Szabat - czas schronienia, pocieszenia i powrotu, towarzyszy Izraelowi w jego drodze

Szabat jest dla Żydów czasem schronienia, ochrony i pocieszenia, a także dniem powrotu do Boga. Towarzyszy Izraelowi w jego duchowej wędrówce – pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, francusko-izraelska teolog od 30 lat zaangażowana w dialog żydowsko-chrześcijański, w komentarzu do Psalmu 92, czytanego w Kościele katolickim w niedzielę 2 marca.
Psalm 92
Psalm 92 / fot. s. Amata J. Nowaszewska CSFN / Family News Service

Poświęcony Szabatowi

Psalm 92 jest poświęcony Szabatowi. - Oznacza to, że był on recytowany w Świątyni w dzień Szabatu, a dziś pojawia się także kilka razy w liturgii szabatowej, która rozpoczyna się w piątek wieczorem”- wyjaśnia dr Andrevon-Gottstein.

Już dwa pierwsze wersety psalmu („Pieśń na dzień Szabatu. Dobrze jest dziękować Panu i śpiewać imieniu Twemu, o Najwyższy”) pokazują „podniosłość Szabatu w judaizmie, który jest czymś więcej niż tylko dniem odpoczynku”. 

Kto autorem psalmu? Dwie interpretacje

Na pytanie o autorstwo psalmu podaje się najczęściej dwie odpowiedzi. „Wiele psalmów zaczyna się od ‘mizmor le David’, co oznacza hymn nie na cześć Dawida, ale Dawida jako autora. Psalm 92 mógłby być zatem napisany przez sam Szabat, który jest uznawany za osobę w żydowskiej tradycji (tzw. Oblubienica Szabatu)” - wskazuje dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein. „Psalm ten miałby zatem swoje źródło w samym Szabacie, który wychwala Boga, zaczynając od „dobrze” (‘tov’ po hebrajsku), co jest echem ‘to było dobre’ (tov) wypowiedzianego przez Boga w szósty wieczór dnia stworzenia” - dodaje.

Z drugiej strony, jak zaznacza dr Andrevon-Gottstein, „kilka midraszy (żydowskich komentarzy) nazywa Adama autorem Psalmu 92 (Vayikra rabbah 10, 5) w kontekście skruchy i wdzięczności wobec Szabatu”. Ponadto „midrasz komentujący Psalm 92 (Midrasz Szocher Tow, 92, 2) sugeruje, że Adam zgrzeszył w dniu swojego stworzenia, szóstego dnia, o jedenastej godzinie. Powinien więc zostać wydalony z Edenu o dwunastej godzinie, tuż przed rozpoczęciem Szabatu. - pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, - Jednakże Szabat wstawiał się w imieniu Adama, aby nie został on oddalony z Edenu przed końcem Szabatu: ‘Jakże Pan świata mógłby ukarać kogoś w dniu mojej świętości?’. Z tego powodu Adam skomponował i zaśpiewał psalm na cześć Szabatu”.

Centrum Heschela KUL


 

POLECANE
Strzelanina w pobliżu Białego Domu. Nie żyją dwaj żołnierze z ostatniej chwili
Strzelanina w pobliżu Białego Domu. Nie żyją dwaj żołnierze

Gubernator Wirginii Zachodniej Patrick Morrisey poinformował, że obaj żołnierze Gwardii Narodowej, postrzeleni w środę w Waszyngtonie nieopodal Białego Domu, zmarli na skutek odniesionych ran. Obaj stanowili część żołnierzy Gwardii wysłanych do stolicy z rządzonego przez niego stanu.

Niemcy w szoku. Ten popularny produkt nigdy nie był tak drogi Wiadomości
Niemcy w szoku. Ten popularny produkt nigdy nie był tak drogi

W Niemczech ceny czekolady i pralinek poszybowały w górę jak szalone. Federalny Urząd Statystyczny podał konkretne liczby za październik 2025: zwykła tabliczka czekolady podrożała o 30,7 procent w porównaniu z rokiem poprzednim, sama czekolada jako kategoria o 21,8 procent, a praliny aż o 22,1 procent. Batony i inne wyroby czekoladowe zdrożały „tylko” o 16 procent.

Znany muzyk bardzo chory. Dramatyczne problemy artysty Wiadomości
Znany muzyk bardzo chory. Dramatyczne problemy artysty

Elton John, jedna z największych ikon światowej sceny muzycznej, ponownie zabrał głos w sprawie problemów zdrowotnych, które od wielu miesięcy utrudniają mu codzienne funkcjonowanie. Choć 78-letni artysta od dawna zapewnia fanów, że pozostaje pod świetną opieką lekarzy i rodziny, teraz przyznał, że jego wzrok uległ poważnemu pogorszeniu.

Samuel Pereira: Między Berlinem a Warszawą - kto tworzy prawo tylko u nas
Samuel Pereira: Między Berlinem a Warszawą - kto tworzy prawo

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie uznawania małżeństw jednopłciowych pokazuje coś więcej niż spór o definicję rodziny. To test granic między unijnym prawem a suwerenną decyzją państw członkowskich.

Kosiniak-Kamysz: Nie ma potrzeby przywracania obowiązkowej służby wojskowej z ostatniej chwili
Kosiniak-Kamysz: Nie ma potrzeby przywracania obowiązkowej służby wojskowej

Wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz ocenił w środę podczas Forum Samorządowego w Zakopanem, że obecnie nie ma potrzeby odmrażania obowiązkowej służby wojskowej, wskazując na wysokie zainteresowanie dobrowolną służbą.

Akcja CBA w Fundacji „Lux Veritatis”. Zabezpieczono dokumenty ws. Funduszu Sprawiedliwości z ostatniej chwili
Akcja CBA w Fundacji „Lux Veritatis”. Zabezpieczono dokumenty ws. Funduszu Sprawiedliwości

Agenci Centralnego Biura Antykorupcyjnego weszli w środę do siedziby Fundacji „Lux Veritatis” ojca Tadeusza Rydzyka. Zabezpieczyli dokumenty do śledztwa w sprawie nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości.

Lewandowski podjął decyzję. Zimowy transfer wykluczony Wiadomości
Lewandowski podjął decyzję. Zimowy transfer wykluczony

Robert Lewandowski pozostanie w Barcelonie co najmniej do końca obecnego sezonu. Choć Fenerbahçe sondowało możliwość sprowadzenia polskiego napastnika już zimą, sam zawodnik – jak informuje Florian Plettenberg ze Sky Sports – miał od razu odrzucić taki pomysł. „Opcja ta została jednak odrzucona przez samego zawodnika” – przekazał dziennikarz.

Pistorius: Niemcy muszą na nowo zdefiniować swoje miejsce na geopolitycznej szachownicy z ostatniej chwili
Pistorius: Niemcy muszą na nowo zdefiniować swoje miejsce na geopolitycznej szachownicy

Niemcy muszą na nowo przemyśleć swoją rolę w świecie, w którym sojusze stają się coraz mniej przewidywalne - ostrzegł w środę w parlamencie minister obrony Niemiec Boris Pistorius w kontekście negocjacji nad amerykańskim planem zakończenia wojny w Ukrainie.

Gratka dla miłośników astronomii. Unikalne zjawisko Wiadomości
Gratka dla miłośników astronomii. Unikalne zjawisko

Już w sobotę 29 listopada na niebie pojawi się zjawisko, które przyciągnie uwagę wszystkich pasjonatów astronomii. Księżyc i Saturn znajdą się w niezwykle bliskim sąsiedztwie, tworząc ciekawą koniunkcję widoczną gołym okiem. 

Porażka „kasty”. Marcin Romanowski: To tworzy szansę na oczyszczenie sądów, którego zabrakło po 1989 roku gorące
Porażka „kasty”. Marcin Romanowski: To tworzy szansę na oczyszczenie sądów, którego zabrakło po 1989 roku

„Nadzwyczajna kasta poniosła kolejną spektakularną porażkę. Wyrok TK z 25 XI 2025 w sprawie przesłanek wyłączenia sędziego z mocy ustawy potwierdził coś oczywistego, a jednocześnie fundamentalnego dla całego systemu prawa: status sędziego wynika z konstytucyjnego aktu powołania przez Prezydenta, a żaden sąd nie może «wyłączać» sędziego z orzekania tylko dlatego, że nie podoba mu się procedura wyboru KRS” – napisał na platformie X Marcin Romanowski, poseł na Sejm RP, obecnie przebywający na uchodźstwie na Węgrzech, komentując orzeczenie wydane przez TK.

REKLAMA

Szabat - czas schronienia, pocieszenia i powrotu, towarzyszy Izraelowi w jego drodze

Szabat jest dla Żydów czasem schronienia, ochrony i pocieszenia, a także dniem powrotu do Boga. Towarzyszy Izraelowi w jego duchowej wędrówce – pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, francusko-izraelska teolog od 30 lat zaangażowana w dialog żydowsko-chrześcijański, w komentarzu do Psalmu 92, czytanego w Kościele katolickim w niedzielę 2 marca.
Psalm 92
Psalm 92 / fot. s. Amata J. Nowaszewska CSFN / Family News Service

Poświęcony Szabatowi

Psalm 92 jest poświęcony Szabatowi. - Oznacza to, że był on recytowany w Świątyni w dzień Szabatu, a dziś pojawia się także kilka razy w liturgii szabatowej, która rozpoczyna się w piątek wieczorem”- wyjaśnia dr Andrevon-Gottstein.

Już dwa pierwsze wersety psalmu („Pieśń na dzień Szabatu. Dobrze jest dziękować Panu i śpiewać imieniu Twemu, o Najwyższy”) pokazują „podniosłość Szabatu w judaizmie, który jest czymś więcej niż tylko dniem odpoczynku”. 

Kto autorem psalmu? Dwie interpretacje

Na pytanie o autorstwo psalmu podaje się najczęściej dwie odpowiedzi. „Wiele psalmów zaczyna się od ‘mizmor le David’, co oznacza hymn nie na cześć Dawida, ale Dawida jako autora. Psalm 92 mógłby być zatem napisany przez sam Szabat, który jest uznawany za osobę w żydowskiej tradycji (tzw. Oblubienica Szabatu)” - wskazuje dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein. „Psalm ten miałby zatem swoje źródło w samym Szabacie, który wychwala Boga, zaczynając od „dobrze” (‘tov’ po hebrajsku), co jest echem ‘to było dobre’ (tov) wypowiedzianego przez Boga w szósty wieczór dnia stworzenia” - dodaje.

Z drugiej strony, jak zaznacza dr Andrevon-Gottstein, „kilka midraszy (żydowskich komentarzy) nazywa Adama autorem Psalmu 92 (Vayikra rabbah 10, 5) w kontekście skruchy i wdzięczności wobec Szabatu”. Ponadto „midrasz komentujący Psalm 92 (Midrasz Szocher Tow, 92, 2) sugeruje, że Adam zgrzeszył w dniu swojego stworzenia, szóstego dnia, o jedenastej godzinie. Powinien więc zostać wydalony z Edenu o dwunastej godzinie, tuż przed rozpoczęciem Szabatu. - pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, - Jednakże Szabat wstawiał się w imieniu Adama, aby nie został on oddalony z Edenu przed końcem Szabatu: ‘Jakże Pan świata mógłby ukarać kogoś w dniu mojej świętości?’. Z tego powodu Adam skomponował i zaśpiewał psalm na cześć Szabatu”.

Centrum Heschela KUL



 

Polecane