Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje

Białe noce, kiedy Słońce bardzo płytko skrywa się pod horyzontem, choć kojarzą się ze strefami podbiegunowymi, to występują także w Polsce. Na północy kraju tzw. białe noce astronomiczne potrwają do początku sierpnia, na południu do pierwszych dni lipca - wyjaśnił popularyzator astronomii Karol Wójcicki.
Obserwacja nieba Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje
Obserwacja nieba / pixabay.com

Co musisz wiedzieć?

  • Białe noce astronomiczne to zjawisko, podczas którego Słońce nie chowa się głęboko pod horyzontem, przez co nocne niebo nigdy nie robi się całkowicie ciemne
  • W Polsce białe noce pojawiają się od maja do sierpnia, głównie na północy kraju - najwcześniej w Jastrzębiej Górze, a najpóźniej w Bieszczadach
  • Kulminacja zjawiska przypada na czerwiec i lipiec, czyli okres przesilenia letniego

Wyjątkowe białe noce

Okres tzw. białych nocy to specyficzny czas w roku, gdy Słońce chowa się bardzo płytko pod horyzontem, przez co nocne niebo nie robi się całkowicie ciemne. Zjawisko to występuje zawsze w okolicach letniego przesilenia i najbardziej zauważalne jest w regionach położonych w pobliżu kół podbiegunowych. Tam występują tzw. cywilne białe noce. W Polsce mamy do czynienia z nieco mniej oczywistymi białymi nocami astronomicznymi.

“Z formalnego punktu widzenia nocą astronomiczną nazywamy sytuację, gdy Słońce schodzi co najmniej 18 st. poniżej północnego horyzontu. W okolicach przesilenia letniego ten warunek nie jest spełniany, dlatego noc zastępuje zmierzch, który bezpośrednio przechodzi w świt. W skrajnych przypadkach (np. pod koniec czerwca na wybrzeżu Bałtyku) niebo nocą jest tak jasne, że pojawia się na nim tylko kilkanaście najjaśniejszych gwiazd” - wskazał popularyzator astronomii Karol Wójcicki, autor bloga "Z głową w gwiazdach".

Pierwsze oznaki białych nocy w Polsce pojawiły się już 10 maja na północy kraju. Jako pierwsza zetknęła się z tym zjawiskiem Jastrzębia Góra (woj. pomorskie). Białe noce astronomiczne potrwają tam aż do 5 sierpnia. “W Polsce mamy miejsce, gdzie przez blisko trzy miesiące – czyli 1/4 roku – nie ma nocy!” - stwierdził Wójcicki.

Gdzie jeszcze można obserwować zjawisko?

Oczywiście nie tylko mieszkańcy Pomorza mogą już doświadczać białych nocy. Od 20 maja zjawisko występuje w Warszawie, od 23 maja w Łodzi, a pod koniec miesiąca będzie go można doświadczyć np. we Wrocławiu czy Lublinie. Im bardziej na południe, tym czas trwania białych nocy jest krótszy. W Gdańsku czy Suwałkach jasne noce pozostaną aż do pierwszych dni sierpnia, w Warszawie potrwają do 25 lipca. “Najkrócej białe noce trwają w Bieszczadach. W Ustrzykach Górnych rozpoczną się 9 czerwca i potrwają do 3 lipca” - podał Karol Wójcicki.

Jak zauważył, miłośnicy astronomii ten czas jednocześnie kochają, ale też trochę na niego narzekają.

“Dla nas mniej ciemności nocą oznacza ograniczone możliwości obserwacji. Nawet w najciemniejszych miejscach trudno dostrzec słabsze gwiazdy i obiekty głębokiego nieba. Dużo trudniej też polować na tak lubianą (...) zorzę polarną, która często będzie tonąć w poświacie północnego nieba”

- opisał popularyzator astronomii.

Jak przyznał w rozmowie z PAP, sam białych nocy doświadczał głównie podczas wypraw na Islandię. “Mieszkańcy są do białych nocy przyzwyczajeni i standardem w domach jest posiadanie mocno zaciemniających rolet. To konieczny sposób, by uzyskać ciemność, która jest wymagana do tego, by organizm zmusił się do produkcji melatoniny i do snu. Jeśli jesteśmy wtedy w podróży krajoznawczej, to bardzo trudno zachować dyscyplinę snu” - powiedział.

Jednak białe noce są też fenomenem same w sobie. “Nawet o 23.30 chce się eksplorować, zwiedzać” - dodał. “Możemy dłużej cieszyć się wieczornymi spacerami czy robić niezwykłe zdjęcia. To także świetny czas na obserwacje Obłoków Srebrzystych, które powinny zacząć pojawiać się już na przełomie miesiąca” - podkreślił.


