Waldemar Uziak: Pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Ich pensje często są niższe

O wynagradzaniu pracowników z długoletnim stażem i nowo zatrudnionych rozmawiamy z doktorem Waldemarem Uziakiem, koordynatorem Biura Prawnego ZRG, wykładowcą w Katedrze Prawa Pracy Uniwersytetu Gdańskiego
 Waldemar Uziak: Pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Ich pensje często są niższe
/ Pixabay.com/CC0

W jednym z urzędów samorządowych od lat długoletni pracownicy nie otrzymywali podwyżek, co więcej nowo zatrudniane osoby otrzymywały już na starcie większe uposażenie zasadnicze niż osoby zatrudniane wcześniej. Tę oczywistą niesprawiedliwość pracodawca tłumaczył faktem, że przecież pracownicy otrzymują tzw. stażowe, a więc pensje „starych” i „nowych” pracowników są porównywalne. Czy można tu mówić o naruszeniu zasady równego traktowania pracowników w zakresie kształtowania wynagrodzeń za pracę?

– Jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest zapisana w przepisie art. 112 k.p. zasada równego traktowania pracowników w sytuacji wypełniania takich samych obowiązków. W sferze płac jest to wyrażone w prawie do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości (art. 183c paragraf 2 k.p.). Ustawodawca podkreśla przy tym, że to jednakowe wynagrodzenie obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, a nawet inne świadczenia związane z pracą. Niektórzy pracodawcy uważają, że nowo zatrudniony pracownik z wyższą kwotą wynagrodzenia zasadniczego oraz długoletni pracownik otrzymujący na takim samym stanowisku identyczną kwotę, będącą jednak sumą niższego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku stażowego, mają jednakowe wynagrodzenie, są zatem równo traktowani.

– Czy takie „rachunkowe” traktowanie problemu jest uzasadnione?

– Kodeks pracy w rozdziale zatytułowanym Równe traktowanie w zatrudnieniu dopuszcza różnicowanie sytuacji pracowników, m.in. w zakresie zasad wynagradzania, z uwagi na kryterium stażu pracy. Uwzględniając tę wytyczną oraz fakt, że ustawa o pracownikach samorządowych w przepisie art. 38 ust.1 przyznaje tym pracownikom prawo do dodatku za wieloletnią pracę, trzeba przyjąć, że funkcją tego dodatku jest uprzywilejowanie pracowników doświadczonych. Zdaniem Sądu Najwyższego dodatek ten jest „innym świadczeniem związanym z pracą”, a nie składnikiem wynagrodzenia. Tym samym dodatek ten nie może być traktowany jako element rekompensaty (wyrównania) za działania dyskryminujące pracownika w innej części wynagrodzenia.

– A zatem, jeżeli porównujemy uposażenie pracowników, to porównujemy wynagrodzenie zasadnicze?

– Jeśli pracownik samorządowy nie zajmuje kierowniczego stanowiska (dodatek funkcyjny) lub nie wykonuje dodatkowej pracy lub w specyficznych warunkach (dodatek specjalny), to analiza realizacji prawa do jednakowego wynagrodzenia odnosi się do wynagrodzenia zasadniczego. Powinno ono być jednakowe dla pracowników wykonujących jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości. Doktryna i orzecznictwo Sądu Najwyższego przyjmuje, że prace jednakowe to prace takie same pod względem rodzaju, kwalifikacji koniecznych do ich wykonania, warunków, w jakich są świadczone, a także – ilości i jakości. Kryteria te przywołuje także przepis art. 78 § 1 k.p., czyniąc je głównymi wyznacznikami ustalania wynagrodzenia. W przypadku zatrudniania pracownika, czyli kształtowania treści jego umowy o pracę, nie jest jeszcze możliwe odwoływanie się do ilości i jakości świadczonej pracy, a zatem głównym czynnikiem wpływającym na poziom wynagrodzenia zasadniczego staje się rodzaj pracy. Jeżeli otrzymuje on stawkę wyższą niż posiadają pracownicy wykonujący pracę tego samego rodzaju, zatrudnieni w urzędzie kilka, kilkanaście lub więcej lat, to konkluzja jest oczywista: pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Taka praktyka narusza zarówno przepisy kodeksu odnoszące się do równego traktowania – art. 112, 113, 183c, jak i przepis art. 78 § 1 k.p.

www.solidarnosc.gda.pl


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Migranci zaatakowali funkcjonariuszy Straży Granicznej z ostatniej chwili
Migranci zaatakowali funkcjonariuszy Straży Granicznej

Straż Graniczna opublikowała nowe nagranie z granicy polsko-białoruskiej.

