W Krakowie na Wawelu rozpoczął się szczyt premierów państw Grupy Wyszehradzkiej
W szczycie poza szefem polskiego rządu biorą udział premierzy: Węgier - Viktor Orban, Czech - Andrej Babisz i Słowacji - Igor Matovicz. Premierzy po powitaniu - wraz z szefem RE Charlesem Michelem - wezmą udział w sesji plenarnej poświęconej podsumowaniu 30 lat współpracy V4 oraz wspólnym zadaniom na przyszłość. Następnie odbędzie się oficjalne śniadanie wydawane przez premiera Mateusza Morawieckiego.
W środę podpisana zostanie też przez szefów rządów krajów V4 Deklaracja Rocznicowa i Deklaracja Cyfrowa. Po godz. 13 premierzy spotkają się z przedstawicielami mediów, a następnie wezmą udział w sesji plenarnej poświęconej wspólnym transgranicznym projektom cyfrowym w regionie V4.
Ponadto planowany jest panel tematyczny "Przyszłość regionu V4: biznes, kreatywność i innowacje" z udziałem czterech premierów i przedstawicieli sektora nowoczesnych technologii.
Po zakończeniu szczytu planowane jest także spotkanie premiera Mateusza Morawieckiego z szefem węgierskiego rządu Viktorem Orbanem, podczas którego nastąpi uroczyste przekazanie Polsce zbroi Zygmunta II Augusta. Dotychczas należała do zbiorów muzeum w Budapeszcie.
Szczyt szefów rządów krajów Grupy Wyszehradzkiej i 30. rocznica powstania formatu przypada na trwającą od lipca 2020 r. do czerwca 2021 r. polską prezydencję w V4. Po Polsce przewodnictwo w Grupie przejmą Węgry.
Grupa Wyszehradzka jest nieformalną regionalną formą współpracy Polski, Czech, Słowacji i Węgier i określana jest jako jeden z owoców upadku komunizmu i transformacji ustrojowej w państwach Europy Środkowo-Wschodniej. Za umowną datę jej powstania przyjmuje się 15 lutego 1991 roku, kiedy ówcześni prezydenci Polski Lech Wałęsa i Czechosłowacji Vaclav Havel oraz premier Węgier Jozsef Antall podpisali deklarację określającą cele i warunki wzajemnej współpracy. Miało to miejsce w węgierskim Wyszehradzie, gdzie w XIV wieku spotykali się królowie Polski, Czech i Węgier na negocjacje gospodarcze i polityczne.
Cele Grupy zmieniały się w kolejnych latach i określały współpracę początkowo trzech, a po rozpadzie Czechosłowacji w 1993 roku czterech krajów. Wraz z ich osiągnięciem współpraca ta słabła i po jakimś czasie była wznawiana, tak jak po przyjęciu w 1999 roku Polski, Czech i Węgier do NATO oraz po wstąpieniu Polski, Czech, Węgier i Słowacji do UE w 2004 roku.
Od 2004 r. wszystkie kraje V4 są członkami Unii Europejskiej, a Grupa Wyszehradzka stanowi forum wymiany doświadczeń oraz wypracowywania wspólnych stanowisk w sprawach dotyczących regionu i UE.
Mateusz Roszak
mro/ tgo/ k
