Waldemar Uziak: Pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Ich pensje często są niższe

O wynagradzaniu pracowników z długoletnim stażem i nowo zatrudnionych rozmawiamy z doktorem Waldemarem Uziakiem, koordynatorem Biura Prawnego ZRG, wykładowcą w Katedrze Prawa Pracy Uniwersytetu Gdańskiego
 Waldemar Uziak: Pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Ich pensje często są niższe
/ Pixabay.com/CC0

W jednym z urzędów samorządowych od lat długoletni pracownicy nie otrzymywali podwyżek, co więcej nowo zatrudniane osoby otrzymywały już na starcie większe uposażenie zasadnicze niż osoby zatrudniane wcześniej. Tę oczywistą niesprawiedliwość pracodawca tłumaczył faktem, że przecież pracownicy otrzymują tzw. stażowe, a więc pensje „starych” i „nowych” pracowników są porównywalne. Czy można tu mówić o naruszeniu zasady równego traktowania pracowników w zakresie kształtowania wynagrodzeń za pracę?

– Jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest zapisana w przepisie art. 112 k.p. zasada równego traktowania pracowników w sytuacji wypełniania takich samych obowiązków. W sferze płac jest to wyrażone w prawie do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości (art. 183c paragraf 2 k.p.). Ustawodawca podkreśla przy tym, że to jednakowe wynagrodzenie obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, a nawet inne świadczenia związane z pracą. Niektórzy pracodawcy uważają, że nowo zatrudniony pracownik z wyższą kwotą wynagrodzenia zasadniczego oraz długoletni pracownik otrzymujący na takim samym stanowisku identyczną kwotę, będącą jednak sumą niższego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku stażowego, mają jednakowe wynagrodzenie, są zatem równo traktowani.

– Czy takie „rachunkowe” traktowanie problemu jest uzasadnione?

– Kodeks pracy w rozdziale zatytułowanym Równe traktowanie w zatrudnieniu dopuszcza różnicowanie sytuacji pracowników, m.in. w zakresie zasad wynagradzania, z uwagi na kryterium stażu pracy. Uwzględniając tę wytyczną oraz fakt, że ustawa o pracownikach samorządowych w przepisie art. 38 ust.1 przyznaje tym pracownikom prawo do dodatku za wieloletnią pracę, trzeba przyjąć, że funkcją tego dodatku jest uprzywilejowanie pracowników doświadczonych. Zdaniem Sądu Najwyższego dodatek ten jest „innym świadczeniem związanym z pracą”, a nie składnikiem wynagrodzenia. Tym samym dodatek ten nie może być traktowany jako element rekompensaty (wyrównania) za działania dyskryminujące pracownika w innej części wynagrodzenia.

– A zatem, jeżeli porównujemy uposażenie pracowników, to porównujemy wynagrodzenie zasadnicze?

– Jeśli pracownik samorządowy nie zajmuje kierowniczego stanowiska (dodatek funkcyjny) lub nie wykonuje dodatkowej pracy lub w specyficznych warunkach (dodatek specjalny), to analiza realizacji prawa do jednakowego wynagrodzenia odnosi się do wynagrodzenia zasadniczego. Powinno ono być jednakowe dla pracowników wykonujących jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości. Doktryna i orzecznictwo Sądu Najwyższego przyjmuje, że prace jednakowe to prace takie same pod względem rodzaju, kwalifikacji koniecznych do ich wykonania, warunków, w jakich są świadczone, a także – ilości i jakości. Kryteria te przywołuje także przepis art. 78 § 1 k.p., czyniąc je głównymi wyznacznikami ustalania wynagrodzenia. W przypadku zatrudniania pracownika, czyli kształtowania treści jego umowy o pracę, nie jest jeszcze możliwe odwoływanie się do ilości i jakości świadczonej pracy, a zatem głównym czynnikiem wpływającym na poziom wynagrodzenia zasadniczego staje się rodzaj pracy. Jeżeli otrzymuje on stawkę wyższą niż posiadają pracownicy wykonujący pracę tego samego rodzaju, zatrudnieni w urzędzie kilka, kilkanaście lub więcej lat, to konkluzja jest oczywista: pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Taka praktyka narusza zarówno przepisy kodeksu odnoszące się do równego traktowania – art. 112, 113, 183c, jak i przepis art. 78 § 1 k.p.

www.solidarnosc.gda.pl


 

POLECANE
Zatrzymanie Janusza Palikota. Prokuratura zdecydowała z ostatniej chwili
Zatrzymanie Janusza Palikota. Prokuratura zdecydowała

Prokuratura krajowa odmówiła wszczęcia śledztwa w sprawie domniemanego naruszenia tajemnicy obrończej podczas zatrzymania Janusza Palikota.

800 plus dla Ukraińców. Poseł Konfederacji otrzymał odpowiedź od ZUS z ostatniej chwili
800 plus dla Ukraińców. Poseł Konfederacji otrzymał odpowiedź od ZUS

Poseł Konfederacji Grzegorz Płaczek otrzymał odpowiedź z ZUS. Pismo wyjaśniło, czy ukraińskie dzieci nadal otrzymują pieniądze z 800 plus.

 Pod warunkiem zgody lekarskiej”. Niepokojące doniesienia z Pałacu Buckingham pilne
"Pod warunkiem zgody lekarskiej”. Niepokojące doniesienia z Pałacu Buckingham

Z Pałacu Buckingham co chwilę dochodzą smutne informacje o problemach zdrowotnych członków rodziny królewskiej.

Kryzys polityczny w Niemczech. Jest kandydat na nowego kanclerza z ostatniej chwili
Kryzys polityczny w Niemczech. Jest kandydat na nowego kanclerza

Robert Habeck dołączy w piątek do kandydatów na kanclerza Niemiec w zbliżających się prawdopodobnie przyspieszonych wyborach do Bundestagu - donoszą media za Odrą.

Nie żyje polski piłkarz z ostatniej chwili
Nie żyje polski piłkarz

Media obiegła bardzo smutna informacja. Nie żyje polski sportowiec, piłkarz występował razem z Robertem Lewandowskim.

Kaczyński o freak fightach: Potrzebna jest jakaś interwencja państwa z ostatniej chwili
Kaczyński o freak fightach: "Potrzebna jest jakaś interwencja państwa"

W piątek prezes PiS Jarosław Kaczyński został zapytany przez reporterkę Polsat News o kwestię tzw. freak fightów. Jego zdaniem taki rodzaj patologicznych walk nie powinien być dalej akceptowany przez polskie społeczeństwo.

Niemcy chcą zmiany natychmiast. Ten sondaż nie pozostawia złudzeń z ostatniej chwili
Niemcy chcą zmiany natychmiast. Ten sondaż nie pozostawia złudzeń

Ponad połowa Niemców chce, by przedterminowe wybory parlamentarne w ich kraju odbyły się jak najszybciej, a blisko dwie trzecie pozytywnie ocenia rozpad koalicji rządowej - wynika z najnowszego sondażu.

Nieoficjalnie: Sędzia z Iustitii ukarała Zbigniewa Ziobrę za niestawienie się na przesłuchaniu z ostatniej chwili
Nieoficjalnie: Sędzia z Iustitii ukarała Zbigniewa Ziobrę za niestawienie się na przesłuchaniu

Sędzia Anna Ptaszek, związana z Iustitią, "w ekspresowym tempie" nałożyła karę na Zbigniewa Ziobrę za niestawienie się przed komisją ds. Pegasusa, mimo jego poważnej choroby – informuje serwis niezalezna.pl.

Stopa bezrobocia w Polsce. Resort podał dane z ostatniej chwili
Stopa bezrobocia w Polsce. Resort podał dane

Stopa bezrobocia rejestrowanego w październiku utrzymała się na poziomie 5 proc. – wynika z szacunków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Liczba bezrobotnych wyniosła 767,1 tys. i była najniższą, jaką zanotowano w październiku od początku pomiaru, czyli od 1990 r.

Polski premier pod balonem na spotkaniu europejskich przywódców Wiadomości
Polski premier pod balonem na spotkaniu europejskich przywódców

Wczoraj w Budapeszcie rozpoczęło się nieformalne posiedzenie unijnych przywódców, którego głównym tematem jest konkurencyjność UE. Na wspólnym zdjęciu Donald Tusk został ustawiony w lewym górnym rogu. Najważniejsi przywódcy wraz z gospodarzem spotkania Viktorem Orbanem zostali ustawieni w środku.

REKLAMA

Waldemar Uziak: Pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Ich pensje często są niższe

O wynagradzaniu pracowników z długoletnim stażem i nowo zatrudnionych rozmawiamy z doktorem Waldemarem Uziakiem, koordynatorem Biura Prawnego ZRG, wykładowcą w Katedrze Prawa Pracy Uniwersytetu Gdańskiego
 Waldemar Uziak: Pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Ich pensje często są niższe
/ Pixabay.com/CC0

W jednym z urzędów samorządowych od lat długoletni pracownicy nie otrzymywali podwyżek, co więcej nowo zatrudniane osoby otrzymywały już na starcie większe uposażenie zasadnicze niż osoby zatrudniane wcześniej. Tę oczywistą niesprawiedliwość pracodawca tłumaczył faktem, że przecież pracownicy otrzymują tzw. stażowe, a więc pensje „starych” i „nowych” pracowników są porównywalne. Czy można tu mówić o naruszeniu zasady równego traktowania pracowników w zakresie kształtowania wynagrodzeń za pracę?

– Jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest zapisana w przepisie art. 112 k.p. zasada równego traktowania pracowników w sytuacji wypełniania takich samych obowiązków. W sferze płac jest to wyrażone w prawie do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości (art. 183c paragraf 2 k.p.). Ustawodawca podkreśla przy tym, że to jednakowe wynagrodzenie obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, a nawet inne świadczenia związane z pracą. Niektórzy pracodawcy uważają, że nowo zatrudniony pracownik z wyższą kwotą wynagrodzenia zasadniczego oraz długoletni pracownik otrzymujący na takim samym stanowisku identyczną kwotę, będącą jednak sumą niższego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku stażowego, mają jednakowe wynagrodzenie, są zatem równo traktowani.

– Czy takie „rachunkowe” traktowanie problemu jest uzasadnione?

– Kodeks pracy w rozdziale zatytułowanym Równe traktowanie w zatrudnieniu dopuszcza różnicowanie sytuacji pracowników, m.in. w zakresie zasad wynagradzania, z uwagi na kryterium stażu pracy. Uwzględniając tę wytyczną oraz fakt, że ustawa o pracownikach samorządowych w przepisie art. 38 ust.1 przyznaje tym pracownikom prawo do dodatku za wieloletnią pracę, trzeba przyjąć, że funkcją tego dodatku jest uprzywilejowanie pracowników doświadczonych. Zdaniem Sądu Najwyższego dodatek ten jest „innym świadczeniem związanym z pracą”, a nie składnikiem wynagrodzenia. Tym samym dodatek ten nie może być traktowany jako element rekompensaty (wyrównania) za działania dyskryminujące pracownika w innej części wynagrodzenia.

– A zatem, jeżeli porównujemy uposażenie pracowników, to porównujemy wynagrodzenie zasadnicze?

– Jeśli pracownik samorządowy nie zajmuje kierowniczego stanowiska (dodatek funkcyjny) lub nie wykonuje dodatkowej pracy lub w specyficznych warunkach (dodatek specjalny), to analiza realizacji prawa do jednakowego wynagrodzenia odnosi się do wynagrodzenia zasadniczego. Powinno ono być jednakowe dla pracowników wykonujących jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości. Doktryna i orzecznictwo Sądu Najwyższego przyjmuje, że prace jednakowe to prace takie same pod względem rodzaju, kwalifikacji koniecznych do ich wykonania, warunków, w jakich są świadczone, a także – ilości i jakości. Kryteria te przywołuje także przepis art. 78 § 1 k.p., czyniąc je głównymi wyznacznikami ustalania wynagrodzenia. W przypadku zatrudniania pracownika, czyli kształtowania treści jego umowy o pracę, nie jest jeszcze możliwe odwoływanie się do ilości i jakości świadczonej pracy, a zatem głównym czynnikiem wpływającym na poziom wynagrodzenia zasadniczego staje się rodzaj pracy. Jeżeli otrzymuje on stawkę wyższą niż posiadają pracownicy wykonujący pracę tego samego rodzaju, zatrudnieni w urzędzie kilka, kilkanaście lub więcej lat, to konkluzja jest oczywista: pracownicy z długoletnim stażem są dyskryminowani. Taka praktyka narusza zarówno przepisy kodeksu odnoszące się do równego traktowania – art. 112, 113, 183c, jak i przepis art. 78 § 1 k.p.

www.solidarnosc.gda.pl



 

Polecane
Emerytury
Stażowe