KE przyjęła "partnerskie porozumienie" z Węgrami. "Otwiera drogę do 22 mld euro"

Według oświadczenia opublikowanego przez KE umowa zawiera szczegółowy plan działania mający na celu m.in. poprawę zdolności administracyjnych Węgier i sprostanie wyzwaniom takim jak przejrzystość i konkurencja w zamówieniach publicznych, zapobieganie korupcji czy nadużycia finansowe i konflikt interesów.

Na co zostaną przeznaczone pieniądze?

Porozumienie przewiduje m.in. przeznaczenie 6,7 mld euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFFR) na poprawę efektywności energetycznej budynków publicznych i prywatnych oraz zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Z kolei 250 mln euro z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (JTF) ma zostać przeznaczone na wsparcie regionów dotkniętych wycofywaniem węgla i wygaszaniem pracy ostatniej działającej na Węgrzech elektrowni węglowej Matra na północy kraju.

KE poinformowała też, że 4,3 mld euro będzie przeznaczone na wsparcie inteligentnej transformacji gospodarczej kraju i na regionalne połączenia teleinformatyczne, 1,5 mld euro będzie zainwestowane w infrastrukturę i najnowocześniejszy sprzęt badawczy, a 1,7 mld euro na modernizację krajowej infrastruktury transportowej w ramach sieci TEN-T. Z kolei 5,3 mld euro ma zostać przeznaczone na „dostęp do rynku pracy, do wysokiej jakości edukacji oraz integrację grup w niekorzystnej sytuacji, w tym Romów”.

Ponadto 1,8 mld euro będzie przekazane na finansowanie systemu edukacji, m.in. „w celu zwiększenia atrakcyjności zawodu nauczyciela”, co ma istotne znaczenie w związku z trwającymi od kilku miesięcy na Węgrzech strajkami nauczycieli, domagających się podwyżek.

Węgry muszą spełnić warunki

Jednak wypłaty środków Komisja Europejska uzależnia od spełnienia przez Węgry określonych warunków, do których Budapeszt zobowiązał się m.in. w ramach negocjacji nad krajowym planem odbudowy. Ponadto KE wspomina w oświadczeniu o konieczności wypełnienia przez Węgry warunków dotyczących Karty Praw Podstawowych, w tym w zakresie wymiaru sprawiedliwości.

„Komisja Europejska uważa, że horyzontalny warunek dotyczący Karty Praw Podstawowych nie jest jeszcze spełniony. Oznacza to, że Komisja Europejska nie może zwrócić wydatków. Będziemy nadal współpracować z władzami Węgier, aby przezwyciężyć tę sytuację” - powiedziała Elisa Ferreira, komisarz UE ds. spójności i reform, cytowana przez agencję Reutera.

Podpisana umowa szczegółowo określa sposób wydawania pieniędzy przeznaczonych dla Węgier w ramach polityki spójności. Środki te mają na celu wyrównanie poziomu życia między najbogatszymi i najbiedniejszymi członkami wspólnoty; wypłacane są głównie jako zwrot pieniędzy wydanych na uzgodnione cele przez poszczególne rządy.

Umowa partnerska z Węgrami jest ostatnią z przyjętych przez KE umów tego rodzaju z 27 państwami członkowskimi.

Marcin Furdyna (PAP)