Trybunał Konstytucyjny rozpatruje kluczowy wniosek prezydenta. Chodzi o ustawę budżetową

Trybunał Konstytucyjny zbiera się we wtorek, by rozpatrzyć wniosek prezydenta dotyczący ustawy budżetowej na 2025 r. Wniosek dotyczy m.in. cięć większości parlamentarnej na budżetach wybranych instytucji, w tym samego Trybunału Konstytucyjnego, którego rząd, na podstawie własnej uchwały, nie uznaje.
Trybunał Konstytucyjny Trybunał Konstytucyjny rozpatruje kluczowy wniosek prezydenta. Chodzi o ustawę budżetową
Trybunał Konstytucyjny / Flickr/Lukas Plewnia

 

Co musisz wiedzieć?

  • We wtorek o godz. 13 Trybunał Konstytucyjny ma zająć się ustawą budżetową.
  • Wniosek w tej sprawie złożył prezydent Andrzej Duda.
  • Obecny rząd nie uznaje Trybunału Konstytucyjnego i nie publikuje jego wyroków. 
  • Orzeczenia TK, zgodnie z Konstytucją, są ostateczne i mają moc powszechnie obowiązującą.

Potężne cięcia budżetów wybranych instytucji 

Trybunał zbierze się w składzie: Rafał Wojciechowski, przewodniczący, Bogdan Święczkowski, sprawozdawca, Krystyna Pawłowicz, Stanisław Piotrowicz i Andrzej Zielonacki

W styczniu tego roku prezydent podpisał ustawę budżetową. Wkrótce potem, w lutym, zgodnie z prawem Andrzej Duda złożył wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie jej zgodności z Konstytucją. W międzyczasie bowiem większość parlamentarna przegłosowała znaczne cięcia w kilku instytucjach. Mocno okrojono budżet Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, której pozbawiono 55 mln zł, czyli o ponad połowę w porównaniu do przedstawionego planu instytucji. Budżet Krajowej Rady Sądownictwa obcięto o 6,5 mln zł, a więc o blisko jedną czwartą. Cięcia przegłosowano również w przypadku samego Trybunału Konstytucyjnego, gdzie odjęto 10,8 mln zł, czyli 17 proc. planowanego budżetu. 

Rząd swoje, Konstytucja swoje

Od marca 2024 r. rząd koalicji 13 grudnia nie uznaje orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, mimo że zgodnie z Konstytucją są one ostateczne i mają moc powszechnie obowiązującą. Dlatego też prezydent zaznaczył we wniosku, że „zgodnie z zasadą podziału władz przewidzianą w Konstytucji, każda z trzech władz powinna być wyposażona w kompetencje, które materialnie odpowiadają jej istocie. Każda z władz powinna również zachować pewne minimum wyłączności kompetencyjnej stanowiącej o zachowaniu tej istoty”. 

Jak czytamy na stronie TK, wnioskodawca zauważył przy tym, „że w przypadku Trybunału Konstytucyjnego owym istotnym atrybutem władzy jest kompetencja do rozstrzygania o hierarchicznej zgodności norm prawnych oraz kompetencja do rozstrzygania sporów kompetencyjnych”.

Publiczne środki konieczne do konstytucyjnych zadań

Prezydent przyznał, że w toku prac parlamentarnych dopuszczalne są zmiany projektu ustawy budżetowej, które mogą obejmować także zmniejszenie planowanych limitów wydatków organom władzy sądowniczej, ale „wykorzystywanie tej kompetencji nie może prowadzić do oddziaływania na wykonywanie funkcji orzeczniczych poprzez przydzielanie lub odmowę przydzielenia środków publicznych”. 

Ponadto, jak zaznacza wnioskodawca, „ograniczenie limitu wydatków autoryzowanych w drodze ustawy budżetowej spowoduje brak możliwości funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego i realizacji przez ten organ konstytucyjnych zadań”.

Jednocześnie prezydent podkreśla we wniosku, że cięcia dokonane na budżecie TK są zbyt duże, by pokryć je z oszczędności „w zakresie wydatków elastycznych”. Jak zaznacza wnioskodawca, narusza to przewidziany przez ustrojodawcę obowiązek finansowania przez państwo jego konstytucyjnych organów.

Co z niezależnością władzy sądowniczej?

Prezydent we wniosku powołuje się na Konstytucję i zaznacza, że dopuszczono się naruszenia zasady równoważenia władzy. Zatem jest to „takie oddziaływanie organu władzy ustawodawczej na Trybunał Konstytucyjny, które powoduje ograniczenie niezależności tego organu poprzez pozbawienie go środków publicznych, pozwalających na wypłatę wynagrodzenia i innych należnych świadczeń wszystkim sędziom wchodzącym w jego skład”.

Wnioskodawca odwołuje się również do zadań Krajowej Rady Sądownictwa. Wnioskodawca zaznacza, że to Konstytucja określa charakter oraz zakres zadań KRS, a organ ten „musi posiadać odpowiednie gwarancje niezależności w wykonywaniu swoich funkcji i temu służą właściwe gwarancje finansowe na wykonywanie zadań”.


 


 

POLECANE
Ma to wszystko w nosie. Mariusz Błaszczak mocno o Rafale Trzaskowskim ws. eksmisji 6-latka z ostatniej chwili
"Ma to wszystko w nosie". Mariusz Błaszczak mocno o Rafale Trzaskowskim ws. eksmisji 6-latka

- Rafał Trzaskowski ma to wszystko w nosie - powiedział poseł Mariusz Błaszczak komentując doniesienia o eksmisji rodziny z 6-letnim dzieckiem w Warszawie.

Zandberg ostro do Biejat: Są ważniejsze rzeczy niż stołek marszałka dla Czarzastego polityka
Zandberg ostro do Biejat: "Są ważniejsze rzeczy niż stołek marszałka dla Czarzastego"

Podczas poniedziałkowej, ostatniej debaty przed niedzielnymi wyborami prezydenckimi, kandydat Partii Razem, Adrian Zandberg mocno zaatakował Magdalenę Biejat z Lewicy.

Wybór jest prosty. George Simion uderzył w Donalda Tuska ws. wyborów prezydenckich Wiadomości
"Wybór jest prosty". George Simion uderzył w Donalda Tuska ws. wyborów prezydenckich

Kandydat na prezydenta Rumunii George Simion poparł w polskich wyborach prezydenckich kandydaturę Karola Nawrockiego.

Polacy zdecydowali. W nowym sondażu Trzaskowski i Braun idą niemal łeb w łeb z ostatniej chwili
Polacy zdecydowali. W nowym sondażu Trzaskowski i Braun idą niemal łeb w łeb

Polacy zdecydowali, którego z kandydatów w wyborach prezydenckich najchętniej wysłaliby na rok na bezludną wyspę. Liderem tego sondażu został Rafał Trzaskowski, który nieznacznie wyprzedził Grzegorza Brauna. 

Hołownia stawia ultimatum: Wyjdziemy z koalicji gorące
Hołownia stawia ultimatum: "Wyjdziemy z koalicji"

Wczorajsza debata kandydatów przed wyborami prezydenckimi miała burzliwy przebieg. Podczas jednego z takich momentów Szymon Hołownia zagroził wyjściem z koalicji, jeśli jego żądanie nie zostanie spełnione przez współrządzących.

Komunikat dla mieszkańców Wrocławia. Awaria: sprawdź, gdzie nie będzie wody z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Wrocławia. Awaria: sprawdź, gdzie nie będzie wody

We wtorek i środę w kilku miejscach na wrocławskich osiedlach zabraknie wody. Warto sprawdzić, gdzie i jak długo potrwają prace Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji.

Strzelanina we Wrocławiu. Są ofiary śmiertelne Wiadomości
Strzelanina we Wrocławiu. Są ofiary śmiertelne

Jak informuje Wirtualna Polska, we Wrocławiu doszło do strzelaniny. Nie żyje 54-letnia kobieta oraz 55-letni mężczyzna.

Kandydatka na burmistrza zastrzelona podczas kampanijnego wiecu pilne
Kandydatka na burmistrza zastrzelona podczas kampanijnego wiecu

W meksykańskim stanie Veracruz w niedzielny wieczór Yesenia Lara Gutiérrez – kandydatka na burmistrza jednego z meksykańskich miast w stanie Veracruz, została zastrzelona podczas kampanijnego spotkania ze swoimi zwolennikami. Sytuacja została zarejestrowana podczas relacji na żywo, transmitowanej w mediach społecznościowych.

Niebezpiecznie na granicy z Białorusią. Straż Graniczna wydała komunikat z ostatniej chwili
Niebezpiecznie na granicy z Białorusią. Straż Graniczna wydała komunikat

Straż Graniczna regularnie publikuje raporty dotyczące wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej, która znajduje się pod naciskiem ataku hybrydowego.

Rzecznik KE o rosyjskiej dywersji przy Marywilskiej: To poza kompetencjami UE polityka
Rzecznik KE o rosyjskiej dywersji przy Marywilskiej: "To poza kompetencjami UE"

W niedzielę wieczorem premier Donald Tusk przekazał, że "pożar na Marywilskiej był efektem podpalenia na zlecenie rosyjskich służb". Do sprawy odniosła się rzecznik KE Anitta Hipper.

