[Nasz Wywiad] 150 rocznica urodzin Marszałka. Kasprzyk: Rozkochani w Piłsudskim i jego zagorzali wrogowie
W Wilnie rozpoczęły się uroczyste obchody 150 rocznicy urodzin Marszałka Józefa Piłsudskiego. W kościele p.w. św. Teresy, w pobliżu Kaplicy Matki Bożej Ostrobramskiej, odbyła się msza święta w intencji Marszałka. Później na cmentarzu na Rossie miały miejsce uroczystości wraz z asystą honorową Wojska Polskiego. W Wilnie znajduje się nasz korespondent Mateusz Kosiński, który rozmawiał z ministrem Janem Józefem Kasprzykiem, historykiem, szefem Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
![[Nasz Wywiad] 150 rocznica urodzin Marszałka. Kasprzyk: Rozkochani w Piłsudskim i jego zagorzali wrogowie](https://www.tysol.pl/imgcache/750x530/c//zdj/zdjecie/13925.jpg)
/ Wikipedia domena publiczna i Mateusz Kosiński
Mateusz Kosiński: Czy można powiedzieć, że Józefa Piłsudskiego i Wilno łączyła nierozerwalna więź?
Jan Józef Kasprzyk: Józef Piłsudski o Wilnie mówił, że to „miłe miasto”. Tu spędził swoje dzieciństwo, tutaj został ukształtowany w wielkiej, polskiej tradycji romantycznej. Tutaj jego mama nauczyła go wspaniałych strof Mickiewicza i Słowackiego, Krasińskiego. To tutaj wzrastał w umiłowaniu i dążeniu do niepodległości. Pamiętajmy, że Piłsudski za antyrosyjską postawę był bardzo szykanowany w wileńskim gimnazjum. To stąd został zesłany na Syberię. Z Syberii powrócił i tutaj włączył się w działalność niepodległościową PPS-u. Tu wzrastał, w niewolonym przez Moskali Wilnie zrozumiał czym jest utrata suwerenności i, że warto zapłacić każdą cenę za to, żeby ją odzyskać.
Jak wyglądały relacje ze strony litewską w trakcie organizacji uroczystości upamiętniających Józefa Piłsudskiego?
Bardzo poprawnie, należy pamiętać o jednej rzeczy - Józef Piłsudski był orędownikiem stworzenia bloku państw niepodległych – Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy, które oddaliłyby największego wroga Polski jakim była Moskwa. Ta idea, idea, która przyświecała Piłsudskiemu – I Rzeczpospolitej znajduje zrozumienie. Przywoływane są słowa Józefa Piłsudskiego z roku 1919, gdy zajmowane było Wilno to odezwa była skierowana do mieszkańców byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego. W nim te Wielkie Księstwo Litewskie bardzo mocno tkwiło, sam mówił, że jest Litwinem.
Dzisiaj ta idea jeszcze istnieje i ma nadzieję na realizację?
Na pewno istnieje idea Międzymorza i to jest tak naprawdę realizowanie testamentu Józefa Piłsudskiego sprzed lat.
Ma miejsce pewne odświeżenie spojrzenia na postać Józefa Piłsudskiego, mowa chociażby o książce Rafała Ziemkiewicza. Czy Piłsudskiego należy odbrązawiać?
To zadanie dla historyków i publicystów. Są osoby, które są rozkochane w Józefie Piłsudskim i są osoby, które są jego zagorzałymi przeciwnikami i wrogami. Myślę tu o osobach wywodzących się z kręgów endeckich. Na pewno na Piłsudskiego należy spojrzeć trzeźwo. To był człowiek, który przywrócił Polaków wiarę w sens walki o niepodległość.
