[Tylko u nas] Aleksandra Jakubiak OV: Opowieści o dwóch księżniczkach, które odmieniły historię

„Wiemy też, że Bóg z tymi, którzy Go miłują, współdziała we wszystkim dla ich dobra, z tymi, którzy są powołani według [Jego] zamiaru. Albowiem tych, których od wieków poznał, tych też przeznaczył na to, by się stali na wzór obrazu Jego Syna, aby On był pierworodnym między wielu braćmi. Tych zaś, których przeznaczył, tych też powołał, a których powołał - tych też usprawiedliwił, a których usprawiedliwił - tych też obdarzył chwałą. (Rz 8, 28-30).
księżniczka/grafika poglądowa [Tylko u nas] Aleksandra Jakubiak OV: Opowieści o dwóch księżniczkach, które odmieniły historię
księżniczka/grafika poglądowa / pixabay.com/popmelon

Przyznam się do pewnego upodobania - uwielbiam baśnie, legendy i ludowe podania. Lubię też „tropić” opowieści hagiograficzne, szczególnie te dotyczące postaci półlegendarnych. Sprawia mi przyjemność dopatrywanie się w nich historycznego rdzenia, który ma szansę być prawdziwy i oddzielanie go od baśniowych opisów dodawanych przez potomnych. Naprawdę wielu takich świętych pozostawiło po sobie jakąś schedę, dzieło życia lub wspomnienie cudu, który oddziałując na ówcześnie żyjących, jako swoisty ślad, trwa do dziś w ludzkich sercach.

W ciągu niedługiego okresu znalazłam dwie święte, na swój sposób do siebie podobne, których historie są, w mojej opinii, na tyle ciekawe, że postanowiłam się nimi podzielić. Obie były Irlandkami, obie uciekinierkami przed niechcianym małżeństwem, obie pozostawiły po sobie owoce własnej świętości, historia obu obrosła baśniowymi opisami, obie wywodziły się z najwyższych warstw społecznych - rodzin królewskich. Choć ich żywoty oddalone były od siebie o kilkaset lat, nie sposób nie zobaczyć między nimi pewnych zbieżności.

Kochana przez lud Sunniva

Pierwszą była św. Sunniva - irlandzka następczyni tronu. Podania mówią, że "samotna" i piękna kobieta wabiła licznych zalotników, którzy chcieli się nią „zaopiekować”. Po napaści jednego z nich, poganina, na jej ziemie, Sunniva, wraz z rodzeństwem, postanowiła oddać ster życia w Boże ręce i udać się statkiem przed siebie, ku lepszej przyszłości. Przed wyjazdem księżniczka zebrała wszystkich poddanych i oznajmiła, że każdy z nich może wybrać, czy zostanie w domu i podda się najeźdźcom, a potem będzie żył pod ich panowaniem czy też porzuci wszystko i popłynie z nią w nieznane. Ponoć Sunniva miała wśród swojego ludu taki autorytet i darzona była taką miłością, że bardzo dużo ludzi zdecydowało się z nią popłynąć. Wsiedli zatem na statki i wyruszyli w podróż bez wioseł. Sunniva kazała poddanym zostawić także wszelką broń, uznała bowiem, że w pełni poddają się wszyscy działaniu Bożemu i zachowują czystość dusz. Po jakimś czasie statki dobiły do małej wyspy w okolicach norweskiego Nordfjordu i tam lud Sunnivy zszedł na brzeg. Na wyspie Selje/Selja nie było wówczas ludzkich domostw, ale jej ziemie służyły Norwegom za pastwiska. Dwóch pasterzy, którzy przebywali wtedy na wyspie, zobaczyło rzesze Irlandczyków i doniosło o tym okolicznemu jarlowi. Jarl zebrał swoich wojowników i ruszył na Selje, by sprawdzić, co dzieje się na ziemiach jemu podległych. Sunniva i jej towarzysze schronili się w dużej jaskini i kiedy ludzie jarla byli już blisko, jaskinia zawaliła się grzebiąc pod kamieniami schowanych wewnątrz przybyszy. Tyle w wielkim skrócie.

To jednak nie koniec tej opowieści. Wyspa Selje uznawana była za kolebkę chrześcijaństwa w Skandynawia i najsłynniejszy cel pielgrzymkowy, tu także mieściło się pierwsze biskupstwo. Na miejscu stanął benedyktyński klasztor. Sunniva zaś uznawana jest za pierwszą świętą Norwegii, choć de facto Norweżką, ani nawet Skandynawką, nie była. Może analogicznie do „polskiego” św. Wojciecha. Pierwsze informacje o niej pochodzą z X wieku, zatem jej przybycie na Selje musiało nastąpić wcześniej.

U progu reformacji klasztor popadł w ruinę a sama wyspa stała się mniej znana. Tymczasem na początku XX wieku trafiła tu dawna luteranka, pisarka i noblistka Sigrid Undset. Nawrócona na katolicyzm twórczyni próbowała odkupić klasztorne ziemie od gminy, ale nie dostała na to zgody z uwagi na zagrożenie rozprzestrzeniania się katolicyzmu. Z początkiem XXI wieku trafiła tu inna luteranka, Ragnhild Høen, mająca kłopoty z płodnością Kobieta pragnąc zostać matką, łapała się ostatniej deski ratunku w postaci wody z cudownego źródełka na Selje. Modliła się ona o dar macierzyństwa i po miesiącu zaszła w ciążę, a we śnie usłyszeć miała, że dziecko ma mieć na imię Sunniva. Obecnie Ragnhild jest katolicką katechetką i wraz z mężem sprzedała cały dobytek, by kupić klasztorne ziemie na Selje. Twierdzi ona, że Bóg chce, by odbudowano tam klasztor. Tym razem zakup się udał i powrotem na Selje zainteresowani się francuscy benedyktyni. Wyspa uchodzi obecnie za miejsce duchowego odradzania  się Skandynawii, organizowane są tu pielgrzymki. Szczególnym dniem jest 8 lipca każdego roku, czyli liturgiczne wspomnienie św. Sunnivy. Święta jest także patronką okolicznych ziem i miast. 

Co ciekawe, Sunniva uciekając przed pogańskimi zalotnikami, wśród których mieli być także norwescy jarlowie, trafiła do Norwegii, gdzie stała się prekursorką ewangelizacji tego kraju. Takie rzeczy, tylko u Boga. 

Opiekunka odrzuconych - Dymfna

Drugą irlandzką świętą jest Dymfna - żyjąca w około VII wieku księżniczka, córka pogańskiego króla i jego pięknej żony, Królowa sama będąc chrześcijanką, przekazała wiarę dziecku. Po śmierci żony, ojciec Dymfny bardzo podupadł, najpierw na samopoczuciu, zatapiając się w smutku, potem na zdrowiu psychicznym pogrążając się nie tylko w depresji, ale także obłędzie. Po jakimś czasie rozpoczęto poszukiwania nowej królowej, król jednak upierał się, że musi ona do złudzenia przypominać jego zmarłą żonę. Z braku takiej kobiety, król zdecydował się pojąć za żonę własną córkę, czyli Dymfnę. Młoda chrześcijanka nie mogła zaakceptować decyzji ojca i zdecydowała się na ucieczkę, w którą razem z nią udali się jej przyjaciele i spowiednik. Trafili oni na ziemie dzisiejszej Belgii i tam wiedli życie pustelnicze. Z czasem jednak do pustelni zaczęły ściągać rzesze ludzi słyszących pogłoskę o niespotykanie dobrym sercu Dymfny, szczególnie wobec osób chorych psychicznie. Gdy wokół pustelnicy zrobiło się głośno, szybko została ona namierzona przez ludzi ojca, którzy przybyli na miejsce i w pierwszej kolejności zamordowali spowiednika kobiety. Po odmowie zawarcia małżeństwa, ojciec również i Dymfnę skazał na śmierć.

Po niedługim czasie do grobu księżniczki zaczęli przybywać chorzy, zwłaszcza chorzy psychicznie, którzy doznawać tam mieli wielu uzdrowień. Na miejscu powstał najpierw przytułek, potem schronisko, a następnie stojący do dziś szpital dla osób chorych psychicznie, w którym do tej pory ma być wyższy od przeciętnego odsetek osób odzyskujących zdrowie. Dymfna uznana jest w Kościele za patronkę osób chorych psychicznie i nerwowo, a koło szpitala stoi do dziś sanktuarium z jej relikwiami.

Niezliczone uzdrowienia owocem wyboru Boga

To, co fascynuje mnie w tych historiach, to fakt oddziaływania tych dwóch dziewcząt na ludzi wielu epok, obie młode i pragnące życia w czystości, oddane Bogu na wyłączność, męczennice, rezygnujące z przywileju życia w komforcie, z możliwości objęcia władzy, kochane przez lud. Ich historie obrosły legendą, ale efekty ich decyzji pójścia za Bogiem i opieki nad innymi wydały plon niezliczonych uzdrowień i duchowych, i fizycznych.


 

POLECANE
Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Książę William stracił cierpliwość z ostatniej chwili
Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Książę William stracił cierpliwość

William miał powiedzieć królowi Karolowi III: "ja albo Harry", po wrześniowym spotkaniu króla z księciem Harrym. Napięcie w Pałacu Buckingham rośnie.

Kocha Izrael tak bardzo… Zaskakujące słowa Trumpa w Knesecie  gorące
"Kocha Izrael tak bardzo…" Zaskakujące słowa Trumpa w Knesecie 

Ivanka Trump, córka prezydenta USA, przeszła na judaizm. Donald Trump powiedział o tym publicznie – nie gdzie indziej jak w izraelskim parlamencie. Jego słowa natychmiast obiegły świat i wywołały falę komentarzy.

Brutalny atak Ukraińców na polskiego kierowcę w Karlsruhe. Nowe informacje z ostatniej chwili
Brutalny atak Ukraińców na polskiego kierowcę w Karlsruhe. Nowe informacje

Aleksandra Fedorska ujawnia szczegóły napaści na polskiego kierowcę w Karlsruhe. Trzej obywatele Ukrainy zostali zatrzymani po ataku, w wyniku którego 31-letni pan Krzysztof doznał poważnych obrażeń ręki. Motywem mogła być "kłótnia po alkoholu", choć sam poszkodowany wskazuje na "patriotyczny kontekst zdarzenia".

Nie żyje znany polski muzyk z ostatniej chwili
Nie żyje znany polski muzyk

Zmarł Janusz "Yasieq" Olszówka – muzyk, pedagog i producent Ryczących Dwudziestek, jednego z najstarszych śląskich zespołów szant.

Zabójstwo Klaudii z Torunia. Ważny krok w śledztwie z ostatniej chwili
Zabójstwo Klaudii z Torunia. Ważny krok w śledztwie

Opinia biegłych psychiatrów trafiła do prokuratury – może przesądzić o dalszym losie podejrzanego 19-latka z Wenezueli.

Po latach sporu Paweł Rabiej przyznaje, że nie powinien obrażać Ordo Iuris, nazywając organizację sektą gorące
Po latach sporu Paweł Rabiej przyznaje, że nie powinien obrażać Ordo Iuris, nazywając organizację "sektą"

Sześć lat po kontrowersyjnych słowach o ''sekcie Ordo Iuris'' Paweł Rabiej przyznaje, że przekroczył granice debaty publicznej. Wraz z prezesem Instytutu Jerzym Kwaśniewskim apeluje dziś o większy szacunek w dyskusjach politycznych.

Mejza zatrzymany przez policję. Jest oświadczenie z ostatniej chwili
Mejza zatrzymany przez policję. Jest oświadczenie

Poseł PiS Łukasz Mejza jechał trasą S3 w powiecie polkowickim (Dolnośląskie) z prędkością 200 km/h. Poseł zadeklarował w oświadczeniu, że „jeśli będzie taka możliwość prawna, to ureguluje mandat za przekroczenie prędkości od razu”. „A jak nie, to natychmiast, zrzeknę się immunitetu i poniosę pełną odpowiedzialność” – dodał.

Nie godzę się na to. Prezydent Nawrocki zdecydowanie o porządku prawnym w Polsce z ostatniej chwili
"Nie godzę się na to". Prezydent Nawrocki zdecydowanie o porządku prawnym w Polsce

Prezydent Karol Nawrocki wręczył akty powołania na stanowiska sędziów i asesorów sądowych. W trakcie uroczystości podkreślił znaczenie wierności Rzeczypospolitej, poszanowania konstytucji oraz jedności środowiska sędziowskiego. Posłuchaj.

Konfederacja w koalicji z KO? Zaskakujące doniesienia z ostatniej chwili
Konfederacja w koalicji z KO? Zaskakujące doniesienia

"Jeden z czołowych polityków PO kilka dni temu podczas kolacji z posłem Konfederacji rozmawiał o wejściu do koalicji części tego opozycyjnego obozu" – pisze dziennikarz Telewizji Republika Piotr Nisztor.

„Znikają w raju”. Tajemnicza fala porwań gorące
„Znikają w raju”. Tajemnicza fala porwań

Na pozór to egzotyczny raj – palmy, plaże, słońce i tanie życie. Ale za fasadą turystycznego spokoju kryje się mroczny świat gangów, które polują na cudzoziemców. W Kambodży w zastraszającym tempie rośnie liczba porwań obywateli Korei Południowej – od 80 w 2022 roku do aż 303 przypadków w pierwszej połowie 2025 r.

REKLAMA

[Tylko u nas] Aleksandra Jakubiak OV: Opowieści o dwóch księżniczkach, które odmieniły historię

„Wiemy też, że Bóg z tymi, którzy Go miłują, współdziała we wszystkim dla ich dobra, z tymi, którzy są powołani według [Jego] zamiaru. Albowiem tych, których od wieków poznał, tych też przeznaczył na to, by się stali na wzór obrazu Jego Syna, aby On był pierworodnym między wielu braćmi. Tych zaś, których przeznaczył, tych też powołał, a których powołał - tych też usprawiedliwił, a których usprawiedliwił - tych też obdarzył chwałą. (Rz 8, 28-30).
księżniczka/grafika poglądowa [Tylko u nas] Aleksandra Jakubiak OV: Opowieści o dwóch księżniczkach, które odmieniły historię
księżniczka/grafika poglądowa / pixabay.com/popmelon

Przyznam się do pewnego upodobania - uwielbiam baśnie, legendy i ludowe podania. Lubię też „tropić” opowieści hagiograficzne, szczególnie te dotyczące postaci półlegendarnych. Sprawia mi przyjemność dopatrywanie się w nich historycznego rdzenia, który ma szansę być prawdziwy i oddzielanie go od baśniowych opisów dodawanych przez potomnych. Naprawdę wielu takich świętych pozostawiło po sobie jakąś schedę, dzieło życia lub wspomnienie cudu, który oddziałując na ówcześnie żyjących, jako swoisty ślad, trwa do dziś w ludzkich sercach.

W ciągu niedługiego okresu znalazłam dwie święte, na swój sposób do siebie podobne, których historie są, w mojej opinii, na tyle ciekawe, że postanowiłam się nimi podzielić. Obie były Irlandkami, obie uciekinierkami przed niechcianym małżeństwem, obie pozostawiły po sobie owoce własnej świętości, historia obu obrosła baśniowymi opisami, obie wywodziły się z najwyższych warstw społecznych - rodzin królewskich. Choć ich żywoty oddalone były od siebie o kilkaset lat, nie sposób nie zobaczyć między nimi pewnych zbieżności.

Kochana przez lud Sunniva

Pierwszą była św. Sunniva - irlandzka następczyni tronu. Podania mówią, że "samotna" i piękna kobieta wabiła licznych zalotników, którzy chcieli się nią „zaopiekować”. Po napaści jednego z nich, poganina, na jej ziemie, Sunniva, wraz z rodzeństwem, postanowiła oddać ster życia w Boże ręce i udać się statkiem przed siebie, ku lepszej przyszłości. Przed wyjazdem księżniczka zebrała wszystkich poddanych i oznajmiła, że każdy z nich może wybrać, czy zostanie w domu i podda się najeźdźcom, a potem będzie żył pod ich panowaniem czy też porzuci wszystko i popłynie z nią w nieznane. Ponoć Sunniva miała wśród swojego ludu taki autorytet i darzona była taką miłością, że bardzo dużo ludzi zdecydowało się z nią popłynąć. Wsiedli zatem na statki i wyruszyli w podróż bez wioseł. Sunniva kazała poddanym zostawić także wszelką broń, uznała bowiem, że w pełni poddają się wszyscy działaniu Bożemu i zachowują czystość dusz. Po jakimś czasie statki dobiły do małej wyspy w okolicach norweskiego Nordfjordu i tam lud Sunnivy zszedł na brzeg. Na wyspie Selje/Selja nie było wówczas ludzkich domostw, ale jej ziemie służyły Norwegom za pastwiska. Dwóch pasterzy, którzy przebywali wtedy na wyspie, zobaczyło rzesze Irlandczyków i doniosło o tym okolicznemu jarlowi. Jarl zebrał swoich wojowników i ruszył na Selje, by sprawdzić, co dzieje się na ziemiach jemu podległych. Sunniva i jej towarzysze schronili się w dużej jaskini i kiedy ludzie jarla byli już blisko, jaskinia zawaliła się grzebiąc pod kamieniami schowanych wewnątrz przybyszy. Tyle w wielkim skrócie.

To jednak nie koniec tej opowieści. Wyspa Selje uznawana była za kolebkę chrześcijaństwa w Skandynawia i najsłynniejszy cel pielgrzymkowy, tu także mieściło się pierwsze biskupstwo. Na miejscu stanął benedyktyński klasztor. Sunniva zaś uznawana jest za pierwszą świętą Norwegii, choć de facto Norweżką, ani nawet Skandynawką, nie była. Może analogicznie do „polskiego” św. Wojciecha. Pierwsze informacje o niej pochodzą z X wieku, zatem jej przybycie na Selje musiało nastąpić wcześniej.

U progu reformacji klasztor popadł w ruinę a sama wyspa stała się mniej znana. Tymczasem na początku XX wieku trafiła tu dawna luteranka, pisarka i noblistka Sigrid Undset. Nawrócona na katolicyzm twórczyni próbowała odkupić klasztorne ziemie od gminy, ale nie dostała na to zgody z uwagi na zagrożenie rozprzestrzeniania się katolicyzmu. Z początkiem XXI wieku trafiła tu inna luteranka, Ragnhild Høen, mająca kłopoty z płodnością Kobieta pragnąc zostać matką, łapała się ostatniej deski ratunku w postaci wody z cudownego źródełka na Selje. Modliła się ona o dar macierzyństwa i po miesiącu zaszła w ciążę, a we śnie usłyszeć miała, że dziecko ma mieć na imię Sunniva. Obecnie Ragnhild jest katolicką katechetką i wraz z mężem sprzedała cały dobytek, by kupić klasztorne ziemie na Selje. Twierdzi ona, że Bóg chce, by odbudowano tam klasztor. Tym razem zakup się udał i powrotem na Selje zainteresowani się francuscy benedyktyni. Wyspa uchodzi obecnie za miejsce duchowego odradzania  się Skandynawii, organizowane są tu pielgrzymki. Szczególnym dniem jest 8 lipca każdego roku, czyli liturgiczne wspomnienie św. Sunnivy. Święta jest także patronką okolicznych ziem i miast. 

Co ciekawe, Sunniva uciekając przed pogańskimi zalotnikami, wśród których mieli być także norwescy jarlowie, trafiła do Norwegii, gdzie stała się prekursorką ewangelizacji tego kraju. Takie rzeczy, tylko u Boga. 

Opiekunka odrzuconych - Dymfna

Drugą irlandzką świętą jest Dymfna - żyjąca w około VII wieku księżniczka, córka pogańskiego króla i jego pięknej żony, Królowa sama będąc chrześcijanką, przekazała wiarę dziecku. Po śmierci żony, ojciec Dymfny bardzo podupadł, najpierw na samopoczuciu, zatapiając się w smutku, potem na zdrowiu psychicznym pogrążając się nie tylko w depresji, ale także obłędzie. Po jakimś czasie rozpoczęto poszukiwania nowej królowej, król jednak upierał się, że musi ona do złudzenia przypominać jego zmarłą żonę. Z braku takiej kobiety, król zdecydował się pojąć za żonę własną córkę, czyli Dymfnę. Młoda chrześcijanka nie mogła zaakceptować decyzji ojca i zdecydowała się na ucieczkę, w którą razem z nią udali się jej przyjaciele i spowiednik. Trafili oni na ziemie dzisiejszej Belgii i tam wiedli życie pustelnicze. Z czasem jednak do pustelni zaczęły ściągać rzesze ludzi słyszących pogłoskę o niespotykanie dobrym sercu Dymfny, szczególnie wobec osób chorych psychicznie. Gdy wokół pustelnicy zrobiło się głośno, szybko została ona namierzona przez ludzi ojca, którzy przybyli na miejsce i w pierwszej kolejności zamordowali spowiednika kobiety. Po odmowie zawarcia małżeństwa, ojciec również i Dymfnę skazał na śmierć.

Po niedługim czasie do grobu księżniczki zaczęli przybywać chorzy, zwłaszcza chorzy psychicznie, którzy doznawać tam mieli wielu uzdrowień. Na miejscu powstał najpierw przytułek, potem schronisko, a następnie stojący do dziś szpital dla osób chorych psychicznie, w którym do tej pory ma być wyższy od przeciętnego odsetek osób odzyskujących zdrowie. Dymfna uznana jest w Kościele za patronkę osób chorych psychicznie i nerwowo, a koło szpitala stoi do dziś sanktuarium z jej relikwiami.

Niezliczone uzdrowienia owocem wyboru Boga

To, co fascynuje mnie w tych historiach, to fakt oddziaływania tych dwóch dziewcząt na ludzi wielu epok, obie młode i pragnące życia w czystości, oddane Bogu na wyłączność, męczennice, rezygnujące z przywileju życia w komforcie, z możliwości objęcia władzy, kochane przez lud. Ich historie obrosły legendą, ale efekty ich decyzji pójścia za Bogiem i opieki nad innymi wydały plon niezliczonych uzdrowień i duchowych, i fizycznych.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe