Szabat - czas schronienia, pocieszenia i powrotu, towarzyszy Izraelowi w jego drodze

Szabat jest dla Żydów czasem schronienia, ochrony i pocieszenia, a także dniem powrotu do Boga. Towarzyszy Izraelowi w jego duchowej wędrówce – pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, francusko-izraelska teolog od 30 lat zaangażowana w dialog żydowsko-chrześcijański, w komentarzu do Psalmu 92, czytanego w Kościele katolickim w niedzielę 2 marca.
Psalm 92
Psalm 92 / fot. s. Amata J. Nowaszewska CSFN / Family News Service

Poświęcony Szabatowi

Psalm 92 jest poświęcony Szabatowi. - Oznacza to, że był on recytowany w Świątyni w dzień Szabatu, a dziś pojawia się także kilka razy w liturgii szabatowej, która rozpoczyna się w piątek wieczorem”- wyjaśnia dr Andrevon-Gottstein.

Już dwa pierwsze wersety psalmu („Pieśń na dzień Szabatu. Dobrze jest dziękować Panu i śpiewać imieniu Twemu, o Najwyższy”) pokazują „podniosłość Szabatu w judaizmie, który jest czymś więcej niż tylko dniem odpoczynku”. 

Kto autorem psalmu? Dwie interpretacje

Na pytanie o autorstwo psalmu podaje się najczęściej dwie odpowiedzi. „Wiele psalmów zaczyna się od ‘mizmor le David’, co oznacza hymn nie na cześć Dawida, ale Dawida jako autora. Psalm 92 mógłby być zatem napisany przez sam Szabat, który jest uznawany za osobę w żydowskiej tradycji (tzw. Oblubienica Szabatu)” - wskazuje dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein. „Psalm ten miałby zatem swoje źródło w samym Szabacie, który wychwala Boga, zaczynając od „dobrze” (‘tov’ po hebrajsku), co jest echem ‘to było dobre’ (tov) wypowiedzianego przez Boga w szósty wieczór dnia stworzenia” - dodaje.

Z drugiej strony, jak zaznacza dr Andrevon-Gottstein, „kilka midraszy (żydowskich komentarzy) nazywa Adama autorem Psalmu 92 (Vayikra rabbah 10, 5) w kontekście skruchy i wdzięczności wobec Szabatu”. Ponadto „midrasz komentujący Psalm 92 (Midrasz Szocher Tow, 92, 2) sugeruje, że Adam zgrzeszył w dniu swojego stworzenia, szóstego dnia, o jedenastej godzinie. Powinien więc zostać wydalony z Edenu o dwunastej godzinie, tuż przed rozpoczęciem Szabatu. - pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, - Jednakże Szabat wstawiał się w imieniu Adama, aby nie został on oddalony z Edenu przed końcem Szabatu: ‘Jakże Pan świata mógłby ukarać kogoś w dniu mojej świętości?’. Z tego powodu Adam skomponował i zaśpiewał psalm na cześć Szabatu”.

Centrum Heschela KUL


 

POLECANE
Sukces Barcelony w meczu z Osasuną. Drużyna z Katalonii kontynuuje dobrą passę Wiadomości
Sukces Barcelony w meczu z Osasuną. Drużyna z Katalonii kontynuuje dobrą passę

Piłkarze Barcelony, bez Polaków na boisku, w meczu 16. kolejki ekstraklasy Hiszpanii po bramkach Brazylijczyka Raphinhi wygrali z Osasuną Pampeluna 2:0. Katalończycy umocnili się na prowadzeniu w tabeli i do siedmiu punktów powiększyli przewagę nad drugim Realem Madryt.

Wiecie, że na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI Magazynu TIME jest dwóch Polaków? gorące
Wiecie, że na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI Magazynu TIME jest dwóch Polaków?

