Politolog o Łukaszence: "Próbuje prowadzić podwójną grę"

Aleksandr Łukaszenka próbuje prowadzić podwójną grę – z jednej strony popiera Rosję i pomaga jej w wojnie, z drugiej strony chce się promować jako potencjalny pośrednik, lecz żąda przy tym kapitulacji Ukrainy – mówi PAP politolog Waler Karbalewicz.
Władimir Putin i Aleksandr Łukaszenka  Politolog o Łukaszence:
Władimir Putin i Aleksandr Łukaszenka / Flickr / domena publiczna / European External Action Service

"Aleksandr Łukaszenka próbuje rozgrywać jednocześnie dwie karty. Jedna z nich to poparcie dla Rosji, które odbywa się na poziomie propagandy, polityki zagranicznej, na poziomie wojskowym. Rosja wykorzystuje infrastrukturę wojskową Białorusi do swojej agresji na Ukrainę" – mówi PAP Karbalewicz, przebywający poza Białorusią.

"Z drugiej strony, Łukaszenka stara się przekonywać, że może odegrać rolę pośrednika, +siły pokojowej+. Uporczywie powraca do tej koncepcji, proponując Mińsk jako platformę do rozmów. Mówił nawet w czasie wywiadu, że chciałby, aby do Mińska przyjechał Joe Biden, ale amerykański prezydent pojechał do Kijowa" – ironizuje rozmówca PAP.

"To dziwny plan pokojowy, bo Łukaszenka formułuje żądania tylko wobec jednej strony, opierając je na pełnej kapitulacji Ukrainy i zaakceptowaniu strat terytorialnych" – mówi Karbalewicz.

Łukaszenka w niekomfortowej sytuacji?

Według niego sytuacja, w której Łukaszenka stał się współagresorem jest dla białoruskiego polityka "niekomfortowa i on próbuje się z niej wydostać, ale już nie ma jak". Ta "niby pokojowa retoryka trafia w próżnię" właśnie dlatego, że Łukaszenka jest postrzegany jako współuczestnik agresji.

Oficjalny Mińsk w początkowej fazie wojny udostępnił armii rosyjskiej swoje terytorium oraz infrastrukturę do ataku na Ukrainę od strony granicy północnej. Wcześniej Mińsk zapewniał, że do takiej sytuacji nie dojdzie, a na kilka dni przed agresją oficjalnie ogłaszał, że "wszystkie wojska rosyjskie po zakończeniu manewrów wojskowych (przeprowadzonych w lutym ubiegłego roku, tuż przed początkiem inwazji) opuszczą terytorium Białorusi i powrócą do miejsc dyslokacji".

Na dalszym etapie wojny, gdy wiosną ub. roku siły rosyjskie wycofały się z północy Ukrainy, a działania wojenne skupiły się na wschodzie i południu tego kraju, rola Białorusi się zmieniła. Białoruś kontynuowała wsparcie dla Rosji, ale już nie jako miejsce, z którego wychodziły atakujące siły. Przez pewien czas – jak informowała strona ukraińska – z terytorium Białorusi prowadzone były ostrzały przy wykorzystaniu rosyjskiego uzbrojenia.

"Od października ubiegłego roku nie było informacji o takich atakach z terenu Białorusi" – zaznacza Karbalewicz.

Na Białorusi wciąż pozostaje pewna liczba wojsk rosyjskich (według strony ukraińskiej pod koniec stycznia br. było to ok. 10 tysięcy ludzi) oraz sprzętu, w tym m.in. samoloty (w tym potencjalnie mogące atakować całe terytorium Ukrainy MiG-31K z rakietami Kindżał) czy systemy rakietowe Iskander. Rosjanie używają terytorium Białorusi jako poligonu do szkoleń swych zmobilizowanych żołnierzy i jako bazy remontowej.

"Mińsk stał się praktycznie jedynym sojusznikiem Rosji w tej wojnie i ta sytuacja bardzo mocno wpływa na całą politykę zagraniczną Białorusi, a także na jej politykę wewnętrzną" – mówi Karbalewicz.

