Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna  
11. Opieka nad dziećmi i wsparcie dla dzieci
a. Dzieci mają prawo  do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, które charakteryzują się dobrą jakością i przystępną ceną
b. Dzieci mają prawo do ochrony przed ubóstwem. Dzieci ze środowisk znajdujących się w niekorzystnej sytuacji mają prawo do szczególnych środków służących zwiększeniu równości szans.
 
W ramach Filaru podkreślono aspekty jakości wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. Powszechnie dostępna wczesna edukacja i wysokiej jakości opieka nad dzieckiem jest korzystna dla wszystkich dzieci, a w szczególności dla dzieci pochodzących z środowisk w niekorzystnej sytuacji społecznej.

Jak podkreśla dr Magdalena Rycak (Uczelnia Łazarskiego) w Polsce od lat wskazuje się na utrudniony dostęp do placówek opiekuńczych dla dzieci, takich jak tanie lub darmowe żłobki czy przedszkola. Wciąż pozostajemy jedynym z nielicznych państw, w których prawo (poza obowiązkową „zerówką”) nie gwarantuje dzieciom miejsca przedszkolu czy żłobku. Od lat około 40%  polskich dzieci od trzeciego roku życia do chwili udania się do szkoły (zerówka) pozostaje jedynie pod opieką rodziców. W pozostałych państwach europejskich w tej grupie wiekowej średnio w domu pozostaje jedynie 11% dzieci. 

Ekspertka wskazuje, ze należałoby postulować wprowadzenie szerzej skoordynowanych działań w zakresie wsparcia państwa na rzecz dzieci i zapewnienia im odpowiedniej opieki i poziomu życia, takich jak dodatki do czynszów, ulgi podatkowe (tym większe im więcej dzieci w rodzinie), czy darmowe przedszkola i żłobki dla wszystkich dzieci powyżej roku. Państwo polskie powinno wspierać i finansować żłobki działające przy zakładach pracy, a także partycypować w większym stopniu niż dotychczas w dofinansowaniu profesjonalnych niań czy też asystentek rodzinnych, zwłaszcza w przypadku opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi.

Jak wskazuje Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność) przy analizowaniu znaczenia pkt 11 Filaru w polskim kontekście można odwołać się do art. 7 Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej (ZEKS). W pkt 7. 3 Karty wskazuje się, że w celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa dzieci i młodocianych do ochrony, Strony zobowiązują się zabronić by dzieci, które podlegają jeszcze obowiązkowemu nauczaniu, były zatrudniane przy pracach, które uniemożliwiałyby im pełne korzystanie z tego nauczania.  Należy mieć świadomość, że Polska jest bardzo daleko od wskazanego standardu ze względu na skalę pracujących dzieci w rodzinnych gospodarstwach rolnych w ramach pomocy świadczonej na rzecz rodziny.  Należy także pamiętać, że wynagrodzenie pracowników młodocianych w Polsce znacznie odbiega od minimum uznawanego w ZEKS – akceptowalne jest ustalenie wynagrodzenia dla osoby 15/16 letniej o 30% niższego niż minimalne wynagrodzenie osoby dorosłej, dla osoby 16/18 letniej różnica nie powinna przekraczać 20%. Natomiast polskie przepisy ustalają wynagrodzenie pracowników młodocianych na poziomie 4 -6% wynagrodzenia minimalnego.   

Tutaj można przeczytać o 10 punkcie Filaru

bs
 

 

POLECANE
Morderca „Inki” odszedł żegnany z honorami tylko u nas
Morderca „Inki” odszedł żegnany z honorami

„Jak trudno umierać, gdy naście masz lat. Jak trudno zaśpiewać piosenkę. Gdy z pąka dopiero rozwijasz się w kwiat. Ze śmiercią wędrując pod rękę” – śpiewa Andrzej Kołakowski w pięknej piosence „Inka”.

