Forum odbyło się w dniach 12-14 kwietnia 2024 r. w Łodzi w Centrum Szkoleniowo-Konferencyjnym Uniwersytetu Łódzkiego odbyło się III Forum Uczelni i Instytutów Polskich. W tym roku pod hasłem: „Solidarnie o przyszłości - związki zawodowe w obliczu nowych wyzwań”. Był to już szesnasty zjazd organizacji zakładowych „Solidarność” uczelni i instytutów badawczych. Odbył się dokładnie 20 lat od pierwszego uczelnianego forum „Solidarności”, które miało miejsce w Uniwersytecie Warmińsko- Mazurskim w Olsztynie.

fot. Mikołaj Zacharow

- Na Forum było widać przede wszystkim głód dialogu. Pierwsza seria pytań do ministra Gduli trwała 40 minut, to pokazuje jak bardzo środowisko naukowe potrzebuje takich miejsc na prowadzenie rozmów. Po drugie ujawnił się głód informacji, ponieważ wcześniej nie konsultowano wielu rzeczy ze stroną społeczną. To w Łodzi rodziła się siła intelektualna Solidarności, tutaj się rodził plan gospodarczy. Bardzo się cieszę, że Sekcja Nauki rośnie w siłę i uzyskuje coraz większą autonomię, to zasługa Dominika Szczukockiego – mówi „Tygodnikowi Solidarność” Przewodniczący Regiony Łódzkiego NSZZ „Solidarność”, Waldemar Krenc.

Czytaj także: Rząd Tuska odebrał pieniądze na komputer kwantowy Politechnice Poznańskiej. Jest komentarz rektora

O nauce i nie tylko Organizatorami tegorocznego Forum były organizacje zakładowe NSZZ „Solidarność” Uniwersytetu Łódzkiego, Politechniki Łódzkiej, Uniwersytetu Medycznego i Uniwersyteckich Szpitali Klinicznych w Łodzi, Akademii Sztuk Pięknych im Władysława Strzemińskiego w Łodzi oraz Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, czyli uczelni wchodzących w skład Łódzkiego Partnerstwa Akademickiego. Od 2019 roku zjazdom związkowców sektora szkolnictwa wyższego i nauki patronuje Krajowa Sekcja Nauki NSZZ „Solidarność” i była to trzecia konferencja pod egidą KSN.

fot. Mikołaj Zacharow

Udział wzięło ponad 120 osób z 18 największych ośrodków akademickich i naukowych w Polsce. Reprezentowali 13 uniwersytetów, 11 uczelni technicznych, dwie uczelnie medyczne, dwie uczelnie artystyczne i 8 instytutów badawczych. Wydarzenie uświetniła obecność zaproszonych gości. Oprócz przedstawicieli MNiSzW: ministra dr. hab. Macieja Gduli i dyrektor Moniki Kubiak, w obradach uczestniczyło czworo rektorów łódzkich uczelni: prof. Elżbieta Żądzińska, rektor UŁ, prof. Milenia Fiedler, rektor PWSFTviT, prof. Paweł Strumiłło, prorektor PŁ, prof. Rafał Matera, rektor elekt UŁ. NSZZ „Solidarność” reprezentowali Waldemar Krenc, przewodniczący Zarządu Regionu Ziemia Łódzka oraz dr Waldemar Jakubowski, przewodniczący Krajowego Sekretariatu Nauki i Oświaty, a Związek Nauczycielstwa Polskiego dr Lech Leszczyński, prezes ZNP w UŁ.

- Nasze forum związkowe stanowi swoistą platformę dyskusyjną dla wszystkich członków związku zawodowego „Solidarność” zrzeszonych przy szkołach wyższych, instytutach badawczych i jednostkach Polskiej Akademii Nauk. Ale to również platforma łącząca wszystkie pokolenia związkowców, pozwalająca na wymianę doświadczeń, myśli i poglądów. Wydarzenie tego typu pozwala na dobrą integrację naszego środowiska, a także poznanie najważniejszych ośrodków akademickich i naukowych w Polsce – mówi w rozmowie z „Tygodnikiem Solidarność” Dominik Szczukocki Przewodniczący Krajowej Sekcji Nauki.

fot. Mikołaj Zacharow

Czytaj także: W Łodzi rozmawiano o zagrożeniach związanych z pracą

Nasze forum związkowe stanowi swoistą platformę dyskusyjną dla wszystkich członków związku zawodowego „Solidarność” zrzeszonych przy szkołach wyższych, instytutach badawczych i jednostkach Polskiej Akademii Nauk. Ale to również platforma łącząca wszystkie pokolenia związkowców, pozwalająca na wymianę doświadczeń, myśli i poglądów. Wydarzenie tego typu pozwala na dobrą integrację naszego środowiska, a także poznanie najważniejszych ośrodków akademickich i naukowych w Polsce

 

Otwarci na dialog
W konferencji zorganizowanej przez Solidarność Sekcji Nauki wziął udział dr hab. Maciej Gdula, odpowiedzialny m.in., za szkolnictwo wyższe w obecnym rządzie. - Mieliśmy możliwość bezpośredniej dyskusji i przedstawienia najistotniejszych spraw nurtujących środowisko akademickie i naukowe panu Maciejowi Gduli, Podsekretarzowi Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz pani Monice Kubiak, zastępcy dyrektora Departamentu Organizacji Uczelni Kształcenia i Spraw Studenckich MNiSzW. Przedstawiciele Ministerstwa ze zrozumieniem przyjęli wszystkie uwagi, wysłuchali problemów, z którymi spotykamy się na co dzień w szkołach wyższych i instytutach badawczych. Minister zadeklarował chęć dobrej, i miejmy nadzieję owocnej, współpracy ze strukturami związkowymi „Solidarności” - dodaje Przewodniczący Szczukocki.

W czasie Forum odbyło się również otwarte posiedzenie Rady Krajowej Sekcji Nauki, podczas którego mogliśmy porozmawiać o problemach szkolnictwa wyższego i nauki, w tym m.in. koniecznych zmianach w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz o odmrożeniu odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Rada Krajowej Sekcji Nauki wraz z uczestnikami.

III Forum Uczelni i Instytutów Polskich w Łodzi wystosowali także apel do Komisji Krajowej w sprawie poparcia protestu rolników przeciwko kontrowersyjnym zapisom Zielonego Ładu wprowadzonego przez Unię Europejską oraz przeciwko niekontrolowanemu napływowi produktów rolno-spożywczych do Polski z krajów nie stosujących produkcyjnych norm jakościowych obowiązujących w Unii Europejskiej. III Forum Uczelni i Instytutów Polskich NSZZ Solidarność. Łódź 12-14.04.2024 miało zając się propozycjami zmian w „ustawie Gowina”. Uczestnicy zwracali uwagę na największe problemy obowiązującej ustawy i wysuwali postulaty: Przede wszystkim chcieliby zwiększyć demokratyzację uczelni.

Przede wszystkim chcieliby zwiększyć demokratyzację uczelni.

 

- Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce zwana częściej „ustawą Gowina” miała być nową bardziej odpowiedzialna zmianą w nauce i szkolnictwie wyższym. Zastępowała ona aż 4 inne akty prawne. Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawę o zasadach finansowania nauki, ustawę o stopniach i tytule naukowym, a także ustawę o kredytach i pożyczkach studenckich. Uzależniała wiele możliwości uczelni od wyników ewaluacji badań naukowych przeprowadzanych co 4 lata. Dawała ona olbrzymią władzę (samowładztwo) Rektorom i pozwalała w dużym stopniu na swobodę decydowania o tym jakie jednostki organizacyjne będą w uczelniach istnieć. Ustawa osłabiała wagę kształcenia studentów na rzecz prowadzenia badań naukowych i ich oceny w postaci zdobywania przez naukowców punktów za publikowanie artykułów w czasopismach wysokopunkwowanych. Ustawa de facto likwidowała potrzebę istnienia rad wydziałów i osłabiała rolę senatu na rzecz nowo powołanego ciała rady uczelni. Krajowa Sekcja Nauki NSZZ Solidarność była przeciwna przyjmowanej ustawie w 2018 roku – mówi w rozmowie z nami Zastępca Przewodniczącego Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „Solidarność” Krzysztof Pszczółka.

Czytaj więcej: Sukces Solidarności na Uniwersytecie Śląskim! Płace pracowników idą w górę

W Łodzi odniesiono się również do kwestii finansowych. Pomimo największych podwyżek wynagrodzenia sięgającego dla nauczycieli akademickich często ponad 30% i dla nie nauczycieli ok 20% w tym roku. To nastąpił spadek nakładów na naukę i szkolnictwo z 1.4 % PKB w 2023 na 1.1 % PKB 2024, co wyraźnie świadczy że nasza gospodarka rozwija się szybciej niż nakłady na naukę. Dla porównania nakłady na ten sektor sięgają w Niemczech 3.4% PKB przy gospodarce 7 razy większej niż Polska. A nakłady na naukę w Korei Południowej,  od której w ostatnich czasach kupujemy innowacyjny sprzęt wojskowy są w wysokości 4% PKB. W ostatni  dzień uczestnicy wzięli udział we Mszy Świętej w intencji członków NSZZ „Solidarność” szkolnictwa wyższego i nauki oraz ich rodzin, która została odprawiona w kaplicy Domu św. Siostry Faustyny przez o. Józefa Łągwę, jezuitę, duszpasterza „Solidarności” Regionu Łódzkiego. Po mszy uczestnicy mieli możliwość zwiedzania Izby Pamięci św. Siostry Faustyny oraz przeszli do pobliskiego Parku im. J. Słowackiego, gdzie Święta miała swoje pierwsze objawienie.

Więcej na ten temat: Debata o nowelizacji ustawy o szkolnictwie wyższym na III Forum Uczelni i Instytutów Polskich