Morawiecki odpowiada Tuskowi: Wszedł Pan na ostatnią minutę z ostatniej chwili
Morawiecki odpowiada Tuskowi: "Wszedł Pan na ostatnią minutę"

Donald Tusk pochwalił się danymi z polskiej gospodarki przedstawionymi przez ministra finansów, Andrzeja Domańskiego. Jest odpowiedź Mateusza Morawieckiego.

Nie żyje polska mistrzyni świata. Miała zaledwie 20 lat z ostatniej chwili
Nie żyje polska mistrzyni świata. Miała zaledwie 20 lat

Nie żyje polska mistrzyni świata i Europy Wiktoria Sieczka. Utalentowana trójboistka siłowa miała zaledwie 20 lat.

KAS odmraża środki rosyjskich firm w Polsce. Ogromne kwoty z ostatniej chwili
KAS odmraża środki rosyjskich firm w Polsce. Ogromne kwoty

1,3 mld zł uwolnionych spod sankcji – Krajowa Administracja Skarbowa odmraża środki rosyjskich firm w Polsce, które zablokowano im w 2022 r. – podaje w piątkowym wydaniu "Rzeczpospolita".

Katarzyna Cichopek: Jestem po kolejnych badaniach z ostatniej chwili
Katarzyna Cichopek: "Jestem po kolejnych badaniach"

Katarzyna Cichopek podzieliła się w mediach społecznościowych ze swoimi obserwatorami ważną wiadomością.

Inflacja w marcu ostro w dół. Najniższy poziom od pięciu lat z ostatniej chwili
Inflacja w marcu ostro w dół. Najniższy poziom od pięciu lat

Inflacja w marcu wyniosła w Polsce 1,9 proc. rok do roku – podał Główny Urząd Statystyczny. To najniższy poziom inflacji od pięciu lat.

Ekspert TVN grozi: od czasu do czasu dziennikarz powinien oberwać 'po łbie' Wiadomości
Ekspert TVN grozi: "od czasu do czasu dziennikarz powinien oberwać 'po łbie'"

Redaktor naczelny Onetu Bartosz Węglarczyk opublikował na platformie "X" (dawniej "Twitter") post z linkiem do artykułu Onetu pt. "Jacek Dubois sam siedział na ławie oskarżonych. Stworzył duet z Romanem Giertychem". Natychmiast odezwali się obrońcy "mecenasa Koalicji 13 grudnia".

Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat z ostatniej chwili
Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat

Straż Graniczna regularnie publikuje raporty dotyczące wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej.

Tajemniczy wpis Tuska: Wiecie, o czym mówię z ostatniej chwili
Tajemniczy wpis Tuska: "Wiecie, o czym mówię"

Donald Tusk opublikował na platformie enigmatyczny wpis. Wielu internautów zastanawia się do czego odnosi się premier.

Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Król Karol III rezygnuje z ostatniej chwili
Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Król Karol III rezygnuje

W ostatnim czasie brytyjskie media obiegły niepokojące doniesienia w sprawie stanu zdrowia króla Karola III. Tabloid „In Touch” donosił, że jest coraz gorzej. Monarcha musiał zrezygnować.

REKLAMA

Waldemar Uziak: Pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Ich pensje często są niższe

O wynagradzaniu pracowników z długoletnim stażem i nowo zatrudnionych rozmawiamy z doktorem Waldemarem Uziakiem, koordynatorem Biura Prawnego ZRG, wykładowcą w Katedrze Prawa Pracy Uniwersytetu Gdańskiego
 Waldemar Uziak: Pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Ich pensje często są niższe
/ Pixabay.com/CC0

W jednym z urzędów samorządowych od lat długoletni pracownicy nie otrzymywali podwyżek, co więcej nowo zatrudniane osoby otrzymywały już na starcie większe uposażenie zasadnicze niż osoby zatrudniane wcześniej. Tę oczywistą niesprawiedliwość pracodawca tłumaczył faktem, że przecież pracownicy otrzymują tzw. stażowe, a więc pensje „starych” i „nowych” pracowników są porównywalne. Czy można tu mówić o naruszeniu zasady równego traktowania pracowników w zakresie kształtowania wynagrodzeń za pracę?

– Jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest zapisana w przepisie art. 112 k.p. zasada równego traktowania pracowników w sytuacji wypełniania takich samych obowiązków. W sferze płac jest to wyrażone w prawie do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości (art. 183c paragraf 2 k.p.). Ustawodawca podkreśla przy tym, że to jednakowe wynagrodzenie obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, a nawet inne świadczenia związane z pracą. Niektórzy pracodawcy uważają, że nowo zatrudniony pracownik z wyższą kwotą wynagrodzenia zasadniczego oraz długoletni pracownik otrzymujący na takim samym stanowisku identyczną kwotę, będącą jednak sumą niższego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku stażowego, mają jednakowe wynagrodzenie, są zatem równo traktowani.

– Czy takie „rachunkowe” traktowanie problemu jest uzasadnione?

– Kodeks pracy w rozdziale zatytułowanym Równe traktowanie w zatrudnieniu dopuszcza różnicowanie sytuacji pracowników, m.in. w zakresie zasad wynagradzania, z uwagi na kryterium stażu pracy. Uwzględniając tę wytyczną oraz fakt, że ustawa o pracownikach samorządowych w przepisie art. 38 ust.1 przyznaje tym pracownikom prawo do dodatku za wieloletnią pracę, trzeba przyjąć, że funkcją tego dodatku jest uprzywilejowanie pracowników doświadczonych. Zdaniem Sądu Najwyższego dodatek ten jest „innym świadczeniem związanym z pracą”, a nie składnikiem wynagrodzenia. Tym samym dodatek ten nie może być traktowany jako element rekompensaty (wyrównania) za działania dyskryminujące pracownika w innej części wynagrodzenia.

– A zatem, jeżeli porównujemy uposażenie pracowników, to porównujemy wynagrodzenie zasadnicze?

– Jeśli pracownik samorządowy nie zajmuje kierowniczego stanowiska (dodatek funkcyjny) lub nie wykonuje dodatkowej pracy lub w specyficznych warunkach (dodatek specjalny), to analiza realizacji prawa do jednakowego wynagrodzenia odnosi się do wynagrodzenia zasadniczego. Powinno ono być jednakowe dla pracowników wykonujących jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości. Doktryna i orzecznictwo Sądu Najwyższego przyjmuje, że prace jednakowe to prace takie same pod względem rodzaju, kwalifikacji koniecznych do ich wykonania, warunków, w jakich są świadczone, a także – ilości i jakości. Kryteria te przywołuje także przepis art. 78 § 1 k.p., czyniąc je głównymi wyznacznikami ustalania wynagrodzenia. W przypadku zatrudniania pracownika, czyli kształtowania treści jego umowy o pracę, nie jest jeszcze możliwe odwoływanie się do ilości i jakości świadczonej pracy, a zatem głównym czynnikiem wpływającym na poziom wynagrodzenia zasadniczego staje się rodzaj pracy. Jeżeli otrzymuje on stawkę wyższą niż posiadają pracownicy wykonujący pracę tego samego rodzaju, zatrudnieni w urzędzie kilka, kilkanaście lub więcej lat, to konkluzja jest oczywista: pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Taka praktyka narusza zarówno przepisy kodeksu odnoszące się do równego traktowania – art. 112, 113, 183c, jak i przepis art. 78 § 1 k.p.

www.solidarnosc.gda.pl



Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe