Nocna zmiana: 32 lata temu pod osłoną nocy odwołano rząd Jana Olszewskiego
Przypominamy, że w nocy z 4 na 5 czerwca 1992 roku Sejm udzielił wotum nieufności rządowi premiera Jana Olszewskiego. Uznaje się, że przyczyną tego była sprawa lustracji, za którą odpowiadał ówczesny minister spraw wewnętrznych Antoni Macierewicz. Opublikował on listę, na której znalazły się nazwiska polityków znajdujących się w rejestrach współpracowników PRL – wśród nich byli m.in. prezydent Lech Wałęsa oraz marszałek Sejmu Wiesław Chrzanowski.
Warto także zwrócić uwagę, że Jan Olszewski jako premier zdecydowanie sprzeciwiał się forsowanej przez prezydenta RP Lecha Wałęsę koncepcji przekazywania rosyjskich baz wojskowych w Polsce polsko-rosyjskim spółkom joint venture (podmiot utworzony wspólnie przez dwa niezależne przedsiębiorstwa w celu realizacji określonego projektu lub wspólnego celu – red.) . Olszewski opowiadał się za kursem pro-NATO oraz proeuroepjskim, co nie było akceptowane przez sporą część ówczesnej klasy politycznej.
– Było oczywiste zarówno dla Jana Olszewskiego, jak i całego zespołu, że to jest w istocie pierwszy rząd niepodległej Rzeczypospolitej. Wówczas w ramach umów okrągłego stołu umówiono się na okres przejściowy, który zaczął przekształcać się w PRL-bis. Rzeczywistym pierwszym rządem, początkiem budowy niepodległego państwa, był właśnie rząd pochodzący z wolnych wyborów. Oczywiście trzeba wziąć pod uwagę wszystkie ułomności ówczesnych wyników wyborczych, które były zamierzonym skutkiem takiej ordynacji wyborczej, która rozdrobniła formację solidarnościową tak, by utrudnić stworzenie jednego bloku antykomunistycznego. Jednak były to wolne wybory i dzięki maestrii Jana Olszewskiego udało mu się rząd niepodległościowy powołać
– opowiadał w 2020 roku Antoni Macierewicz w rozmowie z Tygodnikiem „Solidarność”.
Czytaj także: Europejscy rolnicy zaprotestują w Brukseli przeciwko Zielonemu Ładowi [NASZA RELACJA]
Kulisy sprawy
Kulisom odwołania rządu Jana Olszewskiego poświęcony jest film z 1994 roku zrealizowany przez Jacka Kurskiego oraz Michała Balcerzaka „Nocna zmiana”. Bazuje on na reportażu „Gorące dni” Wojciecha Ostapowicza, materiałach archiwalnych TAI oraz materiałach VHS autorstwa Włodzimierza Kuligowskiego.
Nocna zmiana
„Panowie, policzmy głosy”
Jednym z polityków, którzy aktywnie uczestniczyli w obalaniu rządu Jana Olszewskiego, był obecny premier Donald Tusk. Wówczas młody polityk, twórca i szef Kongresu Liberalno-Demokratycznego, partii, która w wyborach 1991 roku zdobyła 37 miejsc w Sejmie i 6 w Senacie.
To on był autorem słynnych słów „Panowie, policzmy głosy” podczas wydarzeń „nocnej zmiany”, kiedy konstruowano blok mogący przegłosować odwołanie premiera Olszewskiego. Swoją decyzją opowiedział się przeciwko Polsce rzeczywiście niepodległej i suwerennej, którą próbował zbudować obóz patriotyczny.
