[Tylko u nas] Marcin Bąk: Operacja „Barbarossa” – wielki blamaż Armii Czerwonej

W cieniu toczonej przez Ukrainę wojny obronnej przeciwko rosyjskiej napaści przeszła trochę niezauważona rocznica napaści III Rzeszy na ZSSR. Dla sowieckiej propagandy data 22 czerwca 1941 roku była oficjalnym początkiem II wojny, zajmowała znaczące miejsce w zestawieniu symboli Kraju Rad. Był to również, o czym już sowieci mniej wspominali, niesamowity blamaż Armii Czerwonej.
Radzieckie czołgi KW-2 i T-34 porzucone podczas operacji
Radzieckie czołgi KW-2 i T-34 porzucone podczas operacji "Barbarossa" w 1941 roku. / Wikipedia CC BY-SA 4,0 Witold Muratow

Istnieje taka obiegowa opinia, że ”Rosja nie przegrała żadnej wojny”, „Nikt nigdy nie wygrał z Rosją”. Nie jest to oczywiście prawda, można znaleźć niemało przykładów porażek i całkiem sporych klęsk ponoszonych przez to imperium. Wojna Krymska, Wojna rosyjsko-japońska 1905 roku, klęska w I wojnie światowej czy Talvissota. Wcześniej nasza husaria też jakoś dostała się na Kreml w początkach XVII wieku. II wojna światowa traktowana jest w oficjalnej narracji rosyjskiej jako wielki triumf ich oręża. To prawda ale – jak mawiano w Radio Erewań – nie do końca. ZSSR znalazł się w gronie zwycięzców w dużej mierze dzięki ogromnemu wsparciu materiałowemu ze strony aliantów zachodnich, głównie Stanów Zjednoczonych, których potęga gospodarcza pracowała na wynik wojny. Niemniej pierwsza faza w walce z III Rzeszą była wielkim blamażem Armii Czerwonej.

 

Przygotowania

Przez lata propaganda komunistyczna budowała narrację, wedle której pokojowy ZSSR został zdradziecko napadnięty przez posiadającą miażdżącą przewagę, agresywną III Rzeszę. Ogromne postępy Niemców tłumaczono wielką przewagą liczebną i jakościową sprzętu. Rzetelne badania źródłowe po latach całkowicie obalają ten obraz. W każdej dziedzinie Sowieci dysponowali przewagą, w niektórych była to przewagą kilkukrotna. Jeśli chodzi o liczbę czołgów użytych przez Wehrmacht, to wedle różnych opracowań było to od 3800 do 4000 sztuk zgromadzonych w przededniu operacji. Sowieci dysponowali dużą przewagą liczebną – od 20 000 do 23 000 czołgów. I nie chodzi tylko o to, że ZSSR posiadał więcej czołgów niż Niemcy. Posiadał ich więcej, niż RESZTA SWIATA razem wzięta (!).  Większość tej ogromnej armady pancernej zgromadzona była wzdłuż zachodnich granic ZSSR. Podobnie wyglądała dysproporcja sił w liczbie samolotów, dział czy w końcu – ludzi pod bronią. Nie jest również prawdą, że ZSSR nie przygotowywał się do wojny. Owszem, przygotowywał tylko nie do wojny obronnej. Wiktor Suworow (prawdziwe nazwisko Riezun) od czasu wydania swojej książki „Lodołamacz” utrzymuje, że Stalin zgromadził w 1941 roku ogromne siły na zachodniej granicy celem uderzenia na III Rzeszę i „wyzwolenia” Europy. Ogromne armie pancerne, korpusy powietrznodesantowe, wszystko to uszykowane było do wielkiej operacji zaczepnej. W obronie Armia Czerwona okazała się całkowicie bezradna i padła łupem Wermahtu.

 

Uderzenie niemieckie

Niemcy nie posiadając przewagi liczebnej musieli trochę improwizować. Ich atutami była lepsza łączność, lepsze dowodzenie oraz samo uszykowanie wojsk radzieckich, które nie sprzyjało zupełnie obronie.  Dobrym przykładem jest tu operacja mińsko – białostocka. Granica miedzy ZSSR a III Rzeszą tworzyła wokół Białegostoku charakterystyczne wybrzuszenie. Taki „łuk” frontu jest bardzo trudny do obrony, właściwie nie powinno się go bronić tylko wycofać wojska na korzystniejsze pozycje. Jeśli natomiast myśli się o ataku to z kolei wybrzuszenie w liniach przeciwnika stanowi świetną podstawę do własnego uderzenia. Tak też było w 1941 roku, okolice Białegostoku i Mińska stały się miejscem grupowania ogromnych sił uderzeniowych. Sowieci zgromadzili tam 4 armie ogólnowojskowe i 8 korpusów zmechanizowanych, posiadających więcej czołgów niż cały Wermaht. Siły te mogły z powodzeniem uderzyć na Prusy Wschodnie lecz w czerwcu 1941 roku znalazły się natychmiast w okrążeniu i uległy zagładzie. Część dywizji pancernych nawet nie zdążyła się wyładować z pociągów.

Lotnictwo niemieckie, dysponujące momentem zaskoczenia, zniszczyło znaczną część radzieckich samolotów na ziemi a nieliczne myśliwce, które podejmowały walkę były bezradne wobec Luftwaffe. Radzieckich pilotów nie szkolono do walki powietrznej, zakładając szybkie zniszczenie lotnictwa wroga na ziemi…

 

Straty

Kilka pierwszych tygodni operacji to była niewyobrażalna klęska Armii Czerwonej. Rozbiciu uległy całe armie i korpusy. Większość z 20 tysięcy czołgów została utracona, najczęściej zresztą w wyniku panicznego odwrotu wpadła w ręce niemieckie w stanie nadającym się do użycia. Podobnie rzecz się miała z artylerią, moździerzami i bronią strzelecką. Armia Czerwona utraciła w ciągu pierwszych tygodni wojny miliony ludzi – zabitych, rannych i wziętych do niewoli. Te liczby są różnie podawane przez różnych historyków, przez wiele lat archiwa sowieckie nie były dostępne do badań ale tak czy inaczej, z zestawienia strat wyłania się obraz nieopisanej klęski militarnej ZSSR.

To, że Kraj Rad nie przestał ostatecznie istnieć i wyszedł z wojny zwycięsko zawdzięczał Stalin dwóm czynnikom. Po pierwsze alianci zachodni potrzebowali sowietów w swoich planach wojennych i rozpoczęli wsparcie materiałowe na niespotykana skalę. Po drugie, paranoik Hitler nie miał żadnego planu politycznego dla Rosji, Białorusi i Ukrainy ani dla mas jeńców wziętych do niewoli. Traktował ich jako podludzi przeznaczonych do zagłady.

Nasi rodzimi rusofile starają się porównywać czasem obecną napaść na Ukrainę do Wojny Ojczyźnianej. Pomijają dwa istotne elementy – wtedy zaczęło się od rozpaczliwej obrony zaatakowanego ZSSR i ZSSR nie walczył sam – w najtrudniejszych chwilach wspierany był przez gospodarkę USA. Teraz to Ukraina się broni przed napaścią, wspierana amerykańską pomocą.


 

POLECANE
Konflikt koalicjantów w rządzie. Tym razem chodzi o wiceministra MSZ z ostatniej chwili
Konflikt koalicjantów w rządzie. Tym razem chodzi o wiceministra MSZ

Rzecznik MSZ Paweł Wroński przekazał, że wiceszef resortu Andrzej Szejna do końca lipca przebywa na przedłużonym, bezpłatnym urlopie. Według źródeł PAP premier i szef polskiej dyplomacji chcieliby, aby Szejna odszedł z resortu, natomiast jego stanowiska broni Włodzimierz Czarzasty (Lewica).

Nie żyje Joanna Kołaczkowska. Legenda polskiego kabaretu z ostatniej chwili
Nie żyje Joanna Kołaczkowska. Legenda polskiego kabaretu

O śmierci legendarnej polskiej artystki kabaretowej poinformował na swoim fanpejdżu na Facebooku kabaret Hrabi.

Instytut Pileckiego wywołuje nowy skandal wokół komunistycznego bandyty Maksymiliana Schnepfa z ostatniej chwili
Instytut Pileckiego wywołuje nowy skandal wokół komunistycznego bandyty Maksymiliana Schnepfa

Trwa skandal związany z tym, że Instytut Pileckiego otworzył w Augustowie Dom Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej, projekt przygotowany jeszcze przez poprzednie kierownictwo instytutu z Magdaleną Gawin na cele. Problem w tym, że pośród sprawców komunistycznej zbrodni zabrakło nazwiska ojca obecnego dyplomaty Ryszarda Schnepfa i teścia dziennikarki neo-TVP Doroty Wysockiej-Schnepf - Maksymiliana Schnepfa.

Imigranci odsyłani do Polski. Są dane niemieckiej policji z ostatniej chwili
Imigranci odsyłani do Polski. Są dane niemieckiej policji

Wprowadzenie w 2023 roku kontroli granicznych przez Niemcy skutkuje większą liczbą migrantów zawracanych do Polski mimo zmniejszającej się liczby odnotowywanych nielegalnych wjazdów – informuje w środę PAP, która dotarła do danych niemieckiej policji.

Ministrowie przerażeni. Tusk się z nimi nawet nie wita tylko u nas
Ministrowie przerażeni. Tusk się z nimi nawet nie wita

Ministrowie w stanie przerażenia. Premier to lubi. Już za pierwszego rządu Donalda Tuska „rekonstrukcja” to były jego osobiste igrzyska śmierci. Siedział żółty cesarz i patrzył jak się wyrzynają, z uwagą słuchał każdego donosu i czytał kolejne przecieki jednego ministra na drugiego.

Bodnar powołał neo-rzeczników dyscyplinarnych z ostatniej chwili
Bodnar powołał neo-rzeczników dyscyplinarnych

Dzisiejsze nominacje to nie "naprawa" – to symbol bezprawia w togach. Adam Bodnar po raz kolejny przekracza granice prawa – uważa sędzia Kamila Borszowska-Moszowska.

Braun straci immunitet? Nowy ruch Bodnara z ostatniej chwili
Braun straci immunitet? Nowy ruch Bodnara

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar przekazał, że w środę podpisał kolejne dwa wnioski o uchylenie immunitetów związane z działaniami europosła Grzegorza Brauna.

Biały Dom wzywa Izrael do wstrzymania ataków z ostatniej chwili
Biały Dom wzywa Izrael do wstrzymania ataków

Portal Axios poinformował, że administracja prezydenta USA Donalda Trumpa po raz kolejny wezwała w środę władze Izraela, by wstrzymały ataki na stolicę Syrii, Damaszek. Szef dyplomacji USA Marco Rubio potwierdził, że władze USA są w kontakcie z rządem Benjamina Netanjahu.

Ogromny pożar na festiwalu Tomorrowland. Płonie główna scena z ostatniej chwili
Ogromny pożar na festiwalu Tomorrowland. Płonie główna scena

Płonie główna scena na której ma odbyć się festiwal Tomorrowland. Trwa akcja służb. Impreza zaplanowana jest na 18–20 lipca 2025 r.

Rozpad koalicji rządzącej w Izraelu. Co z rządem Netanjahu? z ostatniej chwili
Rozpad koalicji rządzącej w Izraelu. Co z rządem Netanjahu?

''Ministrowie partii Szas odchodzą z rządu'' – pisze ''Jerusalem Post''. Jednak nie oznacza to automatycznego upadku rządu Benjamina Netanjahu.

REKLAMA

[Tylko u nas] Marcin Bąk: Operacja „Barbarossa” – wielki blamaż Armii Czerwonej

W cieniu toczonej przez Ukrainę wojny obronnej przeciwko rosyjskiej napaści przeszła trochę niezauważona rocznica napaści III Rzeszy na ZSSR. Dla sowieckiej propagandy data 22 czerwca 1941 roku była oficjalnym początkiem II wojny, zajmowała znaczące miejsce w zestawieniu symboli Kraju Rad. Był to również, o czym już sowieci mniej wspominali, niesamowity blamaż Armii Czerwonej.
Radzieckie czołgi KW-2 i T-34 porzucone podczas operacji
Radzieckie czołgi KW-2 i T-34 porzucone podczas operacji "Barbarossa" w 1941 roku. / Wikipedia CC BY-SA 4,0 Witold Muratow

Istnieje taka obiegowa opinia, że ”Rosja nie przegrała żadnej wojny”, „Nikt nigdy nie wygrał z Rosją”. Nie jest to oczywiście prawda, można znaleźć niemało przykładów porażek i całkiem sporych klęsk ponoszonych przez to imperium. Wojna Krymska, Wojna rosyjsko-japońska 1905 roku, klęska w I wojnie światowej czy Talvissota. Wcześniej nasza husaria też jakoś dostała się na Kreml w początkach XVII wieku. II wojna światowa traktowana jest w oficjalnej narracji rosyjskiej jako wielki triumf ich oręża. To prawda ale – jak mawiano w Radio Erewań – nie do końca. ZSSR znalazł się w gronie zwycięzców w dużej mierze dzięki ogromnemu wsparciu materiałowemu ze strony aliantów zachodnich, głównie Stanów Zjednoczonych, których potęga gospodarcza pracowała na wynik wojny. Niemniej pierwsza faza w walce z III Rzeszą była wielkim blamażem Armii Czerwonej.

 

Przygotowania

Przez lata propaganda komunistyczna budowała narrację, wedle której pokojowy ZSSR został zdradziecko napadnięty przez posiadającą miażdżącą przewagę, agresywną III Rzeszę. Ogromne postępy Niemców tłumaczono wielką przewagą liczebną i jakościową sprzętu. Rzetelne badania źródłowe po latach całkowicie obalają ten obraz. W każdej dziedzinie Sowieci dysponowali przewagą, w niektórych była to przewagą kilkukrotna. Jeśli chodzi o liczbę czołgów użytych przez Wehrmacht, to wedle różnych opracowań było to od 3800 do 4000 sztuk zgromadzonych w przededniu operacji. Sowieci dysponowali dużą przewagą liczebną – od 20 000 do 23 000 czołgów. I nie chodzi tylko o to, że ZSSR posiadał więcej czołgów niż Niemcy. Posiadał ich więcej, niż RESZTA SWIATA razem wzięta (!).  Większość tej ogromnej armady pancernej zgromadzona była wzdłuż zachodnich granic ZSSR. Podobnie wyglądała dysproporcja sił w liczbie samolotów, dział czy w końcu – ludzi pod bronią. Nie jest również prawdą, że ZSSR nie przygotowywał się do wojny. Owszem, przygotowywał tylko nie do wojny obronnej. Wiktor Suworow (prawdziwe nazwisko Riezun) od czasu wydania swojej książki „Lodołamacz” utrzymuje, że Stalin zgromadził w 1941 roku ogromne siły na zachodniej granicy celem uderzenia na III Rzeszę i „wyzwolenia” Europy. Ogromne armie pancerne, korpusy powietrznodesantowe, wszystko to uszykowane było do wielkiej operacji zaczepnej. W obronie Armia Czerwona okazała się całkowicie bezradna i padła łupem Wermahtu.

 

Uderzenie niemieckie

Niemcy nie posiadając przewagi liczebnej musieli trochę improwizować. Ich atutami była lepsza łączność, lepsze dowodzenie oraz samo uszykowanie wojsk radzieckich, które nie sprzyjało zupełnie obronie.  Dobrym przykładem jest tu operacja mińsko – białostocka. Granica miedzy ZSSR a III Rzeszą tworzyła wokół Białegostoku charakterystyczne wybrzuszenie. Taki „łuk” frontu jest bardzo trudny do obrony, właściwie nie powinno się go bronić tylko wycofać wojska na korzystniejsze pozycje. Jeśli natomiast myśli się o ataku to z kolei wybrzuszenie w liniach przeciwnika stanowi świetną podstawę do własnego uderzenia. Tak też było w 1941 roku, okolice Białegostoku i Mińska stały się miejscem grupowania ogromnych sił uderzeniowych. Sowieci zgromadzili tam 4 armie ogólnowojskowe i 8 korpusów zmechanizowanych, posiadających więcej czołgów niż cały Wermaht. Siły te mogły z powodzeniem uderzyć na Prusy Wschodnie lecz w czerwcu 1941 roku znalazły się natychmiast w okrążeniu i uległy zagładzie. Część dywizji pancernych nawet nie zdążyła się wyładować z pociągów.

Lotnictwo niemieckie, dysponujące momentem zaskoczenia, zniszczyło znaczną część radzieckich samolotów na ziemi a nieliczne myśliwce, które podejmowały walkę były bezradne wobec Luftwaffe. Radzieckich pilotów nie szkolono do walki powietrznej, zakładając szybkie zniszczenie lotnictwa wroga na ziemi…

 

Straty

Kilka pierwszych tygodni operacji to była niewyobrażalna klęska Armii Czerwonej. Rozbiciu uległy całe armie i korpusy. Większość z 20 tysięcy czołgów została utracona, najczęściej zresztą w wyniku panicznego odwrotu wpadła w ręce niemieckie w stanie nadającym się do użycia. Podobnie rzecz się miała z artylerią, moździerzami i bronią strzelecką. Armia Czerwona utraciła w ciągu pierwszych tygodni wojny miliony ludzi – zabitych, rannych i wziętych do niewoli. Te liczby są różnie podawane przez różnych historyków, przez wiele lat archiwa sowieckie nie były dostępne do badań ale tak czy inaczej, z zestawienia strat wyłania się obraz nieopisanej klęski militarnej ZSSR.

To, że Kraj Rad nie przestał ostatecznie istnieć i wyszedł z wojny zwycięsko zawdzięczał Stalin dwóm czynnikom. Po pierwsze alianci zachodni potrzebowali sowietów w swoich planach wojennych i rozpoczęli wsparcie materiałowe na niespotykana skalę. Po drugie, paranoik Hitler nie miał żadnego planu politycznego dla Rosji, Białorusi i Ukrainy ani dla mas jeńców wziętych do niewoli. Traktował ich jako podludzi przeznaczonych do zagłady.

Nasi rodzimi rusofile starają się porównywać czasem obecną napaść na Ukrainę do Wojny Ojczyźnianej. Pomijają dwa istotne elementy – wtedy zaczęło się od rozpaczliwej obrony zaatakowanego ZSSR i ZSSR nie walczył sam – w najtrudniejszych chwilach wspierany był przez gospodarkę USA. Teraz to Ukraina się broni przed napaścią, wspierana amerykańską pomocą.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe