Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 15: świadczenia emerytalne i renty

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 15: świadczenia emerytalne i renty
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna

15 Świadczenia emerytalne i rentowe
  • Pracownicy i osoby pracujące na własny rachunek przechodzące na emeryturę mają prawo do emerytury proporcjonalnej do ich składek oraz zapewniającej odpowiedni dochód. Kobiety i mężczyźni mają równe szanse w odniesieniu do nabywania praw emerytalnych.
  • Każdy człowiek w podeszłym wieku ma prawo do posiadania środków umożliwiających godne życie.
W ramach Filaru wezwano do zapewnienia odpowiednich emerytur zarówno dla pracowników, jak i osób samozatrudnionych. Oznacaa to, że zapisy Filaru wykraczają poza zakres obowiązującego dorobku prawnego UE, obejmując także osoby samozatrudnione. W ramach Filaru wzywa się również do zapewnienia równości szans w uzyskaniu uprawnień emerytalno-rentowych dla kobiet i mężczyzn.

W ocenie dr Barbary Godlewskiej-Bujok (UW), wątpliwość budzi jednak to jak zapewnić odpowiedni poziom ochrony osobom, które nie były aktywne zawodowo, lub charakter tej aktywności nie pozwolił na uzyskanie odpowiedniej ochrony. W szczególnej sytuacji są osoby, które wykonywały pracę w warunkach nielegalnych, co często nie wynikało z ich zaniechania, ale z określonych warunków na rynku pracy. W warunkach pracy niepewnej, z jakimi mamy do czynienia w ostatnich niemal trzydziestu latach, niezwykle trudnym zadaniem jest zapewnienie wszystkim ochrony proporcjonalnej do odprowadzanych przez nich składek. Natomiast w filarze tę proporcjonalność odprowadzania składek na ubezpieczenie traktuje się jako wyłączną gwarancję wypłaty świadczeń w podeszłym wieku

 Dla dr Barbary Godlewskiej-Bujok systemy w taki sam sposób uzależniające wysokość dochodu w podeszłym wieku od stażu ubezpieczeniowego czy też wysokości odprowadzanych składek, wydają się wręcz niesprawiedliwe. Wiadomo bowiem, że statystycznie dochody kobiet, szczególnie rodzących i wychowujących dzieci, są niższe niż dochody mężczyzn, co stawia je w defaworyzowanej pozycji już w założeniach funkcjonowania systemów proporcjonalnych.

Zdaniem dr Marcina Wujczyka (UJ) za sprzeczne z instytucją równouprawnienia płci należy uznać również różnicowanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. Prowadzi ono de facto do faktycznej dyskryminacji kobiet w zatrudnieniu i niższego poziomu zatrudnienia kobiet w porównaniu z mężczyznami (wg agencji Eurostat różnica ta w Polsce wynosi 15,8%). Rozważyć więc należy bądź powrót do równego wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn bądź wprowadzenie mechanizmów łagodzących obawy pracodawców przed zatrudnianiem kobiet w wieku przedemerytalnym (np. skrócić okres ochrony przedemerytalnej lub wprowadzić ułatwienia przy zatrudnianiu osób w takim wieku).W grudniu 2017 r. emerytury niższe niż emerytura minimalna otrzymywało 166,6 tys. emerytów, w tym 41 tys. osób - emeryturę w wysokości 700- 800 zł.

– Może nam się wydawać, że nie są to duże liczby na tle ogółu emerytów. Problem jednak będzie szybko narastał, gdyż wśród osób które wystąpiły o ustalenie emerytury w ostatnim okresie co dziesiąta z nich otrzymała świadczenie równe lub niższe od minimalnej emerytury  – podkreśla Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność). – Pokazuje to jak istotne jest wyzwanie aby pogodzić ideę proporcjonalności emerytury z dążeniem do zapewnienia odpowiedniego dochodu. W mojej ocenie można to jedynie osiągnąć poprzez ukształtowanie efektywnych mechanizmów wzrostu wynagrodzeń – dodaje ekspertka. 

Tutaj można przeczytać o 14 punkcie Filaru

bs
 
 

 

POLECANE
Dziś Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej tylko u nas
Dziś Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej

Jak zachować polską tożsamość w dobie zagrożenia wielorakimi totalitaryzmami? Czy będziemy nadal narodem, czy też może „projektem: Polska”?

