Otwarcie kongresu odbyło się o godz. 9.30 na scenie głównej na PGE Narodowym. Tuż po nim zaprezentowany został raport „Edukacja dla pamięci”. Badania dr. hab. Krzysztofa Malickiego, prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego, na temat świadomości historycznej Polaków stały się dla nas impulsem do zorganizowania tego niezwykłego wydarzenia. Transmisja na kanale IPNtv.

Wśród obecnych na gali otwarcia gości znaleźli się: dr Barbara Fedyszak-Radziejowska reprezentująca prezydenta RP Andrzeja Dudę, minister Dariusz Piątkowski – sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki, płk Łukasz Baranowski, reprezentujący dowódcę Wojsk Obrony Terytorialnej gen. bryg. Macieja Klisza, Agnieszka Kamińska – prezes Polskiego Radia. Szczególnie ciepło powitana została płk Stanisława Kociełowicz „Iskierka” – gość honorowy wydarzenia, harcerka Szarych Szeregów i weteranka operacji „Ostra Brama”. Za gościnność podziękowania odebrał Włodzimierz Dola, prezes PGE Narodowego.

Uczestników pierwszego Kongresu Pamięci Narodowej powitał prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki.

Dla 86% uczniów to internet i gry są głównym źródłem poznawania historii, do tego przyznaje się także ok. 90% nauczycieli. Kongres Pamięci Narodowej jest już nie tylko odpowiedzią na naszą wewnętrzną intuicję o generacyjnych zmianach, ale jest również odpowiedzią na wyjątkowe w swojej skali badania opinii społecznej przeprowadzone przez zespół prof. Krzysztofa Malickiego i specjalistów z Uniwersytetu Rzeszowskiego, socjologów. Kongres Pamięci Narodowej jest więc nie końcem, ale początkiem dyskusji, jak ma wyglądać narodowa pamięć, jaka jest jej struktura, diagnoza w roku 2023. I sama struktura tego wydarzenia, na które Państwa zaprosiliśmy, mówi, jak będzie wyglądała nasza odpowiedź i na intuicje, i na badania społeczne. Otóż z jednej strony mamy panele dyskusyjne, dyskusje akademickie, warsztatowe, naukowe, z udziałem wielu specjalistów i tam rodzą się idee. Z drugiej strony mamy wydarzenia, które starają się tę wiedzę i te dyskusje przełożyć na język zrozumiały dla pokoleń, które dorastają na naszych oczach: Strefę Nowych Technologii, teatry, nową odsłonę Archiwum IPN i wystawy  

– tymi słowami prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki otworzył Kongres Pamięci Narodowej – największe wydarzenie w 24-letniej historii IPN.

Dziś już wiemy, że wiedza historyczna wpływa na budowanie odpowiedzialności społecznej i obywatelskiej. Kongres Pamięci Narodowej sprawi, że dostarczymy paliwo i argumenty tym ponad 30%, którzy patrzą na historię w sposób refleksyjny, a tych 50% ambiwalentnych przekonają, że historii współczesnej warto poświęcać swój czas i swoje emocje. Bo Instytut Pamięci Narodowej to też Instytut Przyszłości Narodowej

– podsumował prezes IPN dr Karol Nawrocki.

Kongres Pamięci Narodowej został objęty patronatem honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Pan prezydent Andrzej Duda wystosował list do uczestników dzisiejszej uroczystości. List odczytała dr Barbara Fedyszak-Radziejowska, doradca Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Z uznaniem witam nową i pełną rozmachu inicjatywę IPN, jaką jest Kongres Pamięci Narodowej. Bogaty program tego wydarzenia z pewnością przyciągnie zawodowych badaczy naszych dziejów, ale też miłośników historii reprezentujących wszystkie grupy społeczne i wiekowe. Polacy są wciąż złaknieni wiedzy o naszej historii i procesach, które kształtowały naszą państwowość. Niestety powojenne badania i edukacja w zakresie historii były przez długie lata instrumentalizowane dla celów politycznych i ideologicznych. Dziękuję za wkład, jakim jest budowa świadomego społeczeństwa obywatelskiego, zakorzenionego w tysiącletnim dziedzictwie polskości. Dziękuję za współtworzenie tej wyjątkowej imprezy. Wyrażam nadzieję, że Kongres Pamięci Narodowej przyniesie liczne, dobre owoce

–  napisał prezydent Duda.

Na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej zespół naukowców pod kierownictwem dr. hab. Krzysztofa Malickiego, prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego, przeprowadził badania nad świadomością historyczną Polaków. To największe tego typu badania w Polsce. Ich celem było poznanie stopnia wiedzy o przeszłości, prezentowanej przez mieszkańców naszej Ojczyzny, oraz sprawdzenie, czy wiedza historyczna wywołuje refleksję i pomaga zrozumieć teraźniejszość. Badania dr. hab. Krzysztofa Malickiego na temat świadomości historycznej Polaków stały się dla nas impulsem do zorganizowania tego niezwykłego wydarzenia.

Po gali otwarcia zaprezentowany został raport „Edukacja dla pamięci”. O wynikach badań na temat świadomości historycznej Polaków rozmawiają uczestnicy pierwszego panelu dyskusyjnego: dr Barbara Fedyszak-Radziejowska (doradca Prezydenta RP), prof. Zdzisław Krasnodębski (Parlament Europejski), prof. Andrzej Szpociński (ISP PAN), dr hab. Krzysztof Malicki, prof. UR (twórca raportu) oraz dr Karol Nawrocki (prezes Instytutu Pamięci Narodowej). Moderatorem dyskusji jest Adam Hlebowicz (dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN).

W programie Kongresu Pamięci Narodowej znajdują się debaty historyczne, gry, wystawy, warsztaty, pokazy filmowe i wiele innych atrakcji. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny, wymagana jest jedynie rejestracja. Można zrobić to za pomocą tego LINKU lub na miejscu, gdzie będziemy służyć Państwu pomocą.

Szczegółowy plan wydarzenia na stronie kongrespamiecinarodowej.pl. Wstęp na wydarzenia jest bezpłatny, jednak konieczna jest rejestracja.

Wydarzenie objęte patronatem honorowym prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.