REKLAMA

Trybunał Konstytucyjny rozpatruje kluczowy wniosek prezydenta. Chodzi o ustawę budżetową

Trybunał Konstytucyjny zbiera się we wtorek, by rozpatrzyć wniosek prezydenta dotyczący ustawy budżetowej na 2025 r. Wniosek dotyczy m.in. cięć większości parlamentarnej na budżetach wybranych instytucji, w tym samego Trybunału Konstytucyjnego, którego rząd, na podstawie własnej uchwały, nie uznaje.
Trybunał Konstytucyjny Trybunał Konstytucyjny rozpatruje kluczowy wniosek prezydenta. Chodzi o ustawę budżetową
Trybunał Konstytucyjny / Flickr/Lukas Plewnia

 

Co musisz wiedzieć?

  • We wtorek o godz. 13 Trybunał Konstytucyjny ma zająć się ustawą budżetową.
  • Wniosek w tej sprawie złożył prezydent Andrzej Duda.
  • Obecny rząd nie uznaje Trybunału Konstytucyjnego i nie publikuje jego wyroków. 
  • Orzeczenia TK, zgodnie z Konstytucją, są ostateczne i mają moc powszechnie obowiązującą.

Potężne cięcia budżetów wybranych instytucji 

Trybunał zbierze się w składzie: Rafał Wojciechowski, przewodniczący, Bogdan Święczkowski, sprawozdawca, Krystyna Pawłowicz, Stanisław Piotrowicz i Andrzej Zielonacki

W styczniu tego roku prezydent podpisał ustawę budżetową. Wkrótce potem, w lutym, zgodnie z prawem Andrzej Duda złożył wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie jej zgodności z Konstytucją. W międzyczasie bowiem większość parlamentarna przegłosowała znaczne cięcia w kilku instytucjach. Mocno okrojono budżet Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, której pozbawiono 55 mln zł, czyli o ponad połowę w porównaniu do przedstawionego planu instytucji. Budżet Krajowej Rady Sądownictwa obcięto o 6,5 mln zł, a więc o blisko jedną czwartą. Cięcia przegłosowano również w przypadku samego Trybunału Konstytucyjnego, gdzie odjęto 10,8 mln zł, czyli 17 proc. planowanego budżetu. 

Rząd swoje, Konstytucja swoje

Od marca 2024 r. rząd koalicji 13 grudnia nie uznaje orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, mimo że zgodnie z Konstytucją są one ostateczne i mają moc powszechnie obowiązującą. Dlatego też prezydent zaznaczył we wniosku, że „zgodnie z zasadą podziału władz przewidzianą w Konstytucji, każda z trzech władz powinna być wyposażona w kompetencje, które materialnie odpowiadają jej istocie. Każda z władz powinna również zachować pewne minimum wyłączności kompetencyjnej stanowiącej o zachowaniu tej istoty”. 

Jak czytamy na stronie TK, wnioskodawca zauważył przy tym, „że w przypadku Trybunału Konstytucyjnego owym istotnym atrybutem władzy jest kompetencja do rozstrzygania o hierarchicznej zgodności norm prawnych oraz kompetencja do rozstrzygania sporów kompetencyjnych”.

Publiczne środki konieczne do konstytucyjnych zadań

Prezydent przyznał, że w toku prac parlamentarnych dopuszczalne są zmiany projektu ustawy budżetowej, które mogą obejmować także zmniejszenie planowanych limitów wydatków organom władzy sądowniczej, ale „wykorzystywanie tej kompetencji nie może prowadzić do oddziaływania na wykonywanie funkcji orzeczniczych poprzez przydzielanie lub odmowę przydzielenia środków publicznych”. 

Ponadto, jak zaznacza wnioskodawca, „ograniczenie limitu wydatków autoryzowanych w drodze ustawy budżetowej spowoduje brak możliwości funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego i realizacji przez ten organ konstytucyjnych zadań”.

Jednocześnie prezydent podkreśla we wniosku, że cięcia dokonane na budżecie TK są zbyt duże, by pokryć je z oszczędności „w zakresie wydatków elastycznych”. Jak zaznacza wnioskodawca, narusza to przewidziany przez ustrojodawcę obowiązek finansowania przez państwo jego konstytucyjnych organów.

Co z niezależnością władzy sądowniczej?

Prezydent we wniosku powołuje się na Konstytucję i zaznacza, że dopuszczono się naruszenia zasady równoważenia władzy. Zatem jest to „takie oddziaływanie organu władzy ustawodawczej na Trybunał Konstytucyjny, które powoduje ograniczenie niezależności tego organu poprzez pozbawienie go środków publicznych, pozwalających na wypłatę wynagrodzenia i innych należnych świadczeń wszystkim sędziom wchodzącym w jego skład”.

Wnioskodawca odwołuje się również do zadań Krajowej Rady Sądownictwa. Wnioskodawca zaznacza, że to Konstytucja określa charakter oraz zakres zadań KRS, a organ ten „musi posiadać odpowiednie gwarancje niezależności w wykonywaniu swoich funkcji i temu służą właściwe gwarancje finansowe na wykonywanie zadań”.


 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe