Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje

Białe noce, kiedy Słońce bardzo płytko skrywa się pod horyzontem, choć kojarzą się ze strefami podbiegunowymi, to występują także w Polsce. Na północy kraju tzw. białe noce astronomiczne potrwają do początku sierpnia, na południu do pierwszych dni lipca - wyjaśnił popularyzator astronomii Karol Wójcicki.
Obserwacja nieba Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje
Obserwacja nieba / pixabay.com

Co musisz wiedzieć?

  • Białe noce astronomiczne to zjawisko, podczas którego Słońce nie chowa się głęboko pod horyzontem, przez co nocne niebo nigdy nie robi się całkowicie ciemne
  • W Polsce białe noce pojawiają się od maja do sierpnia, głównie na północy kraju - najwcześniej w Jastrzębiej Górze, a najpóźniej w Bieszczadach
  • Kulminacja zjawiska przypada na czerwiec i lipiec, czyli okres przesilenia letniego

Wyjątkowe białe noce

Okres tzw. białych nocy to specyficzny czas w roku, gdy Słońce chowa się bardzo płytko pod horyzontem, przez co nocne niebo nie robi się całkowicie ciemne. Zjawisko to występuje zawsze w okolicach letniego przesilenia i najbardziej zauważalne jest w regionach położonych w pobliżu kół podbiegunowych. Tam występują tzw. cywilne białe noce. W Polsce mamy do czynienia z nieco mniej oczywistymi białymi nocami astronomicznymi.

“Z formalnego punktu widzenia nocą astronomiczną nazywamy sytuację, gdy Słońce schodzi co najmniej 18 st. poniżej północnego horyzontu. W okolicach przesilenia letniego ten warunek nie jest spełniany, dlatego noc zastępuje zmierzch, który bezpośrednio przechodzi w świt. W skrajnych przypadkach (np. pod koniec czerwca na wybrzeżu Bałtyku) niebo nocą jest tak jasne, że pojawia się na nim tylko kilkanaście najjaśniejszych gwiazd” - wskazał popularyzator astronomii Karol Wójcicki, autor bloga "Z głową w gwiazdach".

Pierwsze oznaki białych nocy w Polsce pojawiły się już 10 maja na północy kraju. Jako pierwsza zetknęła się z tym zjawiskiem Jastrzębia Góra (woj. pomorskie). Białe noce astronomiczne potrwają tam aż do 5 sierpnia. “W Polsce mamy miejsce, gdzie przez blisko trzy miesiące – czyli 1/4 roku – nie ma nocy!” - stwierdził Wójcicki.

Gdzie jeszcze można obserwować zjawisko?

Oczywiście nie tylko mieszkańcy Pomorza mogą już doświadczać białych nocy. Od 20 maja zjawisko występuje w Warszawie, od 23 maja w Łodzi, a pod koniec miesiąca będzie go można doświadczyć np. we Wrocławiu czy Lublinie. Im bardziej na południe, tym czas trwania białych nocy jest krótszy. W Gdańsku czy Suwałkach jasne noce pozostaną aż do pierwszych dni sierpnia, w Warszawie potrwają do 25 lipca. “Najkrócej białe noce trwają w Bieszczadach. W Ustrzykach Górnych rozpoczną się 9 czerwca i potrwają do 3 lipca” - podał Karol Wójcicki.

Jak zauważył, miłośnicy astronomii ten czas jednocześnie kochają, ale też trochę na niego narzekają.

“Dla nas mniej ciemności nocą oznacza ograniczone możliwości obserwacji. Nawet w najciemniejszych miejscach trudno dostrzec słabsze gwiazdy i obiekty głębokiego nieba. Dużo trudniej też polować na tak lubianą (...) zorzę polarną, która często będzie tonąć w poświacie północnego nieba”

- opisał popularyzator astronomii.

Jak przyznał w rozmowie z PAP, sam białych nocy doświadczał głównie podczas wypraw na Islandię. “Mieszkańcy są do białych nocy przyzwyczajeni i standardem w domach jest posiadanie mocno zaciemniających rolet. To konieczny sposób, by uzyskać ciemność, która jest wymagana do tego, by organizm zmusił się do produkcji melatoniny i do snu. Jeśli jesteśmy wtedy w podróży krajoznawczej, to bardzo trudno zachować dyscyplinę snu” - powiedział.

Jednak białe noce są też fenomenem same w sobie. “Nawet o 23.30 chce się eksplorować, zwiedzać” - dodał. “Możemy dłużej cieszyć się wieczornymi spacerami czy robić niezwykłe zdjęcia. To także świetny czas na obserwacje Obłoków Srebrzystych, które powinny zacząć pojawiać się już na przełomie miesiąca” - podkreślił.


 

POLECANE
UE wprowadza nową strategię LGBTIQ+. Ideologia będzie wdrażana przymusowo Wiadomości
UE wprowadza nową strategię LGBTIQ+. Ideologia będzie wdrażana przymusowo

Unia Europejska rusza z nową ofensywą ideologiczną. Komisja Europejska ogłosiła strategię „Wolność kochania, wolność bycia”, która ma obowiązywać od 2026 roku. W praktyce to plan totalnej rewolucji obyczajowej, finansowanej z unijnych środków i zmuszającej państwa członkowskie do określonych działań.

