Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro informował 21 września, że prokuraturze udało się nakłonić do złożenia zeznań ważnego świadka w sprawie przeciwko Sławomirowi Nowakowi. Nowe ustalenia miały dotyczyć nie tylko wątku działalności Nowaka, gdy kierował ukraińską Państwową Służbą Dróg Samochodowych – Ukrawtodor (2016-2019), ale przede wszystkim czasu, w którym pełnił on funkcję ministra w rządzie Donalda Tuska (2011-2013).

"Te ustalenia ujrzą światło dzienne i znajdą swój wyraz w dalszych działaniach procesowych prokuratury poprzez uzupełnienie stawianych zarzutów panu Nowakowi" – zapowiedział Ziobro. Prokurator Generalny dodał, że w sprawie, w której podejrzanym jest Nowak, pojawiają się "wątki korupcyjne innych osób związanych z bliskim kierownictwem Platformy Obywatelskiej".

Prawdopodobnie właśnie zeznania wspomnianego przez Ziobrę świadka przyczyniły się do zatrzymań, których we wtorek po godz. 6 rano dokonali funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

W Konstancinie-Jeziornie został zatrzymany Wojciech T., były wiceprezes zarządu ds. finansowych spółki PGE (do 2011 r.), a później także wiceprezes ds. strategii rozwoju spółki Energa. T. podejrzany jest o dwukrotne przekupienie Sławomira Nowaka. Za pierwszym razem, gdy Nowak był jeszcze szefem gabinetu u premiera Donalda Tuska i drugim razem, gdy Nowak pełnił już funkcję ministra transportu.

Z ustaleń PAP wynika, że kwoty rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych miały - według prokuratury - pomóc T. "załatwić" posady w zarządach wymienionych spółek. W przekazaniu pieniędzy pośredniczyć miał Leszek K. także zatrzymany 29 września przez funkcjonariuszy CBA. Wojciech T. i Leszek K. usłyszeli zarzuty, i zostali już przesłuchani w charakterze podejrzanych.

Prokuratura Okręgowa w Warszawie nie informuje o treści złożonych przez nich wyjaśnień do czasu przesłuchania ostatniego podejrzanego, czyli Dariusza K., prezesa PKN Orlen w latach 2008-2015. Zatrzymany we wtorek K. ma usłyszeć w Prokuraturze Okręgowej w Warszawie zarzuty związane z wręczaniem łapówek Nowakowi w zamian za stanowisko w Orlenie. Przesłuchanie biznesmena zaplanowano na środę 30 września, w godzinach porannych.

Były prezes Orlenu był już zatrzymywany przez CBA w lutym i we wrześniu 2019 r. w związku z innym śledztwem. Zarzucono mu wówczas, że doprowadził do 3,3 mln zł szkody majątkowej dla zarządzanej przez siebie spółki podczas rozliczania imprezy Verva Street Racing - Dakar na Stadionie Narodowym. Jacek K. i pozostali dyrektorzy mieli zgodzić się na zapłacenie firmie organizującej imprezę zawyżonych faktur i nie rozliczyć sprzedaży biletów. Kilka miesięcy później zarzuty uzupełniono o szkodę na 500 tys. zł, które miały zostać spożytkowane na wyjazd niemający charakteru służbowego. Sąd zastosował wówczas wobec K. tzw. areszt warunkowy i zwolnił go za kaucją w wysokości 1 mln zł.

Dariusz Jacek K. był także bohaterem tzw. afery taśmowej. W nagranej rozmowie z Pawłem Grasiem mówił, że "Przyjdą, k..., i zrobią tu, k..., kocioł taki, że wszyscy będą mieli wiesz", prognozując wyborcze zwycięstwo PiS.

Jak dowiedziała się PAP, po przesłuchaniu wszystkich zatrzymanych we wtorek mężczyzn, Prokuratura Okręgowa w Warszawie ponownie przesłucha Sławomira Nowaka i uzupełni mu zarzuty o przyjęcie łapówek, o których wręczenie podejrzewani są Dariusz K. i Wojciech T.

Były minister transportu został zatrzymany w lipcu w Trójmieście. Śledczy informowali, że był to efekt wielomiesięcznej pracy Prokuratury Okręgowej w Warszawie i funkcjonariuszy CBA oraz Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej w Kijowie oraz Narodowego Antykorupcyjnego Biura Ukrainy. Zespół śledczy powstał z uwagi na "transgraniczny charakter działalności zorganizowanej grupy przestępczej".

Wraz z Nowakiem funkcjonariusze CBA zatrzymali w lipcu byłego dowódcę JW 2305 "GROM" Dariusza Z. oraz gdańskiego biznesmena Jacka P. Wszyscy trzej są podejrzani o korupcję oraz działanie w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, której szefem od października 2016 r. do września 2019 r. miał być Nowak, gdy kierował ukraińską Państwową Służbą Dróg Samochodowych.

Były szef gabinetu w rządzie Donalda Tuska usłyszał sześć zarzutów, w tym żądanie i przyjmowanie korzyści majątkowych, i osobistych w zamian za przyznawanie kontraktów na budowę, i remont dróg na Ukrainie, a także o pranie pieniędzy. W efekcie tych przestępstw miał uzyskać 1 mln 300 tys. zł. Sławomir Nowak nie przyznał się do winy i złożył wyjaśnienia. Decyzją sądu został tymczasowo aresztowany.