Wskazuje, że ta sytuacja z punktu widzenia Łukaszenki, w warunkach sankcji zachodnich, ma wyraźne plusy.

"Białoruś otrzymała i otrzymuje duże wsparcie gospodarcze od Rosji, którego być może nie byłoby, gdyby nie było wojny. To kredyty, odroczenia spłat, dostęp do rynku rosyjskiego, zamówień państwowych, itd. Rosja pomaga Białorusi z eksportem jej produkcji, w tym nawozów potasowych, w sytuacji blokady sankcyjnej ze strony portów bałtyckich" – wymienia politolog.

Poza tym Mińsk może liczyć na pełne wsparcie dyplomatyczne i psychologiczne, które - zdaniem eksperta - "dla Łukaszenki jest bardzo ważne".

Białoruś zależna od Rosji

"Z drugiej strony, ta sytuacja dla niego samego jest mocno niekomfortowa, bo zależność od Rosji bardzo się pogłębiła. Na terytorium kraju znajdują się wojska rosyjskie i de facto Mińsk nie sprawuje suwerenności wojskowej na swoim terytorium" – zaznacza rozmówca PAP.

Jak prognozuje, w krótkiej perspektywie nie należy się spodziewać istotnych zmian, jeśli chodzi o działania Mińska wobec konfliktu, który jego sojusznik prowadzi na terytorium sąsiedniego kraju. "Nie sądzę, że wojska białoruskie zostaną wciągnięte bezpośrednio do wojny, co wynika z szeregu przyczyn, determinujących tę sytuację od początku konfliktu" – mówi Karbalewicz.

Chodzi przede wszystkim - jak mówi ekspert - o "szeroki konsensus" społeczny dotyczący ewentualnego udziału białoruskiej armii w wojnie. Bezpośredni udział w wojnie "jest niepopularny i dotyczy to zarówno oponentów, jak i zwolenników Łukaszenki. Podobne stanowisko ma aparat państwowy i struktury siłowe. W tym sensie Białoruś zasadniczo różni się od Rosji, w której społeczeństwo popiera wojnę" – wyjaśnia Karbalewicz.

Kolejną przyczyną jest fakt, że - jak mówi ekspert - przebieg wojny jest dla Rosji "niezbyt udany".

"Udział w zwycięskiej wojnie to jedno, ale dołączanie się do takiej, która nie idzie dobrze, a wręcz coraz gorzej, to już coś zupełnie innego" – mówi Karbalewicz.

"Po trzecie myślę, że Rosja nie ma dużej potrzeby, by wykorzystywać w konflikcie białoruskie siły zbrojne. Tymczasem spokojnie w dowolnym zakresie korzysta z infrastruktury Białorusi, szkoli na jej terytorium swoich rezerwistów" – zauważa politolog.

"Myślę, że ważnym argumentem, którego używa Łukaszenka, jest groźba kryzysu wewnętrznego w przypadku aktywnego dołączenia do wojny. Może on przekonywać, że ewentualny ostry kryzys polityczny u głównego sojusznika byłby dla Rosji niekorzystny" – ocenia Karbalewicz.

Jak zauważa ekspert, obecnie nie widać sygnałów o tworzeniu na terytorium Białorusi zgrupowania uderzeniowego.


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Zakaz sprzedaży aut spalinowych po 2035 roku. Jasne stanowisko premiera Morawieckiego Wiadomości
Zakaz sprzedaży aut spalinowych po 2035 roku. Jasne stanowisko premiera Morawieckiego

Zakaz sprzedaży aut spalinowych po 2035 roku to pomysł nie do zaakceptowania przez rząd PiS; zrobimy wszystko, żeby ochronić polskie rodziny przed kolejnym pseudoekologicznym wymysłem bogatych krajów i biurokratów z Brukseli - zadeklarował premier Mateusz Morawiecki.

Burza w Pałacu Buckingham. Król Karol III i książę William nawet nie chcą go widzieć Wiadomości
Burza w Pałacu Buckingham. Król Karol III i książę William nawet nie chcą go widzieć

Nic nie zapowiada, by relacje rodziny królewskiej uległy poprawie. Jak mówi dla Fox News królewski ekspert Christopher Andersen - książę Harry nie zostanie ciepło przyjęty przez króla Karola i księcia Williama.

Na takie skoki czekali kibice. Polacy dali popis w kwalifikacjach Wiadomości
Na takie skoki czekali kibice. Polacy dali popis w kwalifikacjach

Bardzo dobre wieści dla polskich kibiców skoków narciarskich. Kamil Stoch, Piotr Żyła i Aleksander Zniszczoł znakomicie zaprezentowali się podczas ostatnich w tym sezonie kwalifikacji.

To on miał wczoraj zabić dwie osoby. Policja opublikowała wizerunek poszukiwanego 24-latka Wiadomości
To on miał wczoraj zabić dwie osoby. Policja opublikowała wizerunek poszukiwanego 24-latka

Policjanci z Komendy Powiatowej Policji w Międzychodzie poszukują Marcina Wolfa lat 24. Mężczyzna jest podejrzewany o dokonanie dwóch zabójstw na terenie powiatu międzychodzkiego.

UE wycofa się z zakazu aut spalinowych? Zaskakujące słowa polskiej minister Wiadomości
UE wycofa się z zakazu aut spalinowych? Zaskakujące słowa polskiej minister

Rada UE przyjęła we wtorek rozporządzenie określające bardziej rygorystyczne normy emisji CO2 dla nowych samochodów osobowych i dostawczych. Regulacja zakłada 100 proc. redukcji emisji dwutlenku węgla w przypadku nowych pojazdów po 2035 roku. Zdaniem minister klimatu i środowiska UE być może wycofa się z tego założenia.

Rosja. Zatrzymano amerykańskiego dziennikarza Wiadomości
Rosja. Zatrzymano amerykańskiego dziennikarza

Korespondent amerykańskiego dziennika "Wall Street Journal" Evan Gershkovich został zatrzymany w Jekaterynburgu na Uralu - podała w czwartek agencja Reutera, powołując się na media rządowe w Moskwie. Twierdzą one, że reporter jest podejrzany o szpiegostwo.

Nie żyje znany aktor. Zmarł nagle w wieku 53 lat Wiadomości
Nie żyje znany aktor. Zmarł nagle w wieku 53 lat

Nie żyje Robert Gallinowski. Aktor znany był między innymi z takich filmów jak "Nadzy wśród wilków" czy "Carlos". Zmarł niespodziewanie w wieku 53 lat.

Lewandowski ma poważny problem w reprezentacji? „Trwa walka o przywództwo” Wiadomości
Lewandowski ma poważny problem w reprezentacji? „Trwa walka o przywództwo”

Robert Lewandowski i Kamil Glik rywalizują o przywództwo w reprezentacji Polski? Taki wniosek można wysunąć na podstawie słów Łukasza Olkowicza, który jest autorem głośnej rozmowy o „aferze premiowej” z Łukaszem Skorupskim.

Żona Dawida Kubackiego walczy o życie. Burza po słowach Hołowczyca Wiadomości
Żona Dawida Kubackiego walczy o życie. Burza po słowach Hołowczyca

Dawid Kubacki wycofał się niespodziewanie z zawodów Pucharu Świata w norweskim Vikersund, a przyczyną decyzji była choroba jego małżonki. Wicelider Pucharu Świata nie weźmie udziału w pozostałych zawodach cyklu w sezonie 2022/2023.

Trwa obława policyjna w Wielkopolsce. 24-latek poszukiwany w sprawie podwójnego zabójstwa Wiadomości
Trwa obława policyjna w Wielkopolsce. 24-latek poszukiwany w sprawie podwójnego zabójstwa

Trwają policyjne poszukiwania 24-latka, który w środę miał zabić dwie osoby w powiecie międzychodzkim (woj. wielkopolskie). Policja potwierdziła w czwartek PAP, że poszukiwany mężczyzna kilka dni temu opuścił szpital psychiatryczny.

Emerytury
Stażowe