 

POLECANE
Mamy polski program dla Unii Europejskiej. Mocne wystąpienie prezydenta Nawrockiego gorące
"Mamy polski program dla Unii Europejskiej". Mocne wystąpienie prezydenta Nawrockiego

Podczas wystąpienia na Uniwersytecie Karola w Pradze prezydent Karol Nawrocki wygłosił stanowcze przemówienie dotyczące Unii Europejskiej. Podkreślił, że Polska chce pozostać w UE, ale sprzeciwia się jej centralizacji, wskazując na rolę narodów, suwerenności i doświadczenia Europy Środkowej. Zaznaczył też, że konieczna jest głęboka reforma europejskich instytucji.

Płonie hala pod Krakowem. Gigantyczny słup dymu nad miastem z ostatniej chwili
Płonie hala pod Krakowem. Gigantyczny słup dymu nad miastem

Około stu strażaków zostało skierowanych do walki z żywiołem po tym, jak w Skawinie zapaliła się hala, w której składowano kartony i lampy. Służby proszą mieszkańców o zamknięcie okien i trzymanie się z dala od rejonu działań.

Podkarpacie sparaliżowane. Wiatr spycha auta z dróg, DK28 zablokowana pilne
Podkarpacie sparaliżowane. Wiatr spycha auta z dróg, DK28 zablokowana

Silny wiatr na Podkarpaciu spycha samochody dostawcze do rowów, a powalone drzewa blokują kolejne odcinki dróg. Największe utrudnienia dotyczą krajowej 28, gdzie doszło do kolizji i całkowitego wstrzymania ruchu.

Alarm bombowy w centrum Gdańska. Nowe informacje pilne
Alarm bombowy w centrum Gdańska. Nowe informacje

Pasażerowie PKP zmierzający do Gdańska otrzymali komunikat o całkowitym wstrzymaniu ruchu pociągów z powodu zagrożenia na stacji Gdańsk Główny. Jak podał portal Trójmiasto.pl, przyczyną był alarm bombowy i interwencja służb, które ewakuowały perony i zabezpieczyły teren. Choć ruch wznowiono, odbywa się on jedynie jednym torem, przez co kolejka składów sięgała nawet do Malborka, a opóźnienia przekraczały godzinę. Zobacz nagranie z interwencji służb.

Skandaliczny wpis Jad Waszem. Ambasador Izraela wezwany przez MSZ z ostatniej chwili
Skandaliczny wpis Jad Waszem. Ambasador Izraela wezwany przez MSZ

Radosław Sikorski poinformował, że wezwał ambasadora Izraela, ponieważ Jad Waszem nie uzupełnił wpisu o kluczowy kontekst dotyczący niemieckiej okupacji. Wcześniejsza prośba polskiego MSZ o doprecyzowanie pozostała bez reakcji.

Nie żyje legenda, która zmieniła historię muzyki Wiadomości
Nie żyje legenda, która zmieniła historię muzyki

Świat muzyki pogrążył się w żałobie – nie żyje Jimmy Cliff, jeden z najważniejszych twórców reggae, aktor i artysta, który przyczynił się do rozsławienia jamajskiej kultury na całym świecie. Informację o jego śmierci przekazała jego żona, Latifa Chambers.

Tusk o Karolu Nawrockim w kwestii relacji z USA: „Będę go wspierał” polityka
Tusk o Karolu Nawrockim w kwestii relacji z USA: „Będę go wspierał”

Podczas rozmów o amerykańskim planie pokoju dla Ukrainy premier Donald Tusk podkreślił, że liczy na inicjatywę prezydenta Karola Nawrockiego w sprawach relacji z USA. Jak zaznaczył, jeśli prezydent podejmie działania, będzie je wspierał.

Pilne doniesienia z granicy. Komunikat straży granicznej z ostatniej chwili
Pilne doniesienia z granicy. Komunikat straży granicznej

Straż Graniczna publikuje raporty dotyczące wydarzeń na polskiej granicy zarówno ze strony Białorusi, Litwy, jak i Niemiec.

Prezydent Solidarności. Wyjątkowe spotkanie z prezydentem Andrzejem Dudą w Sali BHP tylko u nas
Prezydent Solidarności. Wyjątkowe spotkanie z prezydentem Andrzejem Dudą w Sali BHP

W historycznej sali BHP Stoczni Gdańskiej odbyło się spotkanie z prezydentem Andrzejem Dudą i dyskusja wokół jego książki "To Ja. Andrzej Duda". W wydarzeniu wziął udział przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" Piotr Duda, a także członkowie Prezydium KK.

Pilny komunikat dla mieszkańców Krakowa z ostatniej chwili
Pilny komunikat dla mieszkańców Krakowa

Po miesiącach ograniczeń na jednej z najważniejszych krakowskich przepraw trwa kolejny etap odmrażania ruchu. Od 28 listopada na most Grunwaldzki wróci ruch samochodowy, co oznacza stopniowe przywracanie funkcji transportowych, choć pełna normalizacja wciąż jest daleko.