Poseł Sterczewski ukarany po wyprawie do Strefy Gazy. To nie było za mądre polityka
Poseł Sterczewski ukarany po wyprawie do Strefy Gazy. "To nie było za mądre"

Poseł Franciszek Sterczewski został ukarany finansowo przez własny klub parlamentarny za nieobecność w Sejmie. Powód? Udział w międzynarodowej flotylli, która miała dostarczyć pomoc do Strefy Gazy, a skończyła się interwencją izraelskiej marynarki. W samym klubie KO zawrzało – część polityków broni „odważnego gestu”, inni mówią o braku rozsądku i narażaniu reputacji partii.

Naukowcy odkryli w głębi Kosmosu tajemniczego kolosa Wiadomości
Naukowcy odkryli w głębi Kosmosu tajemniczego kolosa

W głębi Wszechświata odkryto obiekt, który zadziwia astronomów skalą i naturą. To największy i najpotężniejszy znany dotąd tzw. dziwny krąg radiowy (Odd Radio Circle, ORC). W jego odkryciu brał udział naukowiec z Polski. Zjawisko to może zmienić nasze rozumienie ewolucji galaktyk i procesów energetycznych zachodzących w przestrzeni międzygalaktycznej.

Plastikowe butelki to dopiero początek. Już od stycznia kolejny produkt objęty kaucją Wiadomości
Plastikowe butelki to dopiero początek. Już od stycznia kolejny produkt objęty kaucją

Od 1 października w całej Polsce ruszył długo zapowiadany system kaucyjny. Nowe przepisy już uderzają po kieszeniach konsumentów, a za chwilę dojdą kolejne opłaty. I choć rząd przekonuje, że chodzi o ekologię, eksperci ostrzegają: zyski trafią do wielkich koncernów, a rachunki zapłacą zwykli obywatele.

Media: Pokojowy Nobel dla Trumpa Wiadomości
Media: Pokojowy Nobel dla Trumpa

Donald Trump – według części zachodnich mediów – jest o krok od historycznego sukcesu dyplomatycznego. Plan pokojowy dla Strefy Gazy, który doprowadził do zawieszenia broni między Izraelem a Hamasem, został uznany przez „Die Welt” za dowód jego politycznej skuteczności. Inaczej na sprawę patrzą amerykańskie redakcje, „Washington Post” i „Politico”, które choć przyznają Trumpowi zasługi za doprowadzenie stron do stołu rozmów, ostrzegają przed przedwczesnym triumfalizmem.

Niemieckie media: Rozliczyć Merkel za jej katastrofalną politykę z ostatniej chwili
Niemieckie media: Rozliczyć Merkel za jej katastrofalną politykę

Angela Merkel przez lata budowała niemiecką strategię wschodnią opartą na złudzeniach. Dziś, kiedy sama sugeruje, że inny format negocjacji mógłby zapobiec wojnie Putina przeciwko Ukrainie, – jak pisze „Die Welt” – nie tylko ośmiesza siebie, lecz także próbuje uniknąć odpowiedzialności za błędy, które kosztowały Europę bezpieczeństwo. 

Żona wiceministra dostała stanowisko w ministerstwie. „Tak wygląda odpartyjnianie państwa” z ostatniej chwili
Żona wiceministra dostała stanowisko w ministerstwie. „Tak wygląda odpartyjnianie państwa”

Nowa dyrektor w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego to… żona wiceministra klimatu z Polski 2050. Nominacja Magdaleny Dorożały wywołała burzę. Politycy i komentatorzy nie mają wątpliwości – to przykład partyjnych układanek pod płaszczykiem „odpartyjniania”.

Putin przyznał się do zestrzelenia cywilnego samolotu Wiadomości
Putin przyznał się do zestrzelenia cywilnego samolotu

Władimir Putin po raz pierwszy otwarcie przyznał, że to rosyjska obrona powietrzna zestrzeliła cywilny samolot należący do Azerbejdżanu. W katastrofie zginęło 38 osób. Słowa rosyjskiego prezydenta padły podczas rozmowy z Ilhamem Alijewem.

Pilny komunikat dla mieszkańców Warszawy Wiadomości
Pilny komunikat dla mieszkańców Warszawy

Od poniedziałku, 13 października, warszawskie tramwaje ponownie pojadą na ulicach Marszałkowskiej i Grójeckiej. Prace torowe dobiegają końca, ale w weekend drogowcy wymienią nawierzchnię jezdni Marszałkowskiej, a tramwajarze zdemontują tymczasowe rozjazdy. W związku z tym tramwaje linii 15 i 16 nie będą kursowały, autobusy pojadą objazdami, a piesi muszą korzystać z tymczasowych przejść. Na kierowców czekają zmiany w organizacji ruchu i wyznaczone objazdy.

Wiceszef BBN ujawnia: Prezydent Nawrocki na liście do likwidacji z ostatniej chwili
Wiceszef BBN ujawnia: Prezydent Nawrocki na liście do likwidacji

Wiceszef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, były szef kontrwywiadu i wywiadu wojskowego, gen. Andrzej Kowalski, ujawnił w rozmowie w Radiu Wnet, że rosyjski Specnaz ma przygotowane listy osób przeznaczonych do likwidacji w razie wojny. Wśród nich – jak twierdzi – znajduje się prezydent Karol Nawrocki.

REKLAMA

Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje

Białe noce, kiedy Słońce bardzo płytko skrywa się pod horyzontem, choć kojarzą się ze strefami podbiegunowymi, to występują także w Polsce. Na północy kraju tzw. białe noce astronomiczne potrwają do początku sierpnia, na południu do pierwszych dni lipca - wyjaśnił popularyzator astronomii Karol Wójcicki.
Obserwacja nieba Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje
Obserwacja nieba / pixabay.com

Co musisz wiedzieć?

  • Białe noce astronomiczne to zjawisko, podczas którego Słońce nie chowa się głęboko pod horyzontem, przez co nocne niebo nigdy nie robi się całkowicie ciemne
  • W Polsce białe noce pojawiają się od maja do sierpnia, głównie na północy kraju - najwcześniej w Jastrzębiej Górze, a najpóźniej w Bieszczadach
  • Kulminacja zjawiska przypada na czerwiec i lipiec, czyli okres przesilenia letniego

Wyjątkowe białe noce

Okres tzw. białych nocy to specyficzny czas w roku, gdy Słońce chowa się bardzo płytko pod horyzontem, przez co nocne niebo nie robi się całkowicie ciemne. Zjawisko to występuje zawsze w okolicach letniego przesilenia i najbardziej zauważalne jest w regionach położonych w pobliżu kół podbiegunowych. Tam występują tzw. cywilne białe noce. W Polsce mamy do czynienia z nieco mniej oczywistymi białymi nocami astronomicznymi.

“Z formalnego punktu widzenia nocą astronomiczną nazywamy sytuację, gdy Słońce schodzi co najmniej 18 st. poniżej północnego horyzontu. W okolicach przesilenia letniego ten warunek nie jest spełniany, dlatego noc zastępuje zmierzch, który bezpośrednio przechodzi w świt. W skrajnych przypadkach (np. pod koniec czerwca na wybrzeżu Bałtyku) niebo nocą jest tak jasne, że pojawia się na nim tylko kilkanaście najjaśniejszych gwiazd” - wskazał popularyzator astronomii Karol Wójcicki, autor bloga "Z głową w gwiazdach".

Pierwsze oznaki białych nocy w Polsce pojawiły się już 10 maja na północy kraju. Jako pierwsza zetknęła się z tym zjawiskiem Jastrzębia Góra (woj. pomorskie). Białe noce astronomiczne potrwają tam aż do 5 sierpnia. “W Polsce mamy miejsce, gdzie przez blisko trzy miesiące – czyli 1/4 roku – nie ma nocy!” - stwierdził Wójcicki.

Gdzie jeszcze można obserwować zjawisko?

Oczywiście nie tylko mieszkańcy Pomorza mogą już doświadczać białych nocy. Od 20 maja zjawisko występuje w Warszawie, od 23 maja w Łodzi, a pod koniec miesiąca będzie go można doświadczyć np. we Wrocławiu czy Lublinie. Im bardziej na południe, tym czas trwania białych nocy jest krótszy. W Gdańsku czy Suwałkach jasne noce pozostaną aż do pierwszych dni sierpnia, w Warszawie potrwają do 25 lipca. “Najkrócej białe noce trwają w Bieszczadach. W Ustrzykach Górnych rozpoczną się 9 czerwca i potrwają do 3 lipca” - podał Karol Wójcicki.

Jak zauważył, miłośnicy astronomii ten czas jednocześnie kochają, ale też trochę na niego narzekają.

“Dla nas mniej ciemności nocą oznacza ograniczone możliwości obserwacji. Nawet w najciemniejszych miejscach trudno dostrzec słabsze gwiazdy i obiekty głębokiego nieba. Dużo trudniej też polować na tak lubianą (...) zorzę polarną, która często będzie tonąć w poświacie północnego nieba”

- opisał popularyzator astronomii.

Jak przyznał w rozmowie z PAP, sam białych nocy doświadczał głównie podczas wypraw na Islandię. “Mieszkańcy są do białych nocy przyzwyczajeni i standardem w domach jest posiadanie mocno zaciemniających rolet. To konieczny sposób, by uzyskać ciemność, która jest wymagana do tego, by organizm zmusił się do produkcji melatoniny i do snu. Jeśli jesteśmy wtedy w podróży krajoznawczej, to bardzo trudno zachować dyscyplinę snu” - powiedział.

Jednak białe noce są też fenomenem same w sobie. “Nawet o 23.30 chce się eksplorować, zwiedzać” - dodał. “Możemy dłużej cieszyć się wieczornymi spacerami czy robić niezwykłe zdjęcia. To także świetny czas na obserwacje Obłoków Srebrzystych, które powinny zacząć pojawiać się już na przełomie miesiąca” - podkreślił.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe