Ładoś 2.0. Polski konsul w Turcji uratował tysiące Żydów. Cudem uratowano go od zapomnienia
- Ładoś 2.0 czy polski Sugihara? ( Chiune Sugihara - japoński dyplomata, który pomógł uciec z Litwy tysiącom Żydów po rozpoczęciu okupacji przez Armię Czerwoną - przyp. red.) Podczas #Holocaust Konsul Generalny RP w Istamule stworzył system, który pomógł tysiącom Żydów swobodnie przejść przez Turcję, dotrzeć na Bliski Wschód i uciec przed nazistami. Historia autorstwa Eldada Becka dziś w Israel Hayom (...) Nigdy nie znaleźlibyśmy nazwiska konsula Wojciecha Rychlewicza, gdyby nie jeden człowiek, dr Bob Meth, amerykański lider żydowski z Kalifornii, który przyjechał z historią powrotu matki do konsulatu w Los Angeles. Przyniósł te cztery strony jej wspomnień (...) Ellen Meth (Edwarda Wang) była 17-letnią żydowską uciekinierką, jej turecka wiza dobiegała końca, a jej rodzina nie miała dokąd pójść, ponieważ żaden kraj nie chciał więcej Żydów. Rychlewicz wręczył jej i jej ojcu dokument stwierdzający, że oboje są katolikami. Znaleźliśmy setki takich dokumentów (...) Większość takich dokumentów znalezionych w Archiwum Akt Nowych zostało wydane osobom, których imiona i nazwiska sugerują, że byli polskimi Żydami. Wiele z nich znaleziono później na listach migracyjnych do Palestyny. Ellen Meth twierdzi, uchodźcy wiedzieli, że był konsul chętny do wydania im takiego zaświadczenia (...) Dzięki takim papierom i innym operacjom wojenny rząd RP na uchodźstwie zdołał przemycić nawet 5000 Polaków, głównie Żydów, przez terytorium neutralnej Turcji. Władze tureckie nie sprzeciwiły się tej operacji humanitarnej (...) Wojciech Rychlewicz (1903-64), kapitan Wojska Polskiego, Konsul Generalny w Istambule (1937-41), „ratownik ze Stambułu” czy „polski Sugihara”. Zmarł 56 lat temu. Jego potomkowie mieszkają w Wielkiej Brytanii
- pisze Jakub Kumoch
