Marcin Bąk: Dziury w spodniach, dziury w cywilizacji

Moda na dziurawe, rozdarte spodnie, sprzedawane w sklepach w milionach sztuk rocznie, mogą się nam wydawać pewną ekstrawagancją kostiumologiczną, jakich wiele już było w dziejach. Tym razem jednak chodzi o coś więcej. Pomieszaniu uległ najgłębszy porządek związany z pojęciem wartości.
 Marcin Bąk: Dziury w spodniach, dziury w cywilizacji

Różne, dziwaczne mody

Na temat mody w sposobach ubierania się napisano już wiele popularnych książek i poważnych rozpraw naukowych. Jest to zjawisko występujące od początków ludzkiej cywilizacji, bardzo ciekawe i zróżnicowane zarazem. Różnie się też próbuje wyjaśnić przyczyny jego istnienia. Część badaczy upatruje powód powstania różnych mód w zachowaniach godowych, związanych z chęcią zwrócenia na siebie uwagi potencjalnie najlepszego partnera w procesie rozrodczym. Inni postrzegają modę jako pochodna istnienia hierarchii społecznej i chęci wyróżnienia się spośród społeczności.

Sposoby ubierania się, czesania fryzur czy brody bywały bardzo ciekawe, bywały też dziwaczne. Dzięki bardzo bogatej ikonografii możemy prześledzić rozwój i zanikanie niektórych mód w minionych epokach. Czasem niektóre elementy ubioru noszone w pewnych krajach wydają się nie tylko modne ale i praktyczne – na przykład stożkowe kapelusze ze słomy zakładane przez ludzi wszystkich stanów w feudalnej Japonii. Inne elementy wydawać się mogą dziwaczne i niepraktyczne. Takimi bywały w różnych kulturach buty na bardzo wysokich obcasach, koturny, niepraktyczne i niestabilne ale być może dodające jakoś punktów do szacunku przez sztuczne zwiększenie wzrostu. Ciekawie wyglądają liczne zapożyczenia do stroju cywilnego z kultury militarnej, to nie jest tylko specjalność ostatnich lat. W XV wieku w Europie rozpowszechnił się męski strój zwany doublet. Był to rodzaj, jakbyśmy to dzisiaj powiedzieli, garnituru składającego się z dwóch części – obcisłych nogawic i zapinanej ciasno kurtki. W ramiona kurtki z czasem wstawiano pikowania, przez co strój noszony na co dzień przez cywilów upodabniał się do watowanych kurtek zakładanych pod zbroję. Dzięki tej modzie mężczyźni mogli podkreślać swoją, prawdziwa bądź tylko iluzoryczną, łączność ze stanem rycerskim.

To koniec tanich wakacji all inclusive? Popularna wyspa mówi "nie" wczasowiczom

Dziadowskie łachy w markowych sklepach

Jak na tle dziejów mody wyglądają spodnie z dziurami? Wyglądają przedziwnie. Jak już się rzekło, moda miała swoje curiosa, ludzie potrafili zakładać na siebie najbardziej fikuśne i niepraktyczne rzeczy jednak czegoś takiego, jak zakładanie spodni z dziurami chyba nigdy nie było. Znajdziemy wprawdzie wcale liczne przykłady strojów czy obuwia, z fikuśnie wykonywanymi otworami, ażurowane i tak dalej ale czegoś takiego jak współczesne spodnie z dziurami na kolanach, traktowanymi jako krzyk mody,  nie było. Dziura w ubraniu, wynikająca ze zniszczenia, była zawsze dowodem biedy. Jeśli sięgniemy do malarstwa Hieronima Boscha czy do dzieł innych mistrzów holenderskich to spotkamy się tam z dziurami na ubraniach w wyobrażeniach żebraków, ludzi z gminu, biedaków. Tak będzie na zagadkowym obrazie „Wędrowiec” mistrza Boscha, tak będzie na obrazach obu Breuegelów. Dziura na nogawicy jest zawsze zewnętrzną oznaką ubóstwa, często także, w warstwie symbolicznej, ubóstwa duchowego.

Czym jest dziura? W największym skrócie dziura jest brakiem czegoś, pustką, niebytem. Dziura  w spodniach, wynikająca z przecięcia, przedarcia materiału jest zawsze jakimś mankamentem, jakimś deficytem. Zdarzało się w przeszłości, że sprzedawano na targach takie stare, znoszone ubrania z dziurami. Zasada była jednak zawsze taka sama – cena ubrania z dziurą była znacznie niższa niż ubrania całego, nawet używanego. Dlatego część biedoty mogła sobie na takie zniszczone, dziurawe ubrania pozwolić. Nigdy jednak nie sprzedawano dziurawych spodni w cenie nowego ubrania. Teraz jednak mamy do czynienia z sytuacją zupełnie nową. Spodnie dostępne w sklepach, spodnie z dziurami w różnych fasonach, mniejszymi i większymi, są do kupienia w takich samych cenach, jak spodnie całe. Wiem, bo sam sprawdzałem. Jest to absolutne curiosum, nasza cywilizacja doszła do takiego punktu, w którym sprzedaje się dziurę tak jakby stanowiła jakąś realną wartość. Sprzedaje się nic jako coś.  Pytałem się też właścicielki takich właśnie, rozdartych na kolanach spodni, kupionych w sklepie za kilkaset PLN, dlaczego je kupiła i dlaczego je nosi? Odpowiedziała, że uważa noszenie takich spodni za uzewnętrznienie własnej postawy życiowej, swojego charakteru, pewnego nonkonformizmu. No powiedzmy...

Perfekcja, słowo pochodzące z łaciny i tłumaczone jako doskonałość, oznaczało pierwotnie w języku Rzymian coś, co zostało wykonane do końca, zgodnie z planem. W przypadku rozdartych na kolanie spodni, sprzedawanych za pełną kwotę, jako wykonanych perfekcyjnie, mamy do czynienia z jakąś karykaturą pojęć.

Czytaj także: Polacy uwielbiają wakacje all inclusive w Turcji, ale czy jest to bezpieczne?  

 


 

POLECANE
Jest decyzja. Komunikat dla mieszkańców woj. kujawsko-pomorskiego z ostatniej chwili
Jest decyzja. Komunikat dla mieszkańców woj. kujawsko-pomorskiego

Podczas poniedziałkowej sesji sejmik województwa kujawsko-pomorskiego przyjął uchwały o przekazaniu Centrum Czochralskiego dawnego kompleksu szpitala zakaźnego przy ul. Krasińskiego w Toruniu i o nowelizacji stawek dla operatorów kolejowych – poinformowano w komunikacie.

Czołgi K2 z Polski. Bumar-Łabędy i Hyundai Rotem podpisały umowę  z ostatniej chwili
Czołgi K2 z Polski. Bumar-Łabędy i Hyundai Rotem podpisały umowę 

Zakłady Mechaniczne Bumar-Łabędy w Gliwicach oraz południowokoreański koncern Hyundai Rotem podpisały we wtorek w Warszawie przełomową umowę o transferze technologii i uruchomieniu produkcji czołgów K2 w Polsce. To kluczowy etap w procesie polonizacji koreańskich czołgów i budowie kompetencji przemysłowych w kraju. Dokument gwarantuje przekazanie wyposażenia, narzędzi i know-how niezbędnych do uruchomienia linii produkcyjnej K2PL oraz pojazdów wsparcia.

Huragan Melissa. Polski ksiądz na Jamajce apeluje: Módlcie się za nas z ostatniej chwili
Huragan Melissa. Polski ksiądz na Jamajce apeluje: "Módlcie się za nas"

Potężny Huragan Melissa dotarł we wtorek do Jamajki – poinformowało amerykańskie Narodowe Centrum ds. Huraganów (NHC). Wiatr wieje z prędkością prawie 300 km/godz.

Unia Europejska finansuje wojnę i zbrojenia Rosji. Liczby nie kłamią tylko u nas
Unia Europejska finansuje wojnę i zbrojenia Rosji. Liczby nie kłamią

Choć Unia Europejska oficjalnie wspiera Ukrainę i nakłada kolejne sankcje na Rosję, miliardy euro nadal płyną do Moskwy za ropę i gaz. Według danych Międzynarodowej Agencji Energetycznej tylko we wrześniu 2025 roku państwa UE zapłaciły Rosji około miliarda euro – tyle, ile wystarczyłoby na produkcję 20 tysięcy dronów bojowych.

Brutalny atak i gwałt w centrum Warszawy. Ofiarą młody mężczyzna Wiadomości
Brutalny atak i gwałt w centrum Warszawy. Ofiarą młody mężczyzna

Policja zatrzymała 24-letniego mężczyznę podejrzanego o wyjątkowo brutalny atak w Warszawie. Ofiarą był młody mężczyzna, który wracał z dyskoteki. W trakcie drogi został zaczepiony przez nieznajomego przechodnia proszącego o wskazanie drogi do centrum miasta.

Nie powinni jej wpuścić na wizję. Burza po emisji popularnego programu TVN z ostatniej chwili
"Nie powinni jej wpuścić na wizję". Burza po emisji popularnego programu TVN

W sieci zawrzało. Wszystko przez popularny program TVN.

Berlin chce zmienić szefa Niemiecko-Polskiej Fundacji Nauki. Proponuje piosenkarza disco-polo z ostatniej chwili
Berlin chce zmienić szefa Niemiecko-Polskiej Fundacji Nauki. Proponuje piosenkarza disco-polo

Niemieckie Ministerstwo Badań i Technologii chce zmienić szefa zarządu Niemiecko-Polskiej Fundacji Nauki. Kandydatura piosenkarza wykonującego przeboje w rodzaju "disco-polo", wzbudza zastrzeżenia i w Niemczech, i w Polsce – pisze niemiecki dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” („FAZ”). Showman Toby znany jest również z tego, że "odnalazł swoją muzyczną tożsamość na Śląsku". Jego debiutancki utwór to „Tynsknota za Slunskiem”.

Znana firma ogłasza zwolnienia. 14 tys. osób straci pracę z ostatniej chwili
Znana firma ogłasza zwolnienia. 14 tys. osób straci pracę

Amerykański gigant technologiczny Amazon ogłosił we wtorek, że zwolni 14 tys. pracowników biurowych. Krok ten uzasadnił chęcią uszczuplenia biurokracji i dążeniem do większej elastyczności w dobie rozwijającej się sztucznej inteligencji.

Roksana Węgiel ogłosiła radosną nowinę. Lawina gratulacji z ostatniej chwili
Roksana Węgiel ogłosiła radosną nowinę. Lawina gratulacji

Roksana Węgiel wraz z mężem Kevinem Mglejem kupili działkę pod Warszawą i przygotowują projekt wymarzonego domu. Piosenkarka potwierdziła plany na Instagramie.

Dr hab. Karol Polejowski rekomendowany na prezesa IPN z ostatniej chwili
Dr hab. Karol Polejowski rekomendowany na prezesa IPN

Dr hab. Karol Polejowski, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej (IPN), został rekomendowany przez Kolegium IPN na stanowisko prezesa tej instytucji. Polejowski jest uznanym historykiem mediewistą i ekspertem w zakresie historii średniowiecza oraz polskiego podziemia niepodległościowego.

REKLAMA

Marcin Bąk: Dziury w spodniach, dziury w cywilizacji

Moda na dziurawe, rozdarte spodnie, sprzedawane w sklepach w milionach sztuk rocznie, mogą się nam wydawać pewną ekstrawagancją kostiumologiczną, jakich wiele już było w dziejach. Tym razem jednak chodzi o coś więcej. Pomieszaniu uległ najgłębszy porządek związany z pojęciem wartości.
 Marcin Bąk: Dziury w spodniach, dziury w cywilizacji

Różne, dziwaczne mody

Na temat mody w sposobach ubierania się napisano już wiele popularnych książek i poważnych rozpraw naukowych. Jest to zjawisko występujące od początków ludzkiej cywilizacji, bardzo ciekawe i zróżnicowane zarazem. Różnie się też próbuje wyjaśnić przyczyny jego istnienia. Część badaczy upatruje powód powstania różnych mód w zachowaniach godowych, związanych z chęcią zwrócenia na siebie uwagi potencjalnie najlepszego partnera w procesie rozrodczym. Inni postrzegają modę jako pochodna istnienia hierarchii społecznej i chęci wyróżnienia się spośród społeczności.

Sposoby ubierania się, czesania fryzur czy brody bywały bardzo ciekawe, bywały też dziwaczne. Dzięki bardzo bogatej ikonografii możemy prześledzić rozwój i zanikanie niektórych mód w minionych epokach. Czasem niektóre elementy ubioru noszone w pewnych krajach wydają się nie tylko modne ale i praktyczne – na przykład stożkowe kapelusze ze słomy zakładane przez ludzi wszystkich stanów w feudalnej Japonii. Inne elementy wydawać się mogą dziwaczne i niepraktyczne. Takimi bywały w różnych kulturach buty na bardzo wysokich obcasach, koturny, niepraktyczne i niestabilne ale być może dodające jakoś punktów do szacunku przez sztuczne zwiększenie wzrostu. Ciekawie wyglądają liczne zapożyczenia do stroju cywilnego z kultury militarnej, to nie jest tylko specjalność ostatnich lat. W XV wieku w Europie rozpowszechnił się męski strój zwany doublet. Był to rodzaj, jakbyśmy to dzisiaj powiedzieli, garnituru składającego się z dwóch części – obcisłych nogawic i zapinanej ciasno kurtki. W ramiona kurtki z czasem wstawiano pikowania, przez co strój noszony na co dzień przez cywilów upodabniał się do watowanych kurtek zakładanych pod zbroję. Dzięki tej modzie mężczyźni mogli podkreślać swoją, prawdziwa bądź tylko iluzoryczną, łączność ze stanem rycerskim.

To koniec tanich wakacji all inclusive? Popularna wyspa mówi "nie" wczasowiczom

Dziadowskie łachy w markowych sklepach

Jak na tle dziejów mody wyglądają spodnie z dziurami? Wyglądają przedziwnie. Jak już się rzekło, moda miała swoje curiosa, ludzie potrafili zakładać na siebie najbardziej fikuśne i niepraktyczne rzeczy jednak czegoś takiego, jak zakładanie spodni z dziurami chyba nigdy nie było. Znajdziemy wprawdzie wcale liczne przykłady strojów czy obuwia, z fikuśnie wykonywanymi otworami, ażurowane i tak dalej ale czegoś takiego jak współczesne spodnie z dziurami na kolanach, traktowanymi jako krzyk mody,  nie było. Dziura w ubraniu, wynikająca ze zniszczenia, była zawsze dowodem biedy. Jeśli sięgniemy do malarstwa Hieronima Boscha czy do dzieł innych mistrzów holenderskich to spotkamy się tam z dziurami na ubraniach w wyobrażeniach żebraków, ludzi z gminu, biedaków. Tak będzie na zagadkowym obrazie „Wędrowiec” mistrza Boscha, tak będzie na obrazach obu Breuegelów. Dziura na nogawicy jest zawsze zewnętrzną oznaką ubóstwa, często także, w warstwie symbolicznej, ubóstwa duchowego.

Czym jest dziura? W największym skrócie dziura jest brakiem czegoś, pustką, niebytem. Dziura  w spodniach, wynikająca z przecięcia, przedarcia materiału jest zawsze jakimś mankamentem, jakimś deficytem. Zdarzało się w przeszłości, że sprzedawano na targach takie stare, znoszone ubrania z dziurami. Zasada była jednak zawsze taka sama – cena ubrania z dziurą była znacznie niższa niż ubrania całego, nawet używanego. Dlatego część biedoty mogła sobie na takie zniszczone, dziurawe ubrania pozwolić. Nigdy jednak nie sprzedawano dziurawych spodni w cenie nowego ubrania. Teraz jednak mamy do czynienia z sytuacją zupełnie nową. Spodnie dostępne w sklepach, spodnie z dziurami w różnych fasonach, mniejszymi i większymi, są do kupienia w takich samych cenach, jak spodnie całe. Wiem, bo sam sprawdzałem. Jest to absolutne curiosum, nasza cywilizacja doszła do takiego punktu, w którym sprzedaje się dziurę tak jakby stanowiła jakąś realną wartość. Sprzedaje się nic jako coś.  Pytałem się też właścicielki takich właśnie, rozdartych na kolanach spodni, kupionych w sklepie za kilkaset PLN, dlaczego je kupiła i dlaczego je nosi? Odpowiedziała, że uważa noszenie takich spodni za uzewnętrznienie własnej postawy życiowej, swojego charakteru, pewnego nonkonformizmu. No powiedzmy...

Perfekcja, słowo pochodzące z łaciny i tłumaczone jako doskonałość, oznaczało pierwotnie w języku Rzymian coś, co zostało wykonane do końca, zgodnie z planem. W przypadku rozdartych na kolanie spodni, sprzedawanych za pełną kwotę, jako wykonanych perfekcyjnie, mamy do czynienia z jakąś karykaturą pojęć.

Czytaj także: Polacy uwielbiają wakacje all inclusive w Turcji, ale czy jest to bezpieczne?  

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe