Przyszły norweski rząd przeciwny przystąpieniu do Unii Europejskiej?

Polityka zagraniczna Norwegii od zakończenia II wojny światowej opiera się na założeniu, że jej stosunki z USA i członkostwo w NATO zagwarantują jej bezpieczeństwo. Norwegowie zagłosowali przeciwko członkostwu w dwóch referendach, w 1972 i 1994 roku.
Flaga Norwegii Przyszły norweski rząd przeciwny przystąpieniu do Unii Europejskiej?
Flaga Norwegii / pixabay.com

Jednak przykład sąsiadującej z Norwegią Danii – zarówno członka NATO, jak i UE – sprawia, że Norwegowie muszą brać pod uwagę, że bliskie stosunki z USA mogą nie gwarantować zaangażowania USA na rzecz bezpieczeństwa któregokolwiek z państw europejskich.

Drugim filarem bezpieczeństwa Norwegii jest Europa. Do tej pory jednak Norwegia nie ma miejsca przy stole Unii Europejskiej, przy którym podejmowane są tak ważne decyzje dla Norwegii jak np. układ, który w styczniu 2025 r. doprowadził do upadku norweskiego rządu w związku z przyjęciem unijnych przepisów energetycznych. W związku z tym coraz więcej ekspertów i analityków politycznych podnosi argument proeuropejski, ze Norwegia powinna wejść do UE, aby moc współdecydować o swoim losie. W związku z tym poparcie dla członkostwa w UE w Norwegii znacznie wzrosło w ostatnich miesiącach, osiągając 41 procent w sondażach. W 2023 roku było to tylko 27 proc.

 

Ekonomicznie bez sensu

O ile o kwestiach bezpieczeństwa i przewidywalności administracji Donalda Trumpa w stosunku do swoich sojuszników można rzeczywiście dyskutować, to zimne gospodarcze dane wskazują na to ze Norwegia mogłaby w tym wymiarze wiele stracić. Obfite zasoby naturalne pozwalają Norwegii na gigantyczne wręcz nadwyżki eksportowe. Norwegia jest najważniejszym dostawcą gazu do Europy i osiągnęła ogromne nieoczekiwane zyski, dzięki czemu norweski państwowy fundusz majątkowy osiągnął rekordową wartość 20 bilionów norweskich koron NOK w 2024 r. (1,8 bln USD).

Z drugiej strony Norwegia, chociaż nie jest jej członkiem EU, mamy ścisłe powiązania i umowy handlowe z UE, które dają jej dostęp do rynku wewnętrznego UE. Kraj należy do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Jest to porozumienie między UE a trzema krajami EFTA: Norwegią, Islandią i Liechtensteinem. Dzięki umowie kraje te uzyskują dostęp do rynku wewnętrznego UE, który zapewnia swobodny przepływ towarów, usług, kapitału i osób. Umowa oznacza również, że Norwegia musi przestrzegać wielu zasad UE, mimo że nie mamy prawa głosu w organach decyzyjnych UE.

 

Wewnętrzna układanka partyjna

Partia Liberalna i Partia Zielonych (MDG) są partiami najbardziej naciskającymi na przystąpienie Norwegii do EU. Partia Konserwatywna i Partia Pracy (AP) są umiarkowanie otwarte na członkostwo w UE. Partia Centrum, Partia Postępu, Partia Czerwona, Socjalistyczna Partia Lewicy  (SV) i Partia Chrześcijańsko-Demokratyczna są zdecydowanymi przeciwnikami członkostwa w UE.

Od 30 stycznia 2025 roku w Norwegii samodzielnie rządzi socjaldemokratyczna Arbeiderpartiet (AP) premiera Jonasa Gahra Støre'a jako rząd mniejszościowy, po tym jak Partia Centrum (SP) opuściła koalicję z powodu sporów o regulacje unijnego rynku energii. Kolejne wybory odbędą się we wrześniu 2025 r., a norweska konstytucja nie przewiduje przedterminowych wyborów. Do tego czasu AP będzie nadal rządzić jako rząd mniejszościowy i będzie zależna od innych partii w kwestii większości w parlamencie (Storting). Jeśli Socjaliści będą chcieli stworzyć rząd większościowy będzie to prawdopodobnie rząd z udziałem partii przeciwnych wstąpieniu Norwegii do EU.

[Aleksandra Fedorska jest dziennikarką polskich i niemieckich mediów]


 

POLECANE
Stopnie BRAVO i BRAVO-CRP przedłużone. Pilny komunikat rządu z ostatniej chwili
Stopnie BRAVO i BRAVO-CRP przedłużone. Pilny komunikat rządu

Premier przedłużył drugi stopień alarmowy BRAVO i BRAVO-CRP na terenie całej Polski do 31 sierpnia 2025. Wyjaśniamy, co to oznacza i dlaczego władze proszą obywateli o czujność.

Ukraińskie drony znowu w akcji. Ważna fabryka w Rosji trafiona z ostatniej chwili
Ukraińskie drony znowu w akcji. Ważna fabryka w Rosji trafiona

Drony Sił Systemów Bezzałogowych ukraińskich wojsk zaatakowały w Rosji fabrykę radarów, wykorzystywanych w dronach i rakietach, które ostrzeliwują Ukrainę – powiadomił w sobotę Sztab Generalny w Kijowie.

Cztery podgatunki elit gardzących polską hołotą tylko u nas
Cztery podgatunki elit gardzących polską hołotą

Ciągle się zastanawiam skąd bierze się głębokie przekonanie niektórych środowisk o ich wyższości, lepszym wykształceniu, europejskości nad „prostakami” z prawicy, którzy nic nie kumają z otaczającej ich rzeczywistości tkwiąc mentalnie w Średniowieczu (nie będę, jaśnie oświeconym, wyjaśniał co wniosły w legacie do naszego dzisiejszego życia wykpiwane wieki średnie bo zajęłoby to zbyt wiele czasu a oni i tak by tego nie pojęli – przy okazji tylko i na końcu przypomnijmy, że między innymi ich guru Bronisław Geremek był mediewistą, zajmującym się, o zgrozo, prostytucją…) i nie wychodząc od miejscowego proboszcza (alternatywnie ”z kruchty”).

Wimbledon: Pewne zwycięstwo Igi Świątek z Danielle Collins z ostatniej chwili
Wimbledon: Pewne zwycięstwo Igi Świątek z Danielle Collins

Iga Świątek awansowała do czwartej rundy wielkoszlemowego turnieju na trawiastych kortach Wimbledonu. Rozstawiona z numerem ósmym tenisistka pewnie pokonała Amerykankę Danielle Collins 6:2, 6:3. Jej kolejną rywalką w Londynie będzie Dunka Clara Tauson.

Komu służycie?. Ostra reakcja Roberta Bąkiewicza na zaskakujący ruch policji z ostatniej chwili
"Komu służycie?". Ostra reakcja Roberta Bąkiewicza na zaskakujący ruch policji

Robert Bąkiewicz ostro skrytykował decyzję policji o wprowadzeniu zakazu lotów dronów przy granicy z Niemcami. Jak twierdzi, ograniczenia uderzają w działania obywatelskie mające na celu kontrolę migracji; zakaz ogłoszono dwa dni po tym, jak Ruch Obrony Granic zakupił własne drony do patrolowania pasa przygranicznego.

Komunikat dla mieszkańców woj. świętokrzyskiego Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców woj. świętokrzyskiego

W sobotę uruchomiono wakacyjną, bezpłatną linię autobusową z Kielc na Święty Krzyż. Kursy realizowane będą w każdą sobotę i niedzielę do 28 września. Pasażerom towarzyszyć będzie przewodnik, który opowie o atrakcjach turystycznych regionu i zaprezentuje najciekawsze miejsca na Łysej Górze.

Awaria gazociągu w Gdańsku. Nowe informacje z ostatniej chwili
Awaria gazociągu w Gdańsku. Nowe informacje

Służby zakończyły działania na terenie terminala promowego na półwyspie Westerplatte w Gdańsku, gdzie w południe doszło do uszkodzenia gazociągu z gazem ziemnym. Nikomu nic się nie stało.

Nie czuję lewej nogi. Polska wokalistka bardzo chora Wiadomości
"Nie czuję lewej nogi". Polska wokalistka bardzo chora

Maja Hyży ponownie trafiła do szpitala. Wokalistka przeszła już dziewiątą operację związaną z rzadką chorobą biodra, na którą cierpi od dzieciństwa. Niestety, zabieg nie przebiegł bez komplikacji. W mediach społecznościowych artystka podzieliła się z niepokojącymi informacjami.

Zamknięte popularne kąpieliska. Nowy komunikat GIS z ostatniej chwili
Zamknięte popularne kąpieliska. Nowy komunikat GIS

Upały, brak wiatru i opadów to idealne warunki do pojawienia się sinic w jeziorach i zalewach. Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) poinformował 4 lipca o czasowym zamknięciu trzech kąpielisk śródlądowych z powodu zakwitu tych bakterii. Czerwona flaga oznacza całkowity zakaz kąpieli – nawet chwilowy kontakt z wodą może być niebezpieczny dla zdrowia.

Kryzys w koalicji rządowej. Kosiniak-Kamysz zabiera głos z ostatniej chwili
Kryzys w koalicji rządowej. Kosiniak-Kamysz zabiera głos

Nie boję się o stabilność koalicji; nie boję się o porozumienie naszych czterech formacji - uspokajał w sobotę szef PSL, wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz, odnosząc się do informacji o spotkaniu lidera Polski 2050 Szymona Hołowni z politykami PiS.

REKLAMA

Przyszły norweski rząd przeciwny przystąpieniu do Unii Europejskiej?

Polityka zagraniczna Norwegii od zakończenia II wojny światowej opiera się na założeniu, że jej stosunki z USA i członkostwo w NATO zagwarantują jej bezpieczeństwo. Norwegowie zagłosowali przeciwko członkostwu w dwóch referendach, w 1972 i 1994 roku.
Flaga Norwegii Przyszły norweski rząd przeciwny przystąpieniu do Unii Europejskiej?
Flaga Norwegii / pixabay.com

Jednak przykład sąsiadującej z Norwegią Danii – zarówno członka NATO, jak i UE – sprawia, że Norwegowie muszą brać pod uwagę, że bliskie stosunki z USA mogą nie gwarantować zaangażowania USA na rzecz bezpieczeństwa któregokolwiek z państw europejskich.

Drugim filarem bezpieczeństwa Norwegii jest Europa. Do tej pory jednak Norwegia nie ma miejsca przy stole Unii Europejskiej, przy którym podejmowane są tak ważne decyzje dla Norwegii jak np. układ, który w styczniu 2025 r. doprowadził do upadku norweskiego rządu w związku z przyjęciem unijnych przepisów energetycznych. W związku z tym coraz więcej ekspertów i analityków politycznych podnosi argument proeuropejski, ze Norwegia powinna wejść do UE, aby moc współdecydować o swoim losie. W związku z tym poparcie dla członkostwa w UE w Norwegii znacznie wzrosło w ostatnich miesiącach, osiągając 41 procent w sondażach. W 2023 roku było to tylko 27 proc.

 

Ekonomicznie bez sensu

O ile o kwestiach bezpieczeństwa i przewidywalności administracji Donalda Trumpa w stosunku do swoich sojuszników można rzeczywiście dyskutować, to zimne gospodarcze dane wskazują na to ze Norwegia mogłaby w tym wymiarze wiele stracić. Obfite zasoby naturalne pozwalają Norwegii na gigantyczne wręcz nadwyżki eksportowe. Norwegia jest najważniejszym dostawcą gazu do Europy i osiągnęła ogromne nieoczekiwane zyski, dzięki czemu norweski państwowy fundusz majątkowy osiągnął rekordową wartość 20 bilionów norweskich koron NOK w 2024 r. (1,8 bln USD).

Z drugiej strony Norwegia, chociaż nie jest jej członkiem EU, mamy ścisłe powiązania i umowy handlowe z UE, które dają jej dostęp do rynku wewnętrznego UE. Kraj należy do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Jest to porozumienie między UE a trzema krajami EFTA: Norwegią, Islandią i Liechtensteinem. Dzięki umowie kraje te uzyskują dostęp do rynku wewnętrznego UE, który zapewnia swobodny przepływ towarów, usług, kapitału i osób. Umowa oznacza również, że Norwegia musi przestrzegać wielu zasad UE, mimo że nie mamy prawa głosu w organach decyzyjnych UE.

 

Wewnętrzna układanka partyjna

Partia Liberalna i Partia Zielonych (MDG) są partiami najbardziej naciskającymi na przystąpienie Norwegii do EU. Partia Konserwatywna i Partia Pracy (AP) są umiarkowanie otwarte na członkostwo w UE. Partia Centrum, Partia Postępu, Partia Czerwona, Socjalistyczna Partia Lewicy  (SV) i Partia Chrześcijańsko-Demokratyczna są zdecydowanymi przeciwnikami członkostwa w UE.

Od 30 stycznia 2025 roku w Norwegii samodzielnie rządzi socjaldemokratyczna Arbeiderpartiet (AP) premiera Jonasa Gahra Støre'a jako rząd mniejszościowy, po tym jak Partia Centrum (SP) opuściła koalicję z powodu sporów o regulacje unijnego rynku energii. Kolejne wybory odbędą się we wrześniu 2025 r., a norweska konstytucja nie przewiduje przedterminowych wyborów. Do tego czasu AP będzie nadal rządzić jako rząd mniejszościowy i będzie zależna od innych partii w kwestii większości w parlamencie (Storting). Jeśli Socjaliści będą chcieli stworzyć rząd większościowy będzie to prawdopodobnie rząd z udziałem partii przeciwnych wstąpieniu Norwegii do EU.

[Aleksandra Fedorska jest dziennikarką polskich i niemieckich mediów]



 

Polecane
Emerytury
Stażowe