Szabat - czas schronienia, pocieszenia i powrotu, towarzyszy Izraelowi w jego drodze

Szabat jest dla Żydów czasem schronienia, ochrony i pocieszenia, a także dniem powrotu do Boga. Towarzyszy Izraelowi w jego duchowej wędrówce – pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, francusko-izraelska teolog od 30 lat zaangażowana w dialog żydowsko-chrześcijański, w komentarzu do Psalmu 92, czytanego w Kościele katolickim w niedzielę 2 marca.
Psalm 92
Psalm 92 / fot. s. Amata J. Nowaszewska CSFN / Family News Service

Poświęcony Szabatowi

Psalm 92 jest poświęcony Szabatowi. - Oznacza to, że był on recytowany w Świątyni w dzień Szabatu, a dziś pojawia się także kilka razy w liturgii szabatowej, która rozpoczyna się w piątek wieczorem”- wyjaśnia dr Andrevon-Gottstein.

Już dwa pierwsze wersety psalmu („Pieśń na dzień Szabatu. Dobrze jest dziękować Panu i śpiewać imieniu Twemu, o Najwyższy”) pokazują „podniosłość Szabatu w judaizmie, który jest czymś więcej niż tylko dniem odpoczynku”. 

Kto autorem psalmu? Dwie interpretacje

Na pytanie o autorstwo psalmu podaje się najczęściej dwie odpowiedzi. „Wiele psalmów zaczyna się od ‘mizmor le David’, co oznacza hymn nie na cześć Dawida, ale Dawida jako autora. Psalm 92 mógłby być zatem napisany przez sam Szabat, który jest uznawany za osobę w żydowskiej tradycji (tzw. Oblubienica Szabatu)” - wskazuje dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein. „Psalm ten miałby zatem swoje źródło w samym Szabacie, który wychwala Boga, zaczynając od „dobrze” (‘tov’ po hebrajsku), co jest echem ‘to było dobre’ (tov) wypowiedzianego przez Boga w szósty wieczór dnia stworzenia” - dodaje.

Z drugiej strony, jak zaznacza dr Andrevon-Gottstein, „kilka midraszy (żydowskich komentarzy) nazywa Adama autorem Psalmu 92 (Vayikra rabbah 10, 5) w kontekście skruchy i wdzięczności wobec Szabatu”. Ponadto „midrasz komentujący Psalm 92 (Midrasz Szocher Tow, 92, 2) sugeruje, że Adam zgrzeszył w dniu swojego stworzenia, szóstego dnia, o jedenastej godzinie. Powinien więc zostać wydalony z Edenu o dwunastej godzinie, tuż przed rozpoczęciem Szabatu. - pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, - Jednakże Szabat wstawiał się w imieniu Adama, aby nie został on oddalony z Edenu przed końcem Szabatu: ‘Jakże Pan świata mógłby ukarać kogoś w dniu mojej świętości?’. Z tego powodu Adam skomponował i zaśpiewał psalm na cześć Szabatu”.

Centrum Heschela KUL


 

POLECANE
Weber chce wysłania europejskich żołnierzy na Ukrainę, ale pod przewodem Niemiec gorące
Weber chce wysłania europejskich żołnierzy na Ukrainę, ale pod przewodem Niemiec

Szef EPP Manfred Weber opowiada się za wysłaniem na Ukrainę niemieckich żołnierzy. Liczy też na to, że europejska armia będzie pod niemieckim przywództwem.

Dr Jacek Saryusz-Wolski: Europejska broń nuklearna może wpaść w ręce islamistów już za 15 lat gorące
Dr Jacek Saryusz-Wolski: Europejska broń nuklearna może wpaść w ręce islamistów już za 15 lat

„EUROPEJSKA BROŃ NUKLEARNA MOŻE WPAŚĆ W RĘCE ISLAMISTÓW JUŻ ZA 15 LAT” - napisał na platformie X doradca prezydenta ds. europejskich dr Jacek Saryusz-Wolski powołując się na słowa wiceprezydenta USA JD Vance'a.

Zełenski: Spotkam się z Trumpem w niedalekiej przyszłości z ostatniej chwili
Zełenski: Spotkam się z Trumpem w niedalekiej przyszłości

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski poinformował w piątek rano w serwisie X, że „w niedalekiej przyszłości” spotka się z przywódcą Stanów Zjednoczonych Donaldem Trumpem. Wiele kwestii może się rozstrzygnąć jeszcze przed końcem roku – dodał.

Eksperci: Pokój na Ukrainie pozostaje odległą perspektywą z ostatniej chwili
Eksperci: Pokój na Ukrainie pozostaje odległą perspektywą

Prezydent USA Donald Trump nie wykorzystał jeszcze wszystkich narzędzi, za pomocą których mógłby wywrzeć nacisk na Rosję i skłonić ją do zakończenia wojny przeciw Ukrainie - podkreślają eksperci. Mimo podejmowanych wysiłków dyplomatycznych pokój nad Dnieprem pozostaje odległą perspektywą – oceniają.

Zdjęcia dzieci w sieci. Eksperci mówią o realnym zagrożeniu Wiadomości
Zdjęcia dzieci w sieci. Eksperci mówią o realnym zagrożeniu

W Polsce ok. 40 proc. rodziców regularnie udostępnia publicznie zdjęcia dzieci, nie zdając sobie sprawy, że wizerunek może być kopiowany lub wykorzystany bez ich kontroli. Eksperci przestrzegają, że każde zdjęcie opublikowane w sieci zostawia trwały cyfrowy ślad na lata.

Nie żyje słynny szkocki piłkarz z ostatniej chwili
Nie żyje słynny szkocki piłkarz

W wieku 72 lat zmarł były szkocki piłkarz John Robertson. Największe sukcesy odniósł w barwach Nottingham Forest, z którym w 1979 i 1980 roku wygrywał Puchar Europy, poprzednika obecnej Ligi Mistrzów. W 1980 zdobył bramkę w finale z Hamburgerem SV, zakończonym wynikiem 1:0.

Bez spiny. Doda opublikowała nietypowe zdjęcie Wiadomości
"Bez spiny". Doda opublikowała nietypowe zdjęcie

Doda, postanowiła spędzić Boże Narodzenie w rodzinnych stronach. Piosenkarka wróciła do domu w Ciechanowie, gdzie świętuje w gronie najbliższych.

Pałac Buckingham wydał komunikat Wiadomości
Pałac Buckingham wydał komunikat

Brytyjski monarcha Karol III w czwartkowym orędziu bożonarodzeniowym podkreślił potrzebę życzliwości, współczucia oraz nadziej w „czasach niepewności”. W wyemitowanym w czwartek w mediach przesłaniu stwierdził, że „historie o triumfie odwagi nad przeciwnościami” dają mu nadzieję.

Niemcy postawili na swoim, Bułgaria przyjmuje euro tylko u nas
Niemcy postawili na swoim, Bułgaria przyjmuje euro

Bułgaria od 1 stycznia 2026 roku wejdzie do strefy euro, mimo politycznego chaosu i sprzeciwu dużej części społeczeństwa. Decyzja forsowana przez obóz Bojko Borisowa pokazuje skuteczność wpływów Berlina w Europie Środkowo-Wschodniej i rodzi pytania o suwerenność państw regionu oraz cenę, jaką płacą za integrację walutową.

Łódź: zatrzymano seryjnego włamywacza. Usłyszał 33 zarzuty Wiadomości
Łódź: zatrzymano seryjnego włamywacza. Usłyszał 33 zarzuty

Policjanci z Łodzi zakończyli wielomiesięczne działania dotyczące serii włamań, do których dochodziło na terenie dzielnicy Polesie. W efekcie zatrzymano 27-letniego mężczyznę, który - jak ustalili śledczy - miał uczynić z przestępstw stałe źródło dochodu.

REKLAMA

Szabat - czas schronienia, pocieszenia i powrotu, towarzyszy Izraelowi w jego drodze

Szabat jest dla Żydów czasem schronienia, ochrony i pocieszenia, a także dniem powrotu do Boga. Towarzyszy Izraelowi w jego duchowej wędrówce – pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, francusko-izraelska teolog od 30 lat zaangażowana w dialog żydowsko-chrześcijański, w komentarzu do Psalmu 92, czytanego w Kościele katolickim w niedzielę 2 marca.
Psalm 92
Psalm 92 / fot. s. Amata J. Nowaszewska CSFN / Family News Service

Poświęcony Szabatowi

Psalm 92 jest poświęcony Szabatowi. - Oznacza to, że był on recytowany w Świątyni w dzień Szabatu, a dziś pojawia się także kilka razy w liturgii szabatowej, która rozpoczyna się w piątek wieczorem”- wyjaśnia dr Andrevon-Gottstein.

Już dwa pierwsze wersety psalmu („Pieśń na dzień Szabatu. Dobrze jest dziękować Panu i śpiewać imieniu Twemu, o Najwyższy”) pokazują „podniosłość Szabatu w judaizmie, który jest czymś więcej niż tylko dniem odpoczynku”. 

Kto autorem psalmu? Dwie interpretacje

Na pytanie o autorstwo psalmu podaje się najczęściej dwie odpowiedzi. „Wiele psalmów zaczyna się od ‘mizmor le David’, co oznacza hymn nie na cześć Dawida, ale Dawida jako autora. Psalm 92 mógłby być zatem napisany przez sam Szabat, który jest uznawany za osobę w żydowskiej tradycji (tzw. Oblubienica Szabatu)” - wskazuje dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein. „Psalm ten miałby zatem swoje źródło w samym Szabacie, który wychwala Boga, zaczynając od „dobrze” (‘tov’ po hebrajsku), co jest echem ‘to było dobre’ (tov) wypowiedzianego przez Boga w szósty wieczór dnia stworzenia” - dodaje.

Z drugiej strony, jak zaznacza dr Andrevon-Gottstein, „kilka midraszy (żydowskich komentarzy) nazywa Adama autorem Psalmu 92 (Vayikra rabbah 10, 5) w kontekście skruchy i wdzięczności wobec Szabatu”. Ponadto „midrasz komentujący Psalm 92 (Midrasz Szocher Tow, 92, 2) sugeruje, że Adam zgrzeszył w dniu swojego stworzenia, szóstego dnia, o jedenastej godzinie. Powinien więc zostać wydalony z Edenu o dwunastej godzinie, tuż przed rozpoczęciem Szabatu. - pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, - Jednakże Szabat wstawiał się w imieniu Adama, aby nie został on oddalony z Edenu przed końcem Szabatu: ‘Jakże Pan świata mógłby ukarać kogoś w dniu mojej świętości?’. Z tego powodu Adam skomponował i zaśpiewał psalm na cześć Szabatu”.

Centrum Heschela KUL



 

Polecane