Miesiąc po zatrzymaniu Nowaka, CBA ujęło Aleksandra D., reprezentującego polską spółkę, ubiegającą się o kontrakt na budowę i remont drogi na Ukrainie. "Jak wynika z obszernego materiału dowodowego, podejrzani uzgodnili, że Sławomir N. będzie w sposób bezprawny wpływał na wybór przez Ukrawtodor oferty złożonej przez spółkę Aleksandra D. Oferta dotyczyła przygotowania dokumentacji projektowej i nadzoru nad pracami przy remoncie drogi na Ukrainie" - powiedziała PAP w sierpniu rzeczniczka warszawskiej prokuratury okręgowej Aleksandra Skrzyniarz.

W zamian Aleksander D. miał udzielić Sławomirowi Nowakowi korzyść majątkową w wysokości 10 proc. wartości kontraktu opiewającego na 1 mln 650 tys. euro. Obiecaną kwotę Aleksander D. miał przekazać w formie zapłaty za fikcyjne usługi doradcze dla spółki zarejestrowanej w tym celu na Cyprze na polecenie Sławomira Nowaka. Spółka Aleksandra D. uzyskała kontrakt, ale nie przystąpiła do jego realizacji i nie doszło do przekazania pieniędzy.

W 2001 roku informowano, że delegatura Urzędu Ochrony Państwa w Bydgoszczy ujawniła kradzież miliona zł z konta PZU, a urząd podejrzewa, że pieniądze wyprowadzili pracownicy PZU Development, wśród których był zatrzymany właśnie Aleksander D. Chodziło m.in. o niekorzystny zakup półhektarowej działki w Bydgoszczy. Media pisały, że PZU wydał na działkę i koszty transakcji 3,7 mln zł, a właściciel ziemi dostał niewiele ponad 1,5 mln zł.

Uwagę Urzędu Skarbowego zwróciła także działka w Katowicach, za którą miano zapłacić o milion złotych więcej, niż wynosiła jej wartość. D. był poszukiwany listem gończym. W 2015 został uznany, wraz z innymi osobami, winnym doprowadzenia PZU S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 3 mln 124 tys. zł. D. został skazany na 2 lata pozbawienia wolności w zawieszeniu na trzyletni okres próby. Sąd odwoławczy złagodził mu karę do 11 miesięcy.

We wrześniu CBA poinformowało, że realizując czynności w ramach śledztwa prowadzonego wspólnie z Prokuraturą Okręgową w Warszawie funkcjonariusze "zabezpieczyli składniki majątkowe należące do Sławomira N.". Chodziło o pieniądze ukryte w dwóch specjalnie przygotowanych skrytkach. Jak podało CBA, była to równowartość 4,163 mln zł, w tym 536 400 euro, 470 000 dolarów i 30 000 zł. Pieniądze najprawdopodobniej pochodziły z zarzucanych Nowakowi przestępstw korupcyjnych.

Śledczy zabezpieczyli także kupione za łapówki dwa mieszkania o wartości ok. 2 mln zł oraz luksusowy samochód marki Land Rover. W związku ze "sprawą Nowaka" CBA przeszukało już kilkadziesiąt miejsc. "Sprawa pozostaje rozwojowa. CBA kontynuuje czynności związane m.in. z ujawnianiem kolejnych wątków ww. śledztwa oraz składników majątkowych osób, objętych postępowaniem" – informowało Biuro na początku września.

Sławomir Nowak w latach 2011-2013 był ministrem transportu, budownictwa i gospodarki morskiej w rządzie Donalda Tuska. W 2013 roku podał się do dymisji w związku z wątpliwościami dotyczącymi jego oświadczenia majątkowego, do którego – jako minister - nie wpisał wartego ponad 10 tys. złotych zegarka. Został skazany w 2014 r. przez stołeczny sąd na 20 tys. zł grzywny za zatajenie posiadania zegarka w pięciu oświadczeniach majątkowych. Zrzekł się wtedy mandatu posła i odszedł z polityki.

Sąd odwoławczy w maju 2015 r. zmienił ten wyrok, umarzając warunkowo postępowanie karne wobec Nowaka; orzekł, że ma on zapłacić 5 tys. zł na fundusz pomocy pokrzywdzonym.

W październiku 2016 r. Nowak został szefem ukraińskiej agencji drogowej Ukrawtodor. We wrześniu 2019 roku zwolnienie go z tej funkcji zapowiedział ukraiński minister infrastruktury Władisław Kriklij. Nowak złożył dymisję z tego stanowiska w tym samym miesiącu.

Wcześniej ukraińska Narodowa Agencja ds. Zapobiegania Korupcji poinformowała, że podał on nieprawdziwe informacje w deklaracji majątkowej - miał podać nieprawidłową wartość samochodu i kwot na rachunkach bankowych. Sławomir Nowak oświadczył wówczas w odpowiedzi, że jego deklaracja jest prawidłowa. Ukrawtodor wyjaśnił w komunikacie, że wszystkie deklaracje finansowe Sławomira Nowaka potwierdzone są na kontach bankowych.

Biuro antykorupcyjne Ukrainy informowało, że Nowak ma podwójne ukraińsko-polskie obywatelstwo i możliwe, że nie będzie konieczności jego ekstradycji w związku z przestępstwami popełnionymi przez niego na Ukrainie. 

Hanna Dobrowolska

hd/ jann/