Hutnicy z Polski, Czech i Słowacji apelują o wspólne stawienie czoła kryzysowi

W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele związków zawodowych, działający w ramach najważniejszych firm branży stalowej na terenie Czech, Polski i Słowacji - przewodniczący Krajowej Sekcji Hutniczej NSZZ „Solidarność” Andrzej Karol, przewodniczący OZ KOVO U.S. Stal KOŠICE Juraj Varga i przewodniczący OS KOVO Bc. Roman Ďurčo. Integralną częścią Wezwania jest załączona lista obecności. Uczestnicy spotkania reprezentowali ponad 50 000 pracowników.

Po wymianie informacji na temat aktualnej sytuacji w poszczególnych firmach i krajach uczestnicy spotkania stwierdzili, że przemysł hutniczy i stalowy nie tylko w ich krajach, ale również w całej Unii Europejskiej jest w bardzo złożonej, wręcz krytycznej sytuacji, jeśli chodzi o utrzymanie produkcji stali, na niezbędnym, bezpiecznym poziomie, a co za tym idzie utrzymanie miejsc pracy i firm. Uczestnicy spotkania uważają, że polityka klimatyczno-energetyczna UE, coraz bardziej zideologizowana i oderwana od rzeczywistości gospodarczej, jest obecnie największym zagrożeniem dla rozwoju naszych krajów.

"Na przemysł hutniczy i stalowy w Europie oraz jego globalną konkurencyjność wpływa szereg negatywnych czynników. Wysokie ceny energii, uprawnień do emisji CO2, pakiet regulacyjny „Fit for 55”, który Komisja Europejska przedstawiła 14 lipca 2021r., stanowią ogromne zagrożenie dla unijnej gospodarki i poziomu życia ludności krajów członkowskich. Jego negatywne skutki będą najbardziej widoczne w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. „Fit for 55” będzie miał niezwykle szkodliwy wpływ na niemal wszystkie sektory gospodarki i codzienne życie obywateli" - piszą w wezwaniu.

Uczestnicy spotkania zgodzili się, że obecnie, bezwzględnie konieczne jest wspólne stawienie czoła kryzysowi europejskiego hutnictwa i stalownictwa wszelkimi dostępnymi środkami i jednogłośnie przyjęli Wspólne Wezwanie. Zawarli w nim następujące żądania:

"- Jak najszybsze ograniczenie cen energii. Odnosząc się do ograniczenia cen gazu i energii elektrycznej związki zawodowe żądają obniżenia pułapu cenowego do poziomu zalecanego przez Komisję Europejską po stronie wytwórcy, a nie dystrybucji.

- Rewizja EU ETS i wprowadzenie CBAM są kluczowymi aspektami Fit for 55 i w dużej mierze zadecydują o przyszłości przemysłu stalowego w UE. Żądamy rozpoczęcia europejskiej debaty na temat zawieszenia lub zmiany systemu handlu uprawnieniami do emisji, którego rekordowa cena nadal zwiększa koszty znajdujących się i tak już w trudnej sytuacji, przedsiębiorstw przemysłowych.

- Przemysły energochłonne – gwałtowny wzrost cen uprawnień do emisji CO2 w ramach systemu EU ETS w ostatnich latach spowodował, że energochłonne przedsiębiorstwa i branże są obecnie na skraju bankructwa lub rozpoczęły już proces likwidacji i relokacji produkcji poza Unią Europejską.

- Zatwierdzenie programu pomocy dla przedsiębiorstw na podstawie tymczasowych ram prawnych UE w zakresie pomocy państw.

- Wprowadzenie elementu motywacyjnego do oszczędzania gazu ziemnego dla dużych odbiorców poprzez oferowanie rekompensaty finansowej w formie aukcji za dobrowolne zmniejszenie zużycia. Intensyfikacja wsparcia transformacji technologicznej i klimatycznej przemysłu europejskiego, w tym przejścia na paliwa alternatywne.

- Unijne środki ochronne na przywóz wyrobów stalowych z państw trzecich (ang. safeguard measures) powinny być utrzymane w mocy, w szczególności do momentu pełnego obowiązywania mechanizmu CBAM.

- Ograniczenie wywozu odpadów złomu żelaznego z UE do krajów trzecich (złom żelazny jest zdecydowanie najbardziej eksportowanym odpadem z UE, maksimum historyczne osiągnął w 2021r., można oszacować, że prawie 20% złomu wygenerowanego w UE opuszcza Europę). Dostępność złomu żelaznego w UE to zabezpieczenie dostępności surowców wtórnych odzyskiwanych z odpadów, która ma zasadnicze znaczenie dla zaspokojenia przez UE jej popytu wewnętrznego i zmniejszenia zależności od importu surowców pierwotnych z innych regionów, w myśl gospodarki o cyklu zamkniętym.

- Pakiet Fit for 55 nie może działać na niekorzyść krajów uprzemysłowionych, osłabiać naszą konkurencyjność i samowystarczalność energetyczną. Droga UE do dekarbonizacji musi być realistyczna, stopniowa, powinna odzwierciedlać ambicje i działania największych światowych emitentów (Chiny, USA, Indie, Rosja) oraz uwzględniać zatrudnienie i przyszły dobrobyt.

- Komisja Europejska musi przygotować kompleksową ocenę wpływu całego pakietu środków, skutków gospodarczych i społecznych na państwa członkowskie UE.

- Konieczne jest, aby UE przystąpiła do natychmiastowego wprowadzenia regulacji cen podstawowych dóbr tj. żywności, ciepła, ciepłej wody, czynszu, opału i innych paliw.

- Wzywamy rząd do powstrzymania rozpadu finansów publicznych i zapewnienia wystarczających dochodów budżetowych niezbędnych
do udzielenia pomocy przedsiębiorstwom i obywatelom poprzez zwiększenie solidarności w systemie podatkowym. Ponadto zwracamy się do rządu
o jak najszybsze przygotowanie i wdrożenie krajowego planu antykryzysowego z udziałem partnerów społecznych.

- Wstępna aktywacja Kurzarbeit (postoju, tymczasowego skrócenia czasu pracy) zamiast planowania zwolnień, na przykład w przypadku nagłej przerwy w dostawach gazu ziemnego".

Związkowcy wezwali przedstawicieli rządów i eurodeputowanych z Czech, Polski i Słowacji do pilnego i wspólnego wystąpienia na forum Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego w celu zwrócenia uwagi na znaczenie właściwej dekarbonizacji dla zachowania kluczowych gałęzi przemysłu UE. "Wzywamy również do natychmiastowej dyskusji celem rozpoczęcia wspólnego działania w Brukseli dla podkreślenia niebezpieczeństwa negatywnego wpływu na pracowników UE, jeśli Fit for 55 nie zostanie wdrożony stopniowo i rozsądnie, a także negatywnego, teraz i w przyszłości, wpływu wysokich cen energii na konkurencyjność UE i źródła utrzymania pracowników. Apelujemy do central krajowych i europejskich związków zawodowych, stowarzyszeń branżowych i pracodawców o pełne poparcie naszego Wezwania" - zakończono.