Zwrot we Francji: Sebastien Lecornu ponownie mianowany premierem z ostatniej chwili
Zwrot we Francji: Sebastien Lecornu ponownie mianowany premierem

Prezydent Emmanuel Macron ponownie mianował premierem Sebastiena Lecornu - donosi Polska Agencja Prasowa w piątek wieczorem.

„Chiny wysłały Zachodowi wiadomość, że kontrolują jego gospodarkę i dobrobyt” z ostatniej chwili
„Chiny wysłały Zachodowi wiadomość, że kontrolują jego gospodarkę i dobrobyt”

– Ogłoszone przez Chiny kontrole eksportu metali ziem rzadkich to wiadomość, którą Pekin wysyła USA i światu: kontrolujemy wasze gospodarki, możemy zniszczyć wasz dobrobyt – powiedział PAP Dean W. Ball, ekspert think tanku Foundation for American Innovation zajmującego się sprawami polityki i technologii.

Ważny komunikat dla mieszkańców woj. podkarpackiego z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców woj. podkarpackiego

Kierowcy na Podkarpaciu muszą uzbroić się w cierpliwość. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad opublikowała listę aktualnych utrudnień w ruchu. W wielu miejscach trwają roboty drogowe, obowiązuje ruch wahadłowy i ograniczenia prędkości do 40–50 km/h.

Tȟašúŋke Witkó: Przegapiliście rocznicę zjednoczenia Niemiec, a szkoda, bo się działo tylko u nas
Tȟašúŋke Witkó: Przegapiliście rocznicę zjednoczenia Niemiec, a szkoda, bo się działo

Z przyczyn dla mnie tajemniczych, polskie media całkowicie przemilczały ważne wydarzenie z 3 października 2025 roku, którego to dnia nasi zachodni sąsiedzi obchodzili okrągłą, 35. rocznicę zjednoczenia ich kraju.

Bezpieczeństwo Europy i sztuczna inteligencja. Karol Nawrocki o rozmowach na szczycie Arraiolos z ostatniej chwili
Bezpieczeństwo Europy i sztuczna inteligencja. Karol Nawrocki o rozmowach na szczycie Arraiolos

Rozmowy podczas szczytu Grupy Arraiolos koncentrowały się na kwestiach bezpieczeństwa w naszym regionie oraz na możliwościach wykorzystania sztucznej inteligencji w obszarze cywilnym i wojskowym - przekazał w piątek prezydent Karol Nawrocki.

Przetasowania na szczycie, rządzenie niemożliwe bez Konfederacji. Zobacz najnowszy sondaż z ostatniej chwili
Przetasowania na szczycie, rządzenie niemożliwe bez Konfederacji. Zobacz najnowszy sondaż

Nowy sondaż IBRiS dla Onetu pokazuje wzrost poparcia dla Koalicji Obywatelskiej, jednak bez realnych szans na stworzenie rządu; Polska 2050 i PSL znalazły się pod progiem wyborczym, a wyliczony podział mandatów pokazuje, że bez tych ugrupowań KO nie ma szans na uzyskanie większości parlamentarnej. Drugie miejsce zajęło Prawo i Sprawiedliwość, które utrzymuje stabilne poparcie.

Ważny komunikat dla mieszkańców Poznania z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców Poznania

W niedzielę, 12 października, w Poznaniu odbędzie się 24. edycja maratonu. Miasto wprowadzi duże zmiany w ruchu drogowym i komunikacji. Ulica Grunwaldzka i część centrum zostaną zamknięte, a ZTM uruchomi dodatkowe linie tramwajowe i autobusowe.

Przełom ws. zamrożonych rosyjskich aktywów? Wielka Brytania, Niemcy i Francja: Jesteśmy gotowi z ostatniej chwili
Przełom ws. zamrożonych rosyjskich aktywów? Wielka Brytania, Niemcy i Francja: Jesteśmy gotowi

Przywódcy Wielkiej Brytanii, Francji i Niemiec (kraje E3) oświadczyli w piątek, że uzgodnili w rozmowie telefonicznej gotowość podjęcia działań zmierzających do wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów państwowych do wsparcia ukraińskiego wojska.

Restrykcje Chin na metale ziem rzadkich. Ostra zapowiedź Donalda Trumpa z ostatniej chwili
Restrykcje Chin na metale ziem rzadkich. Ostra zapowiedź Donalda Trumpa

Prezydent USA Donald Trump powiedział w piątek, że nie widzi powodu, by spotykać się z przywódcą Chin Xi Jinpingiem wobec ogłoszonych przez Chiny restrykcji eksportowych na metale ziem rzadkich. Zagroził też wprowadzeniem nowych, wyższych ceł na chińskie towary oraz innymi środkami odwetowymi.

REKLAMA

Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna  
11. Opieka nad dziećmi i wsparcie dla dzieci
a. Dzieci mają prawo  do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, które charakteryzują się dobrą jakością i przystępną ceną
b. Dzieci mają prawo do ochrony przed ubóstwem. Dzieci ze środowisk znajdujących się w niekorzystnej sytuacji mają prawo do szczególnych środków służących zwiększeniu równości szans.
 
W ramach Filaru podkreślono aspekty jakości wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. Powszechnie dostępna wczesna edukacja i wysokiej jakości opieka nad dzieckiem jest korzystna dla wszystkich dzieci, a w szczególności dla dzieci pochodzących z środowisk w niekorzystnej sytuacji społecznej.

Jak podkreśla dr Magdalena Rycak (Uczelnia Łazarskiego) w Polsce od lat wskazuje się na utrudniony dostęp do placówek opiekuńczych dla dzieci, takich jak tanie lub darmowe żłobki czy przedszkola. Wciąż pozostajemy jedynym z nielicznych państw, w których prawo (poza obowiązkową „zerówką”) nie gwarantuje dzieciom miejsca przedszkolu czy żłobku. Od lat około 40%  polskich dzieci od trzeciego roku życia do chwili udania się do szkoły (zerówka) pozostaje jedynie pod opieką rodziców. W pozostałych państwach europejskich w tej grupie wiekowej średnio w domu pozostaje jedynie 11% dzieci. 

Ekspertka wskazuje, ze należałoby postulować wprowadzenie szerzej skoordynowanych działań w zakresie wsparcia państwa na rzecz dzieci i zapewnienia im odpowiedniej opieki i poziomu życia, takich jak dodatki do czynszów, ulgi podatkowe (tym większe im więcej dzieci w rodzinie), czy darmowe przedszkola i żłobki dla wszystkich dzieci powyżej roku. Państwo polskie powinno wspierać i finansować żłobki działające przy zakładach pracy, a także partycypować w większym stopniu niż dotychczas w dofinansowaniu profesjonalnych niań czy też asystentek rodzinnych, zwłaszcza w przypadku opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi.

Jak wskazuje Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność) przy analizowaniu znaczenia pkt 11 Filaru w polskim kontekście można odwołać się do art. 7 Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej (ZEKS). W pkt 7. 3 Karty wskazuje się, że w celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa dzieci i młodocianych do ochrony, Strony zobowiązują się zabronić by dzieci, które podlegają jeszcze obowiązkowemu nauczaniu, były zatrudniane przy pracach, które uniemożliwiałyby im pełne korzystanie z tego nauczania.  Należy mieć świadomość, że Polska jest bardzo daleko od wskazanego standardu ze względu na skalę pracujących dzieci w rodzinnych gospodarstwach rolnych w ramach pomocy świadczonej na rzecz rodziny.  Należy także pamiętać, że wynagrodzenie pracowników młodocianych w Polsce znacznie odbiega od minimum uznawanego w ZEKS – akceptowalne jest ustalenie wynagrodzenia dla osoby 15/16 letniej o 30% niższego niż minimalne wynagrodzenie osoby dorosłej, dla osoby 16/18 letniej różnica nie powinna przekraczać 20%. Natomiast polskie przepisy ustalają wynagrodzenie pracowników młodocianych na poziomie 4 -6% wynagrodzenia minimalnego.   

Tutaj można przeczytać o 10 punkcie Filaru

bs
 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe