188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe

29 listopada 1830 roku wybuchło powstanie listopadowe, które swym zasięgiem objęło Królestwo Polskie oraz Litwę, Żmudź i Wołyń. Było jedynym powstaniem przeciwko zaborcom, które miało jakiekolwiek szanse powodzenia.
By Marcin Zaleski; domena publiczna 188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe
By Marcin Zaleski; domena publiczna / Wikimedia Commons

Główną przyczyną wybuchu powstania było nieprzestrzeganie przez cara Imperium Rosyjskiego, (na rzecz carycy Katarzyny Wielkiej abdykował Stanisław August Poniatowski) postanowień konstytucji Królestwa z 1815 roku. Aleksander I w 1819 roku zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę, natomiast w 1821 roku zawieszono wolność zgromadzeń.

W 1828 roku w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty zawiązało się sprzysiężenie pod dowództwem podporucznika Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego i dowódcy sił rosyjskich stacjonujących w zachodnich guberniach Rosji.

Powstańcy zdobyli Belweder,  rezydencję Wielkiego Księcia Konstantego (ten uciekł w przebraniu), a następnie Arsenał

3 grudnia 1830 roku powstał Rząd Tymczasowy, na czele którego stanął książę Adam Jerzy Czartoryski. Pod broń zwerbowano blisko 150 tysięcy żołnierzy z Kongresówki a nawet ochotników z zaboru pruskiego i  austriackiego. Kilka wielkich bitew, jak np. pod Grochowem i bitwa o Ostrołękę miały szanse powodzenia. Polacy znali teren, mieli dobrą logistykę, zdolnych oficerów, działali z zaskoczenia. Zabrakło zdecydowania.

Wodzem Naczelnym rząd mianował gen. Józefa Chłopickiego, który tyle koncentrował się na wygrywaniu bitew co i usiłował doprowadzić do rokowań z carem. Bez powodzenia.

Tydzień po wybuchu powstania, 5 grudnia 1830 roku, oddziały armii rosyjskiej wkroczyła na teren Królestwa Polskiego.  8 września 1831 roku mimo, że mieliśmy jeszcze 60 tys. żołnierzy skapitulowała stolica. Ostatecznie powstanie zakończyło się klęska 21 października 1831 roku.

W 1832 roku nastąpiło znaczne ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego: zastąpienie konstytucji Statutem Ograniczonym, wcieleniem armii polskiej do rosyjskiej, zniesienie polskiego Sejmu i samorządów, a także likwidacja polskiego szkolnictwa wyższego oraz wprowadzenie języka rosyjskiego do szkół średnich.

Resztki autonomii, wraz z umnijszeniem polskiego potencjału w gospodarce i własności, zostały pod władzą carów zlikwidowane po powstaniu styczniowym. Na ziemiach polskich Polacy mogli jeszcze liczyć na względne swobody w CK Austro-Węgrach.

ASG

/ Źródło: www.solidarnosc.gda.pl

#REKLAMA_POZIOMA#

Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Wyzwanie przyjęte: dojdzie do debaty Biden kontra Trump z ostatniej chwili
Wyzwanie przyjęte: dojdzie do debaty Biden kontra Trump

Prezydent Joe Biden powiedział w piątek w wywiadzie z kontrowersyjnym prezenterem radiowym Howarderm Sternem, że jest gotowy do debaty z Donaldem Trumpem. Trump zadeklarował, że może debatować z Bidenem nawet na sali sądowej, gdzie odbywa się jego proces karny.

To koniec tanich wakacji all inclusive? Popularna wyspa mówi nie wczasowiczom z ostatniej chwili
To koniec tanich wakacji all inclusive? Popularna wyspa mówi "nie" wczasowiczom

Co roku na hiszpańską Teneryfę przybywają tłumy turystów, często korzystając z hoteli z opcją All Inclusive. Dużą grupę wśród nich stanowią podróżujący z Wielkiej Brytanii i to właśnie do nich zwrócił się ostatnio zastępca burmistrza stolicyTeneryfy, który wezwał ich do przemyślenia swoich wakacyjnych planów, ale ostrzeżenie w istocie dotyczy wszystkich turystów. 

Jest nowy pakiet uzbrojenia dla Ukrainy z ostatniej chwili
Jest nowy pakiet uzbrojenia dla Ukrainy

Szef Pentagonu Lloyd Austin ogłosił w piątek, że Stany Zjednoczone zakupią dla Ukrainy rakiety Patriot oraz inne rodzaje broni i sprzętu wojskowego o wartości 6 mld dolarów. Jest to największy jak dotąd pakiet uzbrojenia USA dla Kijowa.

Koniec pewnego rozdziału motoryzacji: te modele samochodów już nie powstaną z ostatniej chwili
Koniec pewnego rozdziału motoryzacji: te modele samochodów już nie powstaną

Portal Autoblog.com przygotował listę pojazdów co do których posiada on potwierdzienie lub raporty świadczące o tym, że zostaną one wycofane w 2024 roku. Zwraca on uwagę, że lista ta jest naprawdę pokaźna i zawiera wiele znanych i uznanych serii. 

Szukasz wakacyjnej inspiracji? Tych pięć miejsc w Grecji po prostu musisz zobaczyć tylko u nas
Szukasz wakacyjnej inspiracji? Tych pięć miejsc w Grecji po prostu musisz zobaczyć

Niesłabnącą popularnością wśród Polaków wciąż cieszą się wakacje w Grecji. Co roku tłumy naszych rodaków udają się do tego kraju zarówno w wyjazdach zorganizowanych, często w formule all inclusive, czy też na własną rękę.

PSL odsłania karty: kogo wystawią w wyborach do europarlamentu? z ostatniej chwili
PSL odsłania karty: kogo wystawią w wyborach do europarlamentu?

Lider PSL Władysław Kosiniak-Kamysz przekazał, że na listach Trzeciej Drogi z ramienia jego formacji znajdą się wiceministrowie, parlamentarzyści i samorządowcy. "Staramy się wystawić najmocniejsze nazwiska, żeby zmobilizować wyborców do pójścia na te wybory" - mówił.

Sąd umorzył postępowanie wobec sędziego z Suwałk za jazdę po pijanemu z ostatniej chwili
Sąd umorzył postępowanie wobec sędziego z Suwałk za jazdę po pijanemu

– Sąd Okręgowy w Elblągu umorzył postępowanie wobec sędziego z Suwałk, który był oskarżony o jazdę po pijanemu. Sąd ustalił, że w sprawie nie było wymaganego zezwolenia na ściganie. Wyrok jest prawomocny – podał PAP w piątek rzecznik elbląskiego sądu.

Prokuratura umorzyła sprawę Duszy, Pytla i Noska. Prof. Cenckiewicz komentuje z ostatniej chwili
Prokuratura umorzyła sprawę Duszy, Pytla i Noska. Prof. Cenckiewicz komentuje

Prokuratura Okręgowa w Warszawie umorzyła śledztwo przeciwko byłym szefom Służby Kontrwywiadu Wojskowego - gen. Januszowi Noskowi, gen. Piotrowi Pytlowi oraz pułkownikowi Krzysztofowi Duszy.

Ostatnie Pokolenie zapowiada: Rozpoczynamy akcje, które będą łamały prawo z ostatniej chwili
Ostatnie Pokolenie zapowiada: "Rozpoczynamy akcje, które będą łamały prawo"

– Rozpoczynamy cykl akcji, które będą łamały prawo, będą alarmistyczne, dyskomfortowe, być może radykalne (...). Żądamy nagłej, radykalnej zmiany – zapowiada Łukasz Stanek, ekoaktywista z Ostatniego Pokolenia.

Mówił o religii i męskim organie, teraz się tłumaczy, że chodziło o... mózg [WIDEO] z ostatniej chwili
Mówił o religii i "męskim organie", teraz się tłumaczy, że chodziło o... mózg [WIDEO]

– Religia jest jak pewien męski organ (...) Jeśli ktoś wyciąga go na zewnątrz i macha nim przed nami nosem, to już mamy pewien problem – mówił poseł KO Marcin Józefaciuk

REKLAMA

188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe

29 listopada 1830 roku wybuchło powstanie listopadowe, które swym zasięgiem objęło Królestwo Polskie oraz Litwę, Żmudź i Wołyń. Było jedynym powstaniem przeciwko zaborcom, które miało jakiekolwiek szanse powodzenia.
By Marcin Zaleski; domena publiczna 188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe
By Marcin Zaleski; domena publiczna / Wikimedia Commons

Główną przyczyną wybuchu powstania było nieprzestrzeganie przez cara Imperium Rosyjskiego, (na rzecz carycy Katarzyny Wielkiej abdykował Stanisław August Poniatowski) postanowień konstytucji Królestwa z 1815 roku. Aleksander I w 1819 roku zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę, natomiast w 1821 roku zawieszono wolność zgromadzeń.

W 1828 roku w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty zawiązało się sprzysiężenie pod dowództwem podporucznika Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego i dowódcy sił rosyjskich stacjonujących w zachodnich guberniach Rosji.

Powstańcy zdobyli Belweder,  rezydencję Wielkiego Księcia Konstantego (ten uciekł w przebraniu), a następnie Arsenał

3 grudnia 1830 roku powstał Rząd Tymczasowy, na czele którego stanął książę Adam Jerzy Czartoryski. Pod broń zwerbowano blisko 150 tysięcy żołnierzy z Kongresówki a nawet ochotników z zaboru pruskiego i  austriackiego. Kilka wielkich bitew, jak np. pod Grochowem i bitwa o Ostrołękę miały szanse powodzenia. Polacy znali teren, mieli dobrą logistykę, zdolnych oficerów, działali z zaskoczenia. Zabrakło zdecydowania.

Wodzem Naczelnym rząd mianował gen. Józefa Chłopickiego, który tyle koncentrował się na wygrywaniu bitew co i usiłował doprowadzić do rokowań z carem. Bez powodzenia.

Tydzień po wybuchu powstania, 5 grudnia 1830 roku, oddziały armii rosyjskiej wkroczyła na teren Królestwa Polskiego.  8 września 1831 roku mimo, że mieliśmy jeszcze 60 tys. żołnierzy skapitulowała stolica. Ostatecznie powstanie zakończyło się klęska 21 października 1831 roku.

W 1832 roku nastąpiło znaczne ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego: zastąpienie konstytucji Statutem Ograniczonym, wcieleniem armii polskiej do rosyjskiej, zniesienie polskiego Sejmu i samorządów, a także likwidacja polskiego szkolnictwa wyższego oraz wprowadzenie języka rosyjskiego do szkół średnich.

Resztki autonomii, wraz z umnijszeniem polskiego potencjału w gospodarce i własności, zostały pod władzą carów zlikwidowane po powstaniu styczniowym. Na ziemiach polskich Polacy mogli jeszcze liczyć na względne swobody w CK Austro-Węgrach.

ASG

/ Źródło: www.solidarnosc.gda.pl

#REKLAMA_POZIOMA#


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe