[Tylko u nas] Piotr Mazur (NZS) o Konstytucji dla Nauki: Konieczne poszerzenie autonomii szkół wyższych

Z Piotrem Mazurem, rzecznikiem prasowym Niezależnego Zrzeszenia Studentów, o "Konstytucji dla Nauki" i nie tylko, rozmawia Marcin Koziestański.
 [Tylko u nas] Piotr Mazur (NZS) o Konstytucji dla Nauki: Konieczne poszerzenie autonomii szkół wyższych
/ nzs.org.pl
NZS uczestniczyło w pracach nad "Konstytucją dla Nauki", na czym polegała Wasza rola? Jak wyglądała praca, dlaczego tak długo trwała? Jakie poprawki zgłaszaliście, jakie rozwiązania wypracowaliście? 
 
NZS od początku angażował się w proces konsultacyjny dotyczący Ustawy 2.0. Jeszcze zanim ogłoszono trzy najlepsze propozycje zmian w szkolnictwie wyższym, wewnątrz organizacji, podczas Zjazdu Komisji Krajowej, debatowaliśmy nad najbardziej istotnymi problemami młodych, które Konstytucja dla Nauki mogła zmienić. 
 
Zaraz po ogłoszeniu propozycji UAM, SWPS i Instytutu Allerhanda, w trakcie marcowego Zjazdu Komisji Krajowej, informowaliśmy wszystkich członków NZS o wszystkich propozycjach i dyskutowaliśmy nad ich zaopiniowaniem. 
 
Z końcem lipca zeszłego roku wysłaliśmy do Ministerstwa kompletną opinię dotyczącą przedstawionych założeń o Ustawie 2.0. 
 
Braliśmy aktywny udział na wrześniowym Narodowym Kongresie Nauki, gdzie zaprezentowano pierwszy projekt ustawy. Podczas październikowego Zjazdu Komisji Krajowej NZS dyskutowaliśmy nad proponowanymi zmianami oraz prowadziliśmy konsultacje grupowe, których wnioski posłużyły nam do sformułowania opinii.
 
Na grudniowym Zjeździe Krajowym NZS zorganizowaliśmy spotkanie z Piotrem Mullerem, dyrektorem Biura Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Członkowie naszej organizacji mieli dzięki temu możliwość bezpośredniego zadawania pytań o Ustawę 2.0. Spotkanie to było kolejnym wyrazem dialogu, który podejmowały obie strony od początku procesu konsultacyjnego.
 
W całym tym mozolnym (lecz koniecznym) procesie konsultacyjnym, NZS konsekwentnie lobbował za zmianami w następujących dziedzinach: 
- innowacje, przedsiębiorczość i zatrudnienie,
- jakość kształcenia i obsługi studentów,
- mobilność studencka, 
- kultura studencka,
- mieszkalnictwo i kredyty studenckie,
- samorządność studencka,
- warunki socjalne.
Naszymi postulatami było między innymi utrzymanie pierwotnego czasu trwania studiów niestacjonarnych, utrzymanie obowiązujących opłat za studia na obecnym poziomie, usunięcie z projektu ustawy zapisu o pełnieniu przez Radę Uczelni nadzoru nad gospodarką szkół wyższych, zwiększenie godzin lektoratów oraz wprowadzenie minimalnego progu wyborczego w wyborach do samorządu studenckiego.
 
Jakie są główne założenia "konstytucji", co dzięki niej się zmieni? Kiedy wejdzie w życie? 
 
Jeśli chcemy podnosić standard i gonić uczelnie na zachodzie, konieczne jest poszerzenie autonomii szkół wyższych, wzorem zachodnich uczelni. Naszym zdaniem jednym z jej głównym celów jest też zwiększenie współpracy między nauką, a gospodarką. Pokazuje to przede wszystkim dążenie ministerstwa do stworzenia organu zwanego Radą Uczelni, której ponad 50 procent składu stanowić będą osoby z otoczenia gospodarczego. Oprócz powyższej zmiany, Ustawa 2.0 zapowiada utworzenie szkół doktorskich i wycofanie doktoratów niestacjonarnych, wprowadzenie kar dla uczelni za nielegalne pobieranie lub podwyższanie opłat lub za zwłokę w wydaniu dyplomu czy ograniczenie ilości kierunków na studiach.
 
Ministerstwo planuje, że ustawa wejdzie w życie 1 października 2018 roku.
 
Co jeszcze mogłoby się zmienić, czego w niej zabrakło? 
 
Należy zwiększyć godziny dodatkowych lektoratów, możliwych do realizacji przez studentów w celu zwiększania przez nich umiejętności językowych. Szkoda, że nic się nie zmieniło w regulowaniu działalności samorządu, np. poprzez większy nacisk na frekwencję. Często dochodzi do sytuacji, w których frekwencja jest bardzo niska, a promowanie wyborów przez samorząd ogranicza się do kompletnego minimum. Dodatkowo, mimo licznych próśb, Ustawa 2.0 nie kładzie większego nacisku na kulturę studencką. W obliczu licznych zmian w dziedzinie techniczno-gospodarczej, może ucierpieć znaczenie twórczości artystycznej czy aktywności kulturalnej studentów.
 
W jaki sposób NZS obecnie pomaga jeszcze studentom? 
 
NZS reprezentuje studentów w sytuacjach łamania ich podstawowych praw, czy naruszania praworządności wyborów. Dla przykładu, dwa lata temu podczas wyborów do władz uczelnianych Politechniki Częstochowskiej zostało unieważnione głosowanie na elektorów kilku wydziałów, bez podania przyczyny. Co ciekawe, wybory zostały powtórzone tylko tam, gdzie przegrali kandydaci ze "starego układu". Zorganizowaliśmy wtedy protest i na ręce ówczesnej pani rektor złożyliśmy  swoje postulaty, dotyczące między innymi uznania dotychczas przeprowadzonych wyborów elektorów, czy rozpoczęcia postępowań dyscyplinarnych wobec niektórych studentów (np. tych posługujących się w trakcie głosowania fałszywą legitymacją). 
 
Dodatkowo, informujemy studentów o ich prawach, chociażby do posiadania legitymacji studenckiej do 31 października w roku ukończenia studiów. Często bywa tak, że administracja uczelniana bezprawnie pobiera od studentów legitymacje, uprawniające ich do posiadania 50 procentowej zniżki na komunikację miejską. Dzięki szybkiej kampanii pod koniec zeszłego roku akademickiego, studenci dowiedzieli się, że wcale tych legitymacji oddawać nie muszą.
 
Warto też dodać, że walczyliśmy o wprowadzenie żłobków na uczelnie, dzięki czemu uczelnie zwróciły uwagę na liczne braki infrastrukturalne dla matek-studentek.

Rozmawiał Marcin Koziestański

 

POLECANE
Niebezpieczny wyciek chemikaliów. Mieszkańcy Czyżewa ewakuowani Wiadomości
Niebezpieczny wyciek chemikaliów. Mieszkańcy Czyżewa ewakuowani

W jednym z zakładów na terenie Czyżewa (Podlaskie) rozszczelnił się w sobotę pojemnik z podchlorynem sodu. Wieczorem tego dnia zdecydowano o prewencyjnej ewakuacji ponad stu okolicznych mieszkańców. Władze miasta podają, że nie ma zagrożenia dla mieszkańców.

GIS wydał nowy komunikat. Na ten produkt trzeba uważać Wiadomości
GIS wydał nowy komunikat. Na ten produkt trzeba uważać

Główny Inspektor Sanitarny ostrzega konsumentów – z obrotu w całym kraju znikają produkty znanej marki Bao Long. W ich składzie wykryto alergeny, których producenci nie wymienili na etykiecie. Informacja trafiła do Polski przez europejski System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (RASFF).

Turniej WTA w Cincinnati. Awans Świątek do trzeciej rundy Wiadomości
Turniej WTA w Cincinnati. Awans Świątek do trzeciej rundy

Rozstawiona z numerem trzecim Iga Świątek pokonała Rosjankę Anastazję Potapową 6:1, 6:4 w drugiej rundzie turnieju WTA 1000 na twardych kortach w Cincinnati. Kolejną rywalką polskiej tenisistki, triumfatorki tegorocznego Wimbledonu, będzie Ukrainka Marta Kostiuk.

Nocny wybuch w Poznaniu. Ewakuowano kilkadziesiąt osób Wiadomości
Nocny wybuch w Poznaniu. Ewakuowano kilkadziesiąt osób

W nocy z piątku na sobotę w jednym z mieszkań przy ul. Karpia w Poznaniu doszło do wybuchu. Zdarzenie miało miejsce około godziny 1:00 i spowodowało zadymienie budynku. W jego wyniku poparzeń doznał 26-letni mężczyzna.

Znana polska aktorka nabawiła się kontuzji. Czy zatańczy w TzG? Wiadomości
Znana polska aktorka nabawiła się kontuzji. Czy zatańczy w "TzG"?

Barbara Bursztynowicz, znana widzom głównie z roli w serialu "Klan", jesienią pojawi się w jubileuszowej, 30. edycji programu "Taniec z gwiazdami". Choć początkowo nie była pewna, czy przyjąć zaproszenie, ostatecznie zdecydowała się spróbować - jednak już na etapie przygotowań spotkały ją problemy zdrowotne.

ISW: Ukraina nie powinna się na to zgodzić Wiadomości
ISW: Ukraina nie powinna się na to zgodzić

Oddanie Rosji reszty obwodu donieckiego Ukrainy w ramach ustaleń dotyczących zawieszenia broni dałoby jej armii o wiele bardziej dogodną pozycję do wznowienia ataków na obwód charkowski i dniepropietrowski – ocenił w najnowszej analizie amerykański Instytut Studiów nad Wojną (ISW).

Silne trzęsienie ziemi w Rosji z ostatniej chwili
Silne trzęsienie ziemi w Rosji

Wyspy Kurylskie, archipelag na Oceanie Spokojnym, stanowiący część obwodu sachalińskiego w Rosji, nawiedziło w sobotę trzęsienie ziemi o magnitudzie 6 – poinformowało Europejsko-Śródziemnomorskie Centrum Sejsmologiczne (EMSC). To drugi wstrząs w ciągu niespełna tygodnia.

Europejskie kurorty mówią „dość”. Wysokie mandaty dla turystów Wiadomości
Europejskie kurorty mówią „dość”. Wysokie mandaty dla turystów

W 2025 roku kraje europejskie zaczęły wprowadzać surowe mandaty dla turystów, którzy nie przestrzegają reguł podczas pobytu. Ograniczenia obejmują między innymi zakaz palenia i spożywania alkoholu w przestrzeni publicznej, noszenie strojów kąpielowych poza plażą czy zbieranie muszli.

Afera KPO. Tusk zabrał głos z ostatniej chwili
Afera KPO. Tusk zabrał głos

Nie milkną echa afery ze środkami z Krajowego Planu Odbudowy. Do sprawy odniósł się na platformie X premier Donald Tusk.

Sikorski zamiast Tuska? Polacy odpowiedzieli gorące
Sikorski zamiast Tuska? Polacy odpowiedzieli

Po powołaniu Radosława Sikorskiego na ministra spraw zagranicznych i wicepremiera pojawiły się spekulacje, czy nie zostanie on wkrótce szefem rządu, zastępując Donalda Tuska. Najnowszy sondaż SW Research dla Onet.pl pokazał, co o takiej perspektywie sądzą Polacy.

REKLAMA

[Tylko u nas] Piotr Mazur (NZS) o Konstytucji dla Nauki: Konieczne poszerzenie autonomii szkół wyższych

Z Piotrem Mazurem, rzecznikiem prasowym Niezależnego Zrzeszenia Studentów, o "Konstytucji dla Nauki" i nie tylko, rozmawia Marcin Koziestański.
 [Tylko u nas] Piotr Mazur (NZS) o Konstytucji dla Nauki: Konieczne poszerzenie autonomii szkół wyższych
/ nzs.org.pl
NZS uczestniczyło w pracach nad "Konstytucją dla Nauki", na czym polegała Wasza rola? Jak wyglądała praca, dlaczego tak długo trwała? Jakie poprawki zgłaszaliście, jakie rozwiązania wypracowaliście? 
 
NZS od początku angażował się w proces konsultacyjny dotyczący Ustawy 2.0. Jeszcze zanim ogłoszono trzy najlepsze propozycje zmian w szkolnictwie wyższym, wewnątrz organizacji, podczas Zjazdu Komisji Krajowej, debatowaliśmy nad najbardziej istotnymi problemami młodych, które Konstytucja dla Nauki mogła zmienić. 
 
Zaraz po ogłoszeniu propozycji UAM, SWPS i Instytutu Allerhanda, w trakcie marcowego Zjazdu Komisji Krajowej, informowaliśmy wszystkich członków NZS o wszystkich propozycjach i dyskutowaliśmy nad ich zaopiniowaniem. 
 
Z końcem lipca zeszłego roku wysłaliśmy do Ministerstwa kompletną opinię dotyczącą przedstawionych założeń o Ustawie 2.0. 
 
Braliśmy aktywny udział na wrześniowym Narodowym Kongresie Nauki, gdzie zaprezentowano pierwszy projekt ustawy. Podczas październikowego Zjazdu Komisji Krajowej NZS dyskutowaliśmy nad proponowanymi zmianami oraz prowadziliśmy konsultacje grupowe, których wnioski posłużyły nam do sformułowania opinii.
 
Na grudniowym Zjeździe Krajowym NZS zorganizowaliśmy spotkanie z Piotrem Mullerem, dyrektorem Biura Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Członkowie naszej organizacji mieli dzięki temu możliwość bezpośredniego zadawania pytań o Ustawę 2.0. Spotkanie to było kolejnym wyrazem dialogu, który podejmowały obie strony od początku procesu konsultacyjnego.
 
W całym tym mozolnym (lecz koniecznym) procesie konsultacyjnym, NZS konsekwentnie lobbował za zmianami w następujących dziedzinach: 
- innowacje, przedsiębiorczość i zatrudnienie,
- jakość kształcenia i obsługi studentów,
- mobilność studencka, 
- kultura studencka,
- mieszkalnictwo i kredyty studenckie,
- samorządność studencka,
- warunki socjalne.
Naszymi postulatami było między innymi utrzymanie pierwotnego czasu trwania studiów niestacjonarnych, utrzymanie obowiązujących opłat za studia na obecnym poziomie, usunięcie z projektu ustawy zapisu o pełnieniu przez Radę Uczelni nadzoru nad gospodarką szkół wyższych, zwiększenie godzin lektoratów oraz wprowadzenie minimalnego progu wyborczego w wyborach do samorządu studenckiego.
 
Jakie są główne założenia "konstytucji", co dzięki niej się zmieni? Kiedy wejdzie w życie? 
 
Jeśli chcemy podnosić standard i gonić uczelnie na zachodzie, konieczne jest poszerzenie autonomii szkół wyższych, wzorem zachodnich uczelni. Naszym zdaniem jednym z jej głównym celów jest też zwiększenie współpracy między nauką, a gospodarką. Pokazuje to przede wszystkim dążenie ministerstwa do stworzenia organu zwanego Radą Uczelni, której ponad 50 procent składu stanowić będą osoby z otoczenia gospodarczego. Oprócz powyższej zmiany, Ustawa 2.0 zapowiada utworzenie szkół doktorskich i wycofanie doktoratów niestacjonarnych, wprowadzenie kar dla uczelni za nielegalne pobieranie lub podwyższanie opłat lub za zwłokę w wydaniu dyplomu czy ograniczenie ilości kierunków na studiach.
 
Ministerstwo planuje, że ustawa wejdzie w życie 1 października 2018 roku.
 
Co jeszcze mogłoby się zmienić, czego w niej zabrakło? 
 
Należy zwiększyć godziny dodatkowych lektoratów, możliwych do realizacji przez studentów w celu zwiększania przez nich umiejętności językowych. Szkoda, że nic się nie zmieniło w regulowaniu działalności samorządu, np. poprzez większy nacisk na frekwencję. Często dochodzi do sytuacji, w których frekwencja jest bardzo niska, a promowanie wyborów przez samorząd ogranicza się do kompletnego minimum. Dodatkowo, mimo licznych próśb, Ustawa 2.0 nie kładzie większego nacisku na kulturę studencką. W obliczu licznych zmian w dziedzinie techniczno-gospodarczej, może ucierpieć znaczenie twórczości artystycznej czy aktywności kulturalnej studentów.
 
W jaki sposób NZS obecnie pomaga jeszcze studentom? 
 
NZS reprezentuje studentów w sytuacjach łamania ich podstawowych praw, czy naruszania praworządności wyborów. Dla przykładu, dwa lata temu podczas wyborów do władz uczelnianych Politechniki Częstochowskiej zostało unieważnione głosowanie na elektorów kilku wydziałów, bez podania przyczyny. Co ciekawe, wybory zostały powtórzone tylko tam, gdzie przegrali kandydaci ze "starego układu". Zorganizowaliśmy wtedy protest i na ręce ówczesnej pani rektor złożyliśmy  swoje postulaty, dotyczące między innymi uznania dotychczas przeprowadzonych wyborów elektorów, czy rozpoczęcia postępowań dyscyplinarnych wobec niektórych studentów (np. tych posługujących się w trakcie głosowania fałszywą legitymacją). 
 
Dodatkowo, informujemy studentów o ich prawach, chociażby do posiadania legitymacji studenckiej do 31 października w roku ukończenia studiów. Często bywa tak, że administracja uczelniana bezprawnie pobiera od studentów legitymacje, uprawniające ich do posiadania 50 procentowej zniżki na komunikację miejską. Dzięki szybkiej kampanii pod koniec zeszłego roku akademickiego, studenci dowiedzieli się, że wcale tych legitymacji oddawać nie muszą.
 
Warto też dodać, że walczyliśmy o wprowadzenie żłobków na uczelnie, dzięki czemu uczelnie zwróciły uwagę na liczne braki infrastrukturalne dla matek-studentek.

Rozmawiał Marcin Koziestański


 

Polecane
Emerytury
Stażowe