14 czerwca – 83. rocznica pierwszego transportu polskich więźniów do KL Auschwitz

Z udziałem kilkunastu byłych więźniów odbędą się dziś w Harmężach i Oświęcimiu uroczystości upamiętniające 83. rocznicę pierwszej deportacji Polaków do niemieckiego obozu Auschwitz. Obecność zapowiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński.
Polacy w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz 14 czerwca – 83. rocznica pierwszego transportu polskich więźniów do KL Auschwitz
Polacy w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz / ipn.gov.pl

Patronat nad uroczystościami objął prezydent RP Andrzej Duda.

14 czerwca uważany jest za dzień, w którym zaczął funkcjonować KL Auschwitz. W Polsce obchodzony jest jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.

Pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych

14 czerwca 1940 r. do KL Auschwitz z więzienia w Tarnowie dotarł pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych. Wśród deportowanych byli m.in. żołnierze kampanii wrześniowej, którzy usiłowali przedrzeć się na Węgry, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci.

Spośród więźniów z pierwszego transportu wojnę przeżyło 239. Jako ostatni z nich odszedł Włodzimierz Bujakowski. Zmarł 11 października 2020 r. w Cork w Irlandii. Pozostali zginęli w Auschwitz i innych niemieckich lub ich dalszy los nie jest znany. Ogółem w Auschwitz Niemcy uwięzili ok. 150 tys. Polaków. Połowa z nich tam zginęła, a wielu kolejnych po przeniesieniu do innych obozów.

W pierwszym okresie istnienia obozu więzieni byli głównie Polacy, dla których Niemcy go założyli. W połowie 1942 r. ich liczba zrównała się z Żydami. Od 1943 r. liczba więźniów żydowskich stanowiła już większość. W KL Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. Obóz Auschwitz został wyzwolony 27 stycznia 1945 r. przez Armię Czerwoną.

Organizatorami oficjalnych uroczystości oprócz Muzeum Auschwitz są m.in. samorządy, krakowski oddział IPN, fundacje i stowarzyszenia zajmujące się kultywowaniem pamięci o ofiarach, diecezja bielsko-żywiecka, franciszkanie, oświęcimskie Centrum Żydowskie i Stowarzyszenie Romów. 

Plan obchodów

Rzecznik Muzeum Auschwitz Bartosz Bartyzel powiedział PAP, że obchody zainauguruje o godzinie 11. msza św. w kościele franciszkańskiego Centrum św. Maksymiliana w podoświęcimskich Harmężach. W podziemiach tej świątyni znajduje się monumentalna ekspozycja Mariana Kołodzieja, artysty, który był więźniem Auschwitz deportowanym w pierwszym transporcie. Dzieło „Klisze pamięci. Labirynty” poświęcił on obozowej gehennie i heroizmowi św. Maksymiliana Kolbego, który dobrowolnie oddał życie za współwięźnia.

Później uczestnicy złożą kwiaty pod tablicą upamiętniającą deportację pierwszych Polaków, znajdującą się na budynku w pobliżu Muzeum Auschwitz. To w jego piwnicach Niemcy umieścili pierwszych więźniów. 83 lata temu obóz nie był jeszcze gotowy na ich przyjęcie. Budynek obecnie jest częścią kampusu Małopolskiej Uczelni Państwowej im. rtm. Witolda Pileckiego.

Wczesnym popołudniem uczestnicy obchodów, a wśród nich byli więźniowie i delegacje władz państwowych i samorządowych, a także organizatorów, złożą wieńce i znicze przed Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku 11. W tym miejscu Niemcy rozstrzelali wiele tysięcy osób, głównie Polaków. Wówczas zabrzmi polski hymn narodowy. Wygłoszone zostaną przemówienia.

Bartyzel dodał, że po uroczystościach rocznicowych w Muzeum Auschwitz otwarte zostanie nowe centrum obsługi odwiedzających, które powstało w bezpośredniej bliskości byłego obozu Auschwitz I. Przed wojną znajdowały się tam bunkry amunicyjne koszar Wojska Polskiego. Podczas okupacji obszar należał do obozu. Początkowo była tam żwirownia, a potem Niemcy wybudowali rzeźnię, która zaopatrywała załogę obozu w mięso i wędliny, oraz mleczarnię. Po wojnie na tym terenie istniała baza autobusowa. Kilka lat temu teren stał się własnością muzeum.

Prace przy budowie centrum trwały od 2020 roku. Finansowane są z pieniędzy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz funduszy UE.

Po oficjalnym otwarciu centrum w muzeum odbędzie się konferencja podsumowująca tę inwestycję.


 

POLECANE
Mieszkańcy Zabrza odwołali w referendum prezydent z rekomendacji Koalicji Obywatelskiej miażdżącą większością z ostatniej chwili
Mieszkańcy Zabrza odwołali w referendum prezydent z rekomendacji Koalicji Obywatelskiej miażdżącą większością

W niedzielnym referendum mieszkańcy Zabrza jasno pokazali, że chcą zmian. Jak wynika z sondażu exit poll Ogólnopolskiej Grupy Badawczej, aż 91,4% głosujących opowiedziało się za odwołaniem Agnieszki Rupniewskiej z funkcji prezydent miasta. Przeciwko było zaledwie 8,6% osób.

Coraz więcej pytań w sieci. Czym jest biały przedmiot (proszek?), który Macron chowa na nagraniu? polityka
Coraz więcej pytań w sieci. Czym jest biały przedmiot (proszek?), który Macron chowa na nagraniu?

Wideo, które trafiło do sieci po sobotnim spotkaniu liderów tzw. „koalicji chętnych” w Kijowie, wywołało falę spekulacji i komentarzy. Na nagraniu widać prezydenta Francji Emmanuela Macrona, kanclerza Niemiec Friedricha Merza oraz premiera i lidera brytyjskiej Partii Pracy Keira Starmera - cała trójka wygląda na rozbawioną i zrelaksowaną, jednak uwagę internautów przykuwa coś jeszcze. Na stole pojawia się biały przedmiot (proszek?), który Macron szybko chowa do kieszeni. Merz w tym samym czasie usuwa z pola widzenia metalową łyżeczkę.

„Dopadniemy ich wszystkich”. Tusk opublikował nowe informacje ws. pożaru na Marywilskiej gorące
„Dopadniemy ich wszystkich”. Tusk opublikował nowe informacje ws. pożaru na Marywilskiej

W niedzielę premier Donald Tusk oficjalnie potwierdził, że pożar centrum handlowego Marywilska 44 w Warszawie był efektem celowego działania rosyjskich służb specjalnych. Jak ujawnił, część sprawców została już zatrzymana, a pozostali są identyfikowani i ścigani.

Zełenski: W czwartek będę czekał na Putina osobiście z ostatniej chwili
Zełenski: W czwartek będę czekał na Putina osobiście

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zapowiedział, że oczekuje, iż Rosja zgodzi się na całkowite i trwałe zawieszenie broni w wojnie przeciwko jego państwu od poniedziałku.

Zaczynam wątpić. Trump reaguje na propozycję Putina z ostatniej chwili
"Zaczynam wątpić". Trump reaguje na propozycję Putina

Ukraina powinna przyjąć propozycję Putina, aby rozpocząć bezpośrednie rozmowy, bo przynajmniej będziemy wiedzieli, na czym stoimy - stwierdził w niedzielę prezydent USA Donald Trump. Jednocześnie przyznał, że "zaczyna wątpić" w to, czy Ukraina pójdzie na układ z Rosją.

Dziwnie się zachowywał. Interwencja policji w pobliżu uczelni w Katowicach Wiadomości
"Dziwnie się zachowywał". Interwencja policji w pobliżu uczelni w Katowicach

Zaledwie kilka dni po dramatycznych wydarzeniach na Uniwersytecie Warszawskim, które wstrząsnęły opinią publiczną w całym kraju, służby w Katowicach musiały reagować na kolejne niepokojące zgłoszenie w pobliżu jednej z uczelni.

Kaczyński w Gryfinie: Trzaskowski to taki patriota, że ja nie powinien się tu pokazywać polityka
Kaczyński w Gryfinie: Trzaskowski to taki patriota, że ja nie powinien się tu pokazywać

Jarosław Kaczyński podczas spotkania z mieszkańcami Gryfina i lokalnymi działaczami partii powiedział, że głosowanie na Karola Nawrockiego to kontynuowanie "patriotycznej" polityki Prawa i Sprawiedliwości, a także "walka o utrzymanie demokracji".

Dramatyczny wypadek w Małopolsce. Służby badają jego przyczyny Wiadomości
Dramatyczny wypadek w Małopolsce. Służby badają jego przyczyny

Do tragicznego wypadku doszło w niedzielne popołudnie w Nowym Targu, w województwie małopolskim. Podczas rekreacyjnego skoku spadochronowego zginął około 40-letni mężczyzna.

Polska ma więcej złota niż Wielka Brytania. Są nowe dane NBP z ostatniej chwili
Polska ma więcej złota niż Wielka Brytania. Są nowe dane NBP

Polskie rezerwy złota przebijają zasoby Europejskiego Banku Centralnego i Wielkiej Brytanii. Posiadamy już 510 ton złotego kruszcu.

Kryzys Igi Świątek? To już rok bez wygranego turnieju Wiadomości
Kryzys Igi Świątek? To już rok bez wygranego turnieju

Sobotnia porażka Igi Świątek z Amerykanką Danielle Collins w trzeciej rundzie turnieju w Rzymie to kolejne świadectwo kryzysu formy polskiej tenisistki. W jej efekcie po 165 tygodniach wypadnie z podium światowego rankingu. Od triumfu we French Open 8 czerwca 2024 roku nie wygrała żadnego turnieju.

REKLAMA

14 czerwca – 83. rocznica pierwszego transportu polskich więźniów do KL Auschwitz

Z udziałem kilkunastu byłych więźniów odbędą się dziś w Harmężach i Oświęcimiu uroczystości upamiętniające 83. rocznicę pierwszej deportacji Polaków do niemieckiego obozu Auschwitz. Obecność zapowiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński.
Polacy w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz 14 czerwca – 83. rocznica pierwszego transportu polskich więźniów do KL Auschwitz
Polacy w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz / ipn.gov.pl

Patronat nad uroczystościami objął prezydent RP Andrzej Duda.

14 czerwca uważany jest za dzień, w którym zaczął funkcjonować KL Auschwitz. W Polsce obchodzony jest jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.

Pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych

14 czerwca 1940 r. do KL Auschwitz z więzienia w Tarnowie dotarł pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych. Wśród deportowanych byli m.in. żołnierze kampanii wrześniowej, którzy usiłowali przedrzeć się na Węgry, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci.

Spośród więźniów z pierwszego transportu wojnę przeżyło 239. Jako ostatni z nich odszedł Włodzimierz Bujakowski. Zmarł 11 października 2020 r. w Cork w Irlandii. Pozostali zginęli w Auschwitz i innych niemieckich lub ich dalszy los nie jest znany. Ogółem w Auschwitz Niemcy uwięzili ok. 150 tys. Polaków. Połowa z nich tam zginęła, a wielu kolejnych po przeniesieniu do innych obozów.

W pierwszym okresie istnienia obozu więzieni byli głównie Polacy, dla których Niemcy go założyli. W połowie 1942 r. ich liczba zrównała się z Żydami. Od 1943 r. liczba więźniów żydowskich stanowiła już większość. W KL Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. Obóz Auschwitz został wyzwolony 27 stycznia 1945 r. przez Armię Czerwoną.

Organizatorami oficjalnych uroczystości oprócz Muzeum Auschwitz są m.in. samorządy, krakowski oddział IPN, fundacje i stowarzyszenia zajmujące się kultywowaniem pamięci o ofiarach, diecezja bielsko-żywiecka, franciszkanie, oświęcimskie Centrum Żydowskie i Stowarzyszenie Romów. 

Plan obchodów

Rzecznik Muzeum Auschwitz Bartosz Bartyzel powiedział PAP, że obchody zainauguruje o godzinie 11. msza św. w kościele franciszkańskiego Centrum św. Maksymiliana w podoświęcimskich Harmężach. W podziemiach tej świątyni znajduje się monumentalna ekspozycja Mariana Kołodzieja, artysty, który był więźniem Auschwitz deportowanym w pierwszym transporcie. Dzieło „Klisze pamięci. Labirynty” poświęcił on obozowej gehennie i heroizmowi św. Maksymiliana Kolbego, który dobrowolnie oddał życie za współwięźnia.

Później uczestnicy złożą kwiaty pod tablicą upamiętniającą deportację pierwszych Polaków, znajdującą się na budynku w pobliżu Muzeum Auschwitz. To w jego piwnicach Niemcy umieścili pierwszych więźniów. 83 lata temu obóz nie był jeszcze gotowy na ich przyjęcie. Budynek obecnie jest częścią kampusu Małopolskiej Uczelni Państwowej im. rtm. Witolda Pileckiego.

Wczesnym popołudniem uczestnicy obchodów, a wśród nich byli więźniowie i delegacje władz państwowych i samorządowych, a także organizatorów, złożą wieńce i znicze przed Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku 11. W tym miejscu Niemcy rozstrzelali wiele tysięcy osób, głównie Polaków. Wówczas zabrzmi polski hymn narodowy. Wygłoszone zostaną przemówienia.

Bartyzel dodał, że po uroczystościach rocznicowych w Muzeum Auschwitz otwarte zostanie nowe centrum obsługi odwiedzających, które powstało w bezpośredniej bliskości byłego obozu Auschwitz I. Przed wojną znajdowały się tam bunkry amunicyjne koszar Wojska Polskiego. Podczas okupacji obszar należał do obozu. Początkowo była tam żwirownia, a potem Niemcy wybudowali rzeźnię, która zaopatrywała załogę obozu w mięso i wędliny, oraz mleczarnię. Po wojnie na tym terenie istniała baza autobusowa. Kilka lat temu teren stał się własnością muzeum.

Prace przy budowie centrum trwały od 2020 roku. Finansowane są z pieniędzy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz funduszy UE.

Po oficjalnym otwarciu centrum w muzeum odbędzie się konferencja podsumowująca tę inwestycję.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe