moskwie zaowocuje korzystnym dla obu stron porozumieniem, na mocy którego Rosja zaoferuje Chinom swoje surowce w zamian za przychylną postawę Pekinu wobec inwazji Kremla na Ukrainę i pomoc w łagodzeniu skutków zachodnich sankcji - twierdzi we wtorek brytyjski dziennik "Financial Times".

Dyrektor Pucharu Świata zabrał głos ws. dramatu Dawida Kubackiego Wiadomości
Dyrektor Pucharu Świata zabrał głos ws. dramatu Dawida Kubackiego

Dawid Kubacki z powodu poważnych problemów osobistych wycofał się z niedzielnych zawodów Pucharu Świata w norweskim Vikersund. Okazuje się, że żona skoczka Marta walczy o życie w szpitalu. Wiadomość ta wstrząsnęła światem sportu.

Oświadczenie Putina po spotkaniu z Xi Jinpingiem. Jest odpowiedź Zełenskiego Wiadomości
Oświadczenie Putina po spotkaniu z Xi Jinpingiem. Jest odpowiedź Zełenskiego

Władimir Putin we wtorkowym oświadczeniu po spotkaniu z przywódca Chin Xi Jinpingiem przekazał, że chiński plan pokojowy wobec Ukrainy można uznać za podstawę rozwiązania konfliktu. Słowa Putina skomentował prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Zaskakujące wyróżnienie dla Grety Thunberg. Honoris causa z... teologii Wiadomości
Zaskakujące wyróżnienie dla Grety Thunberg. Honoris causa z... teologii

Uniwersytet Helsiński ogłosił listę nagrodzonych tytułem doktora honoris causa. O dziwo znalazła się na niej aktywistka Greta Thunberg, która otrzyma wyróżnienie w dziedzinie teologii.

Marsz
Godności
Emerytury
Stażowe