74. lata temu władze komunistyczne zamordowały „Zaporę” – legendarnego dowódcę oddziałów partyzanckich AK i WiN

74 lata temu w więzieniu na warszawskim Mokotowie władze komunistyczne wykonały wyrok śmierci na mjr. Hieronimie Dekutowskim ps. „Zapora” – żołnierzu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Cichociemnym, dowódcy oddziałów partyzanckich AK i WiN.
Hieronim
Hieronim "Zapora" Dekutowski / ipn.gov.pl

 

 

Hieronim Dekutowski „Zapora” – kim był?

Urodził się 24 września 1918 r. w Dzikowie pod Tarnobrzegiem. We wrześniu 1939 r. prawdopodobnie walczył jako ochotnik w obronie Lwowa. Później został internowany na Węgrzech, skąd przedostał się do Francji, a stamtąd do Wielkiej Brytanii.

Był żołnierzem PSZ na Zachodzie. Od kwietnia 1942 r. służył w specjalnej formacji „cichociemnych”, od czasu zaprzysiężenia w marcu 1943 r. nosząc pseudonimy „Zapora” i „Odra”. W nocy z 16 na 17 września 1943 r. w ramach operacji lotniczej o kryptonimie „Neon 1” został przerzucony do Polski.

W okupowanym kraju był m.in. szefem Kedywu w Inspektoratach Rejonowych Lublin i Puławy oraz dowódcą oddziału dyspozycyjnego Kedywu (OP 8). W czasie odtwarzania sił zbrojnych został dowódcą 1 kompanii 8 pp Leg. AK.

Po wkroczeniu Sowietów na Lubelszczyznę pozostał w konspiracji. Od czerwca 1945 r. dowodził zgrupowaniem partyzanckim DSZ. Jesienią 1945 r., po rozformowaniu zgrupowania, razem z kilkunastoma podkomendnymi podjął nieudaną próbę przedostania się na Zachód. Po powrocie odtworzył swoją jednostkę i dalej prowadził walkę.

Po ogłoszeniu amnestii z lutego 1947 r. zaprzestał prowadzenia akcji zbrojnych. W czerwcu 1947 r. ujawnił się. We wrześniu, zagrożony aresztowaniem, podjął próbę ucieczki z kraju, w trakcie której został zatrzymany. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie 15 listopada 1948 r. został skazany na karę śmierci. Przed wykonaniem wyroku podjął jeszcze jedną, nieudaną próbę ucieczki z celi więziennej. Został zamordowany 7 marca 1949 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie.

Szczątki Hieronima Dekutowskiego zostały odnalezione latem 2012 podczas prac prowadzonych przez IPN w Kwaterze „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie. Informację o identyfikacji podano do publicznej wiadomości 22 sierpnia 2013 r. Uroczysty pogrzeb odbył się 27 września 2015 r., a szczątki „Zapory” spoczęły w Panteonie – Mauzoleum Wyklętych-Niezłomnych znajdującym się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Zabraknie papieru toaletowego jak w PRL? To skutek nowych przepisów UE Wiadomości
Zabraknie papieru toaletowego jak w PRL? To skutek nowych przepisów UE

Papier toaletowy może się stać w najbliższym czasie towarem deficytowym? Zagraniczne media zwracają uwagę na nowe przepisy Unii Europejskiej, które mają zakazać sprawdzania produktów związanych z wylesieniem.

Śmigłowce wojskowe i wybuchy w Warszawie. Wydano komunikat Wiadomości
Śmigłowce wojskowe i wybuchy w Warszawie. Wydano komunikat

W piątek 31 marca na warszawskim Rembertowie będą odbywać się ćwiczenia wojskowe z użyciem śmigłowców oraz materiałów wybuchowych; podobne treningi – w okolicach Piaseczna we wtorek, 4 kwietnia; to standardowa działalność – informuje Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych.

Poseł PiS złożył mandat Wiadomości
Poseł PiS złożył mandat

Jak podaje portal i.pl, poseł Prawa i Sprawiedliwości Marek Zagórski złożył rezygnację z mandatu posła. Informacje zostały potwierdzone u samego parlamentarzysty.

Mężczyzna popełnił samobójstwo. Po rozmowie z chatbotem postanowił „poświęcić się dla planety” Wiadomości
Mężczyzna popełnił samobójstwo. Po rozmowie z chatbotem postanowił „poświęcić się dla planety”

Z informacji belgijskiego dziennika „La Libre” wynika, że chatbot amerykańskiej firmy Chai nakłonił młodego mężczyznę do popełnienia samobójstwa.

Córka zabiera głos w sprawie stanu zdrowia Beaty Tyszkiewicz Wiadomości
Córka zabiera głos w sprawie stanu zdrowia Beaty Tyszkiewicz

Według krążących w sieci plotek pogarsza się stan zdrowia Beaty Tyszkiewicz, która ma nawet wymagać już całodobowej opieki. Głos w sprawie postanowiła zabrać jej córka.

Atak na biuro poselskie szefa MON. Policja zatrzymała podejrzanego mężczyznę Wiadomości
Atak na biuro poselskie szefa MON. Policja zatrzymała podejrzanego mężczyznę

Policjanci z podwarszawskiego Legionowa zatrzymali mężczyznę podejrzanego o wybicie szyby w biurze poselskim wicepremiera, szefa Ministerstwa Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka – dowiedziała się w czwartek PAP.

Starsza pani na spotkaniu z politykami PO zapytała o reparacje. Zobacz reakcję [WIDEO] Wiadomości
Starsza pani na spotkaniu z politykami PO zapytała o reparacje. Zobacz reakcję [WIDEO]

Starsza kobieta w trakcie spotkania z politykami Platformy Obywatelskiej postanowiła zadać pytanie dotyczące reparacji wojennych od Niemiec. Na sali słychać było niezadowolenie z powodu tego pytania.

„Jak zaczną konkurować na antenie, to…” Szczere wyznanie prowadzącej o Dzień Dobry TVN Wiadomości
„Jak zaczną konkurować na antenie, to…” Szczere wyznanie prowadzącej o Dzień Dobry TVN

Prowadząca „Dzień dobry TVN” Agnieszka Woźniak-Starak w najnowszym wywiadzie opowiedziała szczerze o tym, jak jej się pracuje w duecie z Ewą Drzyzgą. Mówiła też o samym programie.

Rosyjski ambasador: Węgry zaliczamy do krajów nieprzyjaznych Wiadomości
Rosyjski ambasador: Węgry zaliczamy do krajów nieprzyjaznych

Węgry w zeszłym roku zostały uznane przez Kreml za „kraj nieprzyjazny”. Teraz na temat dalszych losów relacji Budapesztu z Moskwą wypowiedział się ambasador Rosji na Węgrzech Jewhen Stanisławow.

Zakaz sprzedaży aut spalinowych po 2035 roku. Jest stanowisko premiera Morawieckiego Wiadomości
Zakaz sprzedaży aut spalinowych po 2035 roku. Jest stanowisko premiera Morawieckiego

Zakaz sprzedaży aut spalinowych po 2035 roku to pomysł nie do zaakceptowania przez rząd PiS; zrobimy wszystko, żeby ochronić polskie rodziny przed kolejnym pseudoekologicznym wymysłem bogatych krajów i biurokratów z Brukseli - zadeklarował premier Mateusz Morawiecki.

Emerytury
Stażowe