Dwóch 30-letnich Polaków znalazło się na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI magazynu TIME – obok Elona Muska, Sama Altmana i Marka Zuckerberga. Mati Staniszewski wraz z Piotrem Dąbkowskim stworzyli globalną firmę wartą miliardy dolarów, która dziś wyznacza światowe standardy w sztucznej inteligencji. Na liście magazynu TIME znalazł się również wybitny polski informatyk JakubPachocki.

Legendarny aktor walczy z chorobą. Są nowe doniesienia z ostatniej chwili
Legendarny aktor walczy z chorobą. Są nowe doniesienia

Bruce Willis od kilku lat walczy z poważnymi problemami zdrowotnymi. W 2022 roku zdiagnozowano u niego afazję, a rok później demencję czołowo-skroniową. Choroba postępuje, dlatego aktor przebywa obecnie w specjalistycznym ośrodku pod stałą opieką.

Pośród więźniów politycznych uwolnionych przez białoruski reżim brak Andrzeja Poczobuta. Jest komentarz Andżeliki Borys Wiadomości
Pośród więźniów politycznych uwolnionych przez białoruski reżim brak Andrzeja Poczobuta. Jest komentarz Andżeliki Borys

W sobotę 13 grudnia 2025 r. reżim Alaksandra Łukaszenki uwolnił 123 więźniów politycznych. Decyzja jest efektem negocjacji z administracją prezydenta USA Donalda Trumpa - w zamian Stany Zjednoczone zniosły sankcje na kluczowy dla Białorusi koncern nawozowy Bielaruskali.

Komunikat dla mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego

W nowym rozkładzie jazdy, który zacznie obowiązywać 14 grudnia, będzie więcej regionalnych połączeń kolejowych, m.in. z Olsztyna do Działdowa i Elbląga - przekazał w sobotę Urząd Marszałkowski w Olsztynie. Na finansowanie transportu kolejowego samorząd województwa przeznacza ponad 100 mln zł rocznie.

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zamierza umieścić najpoważniejsze ostrzeżenie na szczepionkach przeciwko COVID-19 Wiadomości
Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zamierza umieścić najpoważniejsze ostrzeżenie na szczepionkach przeciwko COVID-19

Amerykańska FDA planuje dodać ostrzeżenie w czarnej ramce (black box warning) do szczepionek przeciwko COVID-19. To najpoważniejsze ostrzeżenie agencji, stosowane przy ryzyku śmierci, poważnych reakcji czy niepełnosprawności.

„Prowadzi nas z uśmiechem w przepaść”. Ostre podsumowanie dwóch lat rządów Tuska Wiadomości
„Prowadzi nas z uśmiechem w przepaść”. Ostre podsumowanie dwóch lat rządów Tuska

W sobotę, 13 grudnia 2025 roku, mijają dokładnie dwa lata od zaprzysiężenia koalicyjnego rządu Donalda Tuska - złożonego z KO, PSL, Polski 2050 i Nowej Lewicy. Z tej okazji Sławomir Mentzen, lider Konfederacji, opublikował na X ostrą krytykę premiera i jego ekipy. „Ten rząd jest dokładnie taki, jakiego można było się spodziewać po Tusku - leniwy i pozbawiony ambicji” - napisał.

Działaczka białoruskiej opozycji: Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia z ostatniej chwili
Działaczka białoruskiej opozycji: Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia

Mieszkająca we Włoszech białoruska działaczka opozycyjna Julia Juchno poinformowała w sobotę PAP, że dziennikarz przebywający w białoruskim więzieniu Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia i dlatego nie znalazł się na liście osób uwolnionych przez reżim Łukaszenki.

IMGW wydał nowy komunikat. Oto co nas czeka z ostatniej chwili
IMGW wydał nowy komunikat. Oto co nas czeka

Jak informuje IMGW, północna Europa oraz Wyspy Brytyjskie pozostaną pod wpływem głębokiego niżu islandzkiego. Również północno-zachodnia Rosja będzie w obszarze niżu. Natomiast południowa, centralna części kontynentu oraz większość zachodniej Europy będą pod wpływem rozległego wyżu z centrami nad Alpami oraz Bałkanami. Polska pozostanie w obszarze przejściowym pomiędzy wyżej wspomnianym wyżem a niżem islandzkim. Będziemy w dość ciepłym powietrzu polarnym morskim.

Bundeswehra na wschodniej granicy Polski. Niemieckie media ujawniają plany z ostatniej chwili
Bundeswehra na wschodniej granicy Polski. Niemieckie media ujawniają plany

Niemieckie media informują o planowanym zaangażowaniu Bundeswehry we wzmocnienie wschodniej granicy Polski. Żołnierze mają uczestniczyć w działaniach inżynieryjnych w ramach polskiej operacji ochronnej, której celem jest zabezpieczenie granicy z Białorusią i Rosją. Misja ma rozpocząć się w kwietniu 2026 roku i potrwać kilkanaście miesięcy.

REKLAMA

Szabat - czas schronienia, pocieszenia i powrotu, towarzyszy Izraelowi w jego drodze

Szabat jest dla Żydów czasem schronienia, ochrony i pocieszenia, a także dniem powrotu do Boga. Towarzyszy Izraelowi w jego duchowej wędrówce – pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, francusko-izraelska teolog od 30 lat zaangażowana w dialog żydowsko-chrześcijański, w komentarzu do Psalmu 92, czytanego w Kościele katolickim w niedzielę 2 marca.
Psalm 92
Psalm 92 / fot. s. Amata J. Nowaszewska CSFN / Family News Service

Poświęcony Szabatowi

Psalm 92 jest poświęcony Szabatowi. - Oznacza to, że był on recytowany w Świątyni w dzień Szabatu, a dziś pojawia się także kilka razy w liturgii szabatowej, która rozpoczyna się w piątek wieczorem”- wyjaśnia dr Andrevon-Gottstein.

Już dwa pierwsze wersety psalmu („Pieśń na dzień Szabatu. Dobrze jest dziękować Panu i śpiewać imieniu Twemu, o Najwyższy”) pokazują „podniosłość Szabatu w judaizmie, który jest czymś więcej niż tylko dniem odpoczynku”. 

Kto autorem psalmu? Dwie interpretacje

Na pytanie o autorstwo psalmu podaje się najczęściej dwie odpowiedzi. „Wiele psalmów zaczyna się od ‘mizmor le David’, co oznacza hymn nie na cześć Dawida, ale Dawida jako autora. Psalm 92 mógłby być zatem napisany przez sam Szabat, który jest uznawany za osobę w żydowskiej tradycji (tzw. Oblubienica Szabatu)” - wskazuje dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein. „Psalm ten miałby zatem swoje źródło w samym Szabacie, który wychwala Boga, zaczynając od „dobrze” (‘tov’ po hebrajsku), co jest echem ‘to było dobre’ (tov) wypowiedzianego przez Boga w szósty wieczór dnia stworzenia” - dodaje.

Z drugiej strony, jak zaznacza dr Andrevon-Gottstein, „kilka midraszy (żydowskich komentarzy) nazywa Adama autorem Psalmu 92 (Vayikra rabbah 10, 5) w kontekście skruchy i wdzięczności wobec Szabatu”. Ponadto „midrasz komentujący Psalm 92 (Midrasz Szocher Tow, 92, 2) sugeruje, że Adam zgrzeszył w dniu swojego stworzenia, szóstego dnia, o jedenastej godzinie. Powinien więc zostać wydalony z Edenu o dwunastej godzinie, tuż przed rozpoczęciem Szabatu. - pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, - Jednakże Szabat wstawiał się w imieniu Adama, aby nie został on oddalony z Edenu przed końcem Szabatu: ‘Jakże Pan świata mógłby ukarać kogoś w dniu mojej świętości?’. Z tego powodu Adam skomponował i zaśpiewał psalm na cześć Szabatu”.

Centrum Heschela KUL



 

Polecane