REKLAMA

Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje

Białe noce, kiedy Słońce bardzo płytko skrywa się pod horyzontem, choć kojarzą się ze strefami podbiegunowymi, to występują także w Polsce. Na północy kraju tzw. białe noce astronomiczne potrwają do początku sierpnia, na południu do pierwszych dni lipca - wyjaśnił popularyzator astronomii Karol Wójcicki.
Obserwacja nieba Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje
Obserwacja nieba / pixabay.com

Co musisz wiedzieć?

  • Białe noce astronomiczne to zjawisko, podczas którego Słońce nie chowa się głęboko pod horyzontem, przez co nocne niebo nigdy nie robi się całkowicie ciemne
  • W Polsce białe noce pojawiają się od maja do sierpnia, głównie na północy kraju - najwcześniej w Jastrzębiej Górze, a najpóźniej w Bieszczadach
  • Kulminacja zjawiska przypada na czerwiec i lipiec, czyli okres przesilenia letniego

Wyjątkowe białe noce

Okres tzw. białych nocy to specyficzny czas w roku, gdy Słońce chowa się bardzo płytko pod horyzontem, przez co nocne niebo nie robi się całkowicie ciemne. Zjawisko to występuje zawsze w okolicach letniego przesilenia i najbardziej zauważalne jest w regionach położonych w pobliżu kół podbiegunowych. Tam występują tzw. cywilne białe noce. W Polsce mamy do czynienia z nieco mniej oczywistymi białymi nocami astronomicznymi.

“Z formalnego punktu widzenia nocą astronomiczną nazywamy sytuację, gdy Słońce schodzi co najmniej 18 st. poniżej północnego horyzontu. W okolicach przesilenia letniego ten warunek nie jest spełniany, dlatego noc zastępuje zmierzch, który bezpośrednio przechodzi w świt. W skrajnych przypadkach (np. pod koniec czerwca na wybrzeżu Bałtyku) niebo nocą jest tak jasne, że pojawia się na nim tylko kilkanaście najjaśniejszych gwiazd” - wskazał popularyzator astronomii Karol Wójcicki, autor bloga "Z głową w gwiazdach".

Pierwsze oznaki białych nocy w Polsce pojawiły się już 10 maja na północy kraju. Jako pierwsza zetknęła się z tym zjawiskiem Jastrzębia Góra (woj. pomorskie). Białe noce astronomiczne potrwają tam aż do 5 sierpnia. “W Polsce mamy miejsce, gdzie przez blisko trzy miesiące – czyli 1/4 roku – nie ma nocy!” - stwierdził Wójcicki.

Gdzie jeszcze można obserwować zjawisko?

Oczywiście nie tylko mieszkańcy Pomorza mogą już doświadczać białych nocy. Od 20 maja zjawisko występuje w Warszawie, od 23 maja w Łodzi, a pod koniec miesiąca będzie go można doświadczyć np. we Wrocławiu czy Lublinie. Im bardziej na południe, tym czas trwania białych nocy jest krótszy. W Gdańsku czy Suwałkach jasne noce pozostaną aż do pierwszych dni sierpnia, w Warszawie potrwają do 25 lipca. “Najkrócej białe noce trwają w Bieszczadach. W Ustrzykach Górnych rozpoczną się 9 czerwca i potrwają do 3 lipca” - podał Karol Wójcicki.

Jak zauważył, miłośnicy astronomii ten czas jednocześnie kochają, ale też trochę na niego narzekają.

“Dla nas mniej ciemności nocą oznacza ograniczone możliwości obserwacji. Nawet w najciemniejszych miejscach trudno dostrzec słabsze gwiazdy i obiekty głębokiego nieba. Dużo trudniej też polować na tak lubianą (...) zorzę polarną, która często będzie tonąć w poświacie północnego nieba”

- opisał popularyzator astronomii.

Jak przyznał w rozmowie z PAP, sam białych nocy doświadczał głównie podczas wypraw na Islandię. “Mieszkańcy są do białych nocy przyzwyczajeni i standardem w domach jest posiadanie mocno zaciemniających rolet. To konieczny sposób, by uzyskać ciemność, która jest wymagana do tego, by organizm zmusił się do produkcji melatoniny i do snu. Jeśli jesteśmy wtedy w podróży krajoznawczej, to bardzo trudno zachować dyscyplinę snu” - powiedział.

Jednak białe noce są też fenomenem same w sobie. “Nawet o 23.30 chce się eksplorować, zwiedzać” - dodał. “Możemy dłużej cieszyć się wieczornymi spacerami czy robić niezwykłe zdjęcia. To także świetny czas na obserwacje Obłoków Srebrzystych, które powinny zacząć pojawiać się już na przełomie miesiąca” - podkreślił.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe