PRZECZYTAJ OPINIĘ INSTYTUTU ORDO IURIS - LINK

13 sierpnia grupa działaczy skrajnie lewicowej partii Razem złożyła w Radzie Miasta Krakowa projekt uchwały „w sprawie przepisów porządkowych związanych z eksponowaniem drastycznych treści na obszarze Krakowa”. 28 października Rada otrzymała negatywną opinię Prezydenta Miasta Krakowa, w której zwrócono uwagę, że „podjęcie przez Radę Miasta Krakowa tej uchwały pozbawione jest podstawy prawnej, gdyż taka uchwała ingerowałaby w sposób wykonywania przez właściciela jego prawa własności”. 9 listopada Rada otrzymała negatywną opinię radcy prawnego, w której stwierdzono jednoznacznie, że „projekt uchwały nie spełnia przesłanek ustawowych zawartych i określonych w art. 40 ust. 3 i ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym”. 13 listopada Rada otrzymała negatywną opinię miejskiej Komisji Praworządności. Pomimo to, 18 listopada uchwałę poparło w głosowaniu 25 radnych na 40 obecnych – reprezentujących kluby: Koalicja Obywatelska, Przyjazny Kraków oraz Kraków dla Mieszkańców.

Od dnia doręczenia uchwały, wojewoda mógł w terminie nie dłuższym niż 30 dni orzec o jej nieważności. 10 grudnia Instytut Ordo Iuris przekazał wojewodzie opinię, w której podkreślono, że przepisy tego aktu zostały sformułowane bez spełnienia ustawowych przesłanek pozwalających na ich wydanie. Został on przegłosowany wbrew negatywnym opiniom prawnym profesjonalistów, stanowiąc próbę nielegalnej „lokalnej nowelizacji” przepisów sformułowanych przez ustawodawcę krajowego, które to zjawisko słusznie zostało napiętnowane przez Naczelny Sąd Administracyjny, i jako takie powoduje konieczność usunięcia nieważnego aktu z miejscowego porządku prawnego.

18 grudnia wojewoda małopolski wydał rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdzające nieważność uchwały z 18 listopada w całości. W uzasadnieniu wskazano, że „podjęcie kwestionowanej uchwały w istocie powoduje wkroczenie w obszar regulacji ustawowej celem jej modyfikacji i dostosowania do lokalnych potrzeb zagadnienia unormowanego w art. 51 Kodeksu wykroczeń, ewentualnie w art. 141 Kodeksu wykroczeń”, co uznać należy za nieuzasadnione i pozbawione podstaw prawnych. Instytut Ordo Iuris już we wrześniu 2018 r. przedstawił kompleksowy raport pt. „Prawne aspekty dopuszczalności prezentowania fotografii człowieka w prenatalnym okresie rozwoju pozbawionego życia w wyniku aborcji. Wystawy pro-life w świetle orzecznictwa sądów powszechnych”. Wykazano w nim, w oparciu o dotychczasowe, jednolite stanowisko sądów, że oba te przepisy Kodeksu bezsprzecznie dopuszczają używanie tego typu środków „dla ochrony najistotniejszych dóbr prawnych, jak życie i zdrowie człowieka” – niezależnie od ich charakteru, który wielu odbiorcom może wydawać się drastyczny i szokujący.

Wojewoda wskazał również, że w sprawie regulowanej uchwałą nie wystąpiła przesłanka „niezbędności ochrony” zagrożonych dóbr określonych w art. 40 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym. Zdaniem wojewody, „słusznie zwrócił uwagę Prezydent Miasta Krakowa, że tego rodzaju prezentowanie treści/obrazów pojawia się najczęściej przy okazji organizowanych zgromadzeń publicznych, podczas których wyrażane są poglądy, które nierzadko mogą szokować lub wywoływać niepokój. Niemniej jednak okoliczność ta nie uzasadnia tworzenia przepisów porządkowych, które miałyby utrudniać organizowanie zgromadzeń z uwagi na prezentowane podczas tych zgromadzeń treści”.

„Stwierdzając nieważność krakowskiej uchwały podjętej na wniosek aktywistów skrajnie lewicowej partii Razem, wojewoda stanął po stronie prawdy. Uchwała miała bowiem na celu ukrycie przed światem brutalnej prawdy o współczesnym uśmiercaniu nienarodzonych” – komentuje apl. adw. Nikodem Bernaciak, analityk Centrum Analiz Prawnych Instytutu Ordo Iuris.