Szabat - czas schronienia, pocieszenia i powrotu, towarzyszy Izraelowi w jego drodze

Szabat jest dla Żydów czasem schronienia, ochrony i pocieszenia, a także dniem powrotu do Boga. Towarzyszy Izraelowi w jego duchowej wędrówce – pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, francusko-izraelska teolog od 30 lat zaangażowana w dialog żydowsko-chrześcijański, w komentarzu do Psalmu 92, czytanego w Kościele katolickim w niedzielę 2 marca.
Psalm 92
Psalm 92 / fot. s. Amata J. Nowaszewska CSFN / Family News Service

Poświęcony Szabatowi

Psalm 92 jest poświęcony Szabatowi. - Oznacza to, że był on recytowany w Świątyni w dzień Szabatu, a dziś pojawia się także kilka razy w liturgii szabatowej, która rozpoczyna się w piątek wieczorem”- wyjaśnia dr Andrevon-Gottstein.

Już dwa pierwsze wersety psalmu („Pieśń na dzień Szabatu. Dobrze jest dziękować Panu i śpiewać imieniu Twemu, o Najwyższy”) pokazują „podniosłość Szabatu w judaizmie, który jest czymś więcej niż tylko dniem odpoczynku”. 

Kto autorem psalmu? Dwie interpretacje

Na pytanie o autorstwo psalmu podaje się najczęściej dwie odpowiedzi. „Wiele psalmów zaczyna się od ‘mizmor le David’, co oznacza hymn nie na cześć Dawida, ale Dawida jako autora. Psalm 92 mógłby być zatem napisany przez sam Szabat, który jest uznawany za osobę w żydowskiej tradycji (tzw. Oblubienica Szabatu)” - wskazuje dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein. „Psalm ten miałby zatem swoje źródło w samym Szabacie, który wychwala Boga, zaczynając od „dobrze” (‘tov’ po hebrajsku), co jest echem ‘to było dobre’ (tov) wypowiedzianego przez Boga w szósty wieczór dnia stworzenia” - dodaje.

Z drugiej strony, jak zaznacza dr Andrevon-Gottstein, „kilka midraszy (żydowskich komentarzy) nazywa Adama autorem Psalmu 92 (Vayikra rabbah 10, 5) w kontekście skruchy i wdzięczności wobec Szabatu”. Ponadto „midrasz komentujący Psalm 92 (Midrasz Szocher Tow, 92, 2) sugeruje, że Adam zgrzeszył w dniu swojego stworzenia, szóstego dnia, o jedenastej godzinie. Powinien więc zostać wydalony z Edenu o dwunastej godzinie, tuż przed rozpoczęciem Szabatu. - pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, - Jednakże Szabat wstawiał się w imieniu Adama, aby nie został on oddalony z Edenu przed końcem Szabatu: ‘Jakże Pan świata mógłby ukarać kogoś w dniu mojej świętości?’. Z tego powodu Adam skomponował i zaśpiewał psalm na cześć Szabatu”.

Centrum Heschela KUL


 

POLECANE
Kłopoty Czuchnowskiego i „Gazety Wyborczej”. Jest zawiadomienie do prokuratury z ostatniej chwili
Kłopoty Czuchnowskiego i „Gazety Wyborczej”. Jest zawiadomienie do prokuratury

Były funkcjonariusz CBA Artur Chodziński poinformował, że złożył zawiadomienie do prokuratury w sprawie publikacji Wojciecha Czuchnowskiego z „Gazety Wyborczej”. Sprawa dotyczy ujawnienia informacji objętych tajemnicą śledztwa oraz danych funkcjonariusza operacyjnego służb specjalnych.

„Jedyną osobą, która jest w stanie skłonić do negocjacji i Rosję i Ukrainę, jest Donald Trump” z ostatniej chwili
„Jedyną osobą, która jest w stanie skłonić do negocjacji i Rosję i Ukrainę, jest Donald Trump”

Nowy szef dyplomacji Czech Petr Macinka powiedział w poniedziałek w rozmowie z agencją CTK, że świat zmierza w kierunku dyplomatycznego rozwiązania konfliktu na Ukrainie, co popiera również rząd czeski. Minister wyraził przekonanie, że tylko prezydent USA Donald Trump może skłonić Moskwę i Kijów do negocjacji.

Przełom dla wojska. Rakiety do Homar-K powstaną w Polsce z ostatniej chwili
Przełom dla wojska. Rakiety do Homar-K powstaną w Polsce

To przełom dla polskiego przemysłu obronnego i wojska. Po raz pierwszy precyzyjne pociski rakietowe do systemu Homar-K będą produkowane na terytorium Polski, a armia otrzyma ich ponad 10 tysięcy.

Anthony Joshua miał poważny wypadek. Media: Są ofiary śmiertelne z ostatniej chwili
Anthony Joshua miał poważny wypadek. Media: Są ofiary śmiertelne

Anthony Joshua odniósł poważne obrażenia w wypadku samochodowym w Nigerii – informuje Sky News, powołując się na lokalną policję. Według dziennika "Punch" w wypadku śmierć poniosły dwie inne osoby.

Rząd zadecydował. W 2026 r. „nie ma przestrzeni” na obniżenie kwoty wolnej od podatku pilne
Rząd zadecydował. W 2026 r. „nie ma przestrzeni” na obniżenie kwoty wolnej od podatku

Miało być realne wsparcie dla podatników, będzie status quo. Rząd oficjalnie przyznaje, że w 2026 roku nie podniesie kwoty wolnej od podatku, mimo wcześniejszych zapowiedzi. Jest to szczególnie bolesne dla podatników ponoszących coraz bardziej rosnące koszty życia.

KE publikuje listę zaufanych sygnalistów. Wiele lewicowych organizacji z ostatniej chwili
KE publikuje listę "zaufanych sygnalistów". Wiele lewicowych organizacji

Komisja Europejska publikuje listę zaufanych sygnalistów DSA. Ich zgłoszenia nielegalnych treści mają być traktowane priorytetowo. Na liście są organizacje wywołujące spore kontrowersje.

Obowiązkowa kwalifikacja wojskowa w 2026 roku. Wezwania już w styczniu pilne
Obowiązkowa kwalifikacja wojskowa w 2026 roku. Wezwania już w styczniu

W 2026 roku w całej Polsce przeprowadzona zostanie kwalifikacja wojskowa, obejmująca około 235 tys. osób. Procedura ma charakter obowiązkowy i dotyczy nie tylko 18-latków, ale także starszych roczników oraz wybranych grup kobiet. Ministerstwo Obrony Narodowej ujawniło projekt rozporządzenia, który wyznacza rekordową liczbę powołań.

Nowa lista leków refundowanych od stycznia. Ministerstwo podaje szczegóły Wiadomości
Nowa lista leków refundowanych od stycznia. Ministerstwo podaje szczegóły

Od 1 stycznia pacjenci zyskają dostęp do 24 nowych terapii objętych refundacją. Ministerstwo Zdrowia zaprezentowało nową listę leków, podkreślając konieczność kontroli kosztów w systemie ochrony zdrowia.

Spotkanie Trump–Zełenski. Kreml zabrał głos z ostatniej chwili
Spotkanie Trump–Zełenski. Kreml zabrał głos

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow, komentując w poniedziałek niedzielne spotkanie prezydentów USA i Ukrainy na Florydzie, wyraził przekonanie, że Ukraina powinna wycofać swoich żołnierzy z całego terytorium Donbasu – przekazała Agencja Reutera.

Byli dziennikarze TVP przesłuchiwani. Sekretarki i kierowcy taśmowo wzywani do prokuratury pilne
Byli dziennikarze TVP przesłuchiwani. Sekretarki i kierowcy taśmowo wzywani do prokuratury

Prokuratura przesłuchuje dziennikarzy i pracowników Telewizji Polskiej w sprawie umów zawieranych za poprzedniej władzy. Śledztwo dotyczy działalności administracyjnej spółki i obejmuje także osoby, które nie podejmowały decyzji finansowych.

REKLAMA

Szabat - czas schronienia, pocieszenia i powrotu, towarzyszy Izraelowi w jego drodze

Szabat jest dla Żydów czasem schronienia, ochrony i pocieszenia, a także dniem powrotu do Boga. Towarzyszy Izraelowi w jego duchowej wędrówce – pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, francusko-izraelska teolog od 30 lat zaangażowana w dialog żydowsko-chrześcijański, w komentarzu do Psalmu 92, czytanego w Kościele katolickim w niedzielę 2 marca.
Psalm 92
Psalm 92 / fot. s. Amata J. Nowaszewska CSFN / Family News Service

Poświęcony Szabatowi

Psalm 92 jest poświęcony Szabatowi. - Oznacza to, że był on recytowany w Świątyni w dzień Szabatu, a dziś pojawia się także kilka razy w liturgii szabatowej, która rozpoczyna się w piątek wieczorem”- wyjaśnia dr Andrevon-Gottstein.

Już dwa pierwsze wersety psalmu („Pieśń na dzień Szabatu. Dobrze jest dziękować Panu i śpiewać imieniu Twemu, o Najwyższy”) pokazują „podniosłość Szabatu w judaizmie, który jest czymś więcej niż tylko dniem odpoczynku”. 

Kto autorem psalmu? Dwie interpretacje

Na pytanie o autorstwo psalmu podaje się najczęściej dwie odpowiedzi. „Wiele psalmów zaczyna się od ‘mizmor le David’, co oznacza hymn nie na cześć Dawida, ale Dawida jako autora. Psalm 92 mógłby być zatem napisany przez sam Szabat, który jest uznawany za osobę w żydowskiej tradycji (tzw. Oblubienica Szabatu)” - wskazuje dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein. „Psalm ten miałby zatem swoje źródło w samym Szabacie, który wychwala Boga, zaczynając od „dobrze” (‘tov’ po hebrajsku), co jest echem ‘to było dobre’ (tov) wypowiedzianego przez Boga w szósty wieczór dnia stworzenia” - dodaje.

Z drugiej strony, jak zaznacza dr Andrevon-Gottstein, „kilka midraszy (żydowskich komentarzy) nazywa Adama autorem Psalmu 92 (Vayikra rabbah 10, 5) w kontekście skruchy i wdzięczności wobec Szabatu”. Ponadto „midrasz komentujący Psalm 92 (Midrasz Szocher Tow, 92, 2) sugeruje, że Adam zgrzeszył w dniu swojego stworzenia, szóstego dnia, o jedenastej godzinie. Powinien więc zostać wydalony z Edenu o dwunastej godzinie, tuż przed rozpoczęciem Szabatu. - pisze dr Thérèse M. Andrevon-Gottstein, - Jednakże Szabat wstawiał się w imieniu Adama, aby nie został on oddalony z Edenu przed końcem Szabatu: ‘Jakże Pan świata mógłby ukarać kogoś w dniu mojej świętości?’. Z tego powodu Adam skomponował i zaśpiewał psalm na cześć Szabatu”.

Centrum Heschela KUL



 

Polecane