Kanada sfinansuje operację aktywiście identyfikującemu się jako trans niemowlę tylko u nas
Kanada sfinansuje operację aktywiście identyfikującemu się jako "trans niemowlę"

Szok! Lewicowy aktywista, który identyfikuje się jako "trans dziecko", wygrał z Kanadą. Kraj będzie musiał zafundować mu... operację i męskich, i żeńskich narządów płciowych.

Samuel Pereira: W ciągu czterech minut Tusk pochwalił politykę PiS piętnaście razy tylko u nas
Samuel Pereira: W ciągu czterech minut Tusk pochwalił politykę PiS piętnaście razy

To był chyba rekord. W ciągu niecałych 4 minut premier 15 razy albo chwalił politykę Prawa i Sprawiedliwości albo się z nią utożsamiał albo ironicznie kpił z tego, co sam otrzymując ją w spadku – zepsuł. Nie chciałbym być gołosłowny, więc z wygłoszonego dziś orędzia szefa rządu, wybrałem konkretne cytaty, które z przyjemnością przełożę z mowy trawy na język faktów. Zaczynamy!

Karol Nawrocki w Białym Domu. Spotkał się z ważnymi politykami Wiadomości
Karol Nawrocki w Białym Domu. Spotkał się z ważnymi politykami

Obywatelski kandydat na prezydenta Karol Nawrocki w czwartek udał się z wizytą do Waszyngtonu. Podczas uroczystości z okazji Narodowego Dnia Modlitwy w Białym Domu spotkał się m.in. z sekretarzem stanu USA Marco Rubio.

Donald Trump podjął decyzję ws. nowego ambasadora USA przy ONZ Wiadomości
Donald Trump podjął decyzję ws. nowego ambasadora USA przy ONZ

Prezydent USA Donald Trump oświadczył w czwartek, że Mike Waltz, dotychczas pełniący rolę doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego, zostanie ambasadorem Stanów Zjednoczonych przy ONZ. Jego rolę tymczasowo obejmie sekretarz stanu Marco Rubio.

Izraelski atak na Strefę Gazy. Są ofiary śmiertelne Wiadomości
Izraelski atak na Strefę Gazy. Są ofiary śmiertelne

- Co najmniej 24 osoby zginęły w czwartek i poprzedzającą go noc w izraelskich atakach na Strefę Gazy - poinformowała obrona cywilna, cytowana przez AFP. Izrael od dwóch miesięcy blokuje pomoc humanitarną. Szerzy się głód, zdesperowani ludzie kradną żywność i leki - alarmują organizacje pozarządowe.

USA i Ukraina zawarły umowę ws. minerałów. Jest komentarz Wołodymyra Zełenskiego polityka
USA i Ukraina zawarły umowę ws. minerałów. Jest komentarz Wołodymyra Zełenskiego

Prezydent Wołodymyr Zełenski w czwartek określił umowę z USA w sprawie minerałów jako prawdziwie równe i sprawiedliwe porozumienie oraz pierwszy wynik jego spotkania w Watykanie z prezydentem USA Donaldem Trumpem przed pogrzebem papieża Franciszka.

Karol Nawrocki z wizytą w Waszyngtonie. W planie kilka ważnych spotkań Wiadomości
Karol Nawrocki z wizytą w Waszyngtonie. W planie kilka ważnych spotkań

Jak informuje stacja Telewizja Republika obywatelski kandydat na prezydenta Karol Nawrocki w czwartek udał się z wizytą do Waszyngtonu. Wziął udział w Narodowym Dniu Modlitwy w ogrodzie różanym w Białym Domu. Spotkanie poprowadził prezydent USA Donald Trump.

Marine Le Pen nie zamierza ustępować. Chodzi o wybory prezydenckie polityka
Marine Le Pen nie zamierza ustępować. Chodzi o wybory prezydenckie

W czwartek podczas tradycyjnego wiecu Zjednoczenia Narodowego na Narbonie Marine Le Pen zapewniła, że będzie walczyć o to, by móc kandydować w wyborach prezydenckich w 2027 roku.

Komunikat dla mieszkańców Gdyni Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców Gdyni

W czasie długiego weekendu majowego komunikacja miejska w Gdyni, Gdańsku i pociągi PKP SKM będą kursowały według zmienionych rozkładów jazdy. Zmiany dotyczą zarówno linii autobusowych i trolejbusowych organizowanych przez ZKM w Gdyni, jak i pociągów PKP SKM na trasie Gdańsk–Wejherowo.

REKLAMA

Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 15: świadczenia emerytalne i renty

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 15: świadczenia emerytalne i renty
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna

15 Świadczenia emerytalne i rentowe
  • Pracownicy i osoby pracujące na własny rachunek przechodzące na emeryturę mają prawo do emerytury proporcjonalnej do ich składek oraz zapewniającej odpowiedni dochód. Kobiety i mężczyźni mają równe szanse w odniesieniu do nabywania praw emerytalnych.
  • Każdy człowiek w podeszłym wieku ma prawo do posiadania środków umożliwiających godne życie.
W ramach Filaru wezwano do zapewnienia odpowiednich emerytur zarówno dla pracowników, jak i osób samozatrudnionych. Oznacaa to, że zapisy Filaru wykraczają poza zakres obowiązującego dorobku prawnego UE, obejmując także osoby samozatrudnione. W ramach Filaru wzywa się również do zapewnienia równości szans w uzyskaniu uprawnień emerytalno-rentowych dla kobiet i mężczyzn.

W ocenie dr Barbary Godlewskiej-Bujok (UW), wątpliwość budzi jednak to jak zapewnić odpowiedni poziom ochrony osobom, które nie były aktywne zawodowo, lub charakter tej aktywności nie pozwolił na uzyskanie odpowiedniej ochrony. W szczególnej sytuacji są osoby, które wykonywały pracę w warunkach nielegalnych, co często nie wynikało z ich zaniechania, ale z określonych warunków na rynku pracy. W warunkach pracy niepewnej, z jakimi mamy do czynienia w ostatnich niemal trzydziestu latach, niezwykle trudnym zadaniem jest zapewnienie wszystkim ochrony proporcjonalnej do odprowadzanych przez nich składek. Natomiast w filarze tę proporcjonalność odprowadzania składek na ubezpieczenie traktuje się jako wyłączną gwarancję wypłaty świadczeń w podeszłym wieku

 Dla dr Barbary Godlewskiej-Bujok systemy w taki sam sposób uzależniające wysokość dochodu w podeszłym wieku od stażu ubezpieczeniowego czy też wysokości odprowadzanych składek, wydają się wręcz niesprawiedliwe. Wiadomo bowiem, że statystycznie dochody kobiet, szczególnie rodzących i wychowujących dzieci, są niższe niż dochody mężczyzn, co stawia je w defaworyzowanej pozycji już w założeniach funkcjonowania systemów proporcjonalnych.

Zdaniem dr Marcina Wujczyka (UJ) za sprzeczne z instytucją równouprawnienia płci należy uznać również różnicowanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. Prowadzi ono de facto do faktycznej dyskryminacji kobiet w zatrudnieniu i niższego poziomu zatrudnienia kobiet w porównaniu z mężczyznami (wg agencji Eurostat różnica ta w Polsce wynosi 15,8%). Rozważyć więc należy bądź powrót do równego wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn bądź wprowadzenie mechanizmów łagodzących obawy pracodawców przed zatrudnianiem kobiet w wieku przedemerytalnym (np. skrócić okres ochrony przedemerytalnej lub wprowadzić ułatwienia przy zatrudnianiu osób w takim wieku).W grudniu 2017 r. emerytury niższe niż emerytura minimalna otrzymywało 166,6 tys. emerytów, w tym 41 tys. osób - emeryturę w wysokości 700- 800 zł.

– Może nam się wydawać, że nie są to duże liczby na tle ogółu emerytów. Problem jednak będzie szybko narastał, gdyż wśród osób które wystąpiły o ustalenie emerytury w ostatnim okresie co dziesiąta z nich otrzymała świadczenie równe lub niższe od minimalnej emerytury  – podkreśla Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność). – Pokazuje to jak istotne jest wyzwanie aby pogodzić ideę proporcjonalności emerytury z dążeniem do zapewnienia odpowiedniego dochodu. W mojej ocenie można to jedynie osiągnąć poprzez ukształtowanie efektywnych mechanizmów wzrostu wynagrodzeń – dodaje ekspertka. 

Tutaj można przeczytać o 14 punkcie Filaru

bs
 
 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe